Ανακύκλωση: τι πληρώνουν οι δημότες με βάση τις επιδόσεις των Δήμων (πίνακες)

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Για πρώτη φορά φέτος οι επιδόσεις των Δήμων της Αττικής στην ανακύκλωση και οι πολιτικές για την μείωση του όγκου των απορριμμάτων θα φανούν στα δημοτικά τέλη και στο πορτοφόλι των Δημοτών.

Η διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής, μέσω του Ενιαίου Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Αττικής (ΕΔΣΝΑ), που καταλήγουν στη Φυλή είναι ούτως ή άλλως μία πολύ ακριβή και ατελέσφορη επιλογή.  

Σύμφωνα με τον κανονισμό τιμολόγησης των 66 δήμων της Αττικής για το 2021, που ενέκρινε ο ΕΔΣΝΑ, με βάση υπολογισμού τις  ποσότητες 1.500.325,88 ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων που οδηγήθηκαν στο χώρο υγειονομικής ταφής το 2019, κοστίζει στους κατοίκους του λεκανοπεδίου Αττικής συνολικά 102, 7εκατ. ευρώ.

Που πηγαίνουν τα χρήματα

Από αυτά τα χρήματα περί τα 85 εκατ. ευρώ πηγαίνουν για τα λειτουργικά έξοδα και τις δαπάνες του ΕΔΣΝΑ, οι μισές από τις οποίες, δηλαδή περίπου 40 εκατ. ευρώ είναι ανταποδοτικά τέλη προς το Δήμο Φυλής, για να είναι ο μεγάλος αποδέκτης των σκουπιδιών ολόκληρου του λεκανοπεδίου. Και τα υπόλοιπα 15 έως 17 εκατ. ευρώ πηγαίνουν στο κράτος, ως  φόροι και κυρίως ως περιβαλλοντική εισφορά για το  τέλος ταφής. Δηλαδή σύμφωνα με μία εκδοχή το κράτος γεμίζει τα ταμεία του και από τη διαχρονική αδυναμία του να αντιμετωπίσει με ολοκληρωμένες λύσεις το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων.

Κίνητρα και αντικίνητρα

Για φέτος λοιπόν οι δήμοι της Αττικής θα κληθούν για πρώτη φορά να καταβάλουν περί τα 10,6 εκατομμύρια ευρώ, ως περιβαλλοντικό τέλος για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους.

Ενεργοποιείται η απόφαση για το τέλος ταφής, του ν. 4609/19, (γνωστή και ως «απόφαση Φάμελλου»),  με στόχο να ισχύσουν κίνητρα αλλά και αντικίνητρα για την ανακύκλωση. Πρόκειται για ένα νέο και σε γενικές γραμμές δίκαιο σύστημα, το οποίο επιδρά στο συνολικό κόστος τελών διαχείρισης απορριμμάτων που καταβάλλουν οι Δήμοι στον ΕΔΣΝΑ. Επιβαρύνει μετριασμένα τους Δήμους αλλά και τους δημότες που έχουν χαμηλές επιδόσεις στην ανακύκλωση και μεγάλους όγκους σκουπιδιών  και ταυτοχρόνως επιβραβεύει με χαμηλότερα τέλη τους Δήμους και τους δημότες τους, που κάνουν ανακύκλωση.

Από τις επιδόσεις στην ανακύκλωση, που αντιστοιχεί σε εκπτώσεις από 0 έως 25% για κάθε Δήμο, κυρίως όμως από την τελική τιμή, που πληρώνει ο κάθε ένας από τους 66 Δήμους της Αττικής ανά τόνο απορριμμάτων, στην οποία ενσωματώνονται τόσο οι εκπτώσεις για ανακύκλωση οικιακών απορριμμάτων και βιοαποβλήτων, όσο και οι χρεώσεις για τον όγκο των παραγόμενων απορριμμάτων βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα για τις πραγματικές επιδόσεις του κάθε Δήμου και το πορτοφόλι των δημοτών του, όπως προκύπτει από τον πίνακα που ακολουθεί.

Βάση αξιολόγησης  η ενιαία τιμή αναφοράς

Βάση αξιολόγησης είναι  η ενιαία τιμή αναφοράς εκφρασμένη σε ευρώ ανά τόνο (ΕΤΑ), η οποία διαμορφώνεται για το 2021 σε  59,95 ευρώ ανά τόνο συμμείκτων απορριμμάτων που θα εισέρχονται στις εγκαταστάσεις της Φυλής και θα οδηγούνται για ταφή. Η τιμή αυτή όμως αυξομειώνεται από τις επιδόσεις στην ανακύκλωση και κάποιοι Δήμοι θα πληρώσουν λιγότερα ανά τόνο  ενώ άλλοι Δήμοι που υστερούν στην ανακύκλωση  θα ξεπεράσουν την ΕΤΑ,  πληρώνοντας ακριβότερη τιμή ανά τόνο.

Η γενική εικόνα, όπως προκύπτει από τον πίνακα που ακολουθεί και μπορεί να δει ο κάθε δημότης πως μεταφράζεται η επίδοση του Δήμου του στο πορτοφόλι του είναι πως μετρημένοι Δήμοι βρίσκονται στο πράσινο της χαμηλής τιμολόγησης και άλλοι λίγοι Δήμοι στο κόκκινο της υψηλότερης χρέωσης ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των Δήμων της Αττικής κινείται στο πορτοκαλί, δηλαδή στα πρώτα βήματα της ανακύκλωσης, που μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι σημαντικά αλλά μετριάζονται όταν συνυπολογίζονται  και με τον μεγάλο όγκο παραγόμενων απορριμμάτων.

“Πρωταθλητές”

Σύμφωνα με τον ΕΔΣΝΑ, τη μεγαλύτερη έκπτωση ανακύκλωσης (25%) πέτυχαν οι δήμοι Βριλησσίων, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Ραφήνας – Πικερμίου (20%), Διονύσου, Φιλοθέης – Ψυχικού (10%).

«Πρωταθλητές» για  το 2021 λοιπόν, οι Δήμοι και οι δημότες τους, που θα πληρώσουν με σημείο αναφοράς τα 59,95 ευρώ ανά τόνο της ΕΤΑ  τη χαμηλότερη τιμή για την ταφή απορριμμάτων είναι οι δήμοι Βριλησσίων (36,19 ευρώ/τόνο), Ραφήνας – Πικερμίου (41,82 ευρώ/τόνο), Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (46,52 ευρώ/τόνο), Φιλοθέης – Ψυχικού (47,07 ευρώ/τόνο)  Διονύσου (49,07 ευρώ/τόνο).

Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση μεταξύ των πρωταθλητών του Δήμου Κρωπίας, ο οποίος πέτυχε έκπτωση ανακύκλωσης 25% και  πληρώνει 42,21 ευρώ/τόνο. Πράγμα που έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς αν και επιβαρύνεται με μεγαλύτερο κόστος μεταφοράς λόγω της απόστασης του από τη Φυλή πετυχαίνει μεγάλες επιδόσεις κυρίως στην ανακύκλωση βιοαποβλήτων. Στη λίστα περιλαμβάνεται και ο Δήμος Κυθήρων με έκπτωση ανακύκλωσης 25% και με τιμή 44,96 ευρώ τόνο, η οποία όμως είναι «πλασματική» αφού αφορά τυπική χρέωση. (Τα νησιά της Αττικής δεν καταγράφονται στη διαχείριση του ΕΔΣΝΑ).

“Ουραγοί”

Ακριβότερα τέλη λόγω των κακών επιδόσεών τους, πάντα  με σημείο αναφοράς τα 59,95 ευρώ ανά τόνο της ΕΤΑ  θα πληρώσουν  για το 2021 οι δήμοι Περάματος (62,48 ευρώ/τόνο), Κερατσινίου – Δραπετσώνας και Νίκαιας – Ρέντη (62,13 ευρώ/τόνο), Κορυδαλλού (61,48 ευρώ/τόνο), Σαλαμίνας (61,01 ευρώ/τόνο) και Καλλιθέας (60,07 ευρώ/τόνο).

ΤΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΣΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Τα επιμέρους στοιχεία του ΕΔΣΝΑ δείχνουν ότι:

-Οι δέκα δήμοι στους οποίους παρήχθησαν το 2019 οι μεγαλύτερες ποσότητες απορριμάτων, είναι οι δήμοι Αθηναίων (330.084 τόνοι), Πειραιά (78.242 τόνοι), Περιστερίου (67.281 τόνοι), Κηφισιάς (57.075 τόνοι), Γλυφάδας (49.937 τόνοι), Αχαρνών (49.295 τόνοι), Νίκαιας – Ρέντη (48.152 τόνοι), Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (43.369 τόνοι), Καλλιθέας (42.928 τόνοι) και Αμαρουσίου (41.825 τόνοι).

-Στην ανακύκλωση μέσω των μπλε κάδων πρώτος είναι ο Δήμος Αθηναίων (8.189 τόνοι) και ακολουθούν οι Δήμοι Πειραιά (4.774 τόνοι), Γλυφάδας (2.890 τόνοι), Κηφισιάς (2.877 τόνοι), Χαλανδρίου (2.369 τόνοι), Αμαρουσίου (2.364 τόνοι),  Ηράκλειο (2.202 τόνοι), Βριλίσσια (2.180 τόνοι),  Παλαιού Φαλήρου (2.141 τόνοι), Καισαριανής (1.970 τόνοι), Αγίας Παρασκευής (1.939 τόνοι) και Αιγάλεω (1.744 τόνοι).

-Τα περισσότερα βιοαπόβλητα (κλαδέματα και καφέ κάδος) συνέλεξαν οι δήμοι Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (8.237 τόνοι), Γλυφάδας (4.068 τόνοι), Φιλοθέης – Ψυχικού (2.737 τόνοι), Αθηναίων (2.725 τόνοι), Χαλανδρίου (2.681 τόνοι), Διονύσου (2.596 τόνοι).

Καταλυτικός στη συνολική διαχείριση των απορριμμάτων είναι ο ρόλος της Περιφέρειας Αττικής τόσο για την εφαρμογή νέου σχεδίου για ολόκληρη την Αττική, στη λειτουργία του ΕΔΣΝΑ, όσο και στην εξάπλωση της ανακύκλωσης.

ΟΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ