Ο διαρκής γιγαντισμός της πόλης υποβαθμίζει συνεχώς την ποιότητα ζωής

Από τον Βασίλη Σγούτα*

H απεριόριστη επέκταση κα o ξέφρενος γιγαντισμός της Αθήνας περιορίζουν διαρκώς τις ανάσες της πόλης, αυξάνουν τα πολιτικά και οικονομικά κέρδη των κυβερνήσεων και της επιχειρηματικότητας και υποβαθμίζουν την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής. Οι πολίτες έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης, στο βαθμό που με την ατομική είτε τη συλλογική στάση τους δεν αντιδρούν, αποδέχονται ή και σε πολλές περιπτώσεις ενισχύουν αυτές τις επιλογές.

Δύσκολο να ξέρεις που τελειώνει η Αθήνα

Στα λόγια όλοι θέλουμε να μην μεγαλώνει άλλο η Αθήνα. Στην πράξη κανείς μα κανείς δεν κάνει κάτι για να σταματήσει αυτός ο ξέφρενος γιγαντισμός μιας πόλης που έχει φτάσει στα όρια της. Σίγουρα φταίνε οι νομοθέτες που υπακούουν στα κελεύσματα που τους εδραιώνουν στις καρέκλες τους. Φταίνε και τα οικονομικά και επενδυτικά συμφέροντα που μόνο το εύκολο κέρδος τους ενδιαφέρει. Αλλά φταίμε και όλοι εμείς που σκύβουμε το κεφάλι και δεν σηκώνουμε φωνή. Μόνη ελπίδα είναι η τόνωση της περιφέρειας, όχι μόνο με μεμονωμένες επενδύσεις αλλά με έργα και πράξεις που θα κάνουν την ζωή μακριά από την Αθήνα πραγματικά ελκυστική και θα πείσει Αθηναίους να φύγουν από το ασφυκτικό περιβάλλον της πόλης τους. Τότε και μόνο τότε θα καταλάβουμε όλοι μας τα οφέλη μιας πρωτεύουσας, που θα αρχίσει σταδιακά να ξεφουσκώνει.

Η ευθύνη των νομοθετών

Πάνω από το ένα τρίτο της Ελλάδας

Με τον πληθυσμό της να αγγίζει τα τέσσερα εκατομμύρια, πάνω από το ένα τρίτο ολόκληρης της Ελλάδας, η Αθήνα συνεχίζει να μεγαλώνει.

Περιχαρακωμένη από τα πέντε εμβληματικά βουνά της – τον Υμηττό, την Πεντέλη, την Πάρνηθα, το Αιγάλεω και, ανάμεσα στην Πάρνηθα και το Αιγάλεω, το συχνά ξεχασμένο Ποικίλο Όρος – η πόλη έχει πια ξεφύγει από τα στενά όρια του λεκανοπεδίου και έχει επεκταθεί προς τα Μεσόγεια, προς το Θριάσιο Πεδίο και προς το βορρά. Το νότιο, το θαλασσινό όριο, βαστάει ακόμα. Ως πότε;

Σε όλους τους άλλους κρίσιμους δείκτες, πέρα από τον πληθυσμιακό, η Αθήνα έχει ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο και ρόλο στο σύνολο της χώρας. Ενεργός πληθυσμός, οικονομική και πολιτισμική δραστηριότητα, ακόμα και επενδύσεις, όλα βρίσκονται σε έξαρση στην πρωτεύουσα.

Το θέλουμε αυτό; Είναι λογικό αυτό; Αν συνεχιστεί, μοιραία θα αρχίσει κάποια μέρα η αντίστροφη πορεία. Ή μήπως έχει ήδη αρχίσει και δεν το έχουμε ακόμα συνειδητοποιήσει;

*Βασίλης Σγούτας: Αρχιτέκτων. Μετά την Νότιο Αφρική και το Ιράκ, σταδιοδρομεί από το 1961 ως εταίρος του Κώστα Σγούτα και από το 1999 με τον Δημήτρη Σγούτα. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Το 2007 θεσπίστηκε το Vassilis Sgoutas Prize το οποίο απονέμεται ανά τριετία σε αρχιτέκτονες με έργο σε περιοχές κάτω από το όριο της φτώχειας. Το βιβλίο του A Journey with the Architects of the World (Jovis Verlag, 2017) έχει μεταφραστεί στην κινεζική.

-Πηγή του κειμένου είναι το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα με τίτλο:  «Ένας Αθηναίος για την πόλη του» από  τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ

-Φωτογραφίες: Χαράλαμπος Λουιζίδης, Κατερίνα Γληνού.

-Eξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου / Α4 Design