90 χρόνια Δασικής Έρευνας

Του Γιώργου Καράτσου*

Από το τέλος της δεκαετίας του 1920, είχε διαφανεί η ανάγκη δημιουργίας ενός γραφείου Δασικής Έρευνας στην Γενική Διεύθυνση Δασών.

Υλοποιήθηκε δια νόμου το 1929 και στελεχώθηκε από εξειδικευμένο προσωπικό, ώστε να υποστηρίζει επιστημονικά τη διοίκηση σε αποφάσεις διαχείρισης και προστασίας των δασών, σε μια χώρα καθημαγμένη από έναν πολύχρονο πόλεμο.

Η ανασυγκρότηση της υπαίθρου, που στηρίζονταν στον πρωτογενή τομέα και η καταστροφή των δασών της, επέβαλε την ορθολογική διαχείρισή τους και την παραγωγή προϊόντων χωρίς τη συνεχή υποβάθμιση. Παρά τη διαμεσολάβηση της Γερμανικής κατοχής, η δασική έρευνα συνέβαλε τα μέγιστα στην προώθηση κριτηρίων ορθολογικής διαχείρισης και εντάθηκε στις δεκαετίες 1950 και 1960.

Αξιοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό κονδύλια της Αμερικανικής Βοήθειας και του FAO. Η Δασική Υπηρεσία προέβη σε εκτεταμένες αναδασώσεις και έργα τιθάσευσης των χειμάρρων, με παράλληλη διάνοιξη όλου του ορεινού δασικού δικτύου, συνέβαλε σημαντικά στην ανασυγκρότηση της υπαίθρου και παρείχε εργασία στον ορεινό πληθυσμό. Η προσπάθεια αυτή υποστηρίχθηκε επιστημονικά με τη μεταφορά και την ανάπτυξη τεχνογνωσίας από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών και τα παραρτήματά του.

Η έρευνα που αναπτύχθηκε κατά το διάστημα αυτό, σχετίζεται με την αειφορική διαχείριση των δασών, την απογραφή τους (στηριζόμενη στηναεροφωτογράφηση, τη φωτοερμηνεία και τη στατιστική), τη σύνταξη του εδαφολογικού χάρτη, τη διερεύνηση των υδρολογικών συνθηκών των ορεινών λεκανών απορροής, τη βιοκλιματική διερεύνηση ανάπτυξης των δασικών σχηματισμών, την αποκατάσταση διαταραγμένων οικοσυστημάτων, την προστασία από παθογόνους οργανισμούς, τις δασικές πυρκαγιές,τηνμεταπυρική οικολογία, τη γενετική και τη φυσιολογία, την ορθολογική διαχείριση των ορεινών λιβαδιών και τη στήριξη της κτηνοτροφίας. Παράλληλα ανέπτυξε την τεχνολογία ξύλου και την βέλτιστη αξιοποίηση των προϊόντων του.

Η δασική έρευνα ανέπτυξε μέσω προγραμμάτων διεθνείς και εθνικές συνεργασίες,που εξακολουθεί να διατηρεί και να επαυξάνει, μπαίνοντας και σε νέους σύγχρονουςτομείς έρευνας, δημοσίευσε πλήθος εργασιών σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αρτιότερη γνώση του χερσαίου περιβάλλοντος και των προστατευόμενων περιοχών της χώρας.

Ο Γιώργος Καρέτσος είναι Δασολόγος Ερευνητής και εργάζεται από το 1985 στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.