Αυθαίρετα: στη Βουλή η νομιμοποίηση κατηγορίας 5, με φθηνότερα πρόστιμα

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Ανοίγει ξανά η δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων κατηγορίας 5 με φθηνότερα πρόστιμα, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, όπως κατατέθηκε στη Βουλή και άρχισε να συζητείται από την Πέμπτη 19 Απριλίου 2024 στην αρμόδια Επιτροπή, με προοπτική να ψηφιστεί από την Ολομέλεια του Κοινοβουλίου εντός της ερχόμενης εβδομάδας.

-«Φαίνεται ότι ανοίγει η κατηγορία αυθαιρέτων 5,  με αυτό το νομοσχέδιο εάν και εφόσον ψηφιστεί ως έχει», δήλωσε ο Γιώργος Ταβερναράκης πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ανατολικής Κρήτης (ΤΕΕ/ΤΑΚ), εξηγώντας παράλληλα και με παραδείγματα τι προβλέπεται στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για τις διαδικασίες νομιμοποίησης και τα πρόστιμα, για αυθαίρετα  προ του 1975, προ του 1983 και έως του 2011, που είναι η «κόκκινη γραμμή» για νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων.

Ισχύει η «κόκκινη γραμμή» του 2011 και εξαιρούνται αυθαίρετα σε προστατευόμενες περιοχές

Οι ρυθμίσεις νομιμοποίησης που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, το οποίο συζητείται στην Επιτροπή της Βουλής, όπως εξήγησε ο κος Ταβερναράκης σε ραδιοφωνική συνέντευξη του στον Politica 89.8 και τον δημοσιογράφο Χρήστο Κώνστα, σε κάθε περίπτωση αφορούν σε κτίσματα τα οποία έχουν ανεγερθεί προ της ημερομηνίας σταθμό, που έχει τεθεί για την αυθαίρετη δόμηση και είναι η 27η Ιουλίου 2011, όπως έχει γίνει αποδεκτή και με αποφάσεις του ΣτΕ και πρόκειται για εντός η εκτός σχεδίου ακίνητα τα οποία βρίσκονται εκτός προστατευόμενων περιοχών.

-«Οτιδήποτε χτίστηκε εκτός οικοδομικής άδειας μετά από αυτή την ημερομηνία είναι αυθαίρετο και οτιδήποτε βρίσκεται εντός αιγιαλού, παραλίας, δασικής περιοχής αρχαιολογικού χώρου, περιοχής natura, δηλαδή προστατευόμενης περιοχής είναι αυθαίρετο και κατεδαφιστέο» τόνισε ο ίδιος.

Νομιμοποίησεις για παλιά αυθαίρετα και μικρές παραβάσεις

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα και εφόσον δεν υπάρξουν αλλαγές μέχρι την τελική ψήφιση του νομοσχεδίου, όπως είπε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης ισχύουν τα ακόλουθα:

-Αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί προ του 1975 μπορούν να νομιμοποιηθούν με πρόστιμο των 500 ευρώ, χωρίς περαιτέρω δικαιολογητικά  και όσοι ιδιοκτήτες δεν το έχουν πληρώσει μπορούν να το κάνουν.

-Αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί μετά το 1975 και έως το 1983 μπορούν να νομιμοποιηθούν με ένα πρόστιμο έως 1500 ευρώ και τεχνική έκθεση του μηχανικού.

-Άλλη κατηγορία αυθαιρέτων αφορά στη νομιμοποίηση μικρών παραβάσεων, όπως πέργκολες κλπ επίσης με ευνοϊκότερο πρόστιμο.

Νομιμοποίησεις με φθηνότερα πρόστιμα

Για τα αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί μετά το 1983 και έως την 27η Ιουλίου 2011, όπως είπε ο κος Ταβεναράκης ισχύει με τις νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ δυνατότητα νομιμοποίησης για όλες τις κατηγορίες αυθαιρέτων και της κατηγορίας 5, με πρόστιμα που υπολογίζονται με νέο τρόπο.

Σύμφωνα με παραδείγματα που εξέτασε ο ίδιος διαμορφώνονται σε χαμηλότερες τιμές από τα μέχρι τώρα ισχύοντα πρόστιμα. Παράλληλα προβλέπεται και έκπτωση του προστίμου κατά 30% εφόσον εξοφληθεί εφάπαξ.

Σημειώνεται ότι στο νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ προβλέπεται ότι  τα πρόστιμα ανέγερσης υπολογίζονται βάσει της αξίας του αυθαιρέτου επί το συντελεστή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφάνειάς του, πολλαπλασιαζόμενης επί την τιμή ζώνης της περιοχής του ακινήτου ενώ ο συντελεστής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης ορίζεται ανάλογα με τη θέση και την περιβαλλοντική επιβάρυνση που προσκαλεί το αυθαίρετο.

Παραδείγματα 

Τα  παραδείγματα που παρουσίασε ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ για αυθαίρετα μετά του 1983 έως του 2011 έχουν ως εξής:

-Αυθαίρετο που έχει ανεγερθεί μεταξύ 1983 και έως το 2003, με κτίσμα επιφάνειας 40 τετραγωνικών το οποίο βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης αντικειμενικής αξίας 1250 ευρώ προκύπτει ότι θα πληρώσει πρόστιμο 6000 ευρώ, που είναι φθηνότερο από το ισχύον μέχρι τώρα.

-Αυθαίρετο που έχει ανεγερθεί από το 2003 έως και το 2011 με κτίσμα επιφάνειας 80 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης αντικειμενικής αξίας 1800 ευρώ προκύπτει ότι θα πληρώσει 20.500 ευρώ, ποσό που είναι φθηνότερο κατά περίπου 3000 έως 4000 ευρώ  από το ισχύον μέχρι τώρα πρόστιμο.

Τα αυθαίρετα κατηγορίας 5

Οι ρυθμίσεις νομιμοποίησης περιλαμβάνουν και τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 δηλαδή όπως είπε ο κος Ταβερναράκης κτίσματα εντός και εκτός σχεδίου, τα οποία έχουν πολεοδομικές υπερβάσεις έως  κατά 40% στον όγκο και έως 20% στο ύψος του κτιρίου ή έχουν ανεγερθεί χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια.

-«Αν ψηφιστεί το νομοσχέδιο ως έχει θα έχουν τη δυνατότητα νομιμοποίησης και αυτοί οι ιδιοκτήτες, που τα αυθαίρετα τους ανήκουν στην κατηγορία 5»,  είπε ο ίδιος σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι:

-«Φαίνεται ότι ανοίγει και η κατηγορία 5» σημειώνοντας ότι η πλατφόρμα για τη συγκεκριμένη κατηγορία αυθαιρέτων έχει κλείσει από το 2020.

Παράλληλα σημείωσε ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει αναλάβει δέσμευση για να ανοίξει ξανά η πλατφόρμα υπαγωγών αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 για τα μεγάλα αυθαίρετα από την προεκλογική περίοδο των εθνικών εκλογών.

Επιφυλάξεις για το νέο σύστημα κατεδαφίσεων 

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης εξέφρασε επιφυλάξεις για τη λειτουργία του νέου συστήματος άμεσων κατεδαφίσεων αυθαιρέτων που προβλέπει το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που ψηφίζεται στη Βουλή, συμπληρώνοντας ότι η αποτελεσματικότητα των νέων ρυθμίσεων μένει να αποδειχθεί στην πράξη.

 -« Δεν μπορώ να καταλάβω πως μέσα σε 43 ημέρες από την έκδοση πρωτοκόλλου κατεδάφισης ένα αυθαίρετο θα κατεδαφίζεται με τον καινούργιο νόμο όταν έχουμε πρωτόκολλα κατεδάφισης στην Κρήτη τα οποία εκκρεμούν δεκαετίες», είπε χαρακτηριστικά.

Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις ο κος Ταβερναράκης αναφέρθηκε στη διετή αναστολή κατεδαφίσεων που ίσχυσε στην Κρήτη λόγω κόβιντ, στις αντιδράσεις που σταματούν τις κατεδαφίσεις σε περιοχές του νησιού, όπως πρόσφατα στην Ιεράπετρα,  τονίζοντας ότι: «υπάρχουν επιφυλάξεις επειδή έχουμε τα δεδομένα των αναβολών και της αναποτελεσματικότητας του κράτους μέχρι σήμερα».

Κεντρικό σύστημα κατεδαφίσεων 

Είπε ο ίδιος ότι προβλέπεται άμεσος εντοπισμός αυθαιρέτων με drones  και αεροφωτογραφίες, και διασταύρωση στοιχείων μέσω του συστήματος οικοδομικών αδειών e- άδειες του ΤΕΕ, θέτοντας επίσης επιφυλάξεις πως μετά τον εντοπισμό θα λειτουργήσει ένα κεντρικό σύστημα κατεδαφίσεων στο υπουργείο για τις κατεδαφίσεις αυθαίρετων σε όλη τη χώρα «από τον Έβρο έως τη Γαύδο και από την Κέρκυρα έως το Καστελλόριζο», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος ο κος ταβερναράκης απάντησε σε ερωτήσεις για τη μεγάλη άσκηση αντιμετώπισης σεισμικού κινδύνου που θα γίνει τις επόμενες ημέρες στην Κρήτη.

Ακούστε ολόκληρη τη ραδιοφωνική συνέντευξη του προέδρου ΤΕΕ/ΤΑΚ στο ηχητικό: