Αυθαίρετα: τελική απόφαση με κλιμακωτή ετήσια προσαύξηση προστίμων

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Η διαδικασία τακτοποίησης αυθαιρέτων θα μένει ανοιχτή στο διηνεκές αλλά μετά την εκπνοή της νέας προθεσμίας υποβολής δηλώσεων, που θα ισχύσει μέχρι τον Ιούνιο του 2020, το πρόστιμο που θα καλούνται να καταβάλουν οι ιδιοκτήτες θα μεταβάλλεται για κάθε χρόνο καθυστέρησης, με ετήσια  κλιμακωτή προσαύξηση.

«Κλειδώνουν» και να ανακοινώνονται οι τελικές αποφάσεις για τα αυθαίρετα και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου. Για το σκοπό αυτό, το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε ότι  «ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, θα συναντηθεί την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 16:00 με τους προέδρους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), κ. Γιώργο Στασινό, και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), κ. Στράτο Παραδιά». Σχετικά έχει προαναγγείλει ο ΥΠΕΝ ότι «οι τελικές αποφάσεις για τα αυθαίρετα θα ανακοινωθούν άμεσα, αφού μεσολαβήσει συνάντηση του με τους προέδρους του ΤΕΕ και την ΠΟΜΙΔΑ».

Στο μεταξύ ο Κ. Χατζηδάκης με συνέντευξη του την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2019   στο δίκτυο  thecaller και στη δημοσιογράφο Φώφη Γιωτάκη προανήγγειλε ότι η τελική λύση για τα αυθαίρετα θα προβλέπει παράταση μέχρι το τέλος Ιουνίου 2019 και ακολούθως δυνατότητα τακτοποίησης με ετήσια  κλιμακωτή προσαύξηση προστίμου.

-«Θα δώσουμε μία παράταση μέχρι του χρόνου τον Ιούνιο για να πάνε  να ρυθμίσουν όσοι θέλουν τα αυθαίρετα τους. Και από κει και πέρα  η τακτοποίηση αυθαιρέτων θα συνδεθεί με την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων. Όσοι καθυστερούν θα πληρώνουν περισσότερα. Δηλαδή όσοι δεν πάνε τώρα να τακτοποιήσουν τα ακίνητα τους,  από τον Ιούνιο και μετά θα πληρώνουν περισσότερο. Και από την άλλη χρονιά θα πληρώνουν ακόμα περισσότερα και από την άλλη χρονιά  ακόμα πιο πολύ» είπε ο Κ. Χατζηδάκης τονίζοντας ότι:

– «Δεδομένου ότι η πολιτεία δίνει αυτό το δικαίωμα σε αυτούς που έχουν αυθαίρετο, νομίζω ότι πρέπει να το τακτοποιήσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται, διότι διαφορετικά και εμείς θα έχουμε θέματα στις νομοθετικές ρυθμίσεις, σε σχέση με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Νομίζω ότι δεν είναι και σωστό και δίκαιο και εκσυγχρονιστικό αυτή  την εκκρεμότητα να την έχει αιώνια η χώρα μας».

Ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου

Το κρίσιμο θέμα για τις τελικές αποφάσεις του ΥΠΕΝ για τα αυθαίρετα είναι ο τρόπος εφαρμογής της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου. Το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει από την 1^η Ιουλίου 2020 την  εφαρμογή του μέτρου, που είναι θεσμοθετημένο από το 2011 αλλά  λόγω των αντιδράσεων των ιδιοκτητών ακινήτων  παραμένει σε εκκρεμότητα. Ταυτοχρόνως το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει συνδέσει τις τελικές αποφάσεις του με συμφωνία του ΤΕΕ με την ΠΟΜΙΔΑ, σημειώνοντας με δηλώσεις του ο κ Χατζηδάκης ότι η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου δεν θα πρέπει να συνοδευτεί με επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες.  Για την ΠΟΜΙΔΑ ανέκαθεν το μέτρο ήταν κόκκινο πανί.  Όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές γνωρίζουν ότι η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, εντάσσεται στην συνολική λογική καταγραφής του δομημένου περιβάλλοντος της χώρας, η οποία αποτελεί και  τον θεμέλιο λίθο των εγκριτικών αποφάσεων του ΣτΕ για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, που αποφέρει έσοδα άνω των 4 δις ευρώ στα κρατικά ταμεία, ενώ έπεται συνέχεια.

Σε αυτές τις συνθήκες η ΠΟΜΙΔΑ κατέρχεται  στην κρίσιμη συνάντηση στο ΥΠΕΝ με «γραμμή άμυνας» , η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου  να μην ισχύσει για μεμονωμένες περιπτώσεις διαμερισμάτων αλλά για ολόκληρα τα κτίρια. Δύσκολα όμως θα μπορέσει να αντικρούσει τη θεσμοθετημένη πρόβλεψη η ηλεκτρονική  ταυτότητα κτιρίου να ισχύσει στις περιπτώσεις δικαιοπραξιών επί ακινήτων, όπως επίσης να υπόκειται σε διαδικασίες ελέγχου και επικαιροποίησης της ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανάλογα με την κατηγορία του ακινήτου.

Τα μέτρα

Τα μέτρα για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ, όπως έχει γράψει δείτε εδώ το σχετικό ρεπορτάζ του ecopress θα προβλέπουν ότι:

-Θα δοθεί  παράταση για τις δηλώσεις αυθαιρέτων έως τον Ιούνιο του 2020,  ώστε να μην υπάρξει κενό, για την ολοκλήρωση του πολεοδομικού νόμου,  καθώς θα συνδυαστεί με την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, η οποία είναι ήδη θεσμοθετημένη και  θα τεθεί σε λειτουργία από τα μέσα του 2020.

-Η διάρκεια της παράτασης θα συνδέεται με το χρόνο ενεργοποίησης ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίων στα μέσα του 2020 και θα είναι τουλάχιστον έξι μηνών, ή και μεγαλύτερης διάρκειας.

-Η διαδικασία τακτοποίησης για μικρές πολεοδομικές παραβάσεις αυθαιρέτων  θα μείνει ανοιχτή αλλά μετά  την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου θα ισχύουν μεγαλύτερα πρόστιμα. Τα πρόστιμα θα είναι κλιμακωτά και εξετάζεται να υπολογίζονται με βάση την αξία του ακινήτου, την έκταση της παράβασης και την καθυστέρηση τακτοποίησης.

-Παραμένει «κόκκινη γραμμή» για τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων  το 2011. Για τα αυθαίρετα αυτής της περιόδου, όπως και για τα μεγάλα αυθαίρετα της κατηγορίας 5, εξετάζεται να καταβάλουν πρόστιμα και να τακτοποιούνται με αγορά συντελεστή δόμησης, μέσω της Τράπεζας Γης, που είναι θεσμοθετημένη και υπάρχουν προτάσεις από το ΤΕΕ να ενεργοποιηθεί σε νέα ψηφιακή βάση.

-Για τις δηλώσεις του νόμου 4178/13 και την ολοκλήρωση υπαγωγής τους συζητείται μεταξύ άλλων η χορήγηση κλιμακωτής τρίμηνης παράτασης ανάλογα µε την ημερομηνία μεταφοράς.

-Εξετάζεται να µη συσχετίζεται η ημερομηνία πληρωμής του παραβόλου που νοείται σήμερα ως ημερομηνία υπαγωγής στον νόμο µε την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών, ώστε να διευκολυνθεί ο τεχνικός κλάδος στις δηλώσεις.

-Παράταση θα δοθεί και στην προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών σε δηλώσεις που έγιναν έως τον Νοέμβριο του 2018, οπότε και ίσχυε η έκπτωση 20% στο ενιαίο ειδικό πρόστιμο. Βάσει του ισχύοντος νόμου, οι μηχανικοί υποχρεούνται μέσα σε διάστημα ενός έτους από την πληρωμή του παραβόλου να ολοκληρώσουν την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών, κάτι το οποίο δεν έχει ολοκληρωθεί σε όλες τις περιπτώσεις.