Του Χρήστου Μέρμηγκα*
Σήμερα μεταξύ των άλλων παρουσιάζουμε και το μέλλον στην Βιομηχανία. Ας ρίξουμε όμως και μια ματιά στο παρελθόν χωρίς Πληροφορική και πως αυτή με τις εφαρμογές της διαμορφώνει το παρόν.
Από κάποιον που είχε την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας των Αυτοματισμών και του Ηλεκτρολογικού Δικτύου Διυλιστηρίων για δυόμιση δεκαετίες.
Τότε:
- Πνευματικά συστήματα. Ο τεχνίτης γύριζε τα ροδάκια σε κάποια Ρ,I,D μισή στροφή δεξιά, περίμενε πολλή ώρα, έβλεπε το αποτέλεσμα, γύριζε ¼ στροφής αριστερά, περίμενε, κλπ.
- Ηλεκτρικά συστήματα. Πήγαινες στην βλάβη με τις τσέπες γεμάτες ρελέ, άλλαζες διάφορους μέχρι το σύστημα να δουλέψει.
- “Hardware” calibrationηλεκτρονικής θερμοκρασιακής κάρτας σε δεκαεξαδικό σύστημα: Μπρίκι, βραστό νερό ‘64’, στο datastreamer, δηλ. 100 στο δεκαδικό. Ποτήρι, παγάκια, ανακάτεμα ‘0’.
- Ο υπεύθυνος με συνεργεία σκορπισμένα παντού στην εγκατάσταση ‘μαέστρος’ βέβαια, αλλά ταυτόχρονα και ‘ντεντέκτιβ’ για έλεγχο των τεχνιτών.Διότι πως καταμετράμε την πνευματική απόδοση;
- Για κάθε αβλεψία στην παραγωγή έφταιγαν τα όργανα. Πολύ δύσκολα κάποιος άλλος.
Σήμερα:
- DCS, PLC, SCADA, κλπ. Κάθε μέτρηση από το πεδίο και οι αντίστοιχες εντολές προς αυτό, επεξεργάζονται από διπλές κάρτες, που η κάθε μία έχει διπλή CPU. Επίσης με αυτοδιάγνωση σε επίπεδο κάρτας και alarmγια άμεση αντικατάστασης της.
- Όχι ξεχωριστό καλώδιο για κάθε όργανο, αλλά ανά 8 όργανα ένα καλώδιο με ψηφιακό ‘bus’. Σημαντική μείωση κόστους εγκατάστασης.
- Συστήματα ελέγχου βανών ‘online’. Δεν ξεμοντάρουμε όλες τις βάνες για έλεγχο, μόνο όσες επισημανθούν.
- Δεν χρειάζεται να διασπείρεις συνεργεία σε κάθε κορυφή πύργου για έλεγχο λειτουργίας κάθε οργάνου. Από το ControlRoomγνωρίζεις την υγιή επικοινωνία με το όργανο και τη σωστή λειτουργία του. Εξαιρετική εξοικονόμηση πόρων.
- Αλλαγές παραμέτρων των οργάνων πεδίου από το ControlRoom.
- PIDρυθμίσεις. Έχουμε πλέον καιselftuning.
- Οι αρμόδιοι Μηχανικοί έχουν στο γραφείο τους καθημερινά όλες τις παραμέτρους λειτουργίας για έλεγχο και αριστοποίηση. Επίσης που παρουσιάζονται συχνά alarms για αξιολόγηση και αποκατάσταση.
- Ο υπεύθυνος ‘μαέστρος’ πάντα, αλλά πλέον με εργαλεία ελέγχου στα χέρια του.
- Για κάθε αβλεψία στην παραγωγή καλύτερα να το ξεπεράσουμε χωρίς ‘φασαρία’. Έχει και η άλλη πλευρά στοιχεία τι συνέβη.
- Βέβαια αυξήθηκε η γραφειοκρατία. Κάθε έλεγχος απαιτεί ‘Αίτηση εργασίας’ με καταχώρηση των αποτελεσμάτων, αίτηση στην Αποθήκη για ανταλλακτικά και βέβαια τακτικές εκθέσεις προς το Management.
Τέλος θα ήθελα να αναφέρω δύο εξαιρετικές εφαρμογές στον Αυτοματισμό που θα ήταν αδύνατες χωρίς την Πληροφορική.
ADVANCEPROCESSCONTROL
Το ADVANCEPROCESSCONTROL (APC) χρησιμοποιείται για τηναριστοποίηση λειτουργίας μονάδων Διυλιστηρίου. Το APC είναι ψηφιακό σύστημα που δίνει εντολές στο υποκείμενο DCS για ρύθμιση παραμέτρων ως εξής:
Τα εμπορικά τμήματα καθορίζουν ποια προϊόντα έχουν ζήτηση και μέσω του APC οι παράμετροι των μονάδων προσαρμόζονται για μέγιστη απόδοση.
Η εγκατάσταση ξεκινάει από την δημιουργία διαταραχών (Impulse) σε διάφορες παραμέτρους της μονάδος και κατασκευή πίνακα αποτελεσμάτων. Ο πίνακας καθίσταται διαγώνιος και είναι η βάση του αλγορίθμου. Ο αλγόριθμος λειτουργεί σε μετασχηματισμό στο πεδίο της συχνότητος (μετασχηματισμός z).
Όλα τα παραπάνω τα υλοποιούν ελάχιστες εξαιρετικά εξειδικευμένες εταιρείες που κατέχουν και το knowhowτόσο για την κάθε συγκεκριμένη εφαρμογή σε κάθε παραγωγική μονάδα και τους αλγορίθμους εφαρμογής.
NIRSPECTROSCOPY ΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΗ ΠΛΕΙΑΔΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΕ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ
ΗNIR (NEARINFRARED) Φασματοσκοπία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια για την άμεση μέτρηση παραμέτρων που οι συμβατικές μέθοδοι απαιτούν πολύ κόπο και χρόνο να εξαχθούν.
Η μέθοδος είναι απλή. Το δείγμα περνά από ένα παράθυρο από το οποίο στέλνουμε μια φωτεινή δέσμη.
Η απορρόφηση της φωτεινής ροής αναλύεται με ισχυρές υπολογιστικές μηχανές (Fouriertransform) και έχουμε άμεσα αποτελέσματα για πληθώρα παραμέτρων όπως octanenumber, cetanenumber, RON, MON, RVP, distillationparameters, ολεφίνες, αρωματικά, οξυγόνοπολλές άλλες.
Η ‘εκπαίδευση’ του συστήματος απαιτεί μεγάλες Βάσεις Δεδομένων από χιλιάδες δείγματα, ώστε τα αποτελέσματα να ανταποκρίνονται στις πραγματικές τιμές. Και εδώ βέβαια το knowhowτο διαθέτουν εξαιρετικά εξειδικευμένες εταιρείες.
Αύριο:
Για να υλοποιηθούν και να αναπτυχθούν όλες αυτές οι σύνθετες εφαρμογές χρειάζονται εξειδικευμένα στελέχη σε όλες τις βαθμίδες. Δυστυχώς, κατά την γνώμη μου, η Μέση και Ανώτερη Τεχνική Εκπαίδευση χρήζουν πλήρους και γενικής αναδιοργάνωσης. Έχουν χάσει εντελώς τον στόχο τους να δημιουργούν στελέχη του αντιστοίχου επιπέδου.
Τα Πανεπιστήμια χρειάζονται παραπάνω αλληλεπίδραση με την Βιομηχανία. Με στενή συνεργασία να εμπλουτίσουν το γνωστικό επίπεδο των Μηχανικών με πρακτικές δεξιότητες που αυτή την στιγμή λείπουν στην παραγωγή.
Για να είναι πλήρως ανταγωνιστική η Βιομηχανία μας χρειάζεται να εντάσσει στα στελέχη της Μηχανικούς έτοιμους να την υποστηρίξουν άμεσα.
Σήμερα εκπαιδεύει η ίδια η Βιομηχανία για μεγάλα χρονικά διαστήματα τους τεχνικούς που χρειάζεται σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης.
Επίσης χρειάζεταιο πολλαπλασιασμός της συνεργασίας του Πανεπιστημίου και της Βιομηχανίας στην έρευνα και ανάπτυξη μεθόδων παραγωγής και προϊόντων (R&D). Η Βιομηχανία θα έχει στην διάθεση της ερευνητικά κέντρα υψηλοτάτου επιπέδου και ευχαρίστως θα χρηματοδοτεί τις αντίστοιχες ερευνητικές δραστηριότητες που χρειάζεται. Αλλά και τα Πανεπιστήμια θα αναπτύσσονται και αυτά τόσο στο θεωρητικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο της χρηματοδότησης τους.
Εδώ θα ήθελα να προβάλλω και την προσωπική μου άποψη για την ταχύτερη ανάταξη της Ελλάδος από δίνη της Χρεωκοπίας που υπέστη (και παράλληλα συγκράτησης των πλέον ικανών νέων που εκπαιδεύονται από τα Πανεπιστήμια από την φυγή στο εξωτερικό (BrainDrain).
- Συγκέντρωση όλων των Νόμων, Προεδρικών Διαταγμάτων, Κανονισμών, κλπ που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα και κατά προέκταση την οικονομική ανάπτυξη, κωδικοποίηση τους σε μια Βάση Δεδομένων και με ένα Νόμο «σκούπα» να καταργηθούν.
- Παράλληλα άμεση αναδιοργάνωση του Δημοσίου Τομέα (Δημόσια Διοίκηση, Δικαιοσύνη, κλπ)ώστε να υποστηρίζουν την επιχειρηματικότητα.
- Να χρησιμοποιήσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουμε σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Ήλιος, Αέρας, Κύματα) γεμίζοντας κάθε διαθέσιμο τόπο με φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες και άλλους μηχανισμούς παραγωγής ισχύος.
Θα υπάρχουν βεβαίως και οι περιορισμοί σχετικά με το Περιβάλλον, τον Τουρισμό, κλπ. Παρακάμπτω και τις σωστές αντιρρήσεις για το κόστος επένδυσης, διασύνδεσης με γραμμές μεταφοράς, θέματα Ευστάθειας Συστήματος από πέρα από ένα όριο συμμετοχής των ΑΠΕ.
Η εγκατάσταση ιδιωτικών ενεργειακών πάρκων, ιδιαίτερα μάλιστα στο πλούσιο σε ΑΠΕ Αιγαίο, θα έδινε ενέργεια σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές για την εγκατάσταση Βιομηχανιών.Οι Βιομηχανίες εκτός από τα δικά τους προϊόντα, δημιουργούν και πυρήνες ανάπτυξης όλης της περιοχής (Μηχανουργεία, Μεταφορές, κλπ). Ας ξεκινήσουμε ξανά από την Τρίτη βιομηχανική Επανάσταση και θα έρθει και η Τέταρτη.
Επίσης η δημιουργία ΣΔΙΤ της ΔΕΗ που χειμάζεται με ιδιώτες για φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες θα την βοηθούσε αρκετά.
- Ας ψάξουμε μήπως υπάρχουν και σπάνιες γαίες στην Ελλάδα για δημιουργία βιομηχανιών αποκλειστικά εντός της χώρας για την εκμετάλλευσητους, διότι έχουν πολύ υψηλό πολλαπλασιαστή ανάπτυξης.
*Χρήστος Μέρμηγκας, Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
Το κείμενο αποτελεί εισήγηση του Χρήστου Μέρμηγκα, στην ημερίδα με θέμα: «Εξελίξεις στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών», που διοργάνωσε η ΔΚΜ τη Δευτέρα 03 Φεβρουάριου 2020 στην αίθουσα συγκεντρώσεων του ΤΕΕ
