Που οδηγούν οι αυξήσεις σε υλικά, οικοδομικές άδειες, τιμές ακινήτων

Της Ντίνας Καράτζιου/

Η αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας και η αύξηση ζήτησης για στέγη πέφτουν στο σκόπελο  των αυξήσεων των οικοδομικών υλικών, ενόψει μάλιστα έναρξης του προγράμματος «Εξοικονομώ» για το οποίο υπάρχουν προσδοκίες υψηλής κινητικότητας στην αγορά. Πως διαμορφώνουν την εικόνα οι δείκτες που αφορούν την αγορά ακινήτων, τις αυξήσεις των υλικών αλλά και την κινητικότητα στην οικοδομική δραστηριότητα. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις για τις περαιτέρω  εξελίξεις και στα τρία πεδία.

Τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποιούνται για την αγορά ακινήτων, δείχνουν ένα ράλι αυξήσεων που ανεβάζει συνεχώς ταχύτητες. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αυξημένη κινητικότητα που παρουσιάζουν τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν την έκδοση οικοδομικών αδειών, αναδεικνύουν ότι ο κατασκευαστικός κλάδος φαίνεται να εισέρχεται σε μία περίοδο ισχυρής επανάκαμψης ανακτώντας , μέρος των απωλειών που υπέστη κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δέκα ετών. Μία ανάκαμψη  που όμως  φαίνεται όμως να αναχαιτίζεται από το αυξημένο κόστος στα οικοδομικά υλικά οι τιμές των οποίων έχουν πάρει  για τα καλά την ανηφόρα. Παράλληλα, η αγορά κατοικίας  βρίσκεται αντιμέτωπη την τρέχουσα χρονική περίοδο με ιδιαίτερα αυξημένο κόστος κατασκευής, με μείωση εισοδήματος των εν δυνάμει αγοραστών λόγω πανδημίας, αλλά και με αύξηση από 1-1-2022 των αντικειμενικών αξιών.

Οι αυξήσεις των υλικών περνάνε στην αγορά ακινήτων

Η  αναστολή ισχύος του ΦΠΑ 24% για νέες οικοδομές που θεσπίστηκε το 2019 έχει πυροδοτήσει ένα κύμα επενδύσεων από κατασκευαστές κατοικιών, οι οποίοι επιδίωξαν να δημιουργήσουν ένα απόθεμα νεόδμητων ακινήτων που να μην υπόκεινται σε ΦΠΑ. Σήμερα υποστηρίζουν, ότι ένα  μεγάλο μέρος των αυξήσεων περνάει στις τιμές πώλησης των ακινήτων περιορίζοντας παράλληλα δραστικά το κέρδος των κατασκευαστών. Μάλιστα, υπογραμμίζουν, τη σοβαρή επίδραση που θα υπάρξει και στο κόστος των ενεργειακών έργων που θα ανεβάσουν ταχύτητες το προσεχές διάστημα ενόψει της έναρξης του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ». Εκφράζουν μάλιστα φόβους ότι ακόμη και οι νέες επιδοτήσεις που δόθηκαν λόγω των αυξήσεων δεν θα ανταποκριθούν στο πραγματικό κόστος.

Ράλι αυξήσεων σε οικοδομικά υλικά

Ως εκ τούτου, ο προβληματισμός στον κατασκευαστικό κλάδο για τις αλυσιδωτές αυξήσεις είναι εμφανής. Σημειώνουν ότι το ράλι αυξήσεων σε σίδηρο, μπετόν, άμμο, αλουμίνια, μονωτικά υλικά, κουφώματα, τζάμια είναι της τάξεως του  15-30%. Γεγονός που καταδεικνύεται και από τα επίσημα στοιχεία. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας οι αυξήσεις διαμορφώνονται εως εξής Ειδικότερα, αυξήσεις τιμών υπήρξαν σε: Πετρελαιο κίνησης- Diesel (24,8%), Σίδηρο οπλισμού (17%), Σωλήνες χαλκού ( 15,7%), Αγωγούς χάλκινους (14,3%), Θερμαντικά σώματα (8,7%), Τούβλα (6,1%), Πλαστικούς σωλήνες (5,8%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (5,2%), Κιγκλιδώματα ανοξείδωτα (5,2%), Μηχανισμούς γκαραζόπορτας (4,1%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (3,6%), Κουφώματα αλουμινίου (3,1%), Γκαραζόπορτες (2,9%), Ντουλάπες ξύλινες (2,8%), Πόρτες εσωτερικές (2,5%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (2,5%), Ξυλεία οικοδομών (2,2%), Τσιμέντο (2%), Παράθυρα ξύλινα (1,9%), Μαρμαρόπλακες (1,9%) και Έτοιμο σκυρόδεμα (1,3%).

Συγκρατημένη αισιοδοξία

Ως εκ τούτου, η αύξηση στην οικοδομική δραστηριότητα υπό την έννοια της αύξησης έκδοσης οικοδομικών αδειών, δημιουργεί συγκρατημένη αισιοδοξία στον κλάδο, εξαιτίας της παράλληλης συνεχούς ανόδου των τιμών στα υλικά. Ειδικότερα και σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία, νέα άνοδο κατέγραψε η συνολική οικοδομική δραστηριότητα τον Αύγουστο τόσο σε επίπεδο οικοδομικών αδειών όσο και όγκου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Ειδικότερα,  το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής – Δημόσιας), κατά τον μήνα Αύγουστο 2021, στο σύνολο της χώρας με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 1.468 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 451,1 χιλιάδες m2 επιφάνειας και 2.234,9 χιλιάδες m3 όγκου, παρουσίασε δηλαδή, αύξηση κατά 12,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 53,0% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 64,2% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020.

Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα

Οι εκδοθείσες άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας, στο σύνολο της Χώρας, κατά τον μήνα Αύγουστο 2021 ανήλθαν σε 1.466 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 451,1 χιλιάδες m2 επιφάνειας και 2.234,9 χιλιάδες m3 όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 13,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 53,8% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 64,8% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020.

Δημόσια Ιδιωτική δραστηριότητα

Οι εκδοθείσες άδειες Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας κατά τον μήνα Αύγουστο 2021, στο σύνολο της Χώρας, ανήλθαν σε 2 οικοδομικές άδειες, με μηδενική επιφάνεια και μηδενικό όγκο. Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στον συνολικό οικοδομικό όγκο, για τον μήνα Αύγουστο 2021, είναι 0,0%.   Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο 2020 έως τον Αύγουστο 2021, το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής-Δημόσιας) με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της Χώρας, ανήλθε σε 22.391 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 5.562,5 χιλιάδες m2 επιφάνειας και 23.069,5 χιλιάδες m 3 όγκου. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Σεπτεμβρίου 2019 – Αυγούστου 2020 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 19,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 36,4% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 29,1% στον όγκο.   Κατά την ίδια χρονική περίοδο, Σεπτεμβρίου 2020 – Αυγούστου 2021, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 19,3% στον αριθμό των εκδοθεισών οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 34,9% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 26,4% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Σεπτεμβρίου 2019 – Αυγούστου 2020. Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στον συνολικό οικοδομικό όγκο, για την ανωτέρω περίοδο, είναι 3,1%.

Συνολική εικόνα

Το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2021, η Συνολική Οικοδομική Δραστηριότητα εμφανίζει, στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 29,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 57,4% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 50,1% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο οκτάμηνο του έτους 2020 (Πίνακας 5). Κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2021, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 29,2% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 56,4% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 47,6% στον όγκο, σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2020.

Πιέζουν την κτηματαγορά

Παράγοντες από το χώρο της κτηματαγοράς αναφέρουν στο «Ecopress»,  ότι η εκτίναξη του κόστους των οικοδομικών υλικών, εκτινάσσουν το κόστος στην αγορά κατοικίας. Αναφέρουν ακόμη, ότι το κόστος  αυτό, στην περίπτωση που δεν απορροφηθεί  από τον  κατασκευαστή, ο οποίος θα χάσει από το κέρδος του, θα πιέσει την τιμή πώλησης των ακινήτων. Μία συγκεντρωτική εικόνα της ανιούσας των τιμών πώληση ακινήτων, δίνουν τα τελευταία στοιχεία της τραπέζης της Ελλάδος.

Οι αυξήσεις στις τιμές ακινήτων

Επιταχύνεται λοιπόνη  άνοδος στις τιμές των κατοικιών στη χώρα μας, όπως προκύπτει από τους δείκτες τιμών οικιστικών ακινήτων για το τρίτο τρίμηνο του 2021 που καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος.Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ  το γ΄ τρίμηνο του έτους, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε στο 7,9%. Με βάση την παλαιότητα ακινήτου, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των νέων διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 7,6% και των παλαιών στο 8,2%.

Με βάση τη γεωγραφική θέση, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων διαμορφώθηκε σε 9,8% στην Αθήνα, 8,7% στη Θεσσαλονίκη, 5,9% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 5,7% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Αναλυτικά, με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα, εκτιμάται ότι το γ΄ τρίμηνο του 2021 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 7,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ και β΄ τρίμηνο του 2021 η αύξηση σε σχέση με τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2020 διαμορφώθηκε σε 4,3% και 6,2% αντίστοιχα, ενώ για το 2020 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 4,5%.

Πιο αναλυτικά, η αύξηση των τιμών το γ΄ τρίμηνο του 2021 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 ήταν 7,6% για τα νέα διαμερίσματα, δηλ. ηλικίας έως 5 ετών, και 8,2% για τα παλαιά, δηλ. ηλικίας άνω των 5 ετών. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ και β΄ τρίμηνο του 2021 σημειώθηκε αύξηση των τιμών των νέων διαμερισμάτων κατά 4,5% και 6,2% αντίστοιχα, ενώ οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 4,1% και 6,2%, σε σύγκριση με το αντίστοιχα τρίμηνα του 2020. Για το 2020, οι τιμές για τα νέα και τα παλαιά διαμερίσματα αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 4,8% και 4,2% αντίστοιχα.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το γ΄ τρίμηνο του 2021 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 ήταν 9,8% στην Αθήνα, 8,7% στη Θεσσαλονίκη, 5,9% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 5,7% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ και β΄ τρίμηνο του 2021 η μέση ετήσια αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων διαμορφώθηκε σε 6,7% και 8,3% αντίστοιχα στην Αθήνα, 4,6% και 5,4% στη Θεσσαλονίκη, 2,1% και 4,4% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 1,3% και 3,6% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2020, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2019 ήταν 7,8%, 5,0%, 0,2% και 1,8% αντίστοιχα. Τέλος, για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το γ΄ τρίμηνο του 2021 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 8,3% σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2020. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ και β΄ τρίμηνο του 2021 η αντίστοιχη μέση ετήσια αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές ήταν 4,4% και 6,4%, ενώ για το 2020 η μέση ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε στο 4,7%.