AirBNB: Απόφαση – σταθμός για την κτηματαγορά των ευρωπαϊκών πόλεων

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Με μία παρέμβαση-σταθμό για την Ευρωπαϊκή κτηματαγορά και τον τουρισμό ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έκρινε ότι το AirBNB δεν υποχρεούται να προσαρμοστεί προς τους περιορισμούς, που προβλέπονται για την άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη.

Ο λόγος είναι ότι οι υπηρεσίες που παρέχει η συγκεκριμένη και οι συναφείς ηλεκτρονικές πλατφόρμες της οικονομίας του διαμοιρασμού εμπίπτουν στη νομοθεσία που διέπει την κοινωνία της πληροφορίας.

Η υπόθεση έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ύστερα από προδικαστικό ερώτημα που έθεσε η γαλλική δικαιοσύνη στο πλαίσιο εξέτασης της προσφυγής που κατέθεσαν ξενοδοχειακοί φορείς κατά του AirBNB ζητώντας μεταξύ άλλων να διευκρινιστεί αν η ηλεκτρονική πύλη μέσω της οποίας συνάπτονται οι βραχυχρόνιες τουριστικές μισθώσεις πρέπει να προσαρμοστεί προς τους περιοριστικούς κανόνες για την άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη που ισχύουν στη Γαλλία.

Οι προτάσεις του εισαγγελέα Maciez Szpunar που δημοσιεύθηκαν στις 30 Απριλίου προβλέπουν ότι :

-Μια υπηρεσία που συνίσταται στη σύνδεση δυνητικών πελατών με φιλοξενούμενους που προσφέρουν βραχυπρόθεσμη διαμονή μέσω ηλεκτρονικής πύλης σε κατάσταση που ο πάροχος της υπηρεσίας αυτής δεν ασκεί έλεγχο επί των ουσιωδών διαδικασιών για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών, συνιστά υπηρεσία της Κοινωνίας της Πληροφορίας.

– Το γεγονός ότι ο πάροχος προσφέρει και άλλες υπηρεσίες που έχουν υλικό περιεχόμενο δεν εμποδίζει την κατάταξη της υπηρεσίας που παρέχεται με ηλεκτρονικά μέσα ως υπηρεσία της Κοινωνίας της Πληροφορίας, υπό την προϋπόθεση ότι η υπηρεσία αυτή δεν προέρχεται από ένα άρρηκτο σύνολο με τις υπηρεσίες αυτές.

-Ένα κράτος μέλος που προτίθεται να θεσπίσει μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος οφείλει πρώτα να κοινοποιήσει στην Επιτροπή την πρόθεσή του και να ζητήσει από το κράτος μέλος καταγωγής να λάβει μέτρα όσον αφορά τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας.

Ο γενικός εισαγγελέας επισημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Γαλλία ζήτησε από την Ιρλανδία (όπου είναι εγκατεστημένη η ευρωπαϊκή έδρα του AirBNB) να λάβει τα αναγκαία μέτρα όσον αφορά τις υπηρεσίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας και φαίνεται ότι δεν πληρούται ούτε η προϋπόθεση της κοινοποίησης της Επιτροπής ούτε κατά τη διάρκεια ούτε μετά την περίοδο μεταφοράς οδηγίας.

Διευκρινίζεται ότι η γνώμη του γενικού εισαγγελέα δεν είναι δεσμευτική για το ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αποτελεί ωστόσο μία βάση για την εξέταση της υπόθεσης.

Εφόσον το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κινηθεί στην κατεύθυνση των προτάσεων του εισαγγελέα για τη δραστηριοποίηση του AirBNB στην Ευρωπαϊκή αγορά θα συνεχιστεί χωρίς περιορισμούς και προϋποθέσεις λήψης περαιτέρω αδειών, που θα καθιστούσαν στην πράξη τη λειτουργία της πλατφόρμας δυσχερή έως αδύνατη.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν μπορούν να επιβληθούν περιορισμοί ως προς την ουσία της υπηρεσίας για παράδειγμα ως προς τον χρόνο διάρκειας των μισθώσεων, το πλήθος των ακινήτων που μπορεί να προσφέρει ένας ιδιώτης μέσω της πλατφόρμας, κλπ. προκειμένου να αντιμετωπιστούν αρνητικές επιπτώσεις τις οικονομίες του διαμοιρασμού. Επιπτώσεις που συνίστανται κυρίως στην άνοδο των τιμών των ακινήτων και των ενοικίων που πλήττουν τους μόνιμους κατοίκους των πόλεων, όπου αναπτύσσεται η δραστηριότητα των ηλεκτρονικών πλατφορμών τύπου Airbnb.

Η γνωμοδότηση του γενικού εισαγγελέα βρίσκεται στη διεύθυνση https://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2019-04/cp190051en.pdf