Ακαδημία Αθηνών: ομιλία Λουκά Χριστοφόρου για το μέλλον της Ενέργειας

Η ενέργεια και η πρόσβαση σε αυτή, ως στοίχημα και μέτρο των αξιών και των αντοχών του σύγχρονου πολιτισμού, αποτέλεσε το αντικείμενο της βαρυσήμαντης ομιλίας, με την οποία εγκαταστάθηκε και ανέλαβε τα καθήκοντά του ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, κ. Λουκάς Χριστοφόρου, ο οποίος διαδέχθηκε στην ηγεσία του κορυφαίου πνευματικού Ιδρύματος της χώρας την πρώην πρόεδρο της Βουλής, κ. Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη.

Για τον φυσικό κ. Χριστοφόρου, με πλούσιο ερευνητικό έργο στην Ατομική και Μοριακή Φυσική, η πρόκληση του μέλλοντος είναι η χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για παραγωγή αποθηκεύσιμων καυσίμων.

ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας

«Υπάρχουν, τόνισε, πολλές επιλογές αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων συμβατικών μπαταριών και υδροηλεκτρικών έργων με αντλησιοταμίευση. Η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση υδροηλεκτρικών έργων με αντλησιοταμίευση είναι σήμερα η επικρατέστερη παγκοσμίως».

Μιλώντας για το ενεργειακό μέλλον της Ελλάδας ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών σημείωσε με έμφαση:

– την ανάγκη για σημαντική μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο στην χώρα μας είναι περίπου δύο φορές υψηλότερο του αντίστοιχου μέσου όρου της ΕΕ και

-το «καθήκον» πού όπως είπε «έχει η χώρα  να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να αξιοποιήσει υπεύθυνα και δυναμικά τα δικά της πλούσια κοιτάσματα Υ/Α, κυρίως του φυσικού αερίου».

Όπως υπογράμμισε ο κ. Χριστοφόρου:

-Η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να αποθηκευτεί χωρίς μεγάλο κόστος ως θερμότητα, και η αφαλάτωση μπορεί να αποτελέσει έναν ακόμη τρόπο αποθήκευσης ενέργειας.

-Ίσως η μέγιστη πρόσκληση  στις ΑΠΕ αφορά τη χρήση τους στην παραγωγή αποθηκεύσιμων καυσίμων.

-Ελπίζουμε ότι μέχρι το 2050 οι ΑΠΕ θα είναι οι επικρατέστερες πηγές ενέργειας σε μεγάλο μέρος του κόσμου. Αυτό ωστόσο δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη δυνατότητα αποτελεσματικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η επιπλέον ηλεκτρική ενέργεια από τις ΑΠΕ, αντί να απορρίπτεται, μπορεί να μετατραπεί σε άλλες μορφές ενέργειας για αποθήκευση και ακολούθως να μετατραπεί πάλι σε ηλεκτρική ενέργεια για την παραγωγή χρήσιμων προϊόντων, λ.χ. αμμωνίας, μεθανίου κ.ά.

Καθαρές τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων

-Η καύση των ορυκτών καυσίμων, κυρίως του κάρβουνου, είναι η πλέον επιβλαβής για το περιβάλλον και την υγεία. Εντούτοις η χρήση του κάρβουνου αναμένεται να συνεχιστεί, και μάλιστα ίσως και να αυξηθεί, λόγω της παγκόσμιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και λόγω των τεράστιων αποθεμάτων και του χαμηλού κόστους του κάρβουνου σε σύγκριση με άλλα καύσιμα.

– Είναι προφανές ότι απαιτούνται νέες, πιο αποτελεσματικές και πιο καθαρές τεχνολογίες για την καλύτερη καύση ορυκτών καυσίμων, αποτελεσματική σύλληψη, αποθήκευση και χρήση του CO2, καθώς και αντικατάσταση του πετρελαίου με άλλες πηγές ενέργειας.

-Οι ΑΠΕ (κυρίως τα υδροηλεκτρικά, τα ηλιακά, τα αιολικά, τα γεωθερμικά συστήματα και η βιομάζα) πρέπει να επεκταθούν σε μαζική κλίμακα διεθνώς, και αυτό απαιτεί οικονομικά εφικτούς τρόπους αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε μεγάλη κλίμακα, και συχνά την αποτελεσματική μεταφορά της σε μεγάλες αποστάσεις. Τα Υ/Η έργα είναι η πλέον ουσιώδης ΑΠΕ και συνεισφέρει σήμερα ~ 16% της συνολικής παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας.

Εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας

– Η παροχή ηλεκτρισμού στις ενεργειακά φτωχές περιοχές της Γης είναι βασική πρόκληση του σύγχρονου πολιτισμού. Πέρα από εκεί όπου φθάνουν τα συνηθισμένα ηλεκτρικά δίκτυα, υπάρχουν ευκαιρίες για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (με μικρά υδροηλεκτρικά, αιολικά, γεωθερμία, βιομάζα, και ιδιαίτερα ηλιακά συστήματα) και τη μεταφορά της με μικρά, αυτόνομα τοπικά δίκτυα. Οι μικρής κλίμακας ΑΠΕ συνιστούν την καλύτερη ευκαιρία για την εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας με την παροχή καθαρής ενέργειας απαλλαγμένης από αέρια του θερμοκηπίου.

-Πολλοί έχουν υποστηρίξει ότι στο μέλλον οι έρημες περιοχές της Γης ίσως αντικαταστήσουν τις πετρελαιοπηγές της ανθρωπότητας. Ίσως ακόμη η ανθρωπότητα επιχειρήσει να διαχειριστεί την ηλιακή ακτινοβολία στο διάστημα πριν φθάσει στην επιφάνεια της Γης, και ίσως, επί πλέον, επιχειρήσει να αναπτύξει άλλου είδους ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καλλιεργώντας, π.χ., βιομάζα σε άγονες περιοχές με την αξιοποίηση θαλασσινού νερού. Και ο ωκεανός παραμένει μια τεράστια δεξαμενή ενέργειας. Όντως, ποιος θα μπορούσε να αποκλείσει την ανακάλυψη νέων μορφών και πηγών ενέργειας, ή νέων τεχνολογιών αποτελεσματικότερης χρήσης της ενέργειας;

-Προφανώς, υπάρχουν μορφές της ενέργειας που τα σημερινά όργανα της επιστήμης δεν μπορούν να ανιχνεύσουν. Και ίσως υπάρχουν, ακόμη, άλλες μορφές ενέργειας που σχετίζονται με τους ζώντες οργανισμούς για τις οποίες η επιστήμη δεν ομιλεί. Άλλωστε, « γνωρίζουμε ότι οι ενεργειακοί μετασχηματισμοί οι οποίοι υποστηρίζουν τη ζωή συνιστούν απειροελάχιστο ποσοστό των ασύλληπτων ποσοτήτων ενέργειας στο Σύμπαν».

Το ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ κ. ΛΟΥΚΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Δείτε εδώ

Εγκατάσταση νέων Αρχών 2021 στην Ακαδημία Αθηνών

Η διαδικτυακή συνεδρία εγκατάστασης νέων Αρχών 2021 στην Ακαδημία Αθηνών πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιανουαρίου. Καθήκοντα αντιπροέδρου της Ακαδημίας ανέλαβε ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός στον τομέα της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας κ. Αντώνιος Ρεγκάκος.  Στη θέση του γενικού γραμματέα για την προσεχή πενταετία η Ολομέλεια της Ακαδημίας εξέλεξε τον περασμένο Νοέμβριο τον φυσικό, κ. Χρήστο Ζερεφό.

Λουκάς Χριστοφόρου – Βιογραφικό

Ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών γεννήθηκε στο Πεντάκωμο της Λεμεσού της Kύπρου το 1937. Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών και στην Aγγλία, στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου του Mάντσεστερ, του οποίου αναγορεύτηκε διδάκτορας (1963). Eργάστηκε στις H.Π.A., ως ερευνητής στο Oak Ridge National Laboratory (1963-1994) και στο National Institute of Standards and Technology (1995-2001), και ως καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Tennessee (1964-1997). Δίδαξε ως καθηγητής και επιστημονικός συνεργάτης σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Αμερικής, Ευρώπης, και Iαπωνίας. Το ερευνητικό του έργο αφορά την Ατομική και Mοριακή Φυσική, τη Φυσική ακτινοβολιών και πλάσματος, τις αλληλεπιδράσεις φωτονίων, ηλεκτρονίων και ιόντων με άτομα και μόρια, καθώς και τις εφαρμογές αποτελεσμάτων βασικής έρευνας στην τεχνολογία υλικών, μικροηλεκτρονικών, αερίων διηλεκτρικών και ενέργειας. Δημοσίευσε περίπου 400 επιστημονικές εργασίες και συνέγραψε-εξέδωσε 30 βιβλία. Έχει δώσει σειρά διαλέξέων, οργάνωσε/συνδιοργάνωσε 29 επιστημονικά συνέδρια και δημοσίευσε άρθρα σε θέματα που αφορούν στη σχέση της επιστήμης με την κοινωνία.

Yπήρξε μέλος πολλών επιστημονικών ερευνητικών επιτροπών. Eίναι εταίρος της Aμερικανικής Eταιρείας Φυσικής (1974) και της Aμερικανικής Eταιρείας για την προώθηση της Eπιστήμης (1976), Αντιπρόεδρος του European Academies Science Advisory Council (2013), μέλος της European Academy of Sciences and Art (2013), μέλος της Academia Europaea (2014), μέλος της World Academy for Art and Science (2015), Senior Corporate Fellow Emeritus του Oak Ridge National Laboratory (1995-), Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πατρών (2009), αντεπιστέλλον μέλος της Montenegrin Academy of Sciences and Arts (2011) και Επίτιμος Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (2015). Για το έργο του έχει λάβει το Alexander von Humbolt Senior Scientist Award (1991), και το Παράσημο του Τάγματος του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας (1997), το Αριστείο Επιστημών της Κυπριακής Δημοκρατίας (2015), καθώς και άλλες διεθνείς τιμητικές διακρίσεις.

Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2001.