Των Στ. Μαυρογένη* και Τάκη Γρηγορίου**
Το ναυάγιο του διαγωνισμού για την πώληση του 40% της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ κάθε άλλο πάρα έκπληξη προκάλεσε. Για άλλη μία φορά αποδείχτηκε ότι ο λιγνίτης είναι μία οικονομική δραστηριότητα που πεθαίνει, με αυστηρά οικονομικούς όρους ακόμη και αν συνεχίσει να αγνοείται το τεράστιο κόστος στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Όπως έχουν ήδη επισημάνει οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF και Greenpeace, μέσα από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πώληση λιγνιτικών στοιχείων της ΔΕΗ, η πολιτική της ΕΕ για τον ανταγωνισμό υπονομεύει το πλαίσιο πολιτικών για την ενέργεια και το κλίμα: η Ελλάδα εγκλωβίζεται για τις επόμενες δεκαετίες σε μονοπάτι υψηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και οι καταναλωτές σε ακριβή ενέργεια.
Αλήθεια, προκαλεί σε κανέναν εντύπωση το γεγονός ότι η αγορά δεν ανταποκρίθηκε στα “δώρα” της ΔΕΗ; Για να γίνει πιο ελκυστικό το πακέτο πώλησης, η ΔΕΗ αποδύθηκε σε ένα ρεσιτάλ παροχών, επιχειρώντας ακόμα και εξασφάλιση επιδότησης της λιγνιτικής δραστηριότητας μέσω του μόνιμου Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος. Ακόμα χειρότερα, σχεδιάζει να μεταφέρει μέρος το κόστος των ρύπων απευθείας στους καταναλωτές. Μία ξεκάθαρα στρεβλή εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για τους ρύπους αλλά και μία ντροπιαστική παραδοχή του λιγνιτικού αδιεξόδου της χώρας.
Ο λιγνίτης δεν έχει κανένα μέλλον στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή και είναι θέμα χρόνου το οριστικό του τέλος. Η κυβέρνηση οφείλει να αποσύρει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο προβλέπει μερίδιο της τάξης του 17% για τον λιγνίτη μέχρι το 2030, παραβιάζοντας το πνεύμα της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα και τη δέσμευση για συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας κοντά στον 1,5 βαθμό.
Η ΔΕΗ πλέον πρέπει να αντιληφθεί ότι η εμμονή με τον λιγνίτη δεν οδηγεί πουθενά. Μόνος βιώσιμος δρόμος για τη ΔΕΗ είναι μία πραγματική στροφή στις ΑΠΕ, με έμφαση στην αποκεντρωμένη παραγωγή και την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας, πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησε το 1982, όταν ήταν η πρώτη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού στην Ευρώπη που εγκατέστησε ΑΠΕ, αλλά και υβριδικό σύστημα, στην Κύθνο.
Για να μην έρθουμε αντιμέτωποι με μία “βίαιη” ενεργειακή μετάβαση, με πρώτα θύματα τους καταναλωτές, τις τοπικές κοινωνίες και την οικονομία της χώρας, αλλά και για να προστατέψουμε την Ελλάδα από τις επερχόμενες αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καλούμε την κυβέρνηση να:
- Ακυρώσει την κατασκευή της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα V
- Σταματήσει τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων Αμύνταιο Iκαι ΙΙ, οι οποίες έχουν εξαντλήσει τις ώρες λειτουργίας τους.
- Σταματήσει κάθε διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για δημιουργία μόνιμου μηχανισμού αποζημίωσης επάρκειας ισχύος για τον λιγνίτη.
- Υιοθετήσει φιλόδοξο μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, ο οποίος να προβλέπει πλήρη απανθρακοποίηση της οικονομίας μέχρι το 2050.
- Να χρηματοδοτήσει αποτελεσματικά τη δίκαιη μετάβαση των ενεργειακών δήμων της χώρας στη μεταλιγνιτική εποχή.
Έχουμε μόνο 12 χρόνια μπροστά μας για να περιορίσουμε τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η ώρα για δράση είναι τώρα! Όχι μόνο για τις μελλοντικές γενιές, αλλά και για τη δική μας.
Διαβάστε περισσότερα:
– Επιστολή WWF – Greenpeace προς την Κομισιόν
– Άρθρο των διευθυντών του WWF Ελλάς και του ελληνικού γραφείο της Greenpeace
*Σταύρος Μαυρογένης, Συνεργάτης Κλιματικής και Ενεργειακής πολιτικής, WWF Ελλάς
**Τάκης Γρηγορίου, Υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής, ελληνικό γραφείο Greenpeace
