Ανακαινίστηκε εκ βάθρων η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού

Με τη συμβολή του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση του ιστορικού κτιρίου Πυλαβάκη (1935), στη Λεμεσό, και ο πλήρης εκσυγχρονισμός της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, η οποία διαθέτει 60.000 τόμους. Οι εργασίες κράτησαν επτά χρόνια.

Η Βιβλιοθήκη, τα επίσημα εγκαίνια της οποίας θα πραγματοποιήσει τον ερχόμενο μήνα ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, φωτίστηκε μετά από αρκετά χρόνια, αφού ο Δήμος Λεμεσού και το ΤΕΠΑΚ ξεπέρασαν τα διάφορα προβλήματα που καθυστέρησαν την ολοκλήρωση του έργου. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Λεμεσού, Νίκος Νικολαΐδης, δήλωσε ότι πρόκειται για «ένα έργο, το οποίο αποτελεί στολίδι αρχιτεκτονικής για την πόλη, ενώ παράλληλα προάγει τον πολιτισμό, τη μάθηση, την επιστήμη και τις τέχνες».

Ο πρόεδρος του ΤΕΠΑΚ, Πανίκος Φιλίππου, αναφέρθηκε στη σύνδεση που έχει η Δημοτική Βιβλιοθήκη με τη Λεμεσό, η οποία, όπως σημείωσε «θα λειτουργεί και ως πρότυπο εξειδικευμένης βιβλιοθήκης, που θα αναδεικνύει την ιστορία της Λεμεσού και τη σχέση της με το Πανεπιστήμιο και γι’ αυτό θα ονομάζεται στο εξής «Δημοτική Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη».

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη, με τον πλούτο των βιβλίων της, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Κύπρου, που σήμερα εξυπηρετεί όχι μόνο τον γενικό αναγνώστη, αλλά και τον μαθητή, τον φοιτητή, καθώς και πολλούς ξένους επισκέπτες και μόνιμους κατοίκους της πόλης. Διαθέτει, ακόμη, μεγάλο και αξιόλογο παιδικό τμήμα.

Ουσιαστικός πλούτος, για τον οποίο πραγματικά ξεχωρίζει η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού, είναι το σημαντικότατο Κυπριολογικό Τμήμα, που περιλαμβάνει σπάνιες κυπριακές εκδόσεις, παλιές και συχνά πλήρεις σειρές εφημερίδων και περιοδικών -παγκύπριας και τοπικής εμβέλειας- που πάνε πίσω στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Το περιοδικό ης Λεμεσού «Αβγή» σώζεται σε πλήρη, πρωτότυπη σειρά μόνο στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης.

Υπάρχει συστηματικός εμπλουτισμός της Δημοτικής Βιβλιοθήκης με εφημερίδες, λογοτεχνικά περιοδικά, επιστημονικές επετηρίδες, καθώς, επίσης, και κυπριολογικές εκδόσεις.

Με βάση τη συμφωνία μεταξύ Δήμου Λεμεσού και Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΠΚ), το τελευταίο ανέλαβε την ανακαίνιση του κτιρίου και την καταγραφή όλου του υλικού της Βιβλιοθήκης υπό την επίβλεψη των βιβλιοθηκονόμων του Πανεπιστημίου. Το Πανεπιστήμιο παρείχε στη Βιβλιοθήκη την τεχνογνωσία που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια στη θεματική υποστήριξη των χρηστών, με σύγχρονα αυτοματοποιημένα συστήματα και τεχνολογίες αιχμής.

Η αποστολή της νέας Δημοτικής Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης, απευθυνόμενη στο σύνολο των πολιτών, εστιάζεται στην παροχή πρόσβασης σε κάθε είδους γνώση και στη διάσωση και προβολή των γραμμάτων και της πνευματικής παραγωγής του τόπου.

Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα χρήσης των συλλογών εντός του χώρου της Βιβλιοθήκης, αλλά θα μπορούν και να δανειστούν, αφού προηγουμένως εγγραφούν ως μέλη. Επιπλέον, μέσω του ειδικού εξοπλισμού αυτoεξυπηρέτησης, οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να δανείζονται και να επιστρέφουν από μόνοι τους αυτόνομα το υλικό. Στη Βιβλιοθήκη θα λειτουργούν αίθουσες ομαδικής μελέτης, συνεδριάσεων, εκδηλώσεων και υπολογιστών. Επιπλέον, έχει διαμορφωθεί παιδικό τμήμα για τις ανάγκες των παιδιών.

Ιστορικότητα κτιρίου

Με σεβασμό στην ιστορικότητα του κτιρίου, η προσπάθεια των δύο φορέων εστιάζεται στη συγκέντρωση, διατήρηση, οργάνωση και προώθηση της γνώσης, ώστε η νέα μορφή της Βιβλιοθήκης να υποστηρίζει τις πληροφοριακές, εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες των χρηστών. Επίσης, πέρα από τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης ως κέντρο πληροφόρησης, επιδιώκεται η ενεργός συμμετοχή της Βιβλιοθήκης στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της πόλης, καθώς και στη διοργάνωση πολιτιστικών και λοιπών εκδηλώσεων.

Στο ισόγειο του κτιρίου στεγάζεται τη Βιβλιοθήκη, η οποία περιλαμβάνει πέραν των 60.000 τόμων, με σπάνιες εκδόσεις (συμπεριλαμβανομένων χειρογράφων και παλαιτύπων), την Παιδική Βιβλιοθήκη και χώρους εργασίας. Στη διάθεση του κοινού θα βρίσκεται και η συλλογή Καλών Τεχνών, η οποία αποτελεί δωρεά του αείμνηστου Κύπριου συγγραφέα και ερευνητή Χριστάκη Μιχαηλίδη. Το υλικό της καλύπτει θέματα εικαστικών τεχνών, αρχιτεκτονικής, ζωγραφικής, φιλοσοφίας και ιστορίας της τέχνης, στην αγγλική, γαλλική, ιταλική, ισπανική, γερμανική και ελληνική γλώσσα.

Μέσα από τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου στην Κοινοπραξία Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, η Βιβλιοθήκη θα έχει, επίσης, πρόσβαση σε εκατομμύρια επιστημονικά άρθρα και ηλεκτρονικά βιβλία. Επιπλέον, στη συλλογή περιλαμβάνονται χιλιάδες τόμοι βιβλίων σχετικά με θέματα ψυχολογίας, λογοτεχνίας, λαογραφίας.

Ιδιαίτερη μέριμνα του Πανεπιστημίου είναι να προσαρμόσει τις δυνατότητες της Βιβλιοθήκης στις αυξανόμενες απαιτήσεις της νέας ψηφιακής εποχής για να ανταποκριθεί, πέρα από τον συμβατικό ρόλο της, στην εποχή της πληροφορίας. Στην Κύπρο, όπου η υστέρηση σε βιβλιοθήκες είναι εμφανής, η σημασία της λειτουργίας μίας πρωτοποριακής βιβλιοθήκης είναι μείζονος σημασίας για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και τη δημιουργία της κοινωνίας της γνώσης.

Ιστορικό

Η ίδρυση Δημοτικής Βιβλιοθήκης στη Λεμεσό κατέστη μία επείγουσα αναγκαιότητα από τις αρχές της δεκαετίας του 1940. Στις τοπικές εφημερίδες της εποχής «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ», «ΧΡΟΝΟΣ», «ΑΛΗΘΕΙΑ» διεξήχθη γόνιμος διάλογος για το θέμα.

Το 1943, επί δημαρχίας Πλουτή Σέρβα, το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε την ίδρυση Δημοτικής Βιβλιοθήκης και άρχισε ενέργειες για την υλοποίηση του έργου. Έναν χρόνο αργότερα είχαν ήδη συγκεντρωθεί αρκετά βιβλία και είχε εξασφαλιστεί ο πρώτος απαιτούμενος εξοπλισμός.

Το 1944 θεωρείται ως το γενέθλιο έτος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Λεμεσού και αναγράφεται στην πρώτη επίσημη σφραγίδα της. Η πραγματική λειτουργία της Βιβλιοθήκης επιτεύχθηκε έναν χρόνο αργότερα. Η Βιβλιοθήκη του Δήμου Λεμεσού στεγάστηκε στη μεγάλη αίθουσα του Δημοτικού Μεγάρου.

Με πρωτοβουλία του δημάρχου, Πλουτή Σέρβα, το 1945 συγκροτήθηκε η Επιτροπή Δημοτικής Βιβλιοθήκης, αποτελούμενη από εξέχουσες πνευματικές προσωπικότητες της Λεμεσού, όπως ο Κώστας Πηλαβάκης, ο Αμφιτρύων Υδραίος, ο Πάνος Φασουλιώτης, ο Ηρακλής Αγγελίδης, ο Γιάγκος Ποταμίτης, ο Πυθαγόρας Δρουσιώτης και άλλοι. Πρόεδρος της Επιτροπής εξελέγη ο Νικόλας Ξιούτας, ο οποίος ανέλαβε αυτήν τη θέση από τις 8 Οκτωβρίου 1945.

Στις 25 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου εγκρίνονται οι εσωτερικοί κανονισμοί λειτουργίας της Βιβλιοθήκης και στις 30 Σεπτεμβρίου 1945 τελούνται στην αίθουσα της Βιβλιοθήκης τα επίσημα εγκαίνια της, με κύριο ομιλητή το Νικόλα Ξιούτα. Τον Οκτώβριο του 1945 η Δημοτική Βιβλιοθήκη ανοίγει τις πύλες της στο κοινό της Λεμεσού.

Στις 12 Ιανουαρίου 1946 προκηρύσσεται διαγωνισμός για πρόσληψη τακτικού βιβλιοθηκάριου και πραγματοποιείται τον Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου.

Ο εμπλουτισμός της Βιβλιοθήκης με βιβλία στηρίχθηκε στη συστηματική αγορά και στις μεγαλόψυχες δωρεές των δημοτών. Μεγάλες οικογένειες της εποχής, συγγραφείς, ποιητές, πνευματικές προσωπικότητες, αλλά και απλοί άνθρωποι δώριζαν τα βιβλία τους, ενισχύοντας τη Βιβλιοθήκη της πόλης τους.

Στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων της, η Δημοτική Βιβλιοθήκη ανέπτυξε δραστηριότητα και στον εκδοτικό τομέα. Πολύ αξιόλογη ήταν η έκδοση των ποιημάτων του Βασίλη Μιχαηλίδη το 1960, που μέχρι σήμερα παραμένει σημαντική πηγή αναφοράς για τους μελετητές του έργου του εθνικού ποιητή.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού μεταστεγάστηκε στο νέο οίκημά της, στο αρχιτεκτονικό αριστούργημα της Λεμεσού, το Μέγαρο Πηλαβάκη.

ΑΠΕ-ΜΠΕ