Ανακύκλωση: οι επιδόσεις των Δήμων και ο λογαριασμός για τους δημότες τους

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Στην τελική ευθεία προς τις δημοτικές εκλογές η Περιφέρεια ανάρτησε στο «Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης» τις επιδόσεις των Δήμων της Αττικής στην ανακύκλωση για το 2023. Όσο πιο χαμηλό είναι το ποσοστό ανακύκλωσης που πετυχαίνει ο Δήμος τους, τόσο πιο βαθιά βάζουν το χέρι στην τσέπη τους οι δημότες, για να πληρώσουν συνολικό ποσό 17,5 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω ανταποδοτικών τελών, που επιβαρύνονται οι Δήμοι από το τέλος ταφής των απορριμμάτων.

Η συνολική εικόνα για τις επιδόσεις των Δήμων της Αττικής στην ανακύκλωση είναι απογοητευτική. Ο μέσος όρος σε ποσοστό ανακύκλωσης που επιτυγχάνεται είναι μόλις 6,4%. Και από τους συνολικά 66 Δήμους της Αττικής οι 54 Δήμοι επιτυγχάνουν ποσοστό ανακύκλωσης κάτω από 10%.

Σημειώνεται ότι ο στόχος που έχει τεθεί από το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) έως το 2025 είναι ποσοστό ανακύκλωσης των αποβλήτων κατά 50%.

Παράλληλα με το τέλος ταφής, το οποίο ήδη εφαρμόζεται και επιβαρύνει τους δημότες ανάλογα με τις επιδόσεις του Δήμου τους στην ανακύκλωση, έρχεται και νέα επιβάρυνση, τελικώς για τους δημότες, αφού οι Δήμοι θα πληρώνουν και πρόστιμο «μη επίτευξης» των στόχων στην ανακύκλωση.

Αναξιοποίητος ακριβοπληρωμένος εξοπλισμός

Είναι εντυπωσιακό να αναφερθεί ότι μόνον τα βιοαπόβλητα συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου του 50% κατά το ήμισυ, καθώς συμμετέχουν κατά 25% στην ανακύκλωση, που μπορεί να επιτυγχάνει ο κάθε Δήμος. Ωστόσο η μεγάλη πλειοψηφία των Δήμων της Αττικής εξακολουθεί να υστερεί και σε αυτό το ρεύμα της ανακύκλωσης.

Με χρήματα από το ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, τα τελευταία δύο χρόνια έχουν παραδοθεί από την Περιφέρεια Αττικής, συνολικά περί τους 35.000 καφέ κάδους και περισσότερα από 100 απορριμματοφόρα στους Δήμους της Αττικής, για να τα αξιοποιήσουν στη διαλογή στην πηγή και στην ανακύκλωση των απορριμμάτων. Όμως η ανταπόκριση είναι εξαιρετικά χαμηλή.

Ο ακριβοπληρωμένος και σύγχρονος εξοπλισμός που τους παραδόθηκε, συνήθως σε λαμπρές και μεγαλόστομες εκδηλώσεις, στους μισούς Δήμους της Αττικής παραμένει αναξιοποίητος στοιβαγμένος σε υπαίθριες αποθήκες και αμαξοστάσια.

Ο λογαριασμός των χαμηλών επιδόσεων για δημότες και επιχειρήσεις

Το αποτέλεσμα είναι από εφέτος οι δημότες και οι επιχειρήσεις να πληρώσουν ακριβά ανάλογα με την υστέρηση του Δήμου τους στην ανακύκλωση το τέλος ταφής, μέσω ανταποδοτικών τελών.

Με την επίτευξη ποσοστού ανακύκλωσης μόλις 6,4% έναντι 50% του στόχου, για συνολικά 700.000 τόνους αποβλήτων που δεν ανακυκλώθηκαν από τους Δήμους της Αττικής αλλά κατέληξαν στη χωματερή των σκουπιδιών, και με ισχύον τέλος ταφής 25 ευρώ ανά τόνο, ο συνολικός λογαριασμός είναι 17,5 εκατομμύρια ευρώ.

Σε τι αφορούν τα αποτελέσματα του Παρατηρητηρίου

Τα νέα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Περιφέρεια Αττικής, στο «Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης Αττικής» βάση των επίσημων στοιχείων του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) είναι τα επίσημα προσωρινά αποτελέσματα του τετραμήνου 2023 , δείχνουν τις πιο πρόσφατες επιδόσεις των Δήμων, και αφορούν στην Διαλογή στην πηγή η καθαρή ανάκτηση σε: ανακυκλώσιμα απορρίμματα από. Χαρτί, Πλαστικό, Μέταλλο, Γυαλί  και βιοαποβλητα : κουζίνας – πρασινοκλαδεματα.

Η πρώτη δεκάδα των Δήμων

Στην πρώτη δεκάδα των «πρωταθλητών» της ανακύκλωσης σύμφωνα με τα στοιχεία που αναρτήθηκαν στο  «Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης Αττικής»  της Περιφέρειας Αττικής και του ΕΣΔΝΑΣ είναι οι Δήμοι: Βριλησσίων, Φιλοθέης-Ψυχικού, Γλυφάδας, Παλλήνης, Χαλανδρίου, Αλίμου, Αγίας Παρασκευής, Παπάγου-Χολαργού,  Μοσχάτου, Παλαιού Φαλήρου.

Γιατί αδικείται ο πρωτοπόρος Δήμος 3Β

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πίνακας της κατάταξης του «Παρατηρητηρίου Ανακύκλωσης Αττικής»  της Περιφέρειας Αττικής  είναι παραπλανητικός και αδικεί τουλάχιστον ως προς το σκέλος των εντυπώσεων το Δήμο Βούλας Βάρης Βουλιαγμένης, ο οποίος όλα τα τελευταία χρόνια είναι πρώτος ή μεταξύ των πρώτων Δήμων της Αττικής που επιτυγχάνει υψηλές επιδόσεις και πρωτοπορεί στην ανακύκλωση. Στο πίνακα του ΕΣΔΝΑ ο Δήμος 3Β εμφανίζεται σε χαμηλή κατάταξη, διότι έχει συνάψει σύμβαση και οδηγεί τα βιοαπόβλητα προς ανακύκλωση σε ιδιωτική μονάδα. Οι ποσότητες αυτές δεν καταγράφονται από τον ΕΣΔΝΑ στο «Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης Αττικής», παρά μόνο  τα ανακυκλώσιμα υλικά,  οπότε τα στοιχεία για το Δήμο 3 Β είναι υποεκτιμημένα.

Επίσης ο Δήμος 3Β εφαρμόζει με επιτυχία προγράμματα επιβράβευσης της ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας, όπως το «Πληρώνω όσο Πετάω», «Κερδίζω όσο Διαχωρίζω», ανακύκλωσης των οργανικών βιοαποβλήτων κ.α., τα οποία αποτελούν πρότυπο για πολλούς άλλους Δήμους.

Το Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης

Το Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης ιδρύθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, ώστε μέσα από την ιστοσελίδα του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ (recycleattica.gr),  να μπορεί ο καθένας μας να δει με μια ματιά από την οθόνη του υπολογιστή, του tablet ή του κινητού του:

-Ποια ποσοστά ανακύκλωσης έχει πετύχει ο κάθε Δήμος στα ανακυκλώσιμα υλικά και τα βιοαπόβλητα
-Πως τοποθετείται όσον αφορά τις επιδόσεις του, σε σχέση με άλλους παρόμοιους σε χαρακτηριστικά δήμους
-Ποια είναι η ετήσια απόδοση της ανακύκλωσης σε Δήμους και Περιφέρεια;
-Ποιες δράσεις υλοποιεί η Περιφέρεια Αττικής και ο ΕΔΣΝΑ, για να βοηθήσει τους Δήμους και τους πολίτες να ανακυκλώνουν περισσότερο;
-Πως εξελίσσεται στο χρόνο η ανακύκλωση; Βελτιώνεται ή χειροτερεύει;
Και πόσο κοντά ή μακριά βρισκόμαστε μέρα με τη μέρα στην επίτευξη των στόχων που τίθενται σε εθνικό κι ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι επιδόσεις των Δήμων της Αττικής στην ανακύκλωση