Ανανεώσιμες: ανησυχία των παραγωγών για αύξηση των καθυστερήσεων πληρωμών

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Φόβους για εκτόξευση των καθυστερήσεων πληρωμών στους παραγωγούς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές εκφράζουν οι φορείς του κλάδου με αφορμή τις αποφάσεις του υπουργείου περιβάλλοντος και ενέργειας για κατάργηση πόρων του ειδικού λογαριασμού που χρηματοδοτεί τις ΑΠΕ.

Όπως επισημαίνουν με κοινή επιστολή τους προς το ΥΠΕΝ η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ και ο Ελληνικός Σύνδεσμος Μικρών Υδροηλεκτρικών ΕΣΜΥΕ ήδη εντός του 2018 η διάρκεια των καθυστερήσεων πληρωμών προς τους παραγωγούς Α.Π.Ε. έπαψε να μειώνεται και παρουσίασε αντίθετα σημάδια μικρής αύξησης που συγκρατήθηκαν λόγω αυξημένης Οριακής Τιμής του Συστήματος και αυξημένης τιμής δικαιωμάτων εκπομπών.

-“Αυτή η συγκυρία, τονίζουν, δεν είναι βέβαιο εάν και για πόσο θα διατηρηθεί” ενώ σημειώνουν ότι σήμερα ο συνολικός χρόνος εξόφλησης από το πέρας του μήνα παραγωγής κινείται πάνω από τις 100 ημέρες εκ των οποίων οι 60 ημέρες είναι υπερημερία του οφειλέτη. “Η αφαίρεση πόρων από τον ΕΛΑΠΕ θα αυξήσει τις καθυστερήσεις, εάν δεν αντισταθμιστεί από εναλλακτικές λύσεις”, υπογραμμίζουν οι παραγωγοί.
Το επίμαχο ζήτημα αφορά την κατάργηση της Χρέωσης Προμηθευτών (ΠΧΕΦΕΛ) που επιβλήθηκε πριν δύο χρόνια προκειμένου να ισοσκελιστεί ο λογαριασμός χρηματοδότησης των ΑΠΕ. Η ΔΕΗ, που είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής, απορρόφησε την αύξηση αναγκάζοντας και τους εναλλακτικούς να μην την περάσουν στα τιμολόγια. Όμως η πίεση που δέχεται η ΔΕΗ στα οικονομικά της οδηγεί σε κατάργηση της χρέωσης (πρόσφατα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης Μανώλης Παναγιωτάκης ανέφερε ότι η επιβάρυνση της ΔΕΗ για την κάλυψη του ελλείμματος του λογαριασμού των ΑΠΕ ήταν 574 εκατ. ευρώ).

ΥΠΕΝ
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ η κατάργηση της χρέωσης έρχεται αφού επιτεύχθηκε ο στόχος, δηλαδή ο ΕΛΑΠΕ ισοσκελίστηκε και έγινε πλεονασματικός. Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο του ΛΑΓΗΕ  ο λογαριασμός θα έχει εφέτος πλεόνασμα 171,5 εκατ. και το 2019 287,1 εκατ. αφού υπολογιστεί απόθεμα ασφαλείας ύψους 70 εκατ. Όμως οι παραγωγοί αντιτείνουν ότι το πλεόνασμα είναι λογιστικό ενώ σε ταμειακή βάση υπάρχει έλλειμμα, στο οποίο άλλωστε οφείλονται και οι καθυστερήσεις πληρωμών. Το ύψος του ταμειακού ελλείμματος δεν ανακοινώνεται, κατά πληροφορίες της αγοράς κυμαίνεται ωστόσο στα 200 – 250 εκατ. ευρώ και οφείλεται στην καθυστέρηση πληρωμής των λογαριασμών ρεύματος από τους καταναλωτές, την αντίστοιχη καθυστέρηση απόδοσης των ποσών από τη ΔΕΗ στον ΕΛΑΠΕ κ.α.

Πρόταση
Η πρόταση των φορέων της αγοράς, (που αναγνωρίζουν έμμεσα την ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης της ΔΕΗ) για τη διασφάλιση των πληρωμών των παραγωγών Α.Π.Ε. είναι:
Η Κυβέρνηση να μην καταργήσει αλλά να αναστείλει την ισχύ των διατάξεων για τη Χρέωση Προμηθευτών και να νομοθετήσει μια ρήτρα που θα αίρει την  αναστολή – ήτοι θα επιβάλει στους Προμηθευτές να ενισχύουν τον Ειδικό Λογαριασμό – η οποία θα ενεργοποιείται αυτόματα εάν στο μέλλον ανατραπούν οι συνθήκες της σημερινής συγκυρίας. Ειδικότερα:
Για την επόμενη περίοδο των 18-24 μηνών, η Κυβέρνηση να θέσει συγκεκριμένους ενδιάμεσους (π.χ. ανά τρίμηνο) στόχους για τη μείωση των καθυστερήσεων πληρωμών προς τους παραγωγούς Α.Π.Ε. στις 40 ημέρες στο τέλος της περιόδου (από 100 σήμερα).
Εάν ένας ενδιάμεσος στόχος δεν επιτυγχάνεται και πολύ περισσότερο εάν η μέση καθυστέρηση των πληρωμών αυξάνεται, τότε προτείνεται θα ενεργοποιείται αυτόματα η ρήτρα που θα επιβάλει στους Προμηθευτές να καταβάλουν στον Ειδικό Λογαριασμό το αναγκαίο ποσό για το επόμενο τρίμηνο.
Επιπλέον οι φορείς της αγοράς επισημαίνουν ότι:
•Δεν πρέπει να υπάρξει επιπλέον μείωση των πόρων του ΕΛΑΠΕ. Να μη γίνει αναδρομική επιστροφή μέρους της Χρέωσης Προμηθευτών για το 2018, δεδομένων των αβεβαιοτήτων για το αληθινό ύψος του λογιστικού πλεονάσματος.
•Θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικότατα (άνω του 80%) το ποσοστό των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών που αποδίδονται στον Ειδικό Λογαριασμό.
•Θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας μηχανισμός εγγυήσεων για την απόδοση του ΕΤΜΕΑΡ στον «Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης» (ΔΑΠΕΕΠ), με την εφαρμογή του οποίου θα είναι δυνατή η θέσπιση της απευθείας καταβολής του ΕΤΜΕΑΡ σε αυτόν από τους Προμηθευτές χωρίς τη διαμεσολάβηση του ΑΔΜΗΕ.
•Θα πρέπει να συγκεκριμενοποιηθούν οι ιδέες για την αξιοποίηση των Εγγυήσεων Προέλευσης ως πρόσθετο έσοδο του ΕΛΑΠΕ, προκειμένου να αξιολογηθούν και να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητά τους.