«Αντώνης Τρίτσης»: εγκρίθηκε μισό δισ. ευρώ-τα αγκάθια για να τρέξουν τα έργα

Της Ντίνας Καράτζιου/

Η ταχεία απορροφητικότητα των οικονομικών πόρων ύψους 500 εκ. ευρώ  που διοχετεύει η ΕΤΕπ στο αναπτυξιακό πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», καθώς και το «οverbooking προτάσεων» που προκάλεσε υπερκαλύψεις προϋπολογισμών συγκεκριμένων προσκλήσεων, σε συνδυασμό με την τεχνική υποστελέχωση πολλών δήμων που συνδέεται ευθέως με τη μελετητική ωριμότητα των έργων,  αποτελούν τα μεγάλα αγκάθια για να τρέξουν απρόσκοπτα τα έργα του προγράμματος. Ποιες λύσεις προκρίνονται.

Η δανειακή σύμβαση μεταξύ της ΕΤΕπ και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων,  η οποία προβλέπει τη συμμετοχή της Τράπεζας, καταρχήν, με ποσό ύψους 500 εκατ. για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» σε συνδυασμό με τη χρηματοδοτική σύμβαση ύψους 370 εκ. ευρώ για το πρόγραμμα «Ηλέκτρα», που αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων, έχει ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό. «Αφορά τη  μεγαλύτερη υποστήριξη που έχει παράσχει η ΕΤΕπ για έργα ενεργειακής απόδοσης και αστικές επενδύσεις στα 58 χρόνια δράσης της στην Ελλάδα», σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ. Werner Hoyer.

Τα αγκάθια

Βασική όμως προϋπόθεση για να υλοποιηθεί ο αναπτυξιακός σχεδιασμός για τα πράσινα έργα υποδομής που προβλέπει το «Αντώνης Τρίτσης», είναι η γρήγορη απορροφητικότητα των πόρων αυτών, η οποία μάλιστα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΕΤΕπ θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω χρηματοδότηση. Κατόπιν τούτου, μπορεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, να αποτελεί στρατηγικό χρηματοδοτικό εταίρο για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά η αύξηση της συμμετοχής της θα εξαρτάται από το ρυθμό απορρόφησης του αρχικού ποσού από τους δικαιούχους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.  Ταυτόχρονα και προς το παρόν είναι δύσκολο να αρχίσουν να ανεβάζουν στροφές οι δήμοι, αν δεν ξεπεραστούν δύο βασικά «αγκάθια», τα οποία φρενάρουν τη διαδικασία. Βασικός πονοκέφαλος για το ΥΠΕΣ και την Αυτοδιοίκηση, από τον  οποίο θα πρέπει να απεμπλακούν άμεσα, είναι το οverbooking προτάσεων που σημειώθηκε στο πρόγραμμα, με άμεσο κίνδυνο να υπερκαλυφθεί ο προϋπολογισμός συγκεκριμένων προσκλήσεων και πολλοί δήμοι να μην μπορέσουν να υλοποιήσουν έργα και δράσεις για τα οποία έχουν υποβάλλει προτάσεις. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, πολύ σύντομα θα προχωρήσουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, για να λυθεί το πρόβλημα από την έλλειψη   πλαφόν  στις χρηματοδοτήσεις των δήμων ανά πρόκληση οπότε και αναζητείται λύση, ούτως ώστε, να μη δεσμεύονται οι πόροι από λίγους κραταιούς δήμους. Νούμερο ένα ανάγκη, υπογραμμίζουν στελέχη της ΚΕΔΕ, είναι να εξασφαλιστεί η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των δήμων. Μάλιστα, όπως αναφέρουν επειδή η λογική είναι να ληφθούν απλές λύσεις, προτάσσεται να υπάρξει πλαφόν ανά δήμο, γεγονός όμως που θα δημιουργήσει καραμπόλες και κάποιοι δήμοι, να πάρουν λιγότερα χρήματα», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Οι εξελίξεις στην τεχνική στελέχωση των δήμων

Ταυτόχρονα, ανοιχτό παραμένει  το ζήτημα της τεχνικής στελέχωσης μικρών κυρίως δήμων.  Ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για την τελική επιλογή των περίπου 2000 μηχανικών που εξεδήλωσαν ενδιαφέρον να ενεγράφησαν στο ηλεκτρονικό μητρώο της ΕΕΤΑΑ για να υποστηρίξουν τα έργα και τα προγράμματα της Αυτοδιοίκησης.

Στη διαδικασία της συνέντευξης οι 50

Προς το παρόν, για το ζήτημα της τεχνικής στελέχωσης των δήμων, η μόνη εξέλιξη που υπάρχει, αφορά το ζήτημα της πρόσληψης με σύμβαση ορισμένου χρόνου των 50 επιστημόνων, ειδικοτήτων μηχανικών και δασολόγων, οι  οποίοι θα συγκροτήσουν τη νέα τεχνική υπηρεσία της νέας τεχνικής υπηρεσίας της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης & Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ειδικότερα, έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής των υποψηφίων και έχει ξεκινήσει η διαδικασία λήψης συνεντεύξεων που πραγματοποιείται διαδικτυακά.

Οι 50 επιστήμονες που θα προσληφθούν, θα  συγκροτήσουν μαζί με άλλα 10 στελέχη που θα αποσπαστούν από τη Γενική Κυβέρνηση, τη νέα τεχνική υπηρεσία της ΕΕΤΑΑ, που θα υποστηρίξει κατά κανόνα τους μικρούς δήμους οι οποίοι δεν έχουν τεχνικές υπηρεσίες. Θα υποστηρίξει κυρίως τους ορεινούς και νησιωτικούς ΟΤΑ  στην υλοποίηση των τεχνικών έργων και των αναπτυξιακών προγραμμάτων. Θα συμβάλει  στην  ωρίμανση έργων (σύνταξη μελετών, λήψη απαιτούμενων αδειοδοτήσεων, εξασφάλιση πόρων κ.α.,) μέσω αυτής της ανάληψη καθηκόντων τεχνικής υπηρεσίας των ΟΤΑ όπου είναι αναγκαίο.

Η χρηματοδοτική σύμβαση με την ΕΤΕπ.

Η δανειακή σύμβαση μεταξύ της ΕΤΕπ και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων,  η οποία προβλέπει τη συμμετοχή της Τράπεζας, καταρχήν, με ποσό ύψους 500 εκατ. Ευρώ, στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» πραγματοποιήθηκε παρουσία του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ. Werner Hoyer. Κατά την υπογραφή της σύμβασης που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, παρίσταντο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΣ του ΥΠΟΙΚ και οι επικεφαλής του Α και Β Βαθμού Αυτοδιοίκησης. Ενώ οι συμφωνίες χρηματοδότησης για τις δύο αυτές πρωτοβουλίες υπογράφηκαν από τον Πρόεδρο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων κ. Δημήτριο Σταμάτη και τον Αντιπρόεδρο της ΕΤΕπ, αρμόδιο για την Ελλάδα, Christian Kettel Thomsen, στο πλαίσιο διαδικτυακής τελετής.

Η ταυτότητα του Προγράμματος

Η ταυτότητα του  πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», όπως προσδιορίστηκε κατά τη χθεσινή ανακοίνωση του ΥΠΕΣ, « αποτελεί ένα σημαντικό επενδυτικό εργαλείο, ώστε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να γίνει αναπτυξιακός μοχλός για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας, με την κατασκευή σημαντικών έργων σε Δήμους και Περιφέρειες σε όλη τη χώρα, που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.

Στο πλαίσιο επίτευξης βιώσιμης ανάπτυξης και αντιμετώπισης των αιτιών και συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» εστιάζει σε «πράσινα» έργα υποδομής με κεντρικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Τα έργα αφορούν, μεταξύ άλλων, τομείς όπως το περιβάλλον και η προστασία της δημόσιας υγείας και της ανθρώπινης ζωής, και εστιάζουν σε αναβάθμιση των υποδομών σε κρίσιμους τομείς, από την ύδρευση και αποχέτευση, μέχρι την οδοποιία και οδική ασφάλεια, καθώς και την αστική αναζωογόνηση.

Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα διαχειρίζεται τα επιλέξιμα επενδυτικά έργα. Πρόκειται για την επισφράγιση μίας πολύμηνης προσπάθειας που είχε ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2020 με την παρουσίαση του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», συνολικού ύψους 2,5 δις ευρώ».

Οι δηλώσεις

«Η σημερινή είναι μία πολύ σημαντική μέρα για την Ελλάδα αλλά είναι και μία πολύ σημαντική μέρα για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το 2020, ήταν μια εξαιρετικά καλή χρονιά όσον αφορά τη σχέση μας. Πιστεύω θέτουμε τις βάσεις ώστε το 2021 να είναι μια ακόμα καλύτερη χρονιά με την υπογραφή δύο πολύ σημαντικών συμφωνιών που ουσιαστικά αποτυπώνουν τη σύμπλευση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τις κεντρικές προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς αρχίζουμε να εστιάζουμε στην εποχή μετά την πανδημία.

Καθώς είναι ορατό το τέλος της πανδημίας, καθώς αυξάνεται ο ρυθμός των εμβολιασμών, θεωρώ ότι τώρα είναι πολύ σημαντικό να εντείνουμε την προσπάθειά μας για τον σχεδιασμό του μέλλοντος στον κόσμο μετά την πανδημία. Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν πολυάριθμες ευκαιρίες, πέρα και πάνω από τις δύο συμφωνίες που θα υπογραφούν σήμερα, για την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μας, για την εμβάθυνσή της ώστε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην επιτυχία της Ελλάδας», δήλωσε ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Οι νέες συμφωνίες αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη υποστήριξη που έχει παράσχει η ΕΤΕπ για έργα ενεργειακής απόδοσης και αστικές επενδύσεις στα 58 χρόνια δράσης της στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό αντανακλά το όραμα των Ελλήνων εταίρων μας να αυξήσουν τις επενδύσεις προτεραιότητας και τη στενή συνεργασία με την ειδική Ομάδα Επενδύσεων της ΕΤΕπ για την Ελλάδα στην Αθήνα και το Λουξεμβούργο», δήλωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ. Werner Hoyer.

Στη σπουδαιότητα των δύο επενδυτικών προγραμμάτων αναφέρθηκαν και οι υπόλοιποι ομιλητές.

«Η σημερινή υπογραφή των δύο νέων χρηματοδοτικών συμβάσεων, συνολικού ύψους 875 εκατ. ευρώ, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, επιβεβαιώνει, για ακόμα μία φορά, ότι η Τράπεζα της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται, σταθερά, στο πλευρό της Ελλάδας, στηρίζοντας την υλοποίηση σημαντικών έργων και επενδύσεων, με πολλά, μεγάλα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία. Έργων και επενδύσεων βιώσιμης ανάπτυξης που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής, την καθημερινότητα και την ασφάλεια των πολιτών σε όλη τη χώρα», δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών και Διοικητής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ. Χρήστος Σταϊκούρας.

«Η συνεργασία μας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που είναι εξαιρετικά παραγωγική και μας διευκολύνει να προωθούμε κατά τον καλύτερο τρόπο τον αναπτυξιακό ρόλο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, θα συνεχιστεί σε πολλαπλά επίπεδα, περιλαμβανομένων και των δανείων που θα δοθούν στα επόμενα χρόνια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης», δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης.

«Με τις συμβάσεις αυτές θα προστεθούν αναγκαίοι πόροι στην ελληνική οικονομία για έργα τοπικά και φιλοπεριβαλλοντικά, έργα τα οποία θα ξαναβάλουν μπρος την ελληνική οικονομία τώρα που εξερχόμαστε, μέσω των εμβολίων, από την περίοδο του Covid», δήλωσε ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης.

«Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αποτελεί βασικό εταίρο της Ελλάδας και σήμερα το αποδεικνύει, για ακόμη μία φορά, με την ουσιαστική στήριξή της στην προσπάθεια επίτευξης του εθνικού στόχου για την ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων έως το 2030», δήλωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωνσταντίνος Σκρέκας. «Η σημερινή ημέρα αποτελεί τη συνέχεια μιας προσπάθειας που οι προκάτοχοί μας, ο Τάκης Θεοδωρικάκος και ο Θοδωρής Λιβάνιος είχαν ξεκινήσει. Για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης, στο οποίο εμπλέκεται το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι μία εξαιρετικά μεγάλη ευκαιρία και φιλοδοξία, ταυτόχρονα, να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία, προκειμένου οι Δήμοι μας να υλοποιήσουν δράσεις προς όφελος των πολιτών. Δράσεις αστικής ανάπλασης, δράσεις που συνδέονται με την ενίσχυση της ανακύκλωσης, δράσεις φιλοπεριβαλλοντικές, δράσεις που συνδέονται με την ηλεκτροκίνηση, δηλαδή ένα ολόκληρο σύνθετο πλαίσιο, το οποίο οδηγεί στην πραγματικότητα στη διαμόρφωση ενός διαφορετικού τοπίου για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ Βαθμού. Να μην παραλείψω, αυτό είναι μία από τις αγάπες μου, ότι εδώ υπάρχουν δράσεις για την αγροτική οδοποιία, ένα πολύ σημαντικό μέτρο για την Περιφερειακή μας ανάπτυξη, για την ανάπτυξη της πρωτογενούς μας παραγωγής, άρα είναι σημαντικό ότι όλες αυτές οι δράσεις χρηματοδοτούνται. Θέλω να ελπίζω ότι με την καλή συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ Βαθμού, η οποία επαξίως εκπροσωπείται στη σημερινή συνάντηση, θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτά τα χρήματα προς όφελος των Ελλήνων πολιτών», δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Μάκης Βορίδης.

Στον θετικό αντίκτυπο του Προγράμματος για τις τοπικές κοινωνίες αναφέρθηκαν οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

«Οι Περιφέρειες της χώρας είναι απόλυτα έτοιμες να αξιοποιήσουν στον μέγιστο βαθμό αυτό το πολύτιμο και σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο θα “τρέξει” γρήγορα. Σε συνδυασμό με τα έργα που υλοποιούμε ήδη, αξιοποιώντας τους πόρους του ΕΣΠΑ, θα δούμε πολύ σύντομα τις τοπικές μας κοινωνίες να αλλάζουν, να εκσυγχρονίζονται, να αναβαθμίζονται και να αποτελούν τις πραγματικές ατμομηχανές της ανάπτυξης για όλη τη χώρα», δήλωσε ο κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).

«Το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” είναι μία μοναδική ευκαιρία μαζί με το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τις ενδοπεριφερειακές ανισότητες και να δώσουμε πλέον την ώθηση που η ελληνική κοινωνία θέλει για να φύγει μπροστά. Καθήκον των Δήμων είναι όχι απλά να απορροφήσουν και το τελευταίο ευρώ, αλλά να το αξιοποιήσουν με πολλαπλασιαστικά οφέλη», δήλωσε ο, Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και Δήμαρχος Τρικκαίων κ. Δημήτρης Παπαστεργίου

«Το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” είναι μία πραγματικά χρυσή ευκαιρία για να αλλάξει όψη η τοπική κοινωνία προς όφελος των πολιτών, ένα σημαντικότατο εργαλείο τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Η ελληνική οικονομία μπορεί να είναι μία πολύ μεγάλη και ευχάριστη έκπληξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα επόμενα χρόνια», δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, κ. Στέλιος Πέτσας.