Ως πρώτο και σημαντικό βήμα αποσαφήνισης των διατάξεων του ν. 4412/2016 και προτυποποίησης εγγράφων και διαδικασιών με σκοπό την διευκόλυνση των δημοσίων υπαλλήλων τεχνικών υπηρεσιών και των μελετητών και κατασκευαστών για την παραγωγή πιο ποιοτικών έργων καταγράφεται το βιβλίο του Ζήση Παπασταμάτη με τίτλο: «Εκτέλεση – Επίβλεψη Δημοσίων Έργων – Πρότυπος Οδηγός με τον Νόμο 4412/2016 (Επικαιροποίηση 2019)».
Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα ειδικής εκδήλωσης, που έγινε στην Κρήτη για την παρουσίαση του βιβλίου, με τη συμμετοχή πολλών και σημαντικών εκπροσώπων του τεχνικού επιστημονικού κόσμου της μεγαλονήσου.
Συγκεκριμένα παρουσία του Εντεταλμένου Περιφερειακού Συμβούλου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης κ. Νικολάου Ξυλούρη, της Προέδρου του ΤΕΕ/ΤΑΚ, κας Ειρήνης Βρέντζου, του Προέδρου του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών/Τμήματος Ανατολικής Κρήτης κ. Μιχάλη Ψαλτάκη και πλήθους τεχνικού κόσμου (εργολήπτες, Μελετητές Δημοσίων Έργων, υψηλόβαθμα στελέχη της Διοίκησης, Υπάλληλοι Τεχνικών Υπηρεσιών κ.ά) πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο, στην Αίθουσα τελετών του ΤΕΕ / ΤΑΚ πραγματοποιήθηκε η Εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Ζήση Παπασταμάτη με τίτλο: «Εκτέλεση – Επίβλεψη Δημοσίων Έργων – Πρότυπος Οδηγός με τον Νόμο 4412/2016 (Επικαιροποίηση 2019)».
Το Βιβλίο παρουσίασαν ως ομιλητές της Εκδήλωσης οι κ.κ. Ιωάννης Αναστασάκης, Πολιτικός Μηχανικός, Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Δήμου Ηρακλείου, Γεώργιος Αγαπάκης, Τοπογράφος Μηχανικός, Δ/ντής Συγκοινωνιακών Έργων του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης και παλαιό στέλεχος του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, με πολύχρονη εμπειρία στην Επίβλεψη Μελετών και Έργων, Θεόδουλος Πασχαλίδης, Πολιτικός Μηχανικός, πρώην Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ, Εργολήπτης, πρ.Δ/νων Σύμβουλος της ΔΟΜΙΚΗΣ ΚΡΗΤΗΣ¨ και Θεόδωρος Τερζάκης, Δικηγόρος, Νομικός Σύμβουλος του ΣΠΕΔΕ Ηρακλείου.
Ειρήνη Βρέντζου
Η κα Ειρήνη Βρέντζου αφού καλωσόρισε τον συγγραφέα στο Ηράκλειο τόνισε : “Χαιρετίζω την εξαιρετική Εκδήλωση καθώς και όλες τις προσπάθειες ερμηνείας του Νόμου και εξειδίκευσης των πολύπλοκων διατάξεών του, Όλοι οι εξαιρετικοί ομιλητές του πάνελ δίνουν το στίγμα, χαίρομαι που ένα βιβλίο Μηχανικού φέρει ένα τέτοιο αποτέλεσμα και έγινε μία τόσο σοβαρή δουλειά από τον συνάδελφο κ. Παπασταμάτη”.
Νικόλαος Ξυλούρης
Ο κος Νικόλαος Ξυλούρης μεταξύ άλλων ανέφερε : “Οι – άνω των 300 – αλλαγές του Νόμου δημιουργούν παθογένεια, με επιπτώσεις στην πορεία εξέλιξης των Έργων. Συνεπώς κάθε προσπάθεια αποσαφήνισης των διατάξεων είναι καλοδεχούμενη. Το Βιβλίο βοηθά τα μέγιστα προς την κατεύθυνση αυτή, καθώς το ζητούμενο είναι η παραγωγή ποιοτικών Έργων, με έμφαση στις ποιοτικές Τεχνικές Προδιαγραφές. ”
Ιωάννης Αναστασάκης
Ο κ. Ιωάννης Αναστασάκης: Αναφέρθηκε στα προβλήματα των Δημοσίων Έργων σε όλη την επικράτεια και στο Ηράκλειο – την πόλη με τον δεύτερο τη τάξει αριθμό συμβασιοποιημένων έργων – και έθεσε το ζήτημα των υπερβολικών εκπτώσεων και της ποιότητας των μελετών. Ανέφερε χαρακτηριστικά : “Απαιτείται μία καλή γνώση περί του Δικαίου των Δημοσίων Έργων για τις ειδικές καταστάσεις που προκύπτουν στην Διαχείριση των Έργων. Με ένα νομοθέτημα που έχει ήδη υποστεί περί τις 350 τροποποιήσεις Μηχανικός που Δημοσίου δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να παρακολουθήσει τις εξελίξεις – Υπάρχει μια κοσμογονία διεθνώς. Μετασχηματίζονται στην πορεία κατασκευής οι Μηχανικοί σε Δικηγόρους και δεν κάνουν την δουλειά που πρέπει να κάνουν (το να παρακολουθούν τις εξελίξεις και να σχεδιάζουν) και συνεπώς είναι επιτακτική η ανάγκη της νομικής υποστήριξης των Μηχανικών του Δημοσίου”.
Εξέφρασε τις προτάσεις: (α). H επίβλεψη Δημοσίων Έργων να περάσει στον Ιδιωτικό Τομέα με υποχρεωτική τη συμμετοχή των Μελετητών στην ομάδα Επίβλεψης, (β). Να θεσμοθετηθεί η εσαεί εκπαίδευση και υποχρεωτική κατάρτιση των Μηχανικών, που εμπλέκονται με τα Δημόσια Έργα (γ) την απαίτηση προτυποποίησης εγγράφων, μηχανοργάνωσης για δημιουργία μιας Βάσης δεδομένων που διαχειρίζονται οι Υπηρεσίες , διαδικασία που τα καθιστά και νομικά ορθότερα.
Ως προς την έκδοση ανέφερε τα εξής : “Ο φίλος Ζήσης Παπασταμάτης προσφέρει σταθερά τα τελευταία χρόνια στην κατεύθυνση της ποιοτικότερης παραγωγής Δημοσίων Έργων. Έχει βαθιά γνώση – γεγονός που πιστοποιείται από το Βιογραφικό του – τον συμβουλεύομαι δέ τακτικά στη Διαχείριση κρίσιμων θεμάτων. Θέλω να τονίσω ιδιαίτερα ότι στο Βιβλίο μεταξύ των άλλων – και μέσα στο CD που το συμπεριλαμβάνει – υπάρχει και η πρώτη προσπάθεια προτυποποίησης εγγράφων ,που βοηθά ιδιαίτερα τον Μηχανικό, είτε Εργολήπτη είτε Δημόσιο υπάλληλο – Επιβλέποντα κατά την άσκηση του έργου του χρειάζεται δε στην νεώτερη έκδοσή του μια ανάλογη επικαιροποίηση”.
Γεώργιος Αγαπάκης
Ο κ. Γεώργιος Αγαπάκης ανέφερε για το Βιβλίο: “Με το βιβλίο η τεχνική νομοθεσία περνάει από την αυστηρή ματιά του εξειδικευμένου νομικού , σε εκείνη του μηχανικού που την εφαρμόζει στα πλαίσια της δουλειάς του ως αποτέλεσμα της μακρόχρονης εμπειρίας του συγγραφέα στην Επίβλεψη Δημοσίων Έργων. Κι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Τα θέματα που αναπτύσσονται και αναλύονται στο βιβλίο από τον συγγραφέα ακολουθούν την φυσική εξέλιξη των εργασιών κατασκευής ενός Δημόσιου έργου.
Η αξία του Βιβλίου “Εκτέλεση – Επίβλεψη Δημοσίων Έργων” πιστοποιείται και από το γεγονός της ένταξής του στο σύστημα «Εύδοξος» και πλέον αποτελεί Πανεπιστημιακό σύγγραμμα στις περισσότερες Πολυτεχνικές Σχολές της χώρας.
Αφού έκανε αναλυτική αναφορά στα περιεχόμενα του βιβλίου, πρόσθεσε : “Δεν αποτελεί απλά έναν χρήσιμο οδηγό με βάση τις τελευταίες εξελίξεις στην πρόσφατη νομοθεσία, αλλά ένα απαραίτητο εργαλείο δουλειάς για κάθε μηχανικό μελετητή, εργολήπτη, στέλεχος οικονομικών φορέων, της δημόσιας διοίκησης στην επαγγελματική του καθημερινότητα και που ασχολείται ή θέλει να ασχοληθεί στη διαδικασία των έργων και μελετών δημοσίου συμφέροντος. Για τους λόγους αυτούς το βιβλίο αυτό θα αποτελεί πλέον το βασικό εγχειρίδιο δουλειάς και σε μας τα στελέχη του ΟΑΚ”.
Θεόδουλος Πασχαλίδης
Ο κ. Θεόδουλος Πασχαλίδης αναφέρθηκε στο θέμα των υπερβολικών εκπτώσεων, στο θέμα της υποστελέχωσης των Δημοσίων Υπηρεσιών αλλά και στο γεγονός ότι αυτοί -υπό το βάρος πολλών γραφειοκρατικών υποχρεώσεων – δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα ουσιαστικά τους καθήκοντα που αφορούν την εκτέλεση των Έργων , στην δραματική μείωση του ΠΔΕ από 8 δις σε λιγότερο – πλέον – από 2 δις ευρώ. Ο Ν. 4412/2016 αποτελεί ένα πολυδαίδαλο και πολυσχιδές Νομοθέτημα, το οποίο εισήχθη στο εθνικό μας πλαίσιο άρον – άρον και υπό την απειλή επιβολής προστίμων από την ΕΕ. Το πρόβλημα των Δημοσίων Έργων στη χώρα δεν είναι οι Νόμοι αυτοί καθ΄ εαυτοί, αλλά πώς αυτοί εφαρμόζονται. Ο Νόμος περιλαμβάνει 379 Άρθρα, 4 Προσαρτήματα και 37 Παραρτήματα.
Σε σχέση με την έκδοση ανέφερε: “Το Βιβλίο είναι γραμμένο από ένα έμπειρο Μηχανικό, στην γλώσσα των Μηχανικών, αποτελεί Οδηγό στην κατεύθυνση της αποσαφήνισης των διατάξεων του εν προκειμένω πολυδαίδαλου Νομοθετήματος. Ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφράσει τους νομικούς όρους σε όρους κατανοητούς από τους Μηχανικούς και βοηθά όλους να έχουμε μια κοινή γλώσσα όσον αφορά την εφαρμογή του Νόμου. Πολλές διχογνωμίες , διαφορετικές ερμηνείες και γνώμες Βρίσκουν απαντήσεις στις σελίδες του βιβλίου, με τέτοιο τρόπο που είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν. Ενώ το βιβλίο μας ενημερώνει – με κατανοητό τρόπο – πάνω στις αλλαγές του Νόμου, παράλληλα προστατεύει όλους τους συναδέλφους έναντι των πολλών και διαφόρων νομικών κινδύνων και ευθυνών κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους”.
Συνεχίζοντας ανέφερε τα εξής : “Το βιβλίο εξειδικεύει τα άρθρα παράλληλα με την διαδικασία κατασκευής του Έργου όπως αυτή εκτελείται με την χρονολογική της σειρά (από την προετοιμασία, τη Μελέτη, τη δημοπρασία, τη σύμβαση την κατασκευή του Έργου μέχρι την οριστική του παράδοση). καταλαβαίνει δε κανείς πώς πρέπει κανείς να ενεργήσει, με το γράμμα και το πνεύμα του Νόμου. Παράλληλα περιγράφει με κατανοητό και εύληπτο τρόπο τα έγγραφα που πρέπει να τηρούνται στα Εργοτάξια και τις διαδικασίες που πρέπει να τηρούνται για να “είμαστε εντάξει” με τον έλεγχο των Έργων κι έτσι ο Νόμος γίνεται πιο κατανοητός σε αυτή την διαδικασία. Σε κάθε κεφάλαιο δε περιέχει και την κυριότερη Νομολογία και το πώς αυτή εξειδικεύει και ερμηνεύει τις διατάξεις του Νόμου. Το δε CD-ROM περιέχει σε ψηφιακή μορφή μια πλήρη σειρά όλα τα συμβατικά στοιχεία, υποδείγματα εγγράφων που πρέπει να έχει μεν ο Εργολάβος και δε η Υπηρεσία, γίνεται δε ιδιαίτερα εύχρηστο εφόσον με ένα απλό κλικ βρίσκεις οτιδήποτε απ’ τα ανωτέρω θελήσεις.”
Θεόδωρος Τερζάκης
Ο κ. Θεόδωρος Τερζάκης αναφερόμενος στον Νόμο τόνισε την ανάγκη άμεσης έκδοσης διευκρινιστικών Εγκυκλίων για τον καθορισμό των “ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών”. Έδωσε μεγάλη έμφαση στα θέματα διμερών διαφορών και τις έννομης προστασίας, τονίζοντας την ανάγκη αποσαφήνισης των διατάξεων που αφορούν στις ενστάσεις. Τόνισε χαρακτηριστικά : “Είναι επιτακτική η ανάγκη επίλυσης του προβλήματος που έχει επέλθει με τον διχασμό με το θέμα των ενστάσεων, δηλ. επί ποίων ενστάσεων αποφαίνεται το ΤΣΔΕ του Υπουργού και επί ποίων η Υπηρεσία. Παρόλο που ο Νόμος στο εν λόγω θέμα κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, δηλ. η επίλυση της ένστασης σε δύο στάδια ανά γίνεται από δύο, διαφορετικά μεταξύ τους αποφαινόμενα όργανα. Προσωπική μου άποψη είναι οι ενστάσεις να παραμένουν προς εξέταση στην Υπηρεσία”. Εξέφρασε την πρόταση όλες οι Αναθέτουσες Αρχές να υιοθετήσουν τη νεοεισερχόμενη έννοια του «Συμβούλου – Μελετητή» να τον εντάσσουν πλέον στην Ομάδα Επίβλεψης – τη συνολική εικόνα του Επιβλέποντα.
Σε σχέση με το βιβλίο τόνισε χαρακτηριστικά : «Στο σύνολό του το Βιβλίο αποτελεί έναν Πρότυπο Επιστημονικό Οδηγό υψηλού επιπέδου για την Εκτέλεση των Έργων, όχι μόνο στο πεδίο της Τεχνικής αλλά ακόμη και στο πεδίο της Νομικής προσέγγισης του αντικειμένου της Σύμβασης. Ο συγγραφέας εξηγεί – για πρώτη φορά απ’ όσο γνωρίζω – με έναν καταπληκτικό τρόπο, τα στάδια , βήμα προς βήμα έτσι ώστε αυτά που περιγράφουν οι διατάξεις να μπορεί κανείς να τα κάνει εικόνα που τοποθετούνται στη φάση του κάθε Έργου και ποιές είναι οι απαιτούμενες ενέργειες, ούτως ώστε να αποκτήσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι, ανεξαρτήτων ειδικότητας, την «συνολική κατόπτευση» του αντικειμένου.
Στο 1ο Κεφάλαιο από τη σύλληψη της ιδέας των πολιτικών ταγών για την κατασκευή του Έργου έως και τη δημοπράτηση. Το εν λόγω κομμάτι πρέπει να το κατανοήσουμε όλοι, Δικηγόροι και Μηχανικοί, ούτως ώστε όταν φτάσουμε στην δημοπράτηση του Έργου να έχουμε τα λιγότερα προβλήματα : Την Μελέτη Σκοπιμότητας, την κοστολόγηση του «κόστους ζωής», τη σημασία της νέας έννοιας του «Συμβούλου – Μελετητή». Για τους λόγους αυτούς το βιβλίο το συστήνω σε όλους – Υπηρεσίες και Εργολήπτες – ανεπιφύλακτα.
Συμφωνώ με τους προλαλήσαντες ότι το CD-ROΜ αποτελεί μία ακόμη καταπληκτική καινοτομία. “Ο Ζήσης δίνει μία πρώτη δουλειά στην Προτυποποίηση» των εγγράφων”.
Εν κατακλείδει είναι ένας Επιστημονικός Πρότυπος Οδηγός που είναι για πρώτη φορά γραμμένος με τέτοιο τρόπο που θα βοηθήσει προς τη σωστή και ομαλή εξέλιξη των Έργων. Ζήση, ανυπομονούμε για το επόμενο Βιβλίο σου»
Ζήσης Παπασταμάτης
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μία σύντομη ενημέρωση από τον ίδιο τον κ. Παπασταμάτη για το βιβλίο. Συγκεκριμένα μεταξύ άλλων ανέφερε: “ Ευχαριστώ τους παρισταμένους ομιλητές του πάνελ καθώς και τους εκλεκτούς συναδέλφους για τα καλά σας λόγια. Σε ένα βιβλίο επιστημονικό η μεγαλύτερη ικανοποίηση για τον Συγγραφέα είναι η αναγνώριση της προσπάθειας ετών η οποία εκφράζεται με την αποδοχή αυτού – σε εθνικό επίπεδο – τόσο από τους συναδέλφους μου Μηχανικούς, όσο και από τον νομικό κόσμο.
Με χαροποιεί δέ ιδιαίτερα η αναγνώριση του αρχικού σκοπού μου , δηλ. αφενός μεν η προσπάθεια αποσαφήνισης των διατάξεων του Ν.4412/2016 – που πλέον οφείλουν να τον ακολουθούν πλέον όλες οι Αναθέτουσες Αρχές κατά την Προετοιμασία και Εκτέλεση των Έργων τους – αλλά και της πρώτης απόπειρας προτυποποίησης εγγράφων και διαδικασιών με σκοπό την διευκόλυνση των συναδέλφων αλλά και την προσπάθεια παραγωγής πιο ποιοτικών έργων.
Αντίστοιχης αποδοχής έτυχε το Βιβλίο μου και από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, καθώς η πλειοψηφία πλέον των Πολυτεχνικών Σχολών ενέταξαν το βιβλίο στην εκπαιδευτική διαδικασία και στο σύστημα «Εύδοξος” και ήδη το βιβλίο αποτελεί πλέον Πανεπιστημιακό σύγγραμμα και διδάσκεται στις σχολές αυτές ”.
