Αττική οδός: από την Κύμης άρχισε η «μάχη» επεκτάσεων και νέας παραχώρησης

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Δύο δεκαετίες μετά την ολοκλήρωση του αστικού αυτοκινητοδρόμου της Αττικής, εγκρίθηκε να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο, συνολικού προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ με τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, η πρώτη μεγάλη επέκταση της Αττικής Οδού, με νέο οδικό έργο 4,2 χιλιομέτρων, σύνδεσης των ανισόπεδων κόμβων Κύμης και Καλυφτάκη και αντίστοιχα της Αττικής Οδού με την Εθνική Οδό Αθηνών Λαμίας, στην Μεταμόρφωση.

Ο διαγωνισμός για το νέο έργο επέκτασης της λεωφόρου Κύμης, με βάση την απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προκηρύσσεται με εγκεκριμένη χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και κριτήριο την οικονομικά καλύτερη προσφορά. Η προκήρυξη του διαγωνισμού προγραμματίζεται τους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς και ανάλογα με την πορεία των εργολαβικών ενστάσεων, η επιλογή αναδόχου και η κατασκευή του νέου αυτοκινητοδρόμου, μήκους 4,2 χλμ,  με υπόγειο τμήμα μήκους περίπου 2.5χλμ, αναμένεται να ξεκινήσει από το 2023, με προοπτική να ολοκληρωθεί και να δοθεί στην κυκλοφορία το 2025-26.

Απόφαση έγκρισης

Η αυλαία των επεκτάσεων της Αττικής οδού ανοίγει με την απόφαση, που υπέγραψε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής στις 30 Δεκεμβρίου 2021, (Αρ. Πρωτ. 379505), που αναρτήθηκε στη «Διαύγεια»,  η οποία αφορά στην «έγκριση διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν.4412/2016 μέσω ΕΣΗΔΗΣ, για την σύναψη δημόσιας σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)» προϋπολογισμού 434.000.000,00€ (με Φ.Π.Α. 24%)», την «έγκριση διαδικασιών για σύναψη σύμβασης του έργου, με αντικείμενο συγχρόνως τη μελέτη και την εκτέλεση, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 50 του ν.4412/2016 (όπως τροποποιήθηκε με το ν.4782/2021 και ισχύει)» ενώ παράλληλα εγκρίνονται τα τεύχη δημοπράτησης και όλα τα σχετικά έγγραφα του διαγωνισμού.

Κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση

Το  νέο έργο «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)»  σύμφωνα με την απόφαση αναμένεται «να εξυπηρετεί σημαντικό αριθμό μετακινήσεων από και προς Δήμους των βορείων προαστίων και το κέντρο της Αθήνας, αποσυμφορώντας παράλληλα τον κόμβο Αθηνών Λαμίας ο οποίος αποτελεί το μοναδικό κόμβο σύνδεσης των δύο κύριων αυτοκινητοδρόμων του λεκανοπεδίου, της Αττικής Οδού και της Εθνικής Οδού».

Ενδιαφέρον κατασκευαστών

Παράλληλα η πρώτη επέκταση της Αττικής Οδού στη λεωφόρο Κύμης συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων, καθώς πρόκειται για σημαντικό τεχνικό έργο, αποτελεί πρόκριμα για τα άλλα έργα επεκτάσεων, που αφορούν στην κατασκευή της αστικής σήραγγας Ηλιούπολης έως το Ελληνικό και την επέκταση του αυτοκινητοδρόμου  μέχρι το λιμάνι της Ραφήνας αλλά και σημαντικό εφόδιο στη μεγάλη μάχη,  που προετοιμάζεται και αφορά στο νέο διαγωνισμό για την λειτουργία και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού με διόδια,  για την περίοδο μετά το 2024, χρονιά που ολοκληρώνεται ο πρώτος κύκλος παραχώρησης του αυτοκινητοδρόμου.

Το αντικείμενο του έργου

Σύμφωνα με την απόφαση τα προς μελέτη και κατασκευή έργα είναι:

-Η ολοκλήρωση των έργων στον Α/Κ Λεωφ. Κύμης σύνδεσης με την ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ.

-Η Σήραγγα υπόγειας διάνοιξης (ενδεικτικά μήκους 1,25 km περίπου).

-Η Σήραγγα διά της μεθόδου εκσκαφής και επανεπίχωσης (cut and cover) (ενδεικτικού μήκους 1,15 km περίπου.)

-Το Έργο ανοικτής οδοποιίας μετά το πέρας του Cut&Cover μέχρι την Χ.Θ. 3+700 περίπου, όπου αρχίζει η περιοχή επιρροής του Α/Κ Καλυφτάκη.

-Τα λοιπά συνοδά έργα, δηλαδή, συνδέσεις με τοπικά οδικά δίκτυα, ισόπεδων κόμβων, παράπλευρα οδικά δίκτυα, έργα διευθέτησης ρεμάτων, αποχέτευσης ομβρίων – αποστράγγισης, έργα σήμανσης (κατακόρυφης και οριζόντιας), ασφάλισης με Συστήματα Αναχαίτισης Οχημάτων (Σ.Α.Ο.), περίφραξης των οδικών έργων, τεχνικά έργα (Άνω & Κάτω Διαβάσεις, οχετοί, τοίχοι, κ.λπ.), ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων (οδοφωτισμού, φωτεινή σηματοδότηση, δικτύων άρδευσης πρασίνου, κλπ.) έργα περιβάλλοντος, κλπ.

-Οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις υπογείων τμημάτων (πυρασφάλειας, πυρόσβεσης, εξαερισμού, ενδεχόμενων φρεατίων αερισμού, οδοφωτισμού, φωτεινή σηματοδότηση, υποδομής τηλεφωνοδότησης, κτίρια εξυπηρέτησης σηράγγων κλπ.)

– Οι εργασίες πρασίνου.

-Οι προσωρινές παραλλαγές οδών και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις κατά τη διάρκεια κατασκευής των έργων.

Η  ζώνη διέλευσης του έργου

Παράλληλα με σειρά αποφάσεων οι οποίες έχουν δημοσιευτεί σε ΦΕΚ, καθορισμού ρυμοτομικών γραμμών προσδιορίζεται η ζώνη διέλευσης του έργου ως εξής:

-ΦΕΚ 211Δ/02-06-1977 περί αναθεωρήσεως και επεκτάσεως του ρυμοτομικού σχεδίου Λυκόβρυσης,

-ΦΕΚ 150Δ/06-03-1980 περί τροποποιήσεως ρυμοτομικού σχεδίου Λυκόβρυσης,

-ΦΕΚ 239Δ/26-5-1982 με το οποίο εγκρίθηκε η τροποποίηση του σχεδίου πόλεως Πεύκης στη περιοχή Εργατικών Κατοικιών,

-ΦΕΚ 650Δ/18-10-1983 με το οποίο τροποποιήθηκε το σχέδιο πόλεως Πεύκης,

-ΦΕΚ 604Δ/16-08-1986 περί εγκρίσεως του σχεδίου πόλεως του Δήμου Ηρακλείου στη περιοχή Ηπειρώτικα-Τομέας Α’ όπως έχει τροποποιηθεί,

-ΦΕΚ 762Δ/05-10-1995 με το οποίο εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη 2 – Κάτω Πεύκη Τομέας 1 στο Δήμο Ηρακλείου Αττικής,

-ΦΕΚ 247Δ/18-04-1995 με το οποίο εκδόθηκε η Απόφαση 55190/15-03-19 της Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ περί έγκρισης του τοπικού ρυμοτομικού σχέδιο Πεύκης για την ανέγερση κατοικιών του ΟΕΚ,

-ΦΕΚ 241Δ/05-03-2004 με το οποίο εκδόθηκε η Απόφαση 4986/2-2-2004 της Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ περί έγκρισης τροποποίησης του σχεδίου πόλεως Λυκόβρυσης,

-ΦΕΚ 589Δ/02-06-2005 με το οποίο εκδόθηκε η Απόφαση 19542/5-5-2005 της Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ περί έγκρισης Πολεοδομικής Μελέτης τμήματος ΒΙΠΑ στο Δήμο Κηφισιάς,

-ΦΕΚ 842Δ/05-08- 2005 με το οποίο εκδόθηκε η Απόφαση 22563/26-5-2005 της Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ περί έγκρισης Πολεοδομικής Μελέτης “ΒΑΡΙΕΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ” στις Πολεοδομικές Ενότητες (Π.Ε ) 8 – Αγίας Κυριακής και ΠΕ 10 – Νέα Κηφισιά-ΟΥΛΕΝ στο Δήμο Κηφισιάς,

-ΦΕΚ 24ΑΑΠ/26-01- 2007 περί βεβαίωσης της μερικής αυτοδίκαιης άρσης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης που κηρύχθηκε με την με αρ. 1076122/8234/0010/17.9.2001 ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, ΠΕΧΩΔΕ και Πολιτισμού για την κατασκευή της Λεωφόρου Κύμης (χ.θ.2+800 έως χ.θ.4+100) στο Δήμο Κηφισιάς Αττικής,

-ΦΕΚ 199Α/21-12-2017 [ΠΥΣ 26/2017] με το οποία το εν λόγω έργο έχει χαρακτηρισθεί ως έργο γενικότερης σημασίας για την οικονομία της Χώρας και έχει υπαχθεί στις εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 7Α του ν. 2882/2001 (Α’17).

Οι εγκρίσεις της απόφασης

Με την απόφαση εγκρίνονται:

-H διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν.4412/2016, μέσω ΕΣΗΔΗΣ, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής, για την σύναψη δημόσιας σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)» προϋπολογισμού 434.000.000,00 € (με Φ.Π.Α. 24%).

-H διαδικασία για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης του έργου του θέματος, με αντικείμενο συγχρόνως τη μελέτη και την εκτέλεση (κατασκευή), σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 50 του ν.4412/2016 (όπως τροποποιήθηκε με το ν.4782/2021 και ισχύει).

-H συμπερίληψη στα έγγραφα της σύμβασης απαιτήσεων οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, καθώς και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, σύμφωνα με την ομόφωνη γνωμοδότηση του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 7β του άρθρου 53 και την παρ. 3 του άρθρου 76 του ν.4412/2016 (όπως τροποποιήθηκε με το ν.4782/2021 και ισχύει).

-Τα τεύχη δημοπράτησης για τη δημοπράτηση του έργου όπως συντάχθηκαν, ελέγχθηκαν και θεωρήθηκαν αρμοδίως, αποτελούμενα από:

• Σχέδιο Διακήρυξης.
• Σχέδιο Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.).
• Έντυπο Οικονομικής Προσφοράς.
• Προϋπολογισμό Δημοπράτησης.
• Τιμολόγιο Δημοπράτησης.
• Τεύχος υπολογισμού και τεκμηρίωσης για τον καθορισμό του προϋπολογισμού δημοπράτησης.
• Κανονισμό Μελετών Έργου (Κ.Μ.Ε.).
• Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Ε.Σ.Υ.).
• Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Τ.Σ.Υ.).
• Τεχνική Περιγραφή (Τ.Π.).
• Τεκμηρίωση σκοπιμότητας του έργου.
• Απαιτήσεις επιτελεστικότητας.
• Καταγραφή των κινδύνων και κατανομή των προκυπτουσών διακινδυνεύσεων.

-Η δέσμευση προϋπολογισμού ποσού τετρακοσίων τριάντα τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ (434.000.000,00€) (με απαλλοτριώσεις, ΟΚΩ, αρχαιολογία, δικαίωμα προαίρεσης, Φ.Π.Α. 24%κ.λ.π.) και διάθεσης ισόποσης πίστωσης, σε βάρος του ενάριθμου 2021ΣΕ07100015 του ΠΔΕ 2021 ΣΑΕ 071.O προϋπολογισμός των εργασιών ανέρχεται σε 320.000.000 € (με ΦΠΑ).

Στα Τεύχη Δημοπράτησης να περιληφθεί δικαίωμα προαίρεσης ποσού 32.535.715,00 € (με ΦΠΑ) που αφορά τις εργασίες όπως περιγράφονται στα τεύχη δημοπράτησης. Για την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης θα υπογραφεί ξεχωριστεί σύμβαση σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Τεύχη Δημοπράτησης του έργου.

Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια

Για την οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια των διεκδικητών του έργου προβλέπεται ότι κάθε υποψήφιος οικονομικός φορέας, ημεδαπής ή αλλοδαπής, οφείλει, επί ποινή αποκλεισμού, μεταξύ άλλων να διαθέτει:

-Ίδια Κεφάλαια ελάχιστου ύψους € 45.000.000. Από τα Ίδια Κεφάλαια εξαιρούνται τα ποσά του μετοχικού κεφαλαίου για τα οποία δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία καταβολής τους και πιστοποίησής τους από τις εποπτικές αρχές.

-Αξία ακινήτων ελάχιστου ύψους € 2.700.000, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η αξία γηπέδων, οικοπέδων και κτιρίων.

-Αξία μηχανολογικού εξοπλισμού ελάχιστου ύψους € 2.700.000, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η αξία μηχανολογικού εξοπλισμού και μεταφορικών μέσων, εκτός επιβατικών αυτοκινήτων.

-Αξία παγίων ελάχιστου ύψους € 9.000.000, η οποία αποτελεί το άθροισμα της αξίας των ακινήτων και του μηχανολογικού εξοπλισμού.

-Ο μέσος όρος του κύκλου εργασιών στον τομέα των κατασκευών κατά τις πλέον πρόσφατες πέντε (5) οικονομικές χρήσεις, για τις οποίες έχουν δημοσιευθεί ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις, να υπερβαίνει τα [τριάντα] εκατομμύρια ευρώ (>30.000.000€). Σε περίπτωση Ένωσης Οικονομικών Φορέων, προκειμένου να διαπιστωθεί η συνδρομή της προϋπόθεσης αυτής, θα λαμβάνεται υπόψη ο σταθμισμένος μέσος όρος των κύκλων εργασιών, στον τομέα των κατασκευών των μελών της ένωσης. Η κατά τα ανωτέρω στάθμιση γίνεται με βάση το δηλούμενο ποσοστό συμμετοχής αυτών των μελών στην Ένωση.

Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα

Κάθε υποψήφιος οικονομικός φορέας ημεδαπής και αλλοδαπής απαιτείται, επί ποινή αποκλεισμού, να διαθέτει:

Στελέχωση: Κατ’ ελάχιστο δεκατεσσάρων (14) μηχανικών, με εμπειρία τουλάχιστον 12 ετών για έκαστο εξ’ αυτών και δώδεκα (12) μηχανικών, με εμπειρία τουλάχιστον 9 ετών για έκαστο εξ’ αυτών.

Εμπειρία: (i) Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα (10) ετών, πριν από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, θα πρέπει να έχει κατασκευάσει (αυτοτελώς ή ως μέλος Κοινοπραξίας) έργο (α) αυτοκινητόδρομου ή (β) σιδηροδρομικής υποδομής μήκους (για κάθε μια από τις περιπτώσεις α και β) τουλάχιστον τεσσάρων (4) χιλιομέτρων. Και στις δύο ως άνω περιπτώσεις (α) και (β) στο δηλούμενο έργο θα πρέπει να περιέχεται τουλάχιστον μια σήραγγα (με υπόγεια διάνοιξη ή με εκσκαφή και επανεπίχωση) ελαχίστου μήκους 1.000 μ. και μία γέφυρα ελαχίστου μήκους 100 μ. Σε περίπτωση επίκλησης εμπειρίας ως μέλος Κοινοπραξίας ο επικαλούμενος την εμπειρία θα πρέπει να έχει άμεση συμμετοχή στην εκτέλεση του έργου, με ποσοστό τουλάχιστον δέκα επί τοις εκατό (10%).

-Ως κατασκευή νοείται και η αποπεράτωση έργου ενός ημιτελούς έργου, με την προϋπόθεση ότι ο Οικονομικός Φορέας, εκτέλεσε τα αναφερόμενα παραπάνω ελάχιστα τεχνικά έργα.

– Η κατασκευή μπορεί να έχει εκκινήσει και νωρίτερα της δεκαετίας

-Δεν λαμβάνονται υπόψη σήραγγες ΜΕΤΡΟ που έχουν διανοιχθεί με χρήση μηχανήματος ολομέτωπης κοπής (ΤΒΜ).

Σε περίπτωση ένωσης οικονομικών φορέων, οι παραπάνω ελάχιστες απαιτήσεις πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά στο σύνολό τους, σε ένα τουλάχιστον μέλος της ένωσης:

– Κατά τις πλέον πρόσφατες πέντε (5) οικονομικές χρήσεις, για τις οποίες έχουν δημοσιευθεί ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις, να έχουν γίνει πληρωμές από τον Κύριο του Έργου για την κατασκευή έργων (α) αυτοκινητοδρόμων ή/και (β) σιδηροδρομικής υποδομής (πλην έργων κατασκευής ΜΕΤΡΟ με χρήση μηχανήματος ΤΒΜ), είτε περαιωμένων είτε εν εξελίξει, βάσει συναφών πιστοποιήσεων και εγκεκριμένων λογαριασμών, με αθροιζόμενη συμβατική αξία μεγαλύτερη των [εκατό] εκατομμυρίων ευρώ (>€ 100.000.000) μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Κάθε επικαλούμενο Έργο θα πρέπει να έχει ελάχιστη συμβατική αξία [είκοσι] εκατομμυρίων ευρώ (€ 20.000.000), μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, Κάθε επικαλούμενο έργο σιδηροδρομικής υποδομής θα πρέπει να έχει ελάχιστη συμβατική αξία ίση με [πενήντα] εκατομμύρια ευρώ (€ 50.000.000), μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, όπως κατά τα λοιπά η έννοια του έργου ορίζεται στην παράγραφο 7 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016. Προκειμένου να διαπιστωθεί η συνδρομή της προϋπόθεσης αυτής, θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα της σταθμισμένης (κατά το ποσοστό συμμετοχής του επικαλούμενου την εμπειρία στον οικονομικό φορέα που εκτέλεσε τις ανωτέρω συμβάσεις) αξίας των συμβάσεων. Σε περίπτωση Ένωσης Οικονομικών Φορέων, προκειμένου να διαπιστωθεί η συνδρομή της προϋπόθεσης αυτής, θα λαμβάνεται υπόψη η σταθμισμένη αξία των ανωτέρω συμβάσεων, που έχει εκτελέσει έκαστο μέλος της ένωσης. Η κατά τα ανωτέρω στάθμιση γίνεται με βάση το δηλούμενο ποσοστό συμμετοχής αυτών των μελών στην Ένωση Οικονομικών Φορέων.

Σε περίπτωση ένωσης οικονομικών φορέων, οι παραπάνω ελάχιστες απαιτήσεις πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά στο σύνολό τους, σε ένα τουλάχιστον μέλος της ένωσης.