Αξιοποίηση γης: η νέα πρόκληση της εθνικής οικονομίας

Της Μαρίας Τσιομπάνου*

Eνώ βρισκόμαστε καταμεσής της θερινής περιόδου, πυκνή ομίχλη καλύπτει το άμεσο μέλλον της χώρας και της παγκόσμιας κοινότητας. Η πανδημία εξακολουθεί να υπάρχει και να δημιουργεί  ρίσκο στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, η σύγκρουση της Δύσης με την Ρωσία συνεχίζεται με την ίδια ένταση, ο πληθωρισμός συνεχίζει την ανοδική του πορεία και φυσικά το «έργο» της ενεργειακής κρίσης μόλις έχει ξεκινήσει. Διανύουμε μία περίοδο κατά την οποία η οποιαδήποτε πρόβλεψη μοιάζει με «κρύο» αστείο  και όλοι έχουν επικεντρωθεί στο να αντιμετωπίζουν τις εξελίξεις ημέρα – ημέρα.

Η αλήθεια είναι ότι για πρώτη φορά η Ελλάδα έχει ελαφρώς μία καλύτερη θέση στο παγκόσμιο σκηνικό. Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έχουν θετικό πρόσημο, εκτιμάται σε 4%, σε αντίθεση με το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Η τουριστική δραστηριότητα έχει ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη  δημιουργώντας έσοδα υψηλότερα από τα προσδοκώμενα και θεωρητικά οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα στηρίξουν την εθνική μας οικονομία περαιτέρω.

Αν εξετάσουμε όμως με μεγαλύτερη προσοχή και αυστηρότητα αυτά τα δεδομένα θα διαπιστώσουμε ότι η εθνική μας οικονομία βασίζεται στην μονομερή ανάπτυξη του τουρισμού και φυσικά σε πόρους της ΕΕ. Σε καμία, επομένως, περίπτωση δεν μπορεί κανείς να ισχυρισθεί ότι έχει αυτή ισχυροποιηθεί. Ακόμη κι εάν καταφέρουμε να περάσουμε την ενεργειακή κρίση, που τώρα αρχίζει και «ξεδιπλώνεται», με λιγότερες απώλειες από τα κράτη του Βορρά, αυτό δεν αποτελεί θεμέλιο ανάπτυξης. Μπορεί να έχουμε ξεπεράσει τον κίνδυνο της χρεοκοπίας αλλά η χώρα εξακολουθεί να είναι υπερχρεωμένη. Μπορεί να έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικός αριθμός μεταρρυθμίσεων αλλά εξακολουθεί να είναι μακρύς ο δρόμος του εκσυγχρονισμού, της θωράκισης και της ενίσχυσης της οικονομίας μας, σε ένα πραγματικό πολύ δύσκολο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.

Υπάρχουν ακόμη πολλοί τομείς που η χώρα μας έχει «πλεονέκτημα» και  μπορούν να συνεισφέρουν δραστικά σε αυτήν την προσπάθεια, πέραν του τουρισμού. Ο πρωτογενής τομέας με πληθώρα ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων, με πληθώρα προϊόντων με ονομασία προέλευσης, με δυνατότητα δραστηριοποίησης σε όλη την περιφέρεια  και με θετικό ισοζύγιο την περυσινή χρονιά στις εξαγωγές,  αποτελεί ίσως έναν από τους πιο ανταγωνιστικούς τομείς της χώρας. Η ανάδειξή του στην θέση που του αρμόζει απαιτεί επενδύσεις στον τομέα των υποδομών, στην κατάρτιση και  στην επένδυση και εξέλιξη του ελληνικού branding στα αγροτικά προϊόντα. Απαιτεί, επίσης, πραγματικό κόπο, σκληρή δουλειά, προσήλωση στους στόχους και υπομονή από την μεριά του ιδιώτη. Τα εμπόδια σε αυτή την εξέλιξη είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που αντιμετωπίζουν και οι άλλοι παραγωγικοί κλάδοι της χώρας μας: αργοκίνητη δημόσια διοίκηση, καθυστέρηση μεταρρυθμίσεων, έλλειψη συνεχούς κατάρτισης και στήριξης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, δυσκολία πρόσβασης σε τραπεζική ρευστότητα κλπ.

Καταλήγουμε επομένως, για άλλη μία φορά, στην ίδια ακριβώς διαπίστωση, ιδιαιτέρως στην παρούσα χρονική στιγμή: το Κράτος, η Δημόσια Διοίκηση είναι αυτή που θα αναλάβει και θα κατευθύνει συντονισμένες δράσεις με στόχο την ανάπτυξη της Χώρας σε όλους τους τομείς.  Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι κράτη με αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση και ποιοτικούς και σταθερούς θεσμούς αναπτύσσονται και εξελίσσονται ταχύτερα. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τα οφέλη που θα κατακτώνται κατά διαστήματα θα είναι βραχυπρόθεσμα και το πραγματικό αναπτυξιακό αποτύπωμα που θα αφήσουν θα είναι για ακόμη μία φορά ισχνό και πρόσκαιρο.

*Μαρία Τσιομπάνου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ)

Εργοληπτικό Βήμα