BIM: το Κατασκευαστικό Μοντέλο Πληροφοριών

Του Νίκου Ηλιάδη *

Το Κατασκευαστικό Μοντέλο Πληροφοριών (BuildingInformationModeling-BIM) είναι ένα έξυπνο τρισδιάστατο μοντέλο που επιτρέπει τη διαχείριση  της σύλληψης του έργου, τη μελέτη , τον συντονισμό της κατασκευής και την προσομοίωση  σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του έργου : Σχέδιο , μελέτη , κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση.

Η διαδικασία του BIM υποστηρίζει τη δημιουργία έξυπνων δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός έργου,  κτιρίου ή υποδομής.

Αρχικός προγραμματισμός

Στο στάδιο του αρχικού προγραμματισμού του έργου συνδυάζεται η καταγραφή της πραγματικότητας και των δεδομένων του πραγματικού κόσμου για να δημιουργηθούν μοντέλα του υπάρχοντος χτισμένου και φυσικού περιβάλλοντος .

 Μελέτη

Λεπτομερής μελέτη και τεκμηρίωση , και ανάλογος προγραμματισμός των εφοδιασμών.

Πραγματοποίηση της κατασκευής

Τα διάφορα λογιστικά της κατασκευής κοινοποιούνται σε εμπόρους και εργολάβους για να διασφαλιστεί ο βέλτιστος χρόνος και αποτελεσματικότητα σχετικάμε τα στάδια κατασκευής και με τις προμήθειες . Η καλύτερη κατασκευή με το ελάχιστο κόστος.

Λειτουργία και συντήρηση σε όλη τη διάρκεια ζωής της κατασκευής ή του έργου υποδομής.

Τα δεδομένα μεταφέρονται σε εργασίες  για  συντήρηση των τελικών περιουσιακών στοιχείων, σε όλη τη διάρκεια ζωής του έργου .

Η δημιουργία «μοντελοποίησης» πληροφοριών (BIM) είναι μια διαδικασία που υποστηρίζεται από διάφορα εργαλεία, τεχνολογίες και συμβάσεις που περιλαμβάνουν τη δημιουργία και διαχείριση ψηφιακών αναπαραστάσεων φυσικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών των περιοχών . Τα μοντέλα πληροφοριών δόμησης (BIM) είναι αρχεία υπολογιστών και περιέχουν δεδομένα τα οποία μπορούν να επεξεργασθούν, να ανταλλαχθούν ή να δικτυωθούν για να υποστηρίξουν τη λήψη αποφάσεων σχετικά με ένα ενσωματωμένο στοιχείο. Το λογισμικό BIM χρησιμοποιείται από άτομα, επιχειρήσεις και κυβερνητικούς φορείς που σχεδιάζουν, κατασκευάζουν, λειτουργούν και συντηρούν κτίρια και ποικίλες φυσικές υποδομές, σχετικά με το νερό, τα απορρίμματα, το ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο, τα βοηθητικά μέσα επικοινωνίας, τους δρόμους, τους σιδηροδρόμουςτις γέφυρες, τα λιμάνια  , τις σήραγγες.

Η ιδέα του BIM βρίσκεται σε εξέλιξη από τη δεκαετία του 1970. Η ανάπτυξη προτύπων και η υιοθέτηση του BIM έχει προχωρήσει με διαφορετικές ταχύτητες σε διαφορετικές χώρες. Τα πρότυπα που αναπτύχθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2007 και μετά αποτελούν τη βάση του διεθνούς προτύπου ISO 19650, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2019.

Το ΒΙΜ  για να αντιμετωπίζονται οι κατασκευές ως ολοκληρωμένα αρμονικά σύνολα , εφαρμόζεται στην Ασία : στις χώρες Κίνα, ΧόγκΚόγκ , Ινδία, Ιράν, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ιαπωνία, Νότιος Κορέα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα . Στην Ευρώπη: Στις χώρες Αυστρία, Τσεχία, Εσθονία , Γαλλία , Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρωσία,  Σλοβακία, Ισπανία, Ελβετία, και Βέβαια Ηνωμένο Βασίλειο , στη Βόρειο Αμερική : Στον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες , στην Αφρική στη Νιγηρία και στην Νότιο Αφρική, Στην Ωκεανία : Στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Έχουν αναπτυχθεί εφαρμογές που συνεργάζονται στοιχεία ( data ) από διαφορετικές εφαρμογές λογισμικού.  Έτσι διευκολύνεται η συνολική εναρμόνιση κατασκευών σε παγκόσμιο επίπεδο . Ηπερίπτωσηχρήσης «φτωχού» λογισμικούείναιεμπόδιο στην ανάπτυξη της σχετικής ολιστικής βιομηχανίας των κατασκευών στο διεθνές πλαίσιο  .  Για την επίτευξη διαλειτουργικότητας μεταξύ  λογισμικών , έχουν αναπτυχθεί ουδέτερα, μη ιδιοκτησιακά ή ανοιχτά πρότυπα για κοινή χρήση δεδομένων BIM μεταξύ διαφορετικών εφαρμογών λογισμικού.

Τον Ιανουάριο του 2019, η ISO δημοσίευσε τα δύο πρώτα μέρη του ISO 19650, παρέχοντας ένα πλαίσιο για τη δημιουργία μοντελοποίησης πληροφοριών σε όλο τον κόσμο , με βάση τα πρότυπα διεργασιών που αναπτύχθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Έτσι οι κατασκευές θα μπορούν να «συνεργάζονται» μεταξύ τους ψηφιακά σε όλο τον κόσμο .

Τον Αύγουστο του 2004, μια έκθεση του Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων και Τεχνολογίας των ΗΠΑ (NIST) εκτιμούσε συντηρητικά ότι 15,8 δισεκατομμύρια δολάρια χάθηκαν ετησίως από τη βιομηχανία κεφαλαιουχικών εγκαταστάσεων των ΗΠΑ λόγω της ανεπαρκούς διαλειτουργικότητας που προέκυψε από την «εξαιρετικά κατακερματισμένη φύση της βιομηχανίας» των κατασκευών,  τις ακατάλληλες επιχειρηματικές πρακτικές, την έλλειψη τυποποίησης και ασυνεπούς  υιοθέτησης  τεχνολογίας μεταξύ των ενδιαφερομένων επενδυτών.  Και τα διάφορα κατασκευαστικά και περιβαλλοντικά συστήματα δεν λειτουργούσαν αρμονικά στον ενδεδειγμένο βαθμό με αποτέλεσμα τις οικονομικές αυτές απώλειες.

Συνεπώς η εφαρμογή του συστήματος «μοντελοποίησης» ΒΙΜ σε διεθνές επίπεδο θα έχει τεράστια οικονομικά οφέλη για όλους επιπλέον της ορθολογικής κατασκευής και λειτουργίας του κατασκευασμένου περιβάλλοντος σε όλες τις διαστάσεις του.

Οι απώλειες  στη χώρα μας  που δεν έχει αρχίσει  καν να ασχολείται με το σύστημα αυτό και δεν συμπεριλαμβάνεται  στις χώρες που το αξιοποιούν, είναι προφανείς.

Είναι ένας νέος κόσμος στον οποίο αρχίζουμε να ζούμε. Δείτε το βίντεο:

Στο βίντεο παρουσιάζεται η Δημιουργία ψηφιακής αναπαράστασης της Σιγκαπούρης ως πόλης με όλα τα συστήματα , τα κτίρια και τα δεδομένα λειτουργίας της .  Όλα τα δεδομένα σχετικά με την πόλη έχουν περάσει στην σχετική πλατφόρμα, και οι κατασκευαστικές επεμβάσεις μελετώνται και προγραμματίζονται ψηφιακά για την εξασφάλιση καλύτερης ζωής για τους κατοίκους της στο πλαίσιο του κατάλληλου κόστους.

Με τη διαδικασία αυτή της τεχνολογικής προόδου εκτός από τα οικονομικά και ποιοτικά πλεονεκτήματα δεν χρειάζεται να απευθύνεται κανείς με τις γνωστές συνδεόμενες με ψηφοθηρικές  διαδικασίες σε Δημοτικές υπηρεσίες και Δήμους για να αλλάξει μια λάμπα ως «χατήρι» , ή  να γίνει ο απαιτούμενος καθαρισμός κλπ. όπως γίνεται σε πολλές περιπτώσεις σε Δήμους και περιοχές που αναπτυξιακά  καθυστερούν. Εντοπίζονται τα θέματα ψηφιακά και πραγματοποιούνται / επιλύονται ως καθήκον και όχι ως «χατήρι», και για να εξυπηρετεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό τους πολίτες . Άλλωστε γι’ αυτό ανταγωνίζονται οι υποψήφιοι να το διαχειριστούν καλύτερα με το  μικρότερο κόστος . Η λειτουργία των κοινωνιών λόγω και της τεχνολογίας αναβαθμίζεται σε άλλο επίπεδο.

*Νίκος Ηλιάδης, Πολ/κόςΜηχ/κός Ε.Μ.Π. ,  M.Sc. ( Concordia University Montreal Canada ) , Ph.D.  ( UniversityofMarylandUSA,  ) Technology and Vocational Education, τ.καθηγητής ΠΑΤΕΣ/ΣΕΛΕΤΕ, τ.Καθηγητής ΤΕΙ Πειραιώς, τ.Ειδ.Γραμματέας του ΥΠΕΠΘ για τα ΤΕΙ ,τ. εκπρόσωπος των Υπουργείων Παιδείας και Πολιτισμού στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες ( Μ.Ε.Α. )  τ. Διοικητής ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ ,  τ. μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Παιδαγωγικών Ινστιτούτων της Ευρώπης (http://www.cidree.org/), τ. εκπρόσωπος της Κυβέρνησης στο Δ.Σ. του CEDEFOP (https://www.cedefop.europa.eu/ )του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση ,  Επίτιμος Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.