Δασικοί Χάρτες: μπλοκάρουν νόμιμες οικοδομές, νομιμοποιούνται αυθαίρετα σε δάση

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Σε πολεοδομικό και χωροταξικό αλαλούμ έχουν οδηγήσει τα προβλήματα, που αναδείχθηκαν από την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών, σε συνδυασμό με νομοθετικές ρυθμίσεις, που ήδη εφαρμόζονται και νέες που ετοιμάζονται για την εκτός σχεδίου δόμηση και αγροκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις,  με αποτέλεσμα την ίδια ώρα που μπλοκάρουν νόμιμες κατασκευές να νομιμοποιούνται αυθαίρετα σε δάση.

Δείτε εδώ στο ecopress: ΥΠΕΝ για τους Δασικούς Χάρτες: τι πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες σε 27 ερωτήσεις -απαντήσεις

• Συγκεκριμένα τα προβλήματα που αναδείχθηκαν από την ανάρτηση και μέχρι να επιλυθούν και να γίνει  κύρωση των Δασικών Χαρτών έχουν μπλοκάρει την έκδοση νόμιμων οικοδομικών αδειών για γεωργικές, βιομηχανικές και τουριστικές εγκαταστάσεις και παράλληλα έχουν σταματήσει οι μεταβιβάσεις ακινήτων.
• Στο μεταξύ «τρέχει» άπρακτη η διετία,  που έχουν στη διάθεση τους χιλιάδες ιδιοκτήτες εκτός σχεδίου ακινήτων για να εκδώσουν οικοδομικές άδειες κατά παρέκκλιση και να κατοχυρώσουν δικαίωμα δόμησης, το οποίο μετά την παρέλευση της διετίας 2021 -2021 καταργείται.
• Ωστόσο με διάταξη, που ήδη περιελήφθη στο νόμο για τη δημόσιες συμβάσεις, των υπουργείων Ανάπτυξης και Υποδομών Μεταφορών, που ψηφίστηκε στη Βουλή νομιμοποιούνται κτηνοτροφικές μονάδες σε δάση. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ετοιμάζει νέο νομοσχέδιο με το οποίο  προκειμένου να διευκολυνθεί η άσκηση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας και η ενίσχυση της αγροτικής επιχειρηματικότητας, παρέχονται κίνητρα για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών κτηνοτροφικής εγκατάστασης.

Δασικοί Χάρτες και έκδοση οικοδομικών αδειών

Νέα προβλήματα δημιουργήθηκαν με την ανάρτηση των δασικών χαρτών και μέχρι την κύρωσή τους, καθώς είναι αδύνατη η έκδοση οικοδομικών αδειών στις αγροτικές κυρίως περιοχές και για τις οποίες υποβάλλονται αντιρρήσεις. Σημειώνεται ότι το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει ότι θα νομοθετήσει νέα οριζόντια παράταση έξι μηνών για την υποβολή αντιρρήσεων στους Δασικούς Χάρτες, με αποτέλεσμα να παρατείνονται και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει.

Οι πολεοδομίες βάσει της νομοθεσίας δεν μπορούν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες μέχρι να κυρωθούν και να οριστικοποιηθούν οι χάρτες και το θέμα φέρει στην επιφάνεια το περιφερειακό τμήμα Β/Α Αιγαίου του ΤΕΕ, που με επιστολή του στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος ζητά να τροποποιηθεί η νομοθεσία και «να είναι εφικτή η έκδοση οικοδομικών αδειών σε εμφανώς αγροτικές περιοχές στους αναρτημένους αλλά μη κυρωμένους Δασικούς Χάρτες».

Συγκεκριμένα, σε συνέχεια πλήθους παρεμβάσεων που ασκούν φορείς μηχανικών, ιδιοκτητών, νομικών, ενώ λαμβάνονται και πρωτοβουλίες σε κοινοβουλευτικό επίπεδο με ερωτήσεις τοπικών βουλευτών που φέρνουν τα θέματα στη Βουλή, στην επιστολή του προέδρου του ΤΕΕ Β/Α Αιγαίου  Στράτου Μανωλακέλλη προς τον υπουργό ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα προτείνεται για την άμεση επίλυση των θεμάτων να δοθούν νομοθετικές λύσεις ως εξής:

Α. Τροποποίηση του άρθρου 20 του Ν.3889-2010 ως ισχύει, σχετικά με την Υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ώστε να είναι εφικτή η έκδοση οικοδομικών αδειών σε εμφανώς αγροτικές περιοχές στους αναρτημένους αλλά μη κυρωμένους Δασικούς Χάρτες

Β. Παράταση της προθεσμίας έκδοσης οικ. αδειών στα κατά παρέκκλιση άρτια γήπεδα δεδομένης της αδυναμίας έκδοσης οικ. αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές κατά τα προαναφερόμενα.

-«Με την ανάρτηση των δασικών χαρτών διαπιστώθηκαν νέα προβλήματα στην έκδοση οικοδομικών αδειών. Ο εκσυγχρονισμός των διοικητικών διαδικασιών μέσα από τις ψηφιακές πλατφόρμες του ΤΕΕ και άλλων φορέων ακυρώνεται στην πράξη μέσα από ιδιότυπες αγκυλώσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας. Η τελευταία έχει αναχθεί σε έναν λαβύρινθο διατυπώσεων και ερμηνειών, συχνά αντιφατικών , που καταλήγουν σε αντιπαραγωγικές πρακτικές και σε τεράστιες χρονικές καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση – έκδοση των οικοδομικών αδειών και εν τέλει στην μη υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων» σημειώνεται στην επιστολή του προέδρου ΤΕΕ Β/Α Αιγαίου και σημειώνεται ότι ειδικότερα:

-«Κατά τις διατάξεις του άρθρου 20 του Ν.3889-2010 ως τροποποιήθηκε και ισχύει: Μετά την παρέλευση της καταληκτικής ημερομηνίας, υποβολής των τυχόν αντιρρήσεων, ο Δασικός χάρτης θεωρείται «Για τις εκτάσεις που δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία που περιγράφονται στην παρ. 1 του αρθ. 13, για τις οποίες δεν έχουν ασκηθεί αντιρρήσεις και δεν περιλαμβάνονται στις εξαιρέσεις του παρόντος άρθρου, το περιεχόμενο του αναρτημένου δασικού χάρτη θεωρείται οριστικό και βεβαιώνεται με απόφαση του Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης Δασών ότι δεν έχουν ασκηθεί αντιρρήσεις». Μετά την ανωτέρω θεώρηση, ο χάρτης κυρώνεται «μερική κύρωση» ως προς τα τμήματα για τα οποία δεν έχουν υποβληθεί ενστάσεις «που οριοθετούνται με πράσινη γραμμή), με απόφαση Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης (αρ. 17, Ν.3889/10). O ανωτέρω δασικός χάρτης, ως προς τα τμήματα για τα οποία ασκήθηκαν αντιρρήσεις, έχει προσωρινή ισχύ, έως την δημοσίευση της απόφασης του άρ.19, με  την  οποία  έχουμε  οριστική κύρωση του.

Από την ημερομηνία ανάρτησης ενός δασικού χάρτη και μέχρι την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των τυχόν αντιρρήσεων από τους πολίτες, δεν μπορεί, ευλόγως, να πραγµατοποιηθεί οποιαδήποτε διοικητική πράξη από την Υπηρεσία  σας,  καθόσον  δεν  μπορεί  να  διαπιστωθεί  ο χαρακτήρας της έκτασης, (με κανένα τρόπο)”.

Η υπεύθυνη δήλωση του Μηχανικού

-“Η υπεύθυνη δήλωση του Μηχανικού (και όχι πλέον έκδοση πράξης χαρακτηρισμού και πιστοποιητικού τελεσιδικίας από την αρμόδια Υπηρεσία) λαμβάνει χώρα και γίνεται δεκτή, εφόσον εξαντληθούν  τα  χρονικά  περιθώρια  υποβολής  των  αντιρρήσεων  και  μετά  την  έκδοση  της  σχετικής απόφασης από τον Συντονιστή ΑΔ. Τούτο τεκμαίρεται από το γεγονός ότι  στην  παρ.6,  αναφέρεται ρητά ότι: «Στη δήλωση αναφέρεται υποχρεωτικό αν ο χαρακτηρισμός της  έκτασης ως  δασικής ή μη έχει προσωρινή (αρ.17, παρ.7) ή οριστική ισχύ (αρ.19, παρ.3) , ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο δασικός χάρτης» αναφέρει η επιστολή του ΤΕΕ Β/Α Αιγαίου. Επίσης επισημαίνεται ότι:

Kατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση

-“Στο νέο χωροταξικό νομοσχέδιο – Ν.4759-2020 – προβλέπεται κατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση μετά από μια διετία. (Είναι γνωστό ότι στις εκτός σχεδίου περιοχές είναι προαπαιτούμενη η έγκριση από τη Δ/νση Δασών ή η Υπεύθυνη δήλωση Μηχανικού, κατά την παρ.1, προκειμένου να εκδοθεί οικοδομική άδεια.)

Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο, καθίσταται αδύνατη η έκδοση οικοδομικών αδειών πριν την κύρωση (μερική ή ολική) των Δασικών χαρτών. Όμως, όσο διαρκεί η περίοδος της υποβολής αντιρρήσεων επί των αναρτημένων δασικών χαρτών, ουδείς μπορεί να βεβαιώσει για το χαρακτήρα της έκτασης ως μη δασικής. Έτσι ακόμα κι αν φαίνεται στους αναρτημένους χάρτες ότι πρόκειται για γεωργικές εκτάσεις είναι αδύνατη η έκδοση οικοδομικής άδειας βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η μη διεκπεραίωση αιτήσεων, που απαιτούν οικοδομική άδεια, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον τουρισμό (τουριστικά καταλύματα), όσο και για γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ή ακόμα και για βιοτεχνικά κτήρια, που έχουν υπαχθεί σε αναπτυξιακά προγράμματα».

Νομιμοποιούνται κτηνοτροφικές μονάδες σε δάση

Οι  νέες διατάξεις που περιέχονται στον ψηφισμένο νόμο 4796/2021  προσφέρουν τη δυνατότητα νομιμοποίησης εγκαταστάσεων που κατασκευάστηκαν κατά το παρελθόν σε δασικές εκτάσεις, χωρίς την απαραίτητη άδεια της δασικής υπηρεσίας.

Όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο του νόμου, παρατείνεται μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022 η διαδικασία νομιμοποίησης ορισμένων εγκαταστάσεων και έργων όπως κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, πτηνοτροφεία, μελισσοκομεία, εκτροφεία θηραμάτων, υδατοκαλλιέργειες, εκτροφεία γουνοφόρων ή άλλες συναφείς κτηνοτροφικές μονάδες, ιεροί ναοί και βοηθητικοί χώροι αυτών, μετόχια, ησυχαστήρια, ιερές μονές και βοηθητικοί χώροι αυτών, παρεκκλήσια και ιερά προσκυνήματα, κλπ.

Η νομιμοποίηση κτηνοτροφικών μονάδων που είχαν εγκατασταθεί σε δάση και δασικές εκτάσεις χωρίς άδεια από τις δασικές υπηρεσίες μπορεί πλέον να επιτευχθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2022 με την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Ο νόμος προσφέρει τη δυνατότητα να γίνουν οριστικά τα προσωρινά παραχωρητήρια που εκδόθηκαν από τη δασική υπηρεσία σε δημόσιες δασικές εκτάσεις, οι οποίες εκχερσώθηκαν προ δεκαετιών για αγροτικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές δράσεις.

Δασικοί παράγοντες εξηγούν ότι «πολλοί ιδιοκτήτες, που έχουν προσωρινά παραχωρητήρια τους δίνεται πλέον η δυνατότητα να τα κάνουν οριστικά και να περαστούν στους χάρτες σαν εκτάσεις Δ/Α4, δηλαδή εκτάσεις παραχωρημένες για έναν σκοπό, και να μην εμπίπτουν στις διατάξεις προστασίας των δασικών εκτάσεων. Πρόκειται για προσωρινά παραχωρητήρια που εκδόθηκαν τη δεκαετία 1965-75 και τα οποία προέβλεπαν μόνο τη χρήση της έκτασης. Δινόταν διαρκώς παράταση μέχρι τώρα. Η τελευταία παράταση έληξε στις 8 Αυγούστου του 2020 και τώρα δίνεται νέα παράταση ώστε να ολοκληρωθούν μέχρι 31.12.2023 οι διαδικασίες όλων των οριστικών παραχωρητηρίων και να κλείσει αυτό το θέμα, μειώνοντας τον αριθμό των αντιρρήσεων και των παραχωρητηρίων. Είναι εκτάσεις Δ/Α, δηλαδή δάση που εκχερσώθηκαν παράνομα και είχαν νόμιμους τίτλους με προσωρινά παραχωρητήρια. Για αυτές τις εκτάσεις ο νόμος δίνει τη δυνατότητα να γίνει οριστικός ο τίτλος και να αποφύγει τη διαδικασία εξαγοράς».

Νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών κτηνοτροφικής εγκατάστασης

 Παρέχονται κίνητρα για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών κτηνοτροφικής εγκατάστασης. Ορίζεται ακόμη ότι σε περίπτωση άσκησης προσφυγής κατά έκθεσης αυτοψίας, με αίτημα έκδοσης άδειας νομιμοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών, η επιτροπή θα χορηγεί προθεσμία αναστολής κατεδάφισης ενός  έτους για την προσκόμιση άδειας νομιμοποίησης, αντί της προθεσμίας των εξήντα (60) ημερών. Παράλληλα, απλοποιείται η διαδικασία χορήγησης έγκρισης επέμβασης σε χορτολιβαδικές ή δασικές εκτάσεις, που ανήκουν σε περιοχές όπου υπάρχουν μερικώς κυρωμένοι δασικοί χάρτες.

Αυτά ανακοινώθηκαν ότι θα περιλαμβάνονται σε Σχέδιο Νόμου, με το οποίο θα επιχειρηθεί να δώσει λύσεις στα προβλήματα που αφορούν στη διαδικασία αδειοδότησης υφιστάμενων και νέων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων το οποίο ετοιμάζει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και σύντομα θα το φέρει στη Βουλή.

Σκοπός αυτού του σχεδίου νόμου, είναι η ολιστική προσέγγιση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη διαδικασία ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων αλλά και η εξάλειψη μιας σειράς γραφειοκρατικών διαδικασιών που μέχρι σήμερα αποτελούν τροχοπέδη στην ίδρυση μικρών και οικογενειακών εγκαταστάσεων και κατά συνέπεια στην ανάπτυξη του κτηνοτροφικού τομέα.

Οι προτεινόμενες διορθωτικές τροποποιήσεις έχουν ως μοναδικό σκοπό την επίλυση θεμάτων που ταλαιπωρούν τον κτηνοτροφικό τομέα και την άρση των περιορισμών και αγκυλώσεων, όπως τα χρόνια προβλήματα κατά τη διαδικασία αδειοδότησης υφιστάμενων, αλλά και νέων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.

Στόχος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με αυτό το σχέδιο νόμου είναι να επιτευχθεί η διευκόλυνση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, με την εισαγωγή ρυθμίσεων για τη νομιμοποίηση ιδίως των πρόχειρων καταλυμάτων ζώων τα οποία συνιστούν κατά προσέγγιση ποσοστό 50% – 60% αυτών, καθώς και η μείωση των συντελεστών του κόστους παραγωγής.

Συνέπεια αυτών, θα είναι ο εκσυγχρονισμός των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, η βιωσιμότητα και η βελτίωση γενικώς του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (τηρώντας πάντα τους προβλεπόμενους υγειονομικούς και περιβαλλοντικούς όρους), ενισχύοντας την αγροτική επιχειρηματικότητα.

Τέλος, το σχέδιο Νόμου περιλαμβάνει πλήθος άλλων ρυθμίσεων που ως στόχο έχουν την παράκαμψη γραφειοκρατικών διαδικασιών. Ωστόσο όπως επισήμαναν κατηγορηματικά στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων «η εξάλειψη της γραφειοκρατίας και οι διευκολύνσεις στην ίδρυση κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων δεν αναιρεί τον πάγιο στόχο της κυβέρνησης για προστασία του περιβάλλοντος».