Δασικοί χάρτες: οι συνέπειες σε οικοδομικές άδειες και μεταβιβάσεις
ΕπωνύμωςΚτηματαγοράΠεριβάλλονΠολεοδομίαΧωροταξία 2 Μαρτίου 2021 Αργύρης
Του Αντώνη Κατσιγιάννη, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
Απαιτείται νομοθετική παρέμβαση, με την οποία να «παγώσουν» οι συνέπειες που προκύπτουν από την ανάρτηση των δασικών χαρτών για την έκδοση οικοδομικών αδειών, μεταβιβάσεων κλπ, στα Ιόνια Νησιά και να γίνει έλεγχος για το πως έχουν δηλωθεί στο κτηματολόγιο οι εκτάσεις, που απεικονίζονται ως δάση ή δασικές στους χάρτες αυτούς.
Πρέπει να γίνει σαφές ότι κτηματογράφηση και δασικοί χάρτες είναι ένα και το αυτό. Τα όποια προβλήματα πρέπει να λυθούν ταυτόχρονα και εφαρμόζοντας επιτέλους του νόμους του κράτους.
Το μακρινό έτος 2000, η Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.) επί υποβληθέντος ερωτήματος από την τότε Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών σχετικά με υποβολή δηλώσεων κλπ κατά τη φάση της κτηματογράφησης, αποφάνθηκε με την υπ.αριθμ. 49/2000 γνωμοδότηση της, ότι η υποβολή ή μη δήλωσης εκ μέρους του δημοσίου αποτελεί συνάρτηση της ύπαρξης ή μη δικαιώματος κυριότητας του σε ορισμένο ακίνητο.
Ζήτημα το οποίο πρέπει να ερευνάται και να διαπιστώνεται κατά περίπτωση θετικώς επί τη βάση των υπαρχόντων δικών του στοιχείων και του διέποντος την ακίνητη περιουσία του νομικού πλαισίου και όχι κατά τρόπο αρνητικό, επί τη βάση των υπαρχόντων ή ελλειπόντων τίτλων του ιδιώτη τρίτου.
Τούτο δε διότι ναι μεν έχει θεσπισθεί ως κανόνας το απαράγραπτο των δικαιωμάτων του δημοσίου, εκ τούτο όμως δεν έπεται ότι τίθεται και γενικό τεκμήριο κυριότητας αυτού επί παντός ακινήτου της Ελληνικής Επικράτειας, η υποχρέωση ανατροπής του οποίου βαρύνει τον προβάλλοντα δικαιώματα τρίτων. Επομένως σε περίπτωση υποβολής δηλώσεως κλπ υπό του δημοσίου. Αυτή θα πρέπει να είναι σύμφωνη με το Νόμο και δεν αρκεί γενική δήλωση προβολής δικαιωμάτων αυτού σε όλα τα ακίνητα όπου οι τίτλοι που υποβάλλονται από τους ιδιώτες δεν είναι πρωτότυποι και δεν ανατρέχουν στο έτος παραγραφής δικαιωμάτων του δημοσίου.
Τη γνωμοδότηση αυτή έχει αποδεχθεί ο Υπουργός Οικονομικών και αποτελεί πλέον το διαδικαστικό πλαίσιο εντός του οποίου οφείλουν να ενεργούν οι υπηρεσίες του δημοσίου.
(α) Επειδή για την απόκτηση της κυριότητας από το Δημόσιο μίας έκτασης ως χορτολιβαδικής ή δασικής, πρέπει το Δημόσιο να επικαλεστεί και να αποδείξει με στοιχεία ότι ένα ακίνητο αποτελούσε δάσος ή λιβάδι ή βοσκότοπο κατά την έναρξη ισχύος του Βασιλικού Διατάγματος 3/15-12-1833 ΦΕΚ 40Α/1833 «περί ορισμού φόρου βοσκής» και του Βασιλικού Διατάγματος 17/29-11-1836 ΦΕΚ 69Α/1836 «περί ιδιωτικών δασών».
(β) Επειδή για την απόκτηση της κυριότητας από το Δημόσιο μίας έκτασης ως «αδέσποτης» για το μεν χρονικό διάστημα πριν την ισχύ του Αστικού Κώδικα ίσχυε ο από 29-10-1856 νόμος «περί μεταγραφής της κυριότητας ακινήτων» και κατά το άρθρο 1 αυτού υποχρεωτικά υπόκειντο σε μεταγραφή και η παραίτηση από κυριότητα, για το δε χρονικό διάστημα μετά την ισχύ του αστικού κώδικα και κατά τη δικαστηριακή νομολογία, προϋπόθεση για να καταστεί αδέσποτο ένα ακίνητο είναι η δήλωση παραίτησης από την κυριότητα η οποία δε δήλωση θα πρέπει να έχει τη μορφή συμβολαιογραφικού εγγράφου και χρήζει μεταγραφής στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο. Τη μεταγεγραμμένη αυτή πράξη πρέπει να προσκομίσει το Δημόσιο για να επικαλεστεί κυριότητα.
(γ) Επειδή πέραν των προηγούμενων παραγράφων (α) και (β) που ισχύουν για όλη την Ελλάδα, ισχύει το άρθρο 62 του νόμου 998/1979, όπου για τις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης όπως αυτή ορίζεται από διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης, το βάρος απόδειξης της κυριότητας δεν το έχει ο ιδιώτης, αλλά το Δημόσιο.
Συγκεκριμένα όπως πολλάκις έχει κριθεί ενώπιον των δικαστηρίων, επί των δασών στα Ιόνια Νησιά δεν έχει δικαίωματα κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο, διότι κατά την ένωση των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα, το Ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχος του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων δεν έλαβε δημόσια κτήματα και μάλιστα δάση.
Τα Ιόνια Νησιά όπου έχουν αναρτηθεί πρόσφατα δασικοί χάρτες, βρίσκονται ενώπιον μίας οικονομικής καταστροφής άνευ προηγουμένου και τούτο κυρίως διότι, διεκδικείται η κυριότητα των φερομένων ως δασών ή δασικών εκτάσεων από το Δημόσιο καθώς έχουν δηλωθεί εκτάσεις ιδιωτικές ως δημόσιες με την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του νόμου 4280/2014 ΦΕΚ159/2014. Το άρθρο αυτό ορίζει ότι θεωρούνται δημόσιες εκτάσεις, όσες δεν υπάγονται στο άρθρο 10 του νόμου 3208/2003. Όμως από το να θεωρείται κάτι δημόσιο μέχρι και να αποδειχτεί ότι είναι προϋποθέτει ότι έχει ακολουθηθεί η διαδικασία όπως ορίζεται στην γνωμοδότηση 49/2000, η οποία, όπως προαναφέρθηκε έχει γίνει αποδεκτή από τον Υπουργό Οικονομικών.
Η αντίρρηση επί της δασικής ή όχι μορφής ενός ακινήτου θα είναι το ελάχιστο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν οι πολίτες στο να διαχειριστούν, να εκμεταλλευτούν, να μεταβιβάσουν τις περιουσίες τους, ένεκα της διεκδίκησης αυτής.
Μετά το σάλο που έχει προκληθεί στο πανελλήνιο σε σχέση με τους δασικούς χάρτες και ιδιαίτερα δε στα Ιόνια Νησιά (Κεφαλονιά-Ιθάκη-Κέρκυρα-Λευκάδα και Ζάκυνθο), αφού το θέμα απασχόλησε προ δύο εβδομάδων τον κυριακάτικο έντυπο αθηναϊκό τύπο, αφού πρόσφατα συνεδρίασε το περιφερειακό συμβούλιο της Περιφέρειας των Ιονίων Νήσων ζητώντας και προτείνοντας λύσεις επί του θέματος και επειδή ο ΥΠΕΝ κ. Κώστας Σκρέκας προανήγγειλε σύσταση επιτροπής έγκριτων νομικών που θα λύσει το θέμα, εκτιμώ ότι πρέπει να γίνει άμεσα και σε συνεργασία με τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Υφυπουργό κ. Γιώργο Στύλιο, που πλέον έχουν την ευθύνη του κτηματολογίου, νομοθετική παρέμβαση.
Απαιτείται νομοθετική παρέμβαση, με την οποία να «παγώσουν» οι συνέπειες που προκύπτουν από την ανάρτηση των δασικών χαρτών για την έκδοση οικοδομικών αδειών, μεταβιβάσεων κλπ, στα Ιόνια Νησιά και να γίνει έλεγχος για το πως έχουν δηλωθεί στο κτηματολόγιο οι εκτάσεις που απεικονίζονται ως δάση ή δασικές στους χάρτες αυτούς. Πρέπει να γίνει σαφές ότι κτηματογράφηση και δασικοί χάρτες είναι ένα και το αυτό. Τα όποια προβλήματα πρέπει να λυθούν ταυτόχρονα και εφαρμόζοντας επιτέλους του νόμους του κράτους.
