Δασικοί Χάρτες: τα 5+1 άλυτα προβλήματα μπλοκάρουν χιλιάδες αντιρρήσεις

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Με το βασανιστήριο του μυθικού Σίσυφου μοιάζει πλέον η μεγάλη περιπέτεια με τις εκκρεμείς αντιρρήσεις εδώ και επτά χρόνια χιλιάδων ιδιοκτητών στους Δασικούς Χάρτες. Παραμένουν άλυτα ενώ δημιουργούνται νέα  προβλήματα στις Δασικές Υπηρεσίες και τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων, που μπλοκάρουν τους ιδιοκτήτες να μεταβιβάσουν, να εκδώσουν οικοδομικές άδειες και γενικότερα να εκμεταλλευτούν τις περιουσίες τους, έως ότου περατωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη.

Οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ)  σε πολλές περιοχές ιδίως της Ανατολικής Αττικής, της Κρήτης και νησιών του Αιγαίου, με τους ακολουθούμενους ρυθμούς υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν άλλα επτά έως δέκα χρόνια για να ολοκληρώσουν το έργο τους. Παράλληλα τα μέλη των ΕΠΕΑ παραμένουν απλήρωτα για τη συμμετοχή τους στην εξέταση των αντιρρήσεων και από το ΥΠΕΝ λένε ότι θα δοθεί λύση το πρώτο τρίμηνο του 2025.

Τα  5+1 άλυτα προβλήματα, που μπλοκάρουν χιλιάδες αντιρρήσεις

Ωστόσο το πρόβλημα των απλήρωτων μελών των επιτροπών, που βεβαίως επηρεάζει σημαντικά τη χαμηλή ροή του έργου εξέτασης των ενστάσεων και αντιρρήσεων  είναι ένα από τα πολλά, που εμποδίζουν να προχωρήσει κανονικά το ξεμπλοκάρισμα χιλιάδων ιδιοκτητών από τους Δασικούς Χάρτες. Τα άλλα προβλήματα που εξακολουθούν να κρατούν όμηρους χιλιάδες ιδιοκτήτες στους Δασικούς Χάρτες είναι:

1.H διαλυτική υποστελέχωση των Δασικών Υπηρεσιών: Για να προχωρήσουν οι Επιτροπές Εξέτασης αντιρρήσεων στο έργο τους θα πρέπει η Δασική Υπηρεσία να διαβιβάζει σε αυτές, τις υποθέσεις των πολιτών επεξεργασμένες και συνοδευόμενες πάντα από σχετική εισήγηση. Για να καταλήξουν λοιπόν οι αντιρρήσεις – αιτήσεις διόρθωσης προδήλων  σφαλμάτων στην ΕΠΕΑ, θα πρέπει να προηγηθεί μεγάλη προεργασία από την Δασική Υπηρεσία,  δηλαδή πρέπει  πρώτα να ομαδοποιηθούν  οι αντιρρήσεις και να συνταχθούν τα σχετικά υπηρεσιακά υπομνήματα, Οι Διευθύνσεις των Δασικών Υπηρεσιών, δεν έχουν το απαιτούμενο προσωπικό, όπως είναι γνωστό στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Δηλώνουν  ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν στον μεγάλο όγκο των υποθέσεων και μάλιστα σε σύντομα χρονικά περιθώρια. Στα προβλήματα περιλαμβάνεται και η έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής στις Δασικές Υπηρεσίες, για την υποστήριξη του έργου των ΕΠΕΑ. 

2.Οι παράλληλες υποχρεώσεις των υποστελεχωμένων Δασικών Διευθύνσεων στις Επιτροπές Δασολογίου. Σημειώνεται ότι οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων στη σύνθεση των οποίων συμμετέχουν ελεύθεροι επαγγελματίες νομικός, ως πρόεδρος, μηχανικός, δασολόγος και δημόσιος υπάλληλος της δασικής υπηρεσίας επιτελούν τελείως ανεξάρτητο έργο από τις Επιτροπές  Δασολογίου. Η ΕΠΕΑ είναι τριμελές ανεξάρτητο συλλογικό όργανο και εξετάζει τις αντιρρήσεις και τις αιτήσεις διόρθωσης Πρόδηλων σφαλμάτων κατά του Δασικού Χάρτη.  Η Επιτροπή Δασολογίου εν’ αντιθέσει, συστήνεται ανά περιοχή και υπάγεται στην οικεία Δ/νση Δασών, με αρμοδιότητα τον ειδικότερο χαρακτηρισμό των περιλαμβανομένων στο Δασικό Χάρτη, περιοχών δασικού χαρακτήρα, δηλαδή το διαχωρισμό σε Δάσος ή Δασική Έκταση του Χαρακτηρισμού Δ των Δασικών Χαρτών .

3.Ο μικρός αριθμός των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων. Ο αριθμός των ΕΠΕΑ είναι  αναντίστοιχος με τον όγκο των υποθέσεων ανά περιοχή. Το υπουργείο Περιβάλλοντος αύξησε τα τελευταία χρόνια τον αριθμό των ΕΠΕΑ και παράλληλα θεσμοθέτησε όρια οι Επιτροπές να εξετάζουν κάθε μήνα σε τέσσερις συνεδριάσεις 25 υποθέσεις ανά συνεδρίαση και συνολικά 100 υποθέσεις στο τέλος εκάστου μήνα. Αυτές οι ενέργειες όμως σε καμία περίπτωση δεν κάλυψαν τις πραγματικές ανάγκες. Χαρακτηριστικά:

-«Πρέπει η πολιτεία να προχωρήσει στην συγκρότηση  επιπλέον επιτροπών  στην ΠΕ Λασιθίου – ιδανικά μία στη Σητεία και μία στην Ιεράπετρα βάσει ομαδοποίησης των αιτήσεων κατά τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του Νομού – γιατί  σε περίπτωση που παραμείνει μία επιτροπή,  η οποία βάσει του νομικού πλαισίου λειτουργεί κάθε μήνα σε τέσσερις συνεδριάσεις 25 υποθέσεων ανά συνεδρίαση και συνολικά 100 υποθέσεων στο τέλος εκάστου μήνα, ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά ίσως 10 και πλέον χρόνια θα χρειαστεί να περάσουν για να εξεταστεί ο όγκος των 7.000 και πλέον χιλιάδων αντιρρήσεων στο νομό μας», τονίζει χαρακτηριστικά η Δέσπω Καρνιαδάκη δικηγόρος, πρόεδρος ΕΠΕΑ ΠΕ Λασιθίου.

4. Η καθυστέρηση διεκπεραίωσης των αποφάσεων σε υποθέσεις που εξετάστηκαν: μαζί με τις καθυστερήσεις εξέτασης των εκκρεμών αντιρρήσεων από τις ΕΠΕΑ, πρόσθετο πρόβλημα που έχει ανακύψει όπως λένε πηγές που γνωρίζουν το θέμα είναι και οι καθυστερήσεις που σημειώνονται στη συνέχεια έως τη δημοσιοποίηση των αποφάσεων στη «Διαύγεια» για να τεθούν σε ισχύ. Η γραμματειακή υποστήριξη της ΕΠΕΑ, συνήθως από μία η έναν γραμματέα που είναι επιφορτισμένος με υπηρεσιακά καθήκοντα και το έργο της Επιτροπής, αδυνατεί να ολοκληρώσει τις υποθέσεις. Οι καθυστερήσεις μέχρι τη δημοσίευση των αποφάσεων στη «Διαύγεια» σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν πλέον του επτά μήνες.

5. Η εξέταση των αντιρρήσεων ερήμην των ενδιαφερόμενων ιδιοκτητών:  Στα επτά και πλέον χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την υποβολή των αντιρρήσεων για πολλούς ιδιοκτήτες έχουν σημειωθεί σημαντικές αλλαγές, από μετανάστευση, αλλαγή διεύθυνσης κατοικίας και αριθμού τηλεφώνου, μέχρι οικονομικές αδυναμίες, ασθένειες, θάνατοι και άλλες μεταβολές. Οι αντικειμενικές αδυναμίες αλλά και οι δυσλειτουργίες στις Δασικές Υπηρεσίες να ειδοποιηθούν οι ενδιαφερόμενοι για να παραστούν στην εκδίκαση των αντιρρήσεων τους έχει σαν γενική συνέπεια την παρακώλυση και την καθυστέρηση των υποθέσεων.

6. Η μεγάλη καθυστέρηση αποζημίωσης των μελών των Επιτροπών: Το τελευταίο «καλό νέο είναι  ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος έδωσε απάντηση στη Βουλή για τις απλήρωτες  Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων  ότι «πολύ σύντομα  εντός του πρώτου τριμήνου του 2025, αναμένεται η εξόφληση των Επιτροπών σε όλη την Ελλάδα». Ωστόσο το πρόβλημα των απλήρωτων μελών των επιτροπών, που βεβαίως επηρεάζει σημαντικά τη χαμηλή ροή του έργου εξέτασης των αντιρρήσεων  είναι ένα από τα πολλά, που εμποδίζουν να προχωρήσει κανονικά το ξεμπλοκάρισμα χιλιάδων ιδιοκτητών από τους Δασικούς Χάρτες.

Μία επιτροπή για  20.000 ενστάσεις και αντιρρήσεις

Ο  πρόεδρος του Συλλόγου Ελευθέρων Επαγγελματιών Μηχανικών  Ιεράπετρας, αγρονόμος τοπογράφος Κώστας Πανταζής, καλεί την κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες συγκρότησης περισσότερων επιτροπών ώστε να εξετάσουν σε σύντομο χρόνο τις 20.000 ενστάσεις -αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί στο Νομό Λασιθίου και έχουν σταματήσει τις αγοραπωλησίες χιλιάδων ακινήτων και την ανέγερση εκατοντάδων κτιρίων επαγγελματικών και ιδιωτικών.

-«Σήμερα υπάρχει μόνο μία επιτροπή που καλείται να εξετάσει 20.000 ενστάσεις και αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί στη Δασική Υπηρεσία Αγίου Νικολάου. Αυτή η επιτροπή μπορεί να εξετάσει την ημέρα 4-5 υποθέσεις. Στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να εξετάσει 400 υποθέσεις το μήνα. Με αυτό το ρυθμό θα χρειαστούμε πάνω από 5 χρόνια για να έχουμε τις απαντήσεις που ζητούμε όσοι έχουμε υποβάλει ενστάσεις και αντιρρήσεις για λογαριασμό των πελατών μας», εξηγεί στο neakriti.gr, ο κ. Κώστας Πανταζής.

Στοιχεία για τις εκκρεμείς αντιρρήσεις στους Δασικούς Χάρτες

Οι αντιρρήσεις και ενστάσεις που κατατέθηκαν στους δασικούς χάρτες ξεπέρασαν τις 400.000. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε το ΥΠΕΝ αυξάνεται τους τελευταίους μήνες ο ρυθμός εξέτασης και από τις συνολικά περίπου 400.000 αντιρρήσεις πολιτών, που βρίσκονται σε εκκρεμότητα τα τελευταία έξι χρόνια έχουν ήδη βγει αποφάσεις για περίπου 80.000 αντιρρήσεις στους Δασικούς Χάρτες. Οι αποφάσεις όμως αυτές είναι απορριπτικές σε ποσοστά από 50 έως και 80%. Τι  πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες για να ξεμπλοκάρουν τα ακίνητα τους στο Κτηματολόγιο, λόγω Δασικών Χαρτών και μην χάσουν την περιουσία τους.

Κτηματολόγιο: οι λύσεις για χιλιάδες χαμένες αντιρρήσεις στους Δασικούς Χάρτες

Οι περισσότερες αντιρρήσεις στους Δασικούς Χάρτες είχαν υποβληθεί στην Αττική (28.552), ακολουθούσαν τα Χανιά (20.818), μετά τα Ιωάννινα (17.305), η Λακωνία (15.478) και τη σκυτάλη έπαιρναν η Λάρισα, η Μεσσηνία και η Αιτωλοακαρνανία. Κοντά στο 50%  κινούνται τα ποσοστά εξέτασης αντιρρήσεων σε  Πελοπόννησο και Δυτικής Ελλάδα. Αντίθετα, οι περιοχές που τείνουν προς ολοκλήρωση εξέτασης είναι οι επιθεωρήσεις Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Τι θα γίνει με τις πληρωμές των μελών ΕΠΕΑ

Η βουλευτής Χανίων της ΝΔ, Σέβη Βολουδάκη, στην ερώτηση που κατέθεσε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφορικά με την αποζημίωση των μελών των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.) έλαβε την απάντηση ότι το υπουργείο θα προχωρήσει στις σχετικές πληρωμές.

Συγκεκριμένα, το ΥΠΕΝ απάντησε ότι η αρμοδιότητα για την καταβολή των αποζημιώσεων στα μέλη των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων μεταφέρθηκε το 2023 στο Πράσινο Ταμείο για την ταχύτερη ολοκλήρωση των Δασικών Χαρτών. Οι πόροι έχουν εξασφαλιστεί και οι πρώτες, δοκιμαστικές, πληρωμές σε μέλη έχουν ήδη ξεκινήσει. Πολύ σύντομα, εντός του πρώτου τριμήνου του 2025, αναμένεται η εξόφληση των Επιτροπών σε όλη την Ελλάδα, κατά συνέπεια και της Επιτροπής Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής της Κρήτης.

-«Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη η οποία θα λύσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στη λειτουργία των Επιτροπών, με αποτέλεσμα οι δασικές αντιρρήσεις να φτάνουν τις 25.000. Θα μπορέσει έτσι να προχωρήσει απρόσκοπτα η λειτουργία των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων Δασικού Χάρτη στον Νομό Χανίων και να εκδικάζονται περισσότερες υποθέσεις δασικών αμφισβητήσεων» δήλωσε η βουλευτής.