ΔΕΣΦΑ: έναρξη των βασικών έργων επέκτασης του Κάθετου Διαδρόμου

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Τον Ιούλιο του 2024, έναν χρόνο νωρίτερα από ό,τι προβλέπεται στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό, θα πραγματοποιηθεί το δεσμευτικό market test για την υλοποίηση των έργων επέκτασης του “Κάθετου Διαδρόμου” φυσικού αερίου στην περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Αυτό συμφωνήθηκε στη συνάντηση εργασίας που διοργάνωσε σήμερα στην Αθήνα ο ΔΕΣΦΑ, με συμμετοχή εκπροσώπων των εταιρειών που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία, όπως ο ΔΕΣΦΑ και η Gastrade (Ελλάδα), η ICGB και η BULGARTRANSGAZ (Βουλγαρία), η TRANSGAZ (Ρουμανία), η FGSZ (Ουγγαρία), η EUSTREAM (Σλοβακία), η VMTG (Μολδαβία) και η GTSOU (Ουκρανία). Στην εκδήλωση συμμετείχαν ακόμη η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, ο υφυπουργός Ενεργειακής Ασφάλειας της Ουγγαρίας Csaba Marosvári, ενώ διαδικτυακά χαιρέτισε η Gergana Stoitcheva, Energy Consultant στον οργανισμό UnitedStates Energy Association, JET/USAID.

Ο Κάθετος Διάδρομος φιλοδοξεί να ενισχύσει σημαντικά τις δυνατότητες μεταφοράς φυσικού αερίου στην αγορά της ΕΕ, από την Ελλάδα στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και αντίστροφα, μέσα από ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG, αξιοποιώντας τις ενισχυμένες δυνατότητες των νέων και υπό ανάπτυξη FSRUs. Η δυναμική αυτή δύναται να επεκταθεί περαιτέρω με τη χρήση των εν λόγω υποδομών για τη μεταφορά ανανεώσιμων αεριών και υδρογόνου.

Αναφορικά με το ελληνικό τμήμα του Κάθετου Διαδρόμου, όπως επισημαίνει ο ΔΕΣΦΑ έχει σημαντική πρόοδος καθώς στις 2 Μαΐου ανακοινώθηκε η έναρξη της δεσμευτικής φάσης τού market test για την επαύξηση της δυναμικότητας του ελληνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου, η οποία ενδέχεται να ενεργοποιήσει επενδύσεις που θα αγγίξουν τα 570 εκατομμύρια ευρώ. Οι συμμετέχοντες μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για να λάβουν μέρος στη διαδικασία έως τις 24 Ιουνίου. Η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών έχει οριστεί για το διάστημα 2-12 Ιουλίου, ενώ θα ακολουθήσει μια περίοδος αξιολόγησης των προτάσεων.

Στην εναρκτήρια ομιλία της, η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, τόνισε: «Στο σημερινό διαρκώς μεταβαλλόμενο ενεργειακό τοπίο, η συνεργασία για τη δημιουργία ευέλικτων περιφερειακών ενεργειακών συστημάτων και τη διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού έχει αναχθεί σε κορυφαία προτεραιότητα. Ο Κάθετος Διάδρομος είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα περιφερειακής συνεργασίας. Στόχος του είναι η διαμόρφωση μιας ενιαίας απάντησης στην ανάγκη ανοίγματος νέων ενεργειακών διαδρομών, η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και η περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού σε μια μεγάλη και κρίσιμη περιοχή για ολόκληρη την Ευρώπη, μέσα από μια μακροπρόθεσμη συνεργασία. Οι συμμετέχοντες Διαχειριστές Συστημάτων Φυσικού Αερίου στη σημερινή εκδήλωση εργάστηκαν εντατικά για να εντοπίσουν τα απαραίτητα έργα επέκτασης και αναβάθμισης που θα συμβάλλουν στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης κατά μήκος της διαδρομής του έργου. Από πλευράς του υπουργείου ανυπομονούμε να δούμε τα αποτελέσματα του επικείμενου κοινού binding market test όπου θα διαπιστωθεί ποιες επιπλέον επενδύσεις χρειάζεται να υλοποιηθούν. Η Ελλάδα και ο ΔΕΣΦΑ έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στη στήριξη και προώθηση αυτής της προσπάθειας, με τη χώρα μας να αναδεικνύεται σε αξιόπιστο εταίρο και πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας, έτοιμη να λειτουργήσει ως φυσική πύλη εισόδου για το φυσικό αέριο, από τον νότο προς τον βορρά, με υποδομές ικανές να μεταφέρουν όχι μόνο φυσικό αέριο, αλλά και ανανεώσιμα αέρια και υδρογόνο. Έτσι, η επιτυχία του Κάθετου Διαδρόμου μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο υφυπουργός Ενεργειακής Ασφάλειας της Ουγγαρίας, Csaba Marosvári, σημείωσε: «Η διασυνοριακή διασύνδεση των περιφερειακών συστημάτων φυσικού αερίου έχει μεγάλη σημασία για πολλές χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το φυσικό αέριο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ενεργειακού μείγματος και θα παραμείνει έτσι, αφού στην πορεία προς την επίτευξη της ενεργειακής μετάβασης θα συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τις καθημερινές προκλήσεις, να παρέχουμε ενέργεια στα νοικοκυριά μας, να τροφοδοτούμε τις βιομηχανίες μας, να υποστηρίξουμε τη λειτουργία των επιχειρήσεών μας και να εξισορροπούμε την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Η Ουγγαρία, με τον καθοριστικό ρόλο της FGSZ, έχει επιταχύνει τις προσπάθειές της για την αύξηση της διασυνδεσιμότητας, τη δυνατότητα διαφοροποιημένων ενεργειακών διαδρομών και τη διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού. Για τον σκοπό αυτό, η χώρα μας έχει δεσμευτεί να υποστηρίξει και να προωθήσει την πρωτοβουλία του Κάθετου Διαδρόμου ως παράδειγμα περιφερειακού συντονισμού για την ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας και της ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή. Ο συντονισμός μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς και η πολιτική και χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ έχουν ουσιαστικό ρόλο στην επιτυχία των προσπαθειών του Κάθετου Διαδρόμου, ώστε να καταστεί δυνατή η διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού μας με φυσικό αέριο μέσω του ανοίγματος νέων ενεργειακών διαδρομών στην περιοχή μας».

Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Maria Rita Galli, δήλωσε: «Η ενεργειακή κρίση μπορεί να φαίνεται ότι έχει αντιμετωπιστεί, αλλά εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε ένα ασταθές περιβάλλον, το οποίο απαιτεί την αξιοποίηση πολλαπλών ενεργειακών διαδρομών. Η πολυπλοκότητα αυτών των προκλήσεων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα από τον καθένα μας, αλλά μόνο μέσω της συνεργασίας. Για τον σκοπό αυτό, η πρωτοβουλία του Κάθετου Διαδρόμου έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα των ενεργειακών μας συστημάτων και θα δημιουργήσει πολλαπλές οδούς εισαγωγής. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πρωτοβουλίας είναι τα επιλεγμένα έργα που θα μεγιστοποιήσουν τη χρήση των υφιστάμενων υποδομών μας, ανοίγοντας τον δρόμο και για τη μελλοντική αξιοποίησή τους και για άλλες μορφές αέριας ενέργειας. Μέσα από μια συλλογική προσπάθεια, έχουμε φτάσει στην πιο κρίσιμη καμπή, όπου πλέον μπορούμε να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση του έργου. Καλούμε τους φορείς της αγοράς να συμμετάσχουν σε αυτή τη διαδικασία και να εκφράσουν τις ανάγκες τους για το μέλλον, καθώς μόνο μέσω της αμοιβαίας δέσμευσης όλων των εμπλεκόμενων φορέων μπορούμε να διασφαλίσουμε την επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας».