«Τρέχει» διαγωνισμός με μοντέλο Πέτερχοφ για το ανάκτορο Τατοΐου

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Προκηρύχθηκε o διεθνής διαγωνισμός με προϋπολογισμό 11,5 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και «τρέχει» προθεσμία μέχρι τα μέσα Μαρτίου 2022 για την υποβολή και το άνοιγμα προσφορών, εγχώριων και ξένων τεχνικών εταιριών,  με σχετική τεχνική εμπειρία, για την αποκατάσταση και ανάδειξη του θερινού ανακτόρου στο κτήμα Τατοΐου, προκειμένου να μετατραπεί σε μουσείο, κατά τα πρότυπα του παλατιού Πέτερχοφ στην Αγία Πετρούπολη,  αποκαλούμενο και «Ρωσικές Βερσαλλίες».

Πρόκειται για κτίριο μήκους 72 μέτρων και μέγιστου πλάτους 16 μέτρων, λιθόκτιστο, διώροφο με υπόγειο και σοφίτα με ξύλινη κεραμοσκεπή, με 2 κύριες πτέρυγες (την ανατολική και τη δυτική), το οποίο μάλιστα υπέστη ζημιές από τη φωτιά του καλοκαιριού, που ξέσπασε και εντός του κτήματος Τατοΐου.

Σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού το θερινό ανάκτορο στο πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου, σε αντιστοιχία με άλλες πρώην βασιλικές κατοικίες στο εξωτερικό, πρόκειται να γίνει επισκέψιμο στο κοινό, όπου στους χώρους του θα εκτίθενται η επίπλωση και τα αντικείμενα της πρώην βασιλικής οικογένειας, ενώ παράλληλα στους χώρους του υπογείου, θα υπάρχουν αίθουσες για εκπαιδευτικά προγράμματα ή μικρές θεματικές περιοδικές εκθέσεις και στον κινηματογράφο, που προτείνεται να διατηρηθεί, θα υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται προβολές.

Mοντέλο Πέτερχοφ

-«Οι επεμβάσεις που προβλέπονται να υλοποιηθούν διακρίνονται σε επεμβάσεις αποκατάστασης στοιχείων της όψης του ανακτόρου και σε επεμβάσεις που αφορούν στο εσωτερικό του. Επίσης, περιλαμβάνουν εργασίες διαμόρφωσης στον άμεσα περιβάλλοντα χώρο του.

Απαιτήσεις να αποκαταστασθεί και να μετατραπεί σε διεθνές μουσείο το θερινό ανάκτορο στο κτήμα Τατοΐου, κατά τα πρότυπα του παλατιού Πέτερχοφ στην Αγία Πετρούπολη,  αποκαλούμενο και «Ρωσικές Βερσαλλίες», θέτει ο διαγωνισμός που προκήρυξε το υπουργείο Πολιτισμού. 

Για λόγους αποκατάστασης των ποιοτικών χαρακτηριστικών του κτηρίου, της ενοποίησης και εναρμόνισής του με το ύφος και την τεχνοτροπία του συνόλου των κτηρίων του κτήματος, της ανάκτησης της ταυτότητάς του, ως αντίγραφο του παλατιού στο Πέτερχοφ (Peterhof), της ιστορικότητας που σηματοδοτεί η εποχή που χτίστηκε και τον χαρακτήρα της αισθητικής του, κρίθηκε αναγκαία η οικοδομική, λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση του μνημείου, στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό, στην εποχή του Γεωργίου Α’»

Έργο υψηλών απαιτήσεων 

Με ομόφωνη γνωμοδότηση το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων έχει εγκρίνει τις οριστικές μελέτες (αρχιτεκτονική, στατική, ηλεκτρομηχανική). Οι οικονομικοί φορείς οφείλουν να έχουν λάβει πλήρη γνώση των γενικών και τοπικών συνθηκών εκτέλεσης του έργου, με επίσκεψή τους στον χώρο κατόπιν συνεννόησης με την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ. Στην προκήρυξη του διαγωνισμού αναφέρεται ότι οι επεμβάσεις που προτείνονται στις εγκεκριμένες μελέτες (Αρχιτεκτονική, Στατική και Η/Μ εγκαταστάσεων) αφορούν στην αποκατάσταση στοιχείων τόσο στην όψη του ανακτόρου όσο και στο εσωτερικό του και είναι συνάρτηση παραγόντων, όπως :

α) η κατάσταση διατήρησής τους,

β) η καλλιτεχνική και ιστορική τους αξία,

γ) η σπανιότητα,

δ) ο βαθμός αλλοίωσης του άμεσου και ευρύτερου περιβάλλοντος,

ε) κοινωνικές και οικονομικές παράμετροι,

στ) οι απόψεις της εποχής,

ζ) οι γενικότερες αποφάσεις από μελέτες που αφορούν την ευρύτερη περιοχή του έργου,

η) οι απαιτήσεις της ένταξης σύγχρονων λειτουργιών.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες κάνουν μοναδική την κάθε περίπτωση επέμβασης και οδηγούν σε ένα πλαίσιο γενικών αρχών και στόχων, που μπορούν να συνοψισθούν :

α) Στην εξασφάλιση πληρέστερης ικανοποίησης των λειτουργικών αναγκών, με νέες κατασκευές που υπαγορεύονται από την νέα χρήση και τις σύγχρονες απαιτήσεις.

β) Στην απομάκρυνση μεταγενεστέρων στοιχείων που αλλοιώνουν λειτουργικά και μορφολογικά το κτήριο.

γ) Στην αποκατάσταση της αρχικής μορφής του κτηρίου με επισκευή και επαναφορά των αυθεντικών μορφολογικών και δομικών στοιχείων.

δ) Στην εξασφάλιση της στατικής επάρκειας του κτηρίου, ώστε να δεχθεί επισκέπτες.

ε) Στην κατά το δυνατόν αναστρεψιμότητα των προτεινομένων υλικών και τεχνικών επεμβάσεων.

στ) Στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου με βάση την ισχύουσα νομοθεσία στον βαθμό που αυτή δεν θίγει την αυθεντικότητα του κτηρίου και του δομικού του συστήματος.

Επαναφορά των όψεων

Οι προβλεπόμενες επεμβάσεις επαναφοράς των όψεων συνοψίζονται στις κάτωθι:

• Απομάκρυνση των στοιχείων οπλισμένου σκυροδέματος και κεραμοσκεπών στεγάστρων που προστέθηκαν στη 2η φάση στη νότια όψη και επαναφορά των μεταλλικών χυτοσιδηρών στοιχείων που υπήρχαν στην 1η φάση.
• Επαναφορά μέρους των ανοιγμάτων που σφραγίστηκαν στη 2η φάση και σφράγιση μέρους των νέων ανοιγμάτων που δημιουργήθηκαν στη 2η φάση.
• Επαναφορά δύο εκ των τριών εισόδων της βόρειας όψης στις αρχικές τους θέσεις και ανακατασκευή των περίτεχνων φουρουσιών μεταλλικών στεγάστρων .
• Αποκατάσταση του δυτικού αετώματος στην αρχική του μορφή.

Εσωτερικό του κτηρίου

Οι κυριότερες προβλεπόμενες επεμβάσεις που αφορούν στο εσωτερικό του κτηρίου είναι οι εξής:

• Αφαίρεση ορισμένων μεταγενέστερων τοίχων που υποδιαιρούν τα μεγάλα δωμάτια σε μικρότερους χώρους,
• Αποκατάσταση χώρων, όπως το λουτρό της βασίλισσας Όλγας
• Μετατόπιση ή και διάνοιξη θυρών στην αρχική τους θέση
• Διεύρυνση θυρών στις αρχικές τους διαστάσεις.
• Διερεύνηση για ύπαρξη στοιχείων από την αρχική οικοδομική φάση του κτηρίου κατά τη διάρκεια όλων των εργασιών.

Προθεσμίες και  χρονοδιαγράμματα

Οι προθεσμίες που έχουν οριστεί είναι: για την παραλαβή των προσφορών ή των αιτήσεων συμμετοχής στις 09/03/2022 έως τις 2 το μεσημέρι, για το άνοιγμα των προσφορών στις 14/03/2022 στις 10 το πρωί. Για  το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου είναι 900 ημέρες (2,5 χρόνια) από την ανάθεση του έργου, με προγραμματισμό από το υπουργείο Πολιτισμού να είναι έτοιμο και το νέο μουσείο να ανοίξει για το κοινό από το 2025.

Εφόσον έχουν ζητηθεί εγκαίρως, ήτοι έως την 24η/02/2022 η αναθέτουσα αρχή παρέχει σε όλους τους προσφέροντες που συμμετέχουν στη διαδικασία σύναψης σύμβασης συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τις προδιαγραφές και οποιαδήποτε σχετικά δικαιολογητικά, το αργότερο έως την 03η/03/2022.

Εγγυητική επιστολή

Για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό απαιτείται η κατάθεση από τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς, εγγυητικής επιστολής 230.645,16 € και με ισχύ τουλάχιστον δεκαπέντε (15) μηνών και 30 ημερών, από την ημερομηνία λήξης προθεσμίας υποβολής προσφορών (άρθρο 72 παρ. 1 του Ν. 4412/2016). Η εγγύηση συμμετοχής θα απευθύνεται προς το ΥΠ.ΠO.Α./ΔΠΑΝΣΜ, 3ης Σεπτεμβρίου 42, Αθήνα, 104 33. Ο χρόνος ισχύος των προσφορών είναι δεκαπέντε μήνες κατά τη διάταξη του άρθρου 97 του Ν. 4412/2016.

Όροι συμμετοχής

Στους όρους συμμετοχής στο διαγωνισμό περιλαμβάνονται:

Καταλληλότητα για την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας: απαιτείται οι οικονομικοί φορείς να είναι εγγεγραμμένοι στο σχετικό επαγγελματικό μητρώο που τηρείται στο κράτος εγκατάστασής τους. Ειδικά οι προσφέροντες που είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα απαιτείται να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (Μ.Ε.ΕΠ.) για το χρονικό διάστημα που εξακολουθούν να ισχύουν οι μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 65 του π.δ. 71/2019 ή στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων Δημόσιων Έργων (ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.), από την έναρξη ισχύος του τελευταίου στην κατηγορία/-ιες έργου του άρθρου 21 της Διακήρυξης. Οι προσφέροντες που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτείται να είναι εγγεγραμμένοι στα Μητρώα του παραρτήματος ΧΙ του Προσαρτήματος Α του ν. 4412/2016.

Οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς είτε μεμονωμένα είτε ως μέλος ένωσης θα πρέπει να πληρούν (επί ποινή αποκλεισμού) τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής του άρθρου 22 Α και Β της Διακήρυξης, (κατά το άρθρο 73 του ν.4412/2016). Η πλήρωση των κριτηρίων επιλογής του άρθρου 22 Γ και Δ της Διακήρυξης θα πρέπει να ικανοποιείται από τον μεμονωμένο προσφέροντα και σε περίπτωση ένωσης τουλάχιστον από ένα εκ των μελών της.

Οικονομική και χρηματοοικονομική κατάσταση:  (α) Οι οικονομικοί φορείς, ημεδαπής ή αλλοδαπής, οφείλουν να πληρούν τις απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας ανά κατηγορία και για τάξη Μ.Ε.Ε.Π. αντίστοιχη με την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 3.(α) του ν. 4412/2016 (πάγια στοιχεία, ίδια κεφάλαια, δείκτες βιωσιμότητας, κλπ) όπως ορίζεται στο άρθρο 100 του ν.3669/2008, (β)Να διαθέτουν μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών των τριών τελευταίων οικονομικών χρήσεων, συναρτήσει της ημερομηνίας δημιουργίας του οικονομικού φορέα ή έναρξης των δραστηριοτήτων του, τουλάχιστον 1.750.000,00€ στην κατηγορία «Οικοδομικών Έργων» και 1.750.000,00 € στην κατηγορία «Ηλεκτρομηχανολογικών Έργων». (Σύμφωνα με τη με αριθ. πρωτ. 222686/13.08.2021 (ΑΔΑ:ΨΞ4Κ465ΧΘΞ-90Ν) Απόφαση Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών για την Έγκριση προσθήκης επιπλέον όρων στη Διακήρυξη Δημοπράτησης του εν λόγω Έργου). (γ) Ειδικά οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008, όπως ισχύει. Μετά από τη λήξη των ως άνω μεταβατικών διατάξεων και την πλήρη έναρξη ισχύος του π.δ 71/2019, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε., δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 64 αυτού.

Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα:   Οι υποψήφιοι οικονομικοί φορείς πρέπει να διαθέτουν εμπειρία σε εκτέλεση συναφών με το αντικείμενο της σύμβασης έργων αποκατάστασης κτηρίων που αποτελούν κηρυγμένα νεώτερα μνημεία ή έργα τέχνης σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 του ΥΠΠΟΑ (αντίστοιχη εμπειρία για αλλοδαπούς φορείς), τα οποία σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 73 «μεταβατικές και ειδικές διατάξεις» του ν. 4858/2021, προστατεύονται από τον 4858/2021 χωρίς να απαιτείται ο εκ νέου χαρακτηρισμός τους και τα οποία εκτελέσθηκαν από τον οικονομικό φορέα κατά την τελευταία δεκαετία, συνολικού συμβατικού προϋπολογισμού οικοδομικών εργασιών ίσου τουλάχιστον με το ήμισυ του προϋπολογισμού των οικοδομικών εργασιών (με ΓΕ&ΟΕ και Απρόβλεπτα) του δημοπρατούμενου έργου, ήτοι ποσού 2.902.511,70€ και συνολικού συμβατικού προϋπολογισμού εργασιών Η/Μ εγκαταστάσεων ίσου τουλάχιστον με το ήμισυ του προϋπολογισμού των εργασιών Η/Μ εγκαταστάσεων (με ΓΕ&ΟΕ και Απρόβλεπτα) του δημοπρατούμενου έργου, ήτοι ποσού 2.853.020,55€ . Τα πιο πάνω έργα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς (εκτελεσμένα έργα – με βεβαίωση καλής εκτέλεσης). Όσον αφορά τα κριτήρια της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας και τα κριτήρια σχετικά με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, ένας οικονομικός φορέας μπορεί, να στηρίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων, ασχέτως της νομικής φύσης των δεσμών του με αυτούς.

Τέλος στην προκήρυξη του διαγωνισμού περιγράφονται αναλυτικά προθεσμίες και διαδικασίες για ενστάσεις και άλλα θέματα.