Διατηρητέα: νέα φορολογικά και πολεοδομικά κίνητρα για 250.000 παλαιά κτίρια

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Eίναι έτοιμο νέο νομοσχέδιο, με πλέγμα μέτρων χρηματοδοτικής ενίσχυσης, φορολογικών και πολεοδομικών κινήτρων για τα διατηρητέα κτίρια όλης της χώρας. Ταυτοχρόνως συνδυάζει αφενός μεν, την ενεργειακή με την αναβάθμιση της ανθεκτικότητας και στατικότητας των κτιρίων αφετέρου δε, την προστασία της  αρχιτεκτονικής, ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομίας με τις καινούργιες τεχνολογίες κτιριακής αποκατάστασης.

-«Με την καθιέρωση αυτού του προνομιακού πλέγματος ρυθμίσεων, όσοι έχουν παλαιά ακίνητα θα επιζητούν πλέον την κήρυξή τους ως διατηρητέων, αντί να επιδιώκουν την κατεδάφισή τους, και θα έχουν τόσο τη δυνατότητα, όσο και ισχυρότατα κίνητρα για να τα ανακαινίσουν και να τα διασώσουν», τονίζει η Εύη Μαμιδάκη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων.

Το νέο πλέγμα μέτρων δρομολογήθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με πρωτοβουλίες του υπουργού Επικρατείας Άκη Σκέρτσου, τον οποίο ο πρωθυπουργός όρισε υπεύθυνο, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, την ΑΑΔΕ και συμμετοχή του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων, που κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση με τη μορφή προτεινόμενου σχεδίου νόμου, ως βάση αναφοράς.

Τα μέτρα του νέου προγράμματος

Για την αποκατάσταση, στατική ενδυνάμωση και επανάχρηση του ιστορικού κτιριακού πλούτου της χώρας, όπως τονίζει η Εύη Μαμιδάκη στο ecopress,προωθείται ολοκληρωμένο πρόγραμμα, το οποίο υπολογίζεται να καλύψει πάνω από 250.000 κτίρια, ικανοποιώντας παράλληλα ένα πάγιο αίτημα του Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων. Σε αυτή την κατεύθυνση στα νέα μέτρα που εξετάζονται για να πάρουν τελική μορφή περιλαμβάνονται :

Φορολογικά κίνητρα και χρηματοδοτήσεις:

-Επέκταση της απαλλαγής των διατηρητέων κτιρίων από τον ΕΝΦΙΑ.

–Υπολογισμός παλαιότητας στον ΕΝΦΙΑ, με βάση τη χρονολογία κατασκευής, όπως αυτή αποδεικνύεται με οποιοδήποτε δημόσιο έγγραφο.

-Μηδενικός ή μειωμένος ΦΠΑ στις δαπάνες συντήρησης και αποκατάστασης, στα πρότυπα του ιταλικού προγράμματος «super bonus 110%», δηλαδή απαλλαγής σε ποσοστό 110% από τον ΦΠΑ των εργασιών συντήρησης και αποκατάστασης.

-Έκπτωση των δαπανών αποκατάστασης από τη φορολογία.

-Μειωμένος συντελεστής φορολογίας εισοδήματος, που προέρχεται από την εκμίσθωση διατηρητέου κτιρίου, ανεξαρτήτως της χρονολογίας εκτέλεσης των εργασιών αποκατάστασης.

-Απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης και τις λοιπές σχετικές επιβαρύνσεις

-Χρηματοδότηση εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης και αποκατάστασης, όχι μόνο των όψεων αλλά επιπροσθέτως και των στατικών στοιχείων του φέροντος οργανισμού του κτιρίου από το πρόγραμμα «Διατηρώ κατ’ οίκον», που είναι μια πρώτη πρωτοβουλία-εργαλείο στα πρότυπα του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον». Κατά τα πρότυπα των νέων ευρωπαϊκών στρατηγικών για την αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή (European Renovation Wave Strategy), με κονδύλια προερχόμενα κατ’ αρχάς από το ΕΣΠΑ (έχουν ήδη εγκριθεί 500 εκατ.) και σε επόμενο στάδιο από το Ταμείο Ανάκαμψης

-Απλοποίηση και επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης των σχετικών εγκρίσεων (τήρηση 3µηνης προθεσμίας έγκρισης μελετών), αναγκαία προϋπόθεση για την απρόσκοπτη εφαρμογή των ρυθμίσεων και τη γρήγορη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Οι παραπάνω δράσεις υπολογίζεται ότι θα ενισχυθούν με σχετικά κονδύλια επίσης προβλεπόμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Εύη Μαμιδάκη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων, δικηγόρος, αρχιτέκτονας, αρμόδια για την αποκατάσταση και αξιοποίηση διατηρητέων κτηρίων και μνημείων στην «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.»

Γιατί πρέπει να αλλάξει το φορολογικό καθεστώς

-«Το φορολογικό καθεστώς για τα διατηρητέα κτίρια πρέπει να αλλάξει έτσι ώστε η ιδιότητα του διατηρητέου κτιρίου να είναι μια επιζητούμενη, και όχι μια απευκταία ιδιότητα. Μόνον με τον τρόπο αυτό θα ανατραπεί το κύμα εγκατάλειψης και καταστροφής τους σε όλη τη χώρα», σημειώνει η Εύη Μαμιδάκη και τονίζει:

-«Ενδεικτικά η μέθοδος που εφαρμόζει το κράτος για να υπολογίσει την παλαιότητα ενός κτιρίου αποτελεί στην κυριολεξία «βαριά τιμωρία» για  όσους αποφασίζουν να διασώσουν και αναβαθμίσουν τα διατηρητέα ακίνητά τους, φορολογώντας τα από την ημερομηνία οιασδήποτε επισκευής ως «νεόδμητα (!). Δηλαδή για τον υπολογισμό του βασικού φόρου καθώς και της αξίας του κτίσματος η παλαιότητα του κτίσματος προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του έτους φορολογίας και της έκδοσης της νεότερης οικοδομικής άδειας, κάτι που στερείται οποιασδήποτε λογικής δίκαιης αντιμετώπισης».

Για τις αναποτελεσματικές πολιτικές που ακολουθήθηκαν η ίδια σημειώνει ότι: «εκ των πραγμάτων όταν ένα παλιό κτίριο επισκευάζεται σε κάποιο σημείο του, για παράδειγμα στη στέγη του με οικοδομική άδεια, αλλά ακόμη και αν ανακαινίστηκε συνολικά από την αρχή, δεν σημαίνει ότι μεταμορφώθηκε ως εκ θαύματος σε καινούργιο κτίριο ηλικίας 26 ετών το ανώτερο. Στην πραγματικότητα εξακολουθεί να απαιτεί τριπλάσια έξοδα για τη συντήρησή του σε σχέση με ένα κανονικό κτίριο» Και υπογραμμίζει ότι: «παραμένει ένα ιστορικό κτίριο που χρειάζεται την προστασία και την συνδρομή του κράτους για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως επένδυση στην ομορφιά της χώρας, διατήρηση πολιτιστικής ταυτότητας, τουριστική εκμετάλλευση του πλούτου αυτής».

Αφετηρία εξελίξεων το Μέγαρο Μαξίμου

-«Ο πρωθυπουργός βρήκε αυτά τα δέκα πολύτιμα λεπτά να τη διαβάσει, να την αξιολογήσει και εν τέλει να πειστεί να ενεργοποιήσει τις πολιτικές διαδικασίες για την εφαρμογή των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων» λέει η Εύη Μαμιδάκη, μιλώντας για την αρχή του νήματος που δρομολόγησε τις εξελίξεις και ήταν η επιστολή του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που κατατέθηκε ακριβώς πριν ένα χρόνο στις 7 Φεβρουαρίου 2022, στο γραφείο του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου.

Οι τρεις πυλώνες του νέου προγράμματος

Η επιστολή συνοδεύτηκε από τεκμηρίωση και έθεσε υπόψη της κυβέρνησης για αξιοποίηση συγκεκριμένες προτάσεις μέτρων και δράσεων στη χώρα μας, που αφορούν στην εφαρμογή:

-Της νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αφορά πέρα από την ενεργειακή, την κτιριακή πρωτίστως αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή, (Eu. Renovation Wave Strategy). Βασικός στόχος της νέας πολιτικής, ο υπερδιπλασιασμός  του ρυθμού ανακαινίσεων και στατικών επεμβάσεων στον κτιριακό όγκο του δομημένου περιβάλλοντος.

-Του συμπληρωματικού προγράμματος «European Cultural Heritage Green Paper», που είναι αναπόσπαστο μέρος της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ενεργειακή και στατική αναβάθμιση των κτιρίων και ανθεκτικότητας τους στην κλιματική κρίση το οποίο προβλέπει, η κοινή Ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική κληρονομιά να βρει θέση στην «καρδιά» της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας,«Putting Europe’s shared heritage at the heart of the European Green Deal»

-Του εθνικού στρατηγικό σχεδίου- πρότασης, με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, που συνδυάζουν την θεσμοθέτηση χρηματοοικονομικών μέσων για την τόνωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ευνοϊκά φορολογικά μέτρα, κατάργηση αντικινήτρων, καθώς και επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης αδειών και άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις, που κατέθεσε ο Σύλλογος, με τη μορφή προτεινόμενου σχεδίου νόμου.

Η ιστορία μας καταρρέει δίπλα μας

Στην επιστολή προς τον πρωθυπουργό, καταγράφηκε παράλληλα η απραξία δεκαετιών της πολιτείας, τονίστηκε ότι «τα ίδια κτίρια που κηρύξαμε πολύ σωστά διατηρητέα για να τα προστατέψουμε, θα καταλήξουμε στο τέλος με μαθηματική ακρίβεια να τα χαρακτηρίσουμε ανεπιθύμητα για να τα γκρεμίσουμε». Και  θυμίζοντας «τα δύο άτυχα παιδιά στην Σάμο», υπογραμμίστηκε ότι: «τα κτίρια αυτά, η ιστορία μας δηλαδή, δεν έχουν πολύ χρόνο ακόμα, καταρρέουν δίπλα μας, προξενώντας κίνδυνο για όλους μας». Παράλληλα τονίστηκε ότι:

-«Η στιγμή είναι η πλέον κατάλληλη, για να εκπληρώσει η χώρα σημαντικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες και δεσμεύσεις, και για να αντιμετωπιστεί επιτέλους με το σωστό τρόπο η πολύτιμη ιστορικά και πολιτιστικά αρχιτεκτονική της κληρονομιά, οι οποία θα έπρεπε να αποτελεί πηγή πλούτου και οικονομικής ανάπτυξης, σε αντίθεση με την θλιβερή εικόνα εγκατάλειψης που σήμερα εμφανίζει».

Τα βήματα για το τελικό αποτέλεσμα

-«Τη σκυτάλη παρέλαβε απευθείας από τον πρωθυπουργό ως συντονιστής του στρατηγικού αυτού εγχειρήματος ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, ο οποίος έδειξε έντονο ενδιαφέρον. Σε συνεννόηση μαζί του εκπονήσαμε βασισμένο στις προτάσεις μας νέο Σχέδιο Νόμου, το οποίο προωθήθηκε από τον υπουργό Επικρατείας στα συναρμόδια υπουργεία Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Οικονομικών», λέει η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων.

-«Ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, άμεσα προώθησε τα νέα μέτρα εισηγούμενος απευθείας στους αρμόδιους υπουργούς Χρήστο Σταϊκούρα, Κώστα Σκρέκα, Λίνα Μενδώνη, Άδωνι Γεωργιάδη, στους υφυπουργούς Απόστολο Βεσυρόπουλο, Νίκο Ταγαρά, στον γ.γ. Δ.Π. ΥΠΟΙΚ Θάνο Πετραλιά και στον διοικητή ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή, με σκοπό να περάσουν άμεσα από το Υπουργικό Συμβούλιο» σημειώνει η κα Μαμιδάκη, εξηγώντας πως στο χρόνο που μεσολάβησε από το αρχικό έναυσμα της επιστολής προς τον πρωθυπουργό διαμορφώθηκε μια ολοκληρωμένη κυβερνητική στρατηγική θεσμικής και χρηματοδοτικής παρέμβασης, σύμφωνη με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας.

-«Οι πραγματικά εντυπωσιακές γνώσεις του απερχόμενου προέδρου του Συλλόγου Πλούταρχου Γιαννόπουλου αποτέλεσαν πολύτιμο υπόβαθρο για την κατάρτιση του νέου Σχεδίου Νόμου, όπως και του Στράτου Παραδιά προέδρου της ΠΟΜΙΔΑ  από τους ιδρυτές και βασικό υποστηρικτή του Συλλόγου.  Εξάλλου ο Σύλλογος αποτελεί μέλος και αναπόσπαστο κομμάτι της ΠΟΜΙΔΑ» τονίζει η ίδια.

Το βάρος της ευθύνης και οι παρακατήθηκες του Συλλόγου

-«Έπειτα από αγώνες εικοσαετίας, οι νέες ρυθμίσεις θα έρθουν να καλύψουν, δυστυχώς με σημαντική καθυστέρηση, τη συνταγματική και βάσει διεθνών συμβάσεων υποχρέωση του κράτους απέναντι στα διατηρητέα κτίρια και μνημεία της χώρας, να συνεισφέρει οικονομικά και θεσμικά κατά την ιδιαίτερα δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία συντήρησής τους»,  λέει η κα Μαμιδάκη,

Η νέα πρόεδρος δίνει το μήνυμα της ευθύνης του σημαντικού έργου που έχει αναλάβει για την επόμενη ημέρα αλλά και τις βαριές παρακαταθήκες που υπηρετεί , όπως τις άφησαν στον  Πανελλήνιο Σύλλογο Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων οι προκάτοχοι της πρόεδροι από το 1984, έτος ίδρυσης του.

Οι πρόεδροι του Συλλόγου

Από το 1984 που ιδρύθηκε ο Σύλλογος με τη στήριξη του προέδρου της ΠΟΜΙΔΑ  Στράτου Παραδιά πρόεδροι του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων διατέλεσαν οι:  Παύλος Πετρόπουλος Αρχιτέκτονας,  Θανάσης Καρελάς Δικηγόρος, ο αείμνηστος Νίκος Χαριολάκης, σημαντικός και έμπειρος αρχιτέκτονας-μηχανικός, που υπηρέτησε και ως προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών Βυζαντινών Μνημείων της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ, τον οποίο διαδέχθηκε ο Πλούταρχος Γιαννόπουλος συνταξιούχος αν. Καθηγητής ΕΜΠ, που παραμένει μέλος της διοίκησης του Συλλόγου. Στη συνέχεια πρόσφατα στο «τιμόνι» αναδείχθηκε πρόεδρος η κα Εύη Μαμιδάκη, η οποία έχει διατελέσει νομικός σύμβουλος του Συλλόγου.

Η σύγχρονη αποκατάταση των κτιρίων

Η κα Μαμιδάκη επιφυλάσσει ιδιαίτερη αναφορά στον αείμνηστο Νίκο Χαριολάκη, συνδέοντας τις παρακαταθήκες του έργου του, με τις προωθούμενες πολιτικές και ρυθμίσεις για τη δημιουργική σύγχρονη αναστήλωση των διατηρητέων κτιρίων, σύμφωνα με τις νέες ευρωπαϊκές εξελίξεις και τις καινούργιες τεχνολογίες αποκατάστασης.  Συγκεκριμένα λέει:

-«Υπάρχουν σήμερα όλο και περισσότερες φωνές που έντονα  ακούγονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που ζητάνε  να ανοίξει ο διάλογος για αλλαγή προσέγγισης σε σχέση με την αντιμετώπιση των ανεκτίμητων από αρχιτεκτονικής, ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας διατηρητέων κτιρίων και μνημείων. Σε αυτό το κλίμα κάποια στιγμή, έτυχε να ακολουθήσω στο διαδίκτυο τον αείμνηστο Νίκο Χαρκιολάκη, πρόεδρο τότε του Συλλόγου μας, ευρέως γνωστό για την εντιμότητά του, τη βαθιά γνώση του αντικειμένου του, την υψηλή ποιότητα της δουλειάς του και την ανεκτίμητη συνεισφορά του καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του στο Υπουργείο Πολιτισμού και μετέπειτα στον Σύλλογο.

Επίμονα υποστήριζε, ότι το όλο θεσμικό πλαίσιο δεν βοηθάει καθόλου στην προστασία της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, και πολύ συχνά συνέκρινε παραδείγματα αξιόλογων στην Ευρώπη σύγχρονων αναστυλώσεων, καταλήγοντας στη διαπίστωση ότι δυστυχώς στη χώρα μας δεν θα άφηναν την κατασκευή μιας απλής προσθήκης, πόσο μάλλον τέτοιων ακραίων αρχιτεκτονικών παρεμβάσεων.

Δυστυχώς δεν πρόλαβα να γνωρίσω τον αγαπητό σε όλους Νίκο Χαρκιολάκη αυτοπροσώπως, καθώς έφυγε εντελώς απρόσμενα πολύ πρόσφατα, αφήνοντας ένα αναντικατάστατο κενό στον χώρο του. Αλλά η ιδέα να μελετήσω βαθύτερα το πρόβλημα που περιέγραφε, τόσο από νομική όσο και από σκοπιά τεχνικής των αναστυλώσεων, σφηνώθηκε από τότε στο μυαλό μου».

 Το στοίχημα της νέας προέδρου

Η Εύη Μαμιδάκη είναι νομικός με επαγγελματική εμπειρία και σήμερα εργάζεται στην «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», ως αρμόδια για την αποκατάσταση και αξιοποίηση διατηρητέων κτηρίων και μνημείων. Η ίδια περιγράφει πως βρέθηκε στη σημερινή θέση ευθύνης που έχει αναλάβει για να δώσει τη μάχη της διάσωσης της πολιτιστικής, ιστορικής αρχιτεκτονικής κληρονομίας και ταυτοχρόνως να υπηρετήσει την προστασία της ιδιωτικής περιουσίας των πολιτών και έναν κεντρικό αναπτυξιακό σκοπό της χώρας. Συγκεκριμένα λέει:

-«Τα τελευταία χρόνια πέρα από την δικηγορία ασχολούμαι με την αρχιτεκτονική η οποία κατέχει τεράστια θέση στην καρδιά μου. Με το που πήρα πτυχίο αρχιτεκτονικής εσωτερικού χώρου αποφάσισα να μελετήσω όλο το θεσμικό πλαίσιο, τις διεθνείς συμβάσεις και τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις, στο κομμάτι των  ιστορικών κτιρίων.

Αυτό που με προέτρεψε να ερευνήσω το κομμάτι αυτό, πέρα από την αγάπη μου για τα κτίρια αυτά και την αρχιτεκτονική τους, ήταν η θλιβερή κατάντια του παραδοσιακού οικιστικού περιβάλλοντος της χώρας.

Σκέφτηκα ότι από τη στιγμή που μπορώ και αντιλαμβάνομαι το πρόβλημα από δύο εντελώς διαφορετικές οπτικές, (του αρχιτέκτονα και του νομικού), ότι θα μπορούσα να κατανοήσω και να φτάσω βαθιά στην αιτία αυτού, να το μελετήσω δηλαδή τόσο από νομική σκοπιά όσο και από τη σκοπιά σύγχρονων τεχνικά αναστυλώσεων, οι οποίες ξεφεύγουν από εμμονές και κολλήματα του παρελθόντος. Ένιωσα σαν να πέφτει αναπάντεχα στους δικούς μου ώμους ο κλήρος για το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα».

Ολόκληρη η επιστολή προς τον πρωθυπουργό

Το πλήρες κείμενο της επιστολής προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με ημερομηνία 07/02/2022 το οποίο υπογράφουν οι Πλούταρχος Γιαννόπουλος πρόεδρος, Μαργαρίτα Θωμάκου γενικός γραμματέας, Εύη Μαμιδάκη  νομικός σύμβουλος,  του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτηρίων και Μνημείων έχει ως εξής:

 “ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

Δίνοντας σε αυτά τα κτίρια και πάλι ζωή, μέσω χρηματοδοτούμενων αποκαταστάσεων που συγκεράζουν την διαφύλαξη  των πολιτιστικών αξιών με καινούργιες τεχνικές κτιριακής αποκατάστασης και ενεργειακής αναβάθμισης, ξεκλειδώνουμε τεράστιες οικονομικές δυνατότητες.

Αξιότιμε Πρωθυπουργέ,

Σας επισυνάπτουμε την πολύ πρόσφατη νέα Ευρωπαϊκή στρατηγική, που αφορά πέρα από την ενεργειακή, την κτιριακή πρωτίστως αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή, (Eu. Renovation Wave Strategy,  Συνημμένο 1).

Βασικός στόχος της νέας πολιτικής, ο υπερδιπλασιασμός  του ρυθμού ανακαινίσεων και στατικών επεμβάσεων στον κτιριακό όγκο του δομημένου περιβάλλοντος.

Αναπόσπαστο μέρος αυτής, η κοινή Ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική κληρονομιά, η οποία βάσει του συμπληρωματικού προγράμματος «European Cultural Heritage Green Paper», προβλέπεται να βρει θέση στην «καρδιά» της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας,«Putting Europe’s shared heritage at the heart of the European Green Deal», (υπότιτλος προγράμματος, συνημμένο 2).

Η αποκατάσταση του κτιριακού πλούτου αποκτά πλέον καθοριστικό ρόλο για την επίτευξη  του κλιματικού στόχου αξιοποίησης εναλλακτικών πηγών ενέργειας, και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του ιστορικού πλούτου, με αποτέλεσμα θωρακισμένα, αναβαθμισμένα και ενεργειακά αυτόνομα κτίρια.

Η διατήρηση του ιστορικού κτιριακού αποθέματος της χώρας αποτελεί βασική περιβαλλοντική επιλογή, σύμφωνη με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας.

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης της χώρας  Ελλάδα 2.0 περιορίζεται δυστυχώς στην κατασκευή πρωτίστως νέων υποδομών, και σε απλή ενεργειακή και μόνο αναβάθμιση των υπολοίπων, με αποτέλεσμα, να αφήνουμε τα υφιστάμενα κτίρια να «απαξιώνονται και αφανίζονται», και να υποβαθμίζουν ολόκληρες περιοχές με τραγικές συνέπειες για όλους μας.

Την στιγμή που όλοι μας γνωρίζουμε ότι τα κτίρια αυτά, η ιστορία μας δηλαδή, δεν έχουν πολύ χρόνο ακόμα, καταρρέουν δίπλα μας, προξενώντας κίνδυνο για όλους μας.

Θυμίζουμε τα δύο άτυχα παιδιά στην Σάμο.

Τα ίδια κτίρια με λίγα λόγια που κηρύξαμε πολύ σωστά διατηρητέα για να τα προστατέψουμε, θα καταλήξουμε στο τέλος με μαθηματική ακρίβεια να τα χαρακτηρίσουμε ανεπιθύμητα για να τα γκρεμίσουμε.

Αξίζει δε να σημειώσουμε ότι στα αντίστοιχα Ευρωπαϊκά  Σχέδια που κατατέθηκαν:

Εφαρμόζεται η νέα πλέον ευρωπαϊκή στρατηγική, για πέρα από ενεργειακή, κτιριακή πρωτίστως αναβάθμιση της ανθεκτικότητας και στατικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

Τα οικονομικά κίνητρα και οι διαθέσιμοι πόροι που κατευθύνονται στην κτιριακή αποκατάσταση της υπάρχουσας «αρχιτεκτονικής κληρονομιάς», όπως διατηρητέα, παραδοσιακοί οικισμοί, υποδομές πολιτισμού, μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι κ.ά., είναι δεκαπλάσια υψηλότεροι συγκριτικά με της Ελλάδας, που όταν απευθύνονται σε οποιουδήποτε είδους κτιριακές υποδομές, αφορούν αποκλειστικά και μόνο την ενεργειακή τους αναβάθμιση.

Για την Ιταλία μάλιστα, μια γειτονική χώρα με παρόμοια πλούσια ιστορία, πολιτισμό, αλλά και προβλήματα (σεισμικότητα, εθνικό χρέος, πρόσφυγες κλπ.), η στρατηγικά στοχευμένη επένδυση στην ομορφιά της χώρας, και σε ολόκληρη την υπολογίσιμη αλυσίδα  του «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ» και του «ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ», παίρνει πανηγυρική προτεραιότητα σε διαθέσιμους πόρους απέναντι σε οτιδήποτε άλλο :[ .. The significant increase in resources related to culture and tourism does not only correspond to the need to support the areas that are the most affected by the effects of Covid. Indeed, NGEU is not a mere economic and environmental project. It is a European cultural project that defines development sustainability objectives. Strategic investments in the entire value chain of culture and tourism are essential for spreading sustainable development throughout the country. page 18’] 

Η πρέπουσα ωστόσο αντιμετώπιση του κτιριακού μας πλούτου, θα μπορούσε πρώτα και κύρια στη δική μας χώρα από όλες τις ευρωπαϊκές, να πάρει πρωταρχικό συμβολικό χαρακτήρα, ως βασική επιλογή εθνικής προτεραιότητας και σημαντικό αναπτυξιακό μέσο ανοικοδόμησης αυτής.

Αναλυτικό Στρατηγικό Σχέδιο – Πρόταση, με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που συνδυάζουν την θεσμοθέτηση χρηματοοικονομικών μέσων για την τόνωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ευνοϊκά φορολογικά μέτρα, κατάργηση αντικινήτρων, καθώς και επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης αδειών και άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις, είναι καθόλα έτοιμο και στη διάθεσή σας για αξιοποίηση (συνημμένο 3).

Εξάλλου, τα διαθέσιμα κονδύλια για την ανοικοδόμηση της χώρας, δεν αφήνουν πλέον χώρο για περασμένες κατήφειες και απραγίες του παρελθόντος.

Την στιγμή μάλιστα που μας παρέχεται η δυνατότητα να σχεδιάσουμε επιπρόσθετη χρηματοδότηση, αυξάνοντας το μέγεθος και την ένταση των δράσεων μας μέσω του συμπληρωματικού πακέτου REACT-EU και άλλων διαθέσιμων πόρων, οι οποίοι προβλέπεται να λειτουργήσουν σαν γέφυρα στο μακροχρόνιο σχέδιο ανάκαμψης της κάθε χώρας.

Η στιγμή θεωρούμε, είναι η πλέον κατάλληλη, για να εκπληρώσει η χώρα σημαντικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες και δεσμεύσεις, και για να αντιμετωπιστεί επιτέλους με το σωστό τρόπο η πολύτιμη ιστορικά και πολιτιστικά αρχιτεκτονική της κληρονομιά, οι οποία θα έπρεπε να αποτελεί πηγή πλούτου και οικονομικής ανάπτυξης, σε αντίθεση με την θλιβερή εικόνα εγκατάλειψης που σήμερα εμφανίζει».