Διατηρώ & κίνητρα ανακαίνισης: γιατί αναβάλλονται;

Της Εύης Μαμιδάκη*

Η Κυβέρνηση προχώρησε για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, με ένα σοβαρό Προεδρικό Διάταγμα για οικονομικά κίνητρα ανακαίνισης και στατικής ενίσχυσης κτιρίων, έτοιμο να συζητηθεί, και ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα πανέτοιμο να εφαρμοστεί. Καταφέραμε να προβλεφθούν 250 εκατ. ευρώ για το πολύ σημαντικό για τα διατηρητέα πρόγραμμα «Διατηρώ κατ’ Οίκον». Γιατί αναβάλλονται τα προγράμματα λόγω εκλογών;  

Ένα είναι το σίγουρο.

Η ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε επιτέλους ένα διαχρονικό πρόβλημα, στέκεται διάπλατα μπροστά μας.

Βάσει των νέων ευρωπαϊκών στρατηγικών, η στατική και αντισεισμική ενίσχυση του κτιριακού πλούτου αποτελεί βασικό περιβαλλοντικό στόχο, για τον οποίο παρέχονται στη χώρα μας τελείως απρόσμενα λόγω της πανδημίας ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Παρόλα αυτά, το υπό αναθεώρηση μέχρι τον Ιούνιο και ανεξάρτητα από εκλογικά αποτελέσματα Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης της χώρας  Ελλάδα 2.0, σε ευθεία αντιδιαστολή με αυτά των υπόλοιπων χωρών, δεν προβλέπει δυστυχώς μέχρι την παρούσα στιγμή το παραμικρό.

Όπως και στο πρώτο επίσημο Σχέδιο, όπου βιώσαμε τη σοκαριστική πράγματι εμπειρία, τα κονδύλια που με κόπο είχαμε καταφέρει να προβλεφθούν σε αυτό (250 εκ. ευρώ), για το πολύ σημαντικό για τα διατηρητέα πρόγραμμα «Διατηρώ κατ’ Οίκον» που θα λειτουργήσει στα πρότυπα του πετυχημένου «Εξοικονομώ κατ´Οίκον», να αποσυρθούν από αυτό κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, (10 μόνο μέρες πριν την τελική κατάθεση του επίσημου Σχεδίου στη  Κομισιόν), για να προωθηθούν προφανώς σε άλλες κατευθύνσεις μεγαλεπήβολων έργων.

Και πραγματικά αναρωτιόμαστε, τι να τις κάνουμε τις υπερσύγχρονες τουριστικές υποδομές, μεγάλα συνεδριακά κέντρα, λιμάνια και οδικούς άξονες, αν το βασικό τουριστικό προϊόν που είναι ο πολιτισμός μας και η ταυτότητά μας απαξιώνονται συνεχώς και αδιαλείπτως, και αν εκεί που καταλήγουν όλα  αυτά, βρίσκεται κανείς αντιμέτωπος με  μια θλιβερή πράγματι εικόνα, διάσπαρτα παντού και αξιοθρήνητα εγκαταλελειμμένα ιστορικά κτίρια, όπως βυζαντινά κάστρα, νεοκλασικά αρχοντικά, νησιώτικα παραδοσιακά και οποιουδήποτε άλλου αρχιτεκτονικού ύφους διατηρητέα κτίρια σε κάθε γωνιά της χώρας, και ειδικά στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας;

-Τι περιμένουμε για να κάνουμε αυτά που υποχρεούμαστε βάσει του Συντάγματος και των διεθνών συμβάσεων από δεκαετίες τώρα σαν κράτος, ώστε τα κτίρια αυτά να ξαναβρούν πέρα από την χαμένη τους λάμψη και την στατική τους επάρκεια, και να σταματήσουν να αποτελούν δημόσιο κίνδυνο για τους ανυποψίαστους περαστικούς, τουρίστες και κατοίκους, εκτός από να τα ζώνουμε με ικριώματα;

-Ποια πραγματικά η χρησιμότητα αυτών, τη στιγμή που σε βάθος χρόνου θα καταρρεύσουν αναπόφευκτα και αυτά, ικριώματα μαζί με κτίρια, όπως στην περίπτωση της Αιόλου 38, όπου από τύχη δεν θρηνήσαμε θύματα.

-Τα δύο άτυχα παιδιά στη Σάμο, τα ξεχάσαμε;

Το θέμα έφτασε για πρώτη φορά στο γραφείο του Πρωθυπουργού.

Το είδε, το μελέτησε, αφού πρώτα δήλωσε ότι είναι κάτι που έτσι κι αλλιώς τον απασχολεί σοβαρά, και αποφάσισε να το δρομολογήσει έμπρακτα, ορίζοντας τον Υπουργό Επικρατείας κ. Άκη Σκέρτσο συντονιστή του στρατηγικού αυτού εγχειρήματος.

Και από εκεί και πέρα τι; 

Κάτι που σε συνεργασία με την Κυβέρνηση προχώρησε για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες τόσο πολύ, με ένα σοβαρό Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ). που εκκρεμεί 20 χρόνια τώρα για οικονομικά κίνητρα έτοιμο να συζητηθεί, και ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα πανέτοιμο να εφαρμοστεί, με τεράστια δυναμική ενίσχυσης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας πρωτίστως στο χώρο της μεσαίας τάξης και θετικής απήχησης στον κόσμο (μιλάμε για πάνω από 200.000 κτίρια), όλα αυτά ενόψει εκλογών τα αφήνουμε έτσι απλά στον αέρα;

Μαθαίνουμε ότι όχι μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης δεν συμπεριέλαβε ούτε σκοπεύει να συμπεριλάβει τα διατηρητέα σε αυτό, (Αν. Υπουργός Σκυλακάκης), αλλά ότι και η Διαχειριστική Αρχή για τα χρηματοδοτικά προγράμματα ΕΣΠΑ που θα λειτουργήσουν από τον μήνα Ιούνιο, (Υπουργός Ανάπτ. Γεωργιάδης, γ.γ. Σκάλκος και ειδ.γ. Ζερβός), ενέκριναν εν τέλη ψίχουλα, το αστείο πράγματι πόσο των 70εκ., και μόνο για ενεργειακή αναβάθμιση, χωρίς πάλι ενίσχυση φέροντα οργανισμού των κτιρίων αυτών.

Δηλαδή να αλλάξουμε τα ξύλινα κουφώματα περιμετρικά ενός κτιρίου που καταρρέει.

-Αναρωτιόμαστε, αυτοί οι αρμόδιοι δεν γνωρίζουν ότι η Ευρώπη έχει περάσει από την ενεργειακή αναβάθμιση στην «βαθιά ανακαίνιση» και «στατική ενίσχυση» του κτιριακού της πλούτου;

Ο κόσμος το περιμένει, οι ευρωπαϊκές στρατηγικές το ευνοούν όσο ποτέ άλλοτε, τα κονδύλια επιτέλους υφίστανται, η πολιτική βούληση στα ανώτερα κλιμάκια υπάρχει.

-Τι άλλο περιμένουνε άραγε για να το δούμε όλοι μας επιτέλους σοβαρά;

-Μια ακόμα τραγωδία με τραυματίες και θύματα;

-Αυτό θέλουμε πάλι για να βάλουμε σε εφαρμογή τα αυτονόητα για ένα διαχρονικό πρόβλημα που δημιούργησε η επί δεκαετίες έλλειψη εθνικού σχεδιασμού και προληπτικής για τη προστασία τους θεσμοθέτησης ;

Πραγματικά και ειλικρινέστατα το απευχόμαστε .. 

Το επιτυχημένο πρόγραμμα «ΠΡΟΣΟΨΗ»

Πρέπει να τονίσουμε παράλληλα ότι έρχομαι  καθημερινά σε επαφή με τα πραγματικά προβλήματα των πολιτών καθ ότι απασχολούμαι στην Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. που δημιούργησε και διαχειρίζεται σε συνεργασία με τον Δήμο της Αθήνας το πολύ σημαντικό πρόγραμμα «ΠΡΟΣΟΨΗ», το οποίο επιχορηγεί τους πολίτες του Δήμου της Αθήνας για την αποκατάσταση και επισκευή των όψεων των κτιρίων τους, είτε αυτά είναι πολυκατοικίες, είτε μονοκατοικίες, είτε διατηρητέα (εξαιρούνται τα κτίρια του Δημοσίου), με αποτέλεσμα την αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πρωτεύουσας.

Νέα λύση αναστήλωσης και αξιοποίησης εγκαταλελειμμένων διατηρητέων κτιρίων μέσω μεθόδου ΣΔΙΤ,  που θα έχει αποδώσεις για επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ανακοίνωσε ότι εξετάζει η «Ανάπλαση Αθήνας ΑΕ», παρουσιάζοντας παράλληλα την πορεία του προγράμματος «Πρόσοψη» για την αναβάθμιση της αισθητικής των προσόψεων των κτιρίων της πρωτεύουσας. Δείτε εδώ στο ecopress

*Εύη Μαμιδάκη είναι νομικός, Πρόεδρος του Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτηρίων και Μνημείων.