ΕΜΠ:  Λαμπρή τελετή για τα 180 χρόνια –  Γ. Γκόλιας: «Η ιστορία του ΕΜΠ είναι σύμφυτη με την ιστορία του ελληνικού κράτους» – Ομιλία ΠτΔ –Μήνυμα πρωθυπουργού

Τα 180 χρόνια «κλείνει» φέτος το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τα γιόρτασε  την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2017, σε μία λαμπρή τελετή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία, μεταξύ άλλων, και του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, ενώ μήνυμα έστειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας

«Η εμβληματική συνεισφορά του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στην πνευματική αλλά και την γενικότερη τεχνολογική, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη της χώρας συνίσταται στην διαχρονική υπηρέτηση του αξιακού διπτύχου της παράδοσης και της ανανέωσης. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποτελεί το πιο παλαιό και πιο φημισμένο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδας στον τομέα της τεχνολογίας. Είναι, επίσης, στενά συνδεδεμένο με τους μεγάλους αγώνες του Λαού μας για Ανεξαρτησία, Δημοκρατία και Κοινωνική Πρόοδο», ανέφερε ο κ. Παυλόπουλος.

Το ΕΜΠ ξεκίνησε την πορεία του το 1837 και σήμερα έχει σύμβολό του τον Προμηθέα. Και αυτό, γιατί ο Προμηθέας ήταν εκείνος που έμαθε στους ανθρώπους κάθε Τέχνη, όπως αναφωνεί στο έργο τού Αισχύλου, «Προμηθέας Δεσμώτης», ο πρωταγωνιστής.

«Η ιστορία του ΕΜΠ είναι σύμφυτη με την ιστορία του ελληνικού κράτους», υπογράμμισε στην ομιλία του ο πρύτανης του Πολυτεχνείου, Γιάννης Γκόλιας και υπογράμμισε ότι μέσα στην πορεία των 180 χρόνων, υπήρξε συνεχής η σταδιακή προσαρμογή στις ανάγκες της οικονομίας και της εξέλιξης της τεχνολογίας. Κάτι που αντικατοπτρίζεται στην σταθερά υψηλή θέση του στις διεθνείς λίστες κατάταξης ανώτατων ιδρυμάτων, αφού τα τελευταία χρόνια περιλαμβάνεται μεταξύ των πρώτων 100 πανεπιστημίων στον κόσμο και των 30 της Ευρώπης.  Και αυτό, παρά τη συνεχή μείωση των επιχορηγήσεων. Όπως ανέφερε ο πρύτανης, σε σχέση με το 2009, η κρατική επιχορήγηση έχει υποστεί μείωση της τάξεως του 70%».

Ο κ. Γκόλιας υπογράμμισε την συνεισφορά του Πολυτεχνείου στην Εκπαίδευση και την Έρευνα, αλλά και την πορεία της ελληνικής κοινωνίας, με κορυφαία στιγμή την εξέγερση των φοιτητών το 1973. «Υπήρξε μια ώριμη και μαζική σύγκρουση, που κινητοποίησε όλη την κοινωνία, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας», τόνισε.

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κώστας Γαβρόγλου, ο οποίος τόνισε ότι το μέλλον του ΕΜΠ έχει να κάνει με τη λειτουργία και το χαρακτήρα της τεχνικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και επεσήμανε ότι θα πρέπει να προχωρήσει η επίλυση των θεμάτων για τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει, μαζί με τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, αλλά και του κόσμου: το τέλος της βιβλιοκεντρικής κουλτούρας, την αλλαγή της πρακτικής της Έρευνας και τις αλλαγές που θα φέρουν οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές στους χώρους εργασίας.

Κατά την εκδήλωση, ο πρύτανης του ΕΜΠ απένειμε τιμής ένεκεν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη συλλογή μεταλλίων του ΕΜΠ, ενώ παρουσιάστηκε και η θεατρική παράσταση «Προμηθέας: Δεσμώτης του Ανθρώπου», σε σκηνοθεσία και με ερμηνεία του Νίκου Αρβανίτη, καθώς επίσης ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα με τη χορωδία του ΕΜΠ και με συνεργασία με τη Συμφωνική Ορχήστρα και τη Χορωδία του Δήμου Αθηναίων και τη χορωδία «Μελωδοί». Την εκδήλωση παρουσίασε ο ηθοποιός Γρηγόρης Βαλτίνος.

Προκόπης Παυλόπουλος: Στην έξοδο από την κρίση το Μετσόβιο παίζει πρωτεύοντα ρόλο

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στάθηκε κατ’ όλη την ιστορική διαδρομή του, φάρος πραγματικού πνεύματος και ασφαλής οδηγός πορείας για τον λαό και το έθνος μας, ιδίως σε ταραγμένους και χαλεπούς καιρούς, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, αποτίνοντας φόρο τιμής στην ιστορική πορεία των 180 χρόνων λειτουργίας του ανώτατου ακαδημαϊκού ιδρύματος.

Σε σε χαιρετισμό που απηύθυνε στην εκδήλωση για τα 180 χρόνια λειτουργίας του ΕΜΠ, ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε πως την ίδια αποστολή καλείται, ως δημιουργός και θεματοφύλακας της λαμπρής του παράδοσης, να επιτελέσει και στο πλαίσιο της σημερινής κρίσιμης συγκυρίας για τη χώρα μας και τον λαό μας, και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι θ’ ανταποκριθεί πλήρως και σε αυτό το, κυριολεκτικώς, εθνικό προσκλητήριο. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στάθηκε με θέρμη στους αγώνες του Πολυτεχνείου, τονίζοντας πως είναι στενά συνδεδεμένο με τους μεγάλους αγώνες του λαού μας για ανεξαρτησία, Δημοκρατία και κοινωνική πρόοδο. «Η αλήθεια αυτών των διαπιστώσεων προκύπτει ως σχεδόν προφανής, αν αναλογισθούμε ότι η πορεία του νεώτερου ελληνικού κράτους περικλείει και την παράλληλη ιστορία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου», προσέθεσε και επισήμανε πως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ζει τις δόξες αλλά και τις δύσκολες στιγμές του Ελληνικού Κράτους, καθορίζει αποφασιστικά την τεχνολογική και μέσω αυτής την οικονομική πρόοδο της χώρας μας, αλλά και επηρεάζει γόνιμα τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις σ’ αυτήν. Εστιάζοντας στη λειτουργία του, ο κ. Παυλόπουλος σημείωσε πως φέτος, αισίως, 180 χρόνια λαμπρής λειτουργίας και μέγιστης προσφοράς όχι μόνο προς την Ελλάδα αλλά και προς τον Ελληνισμό εν γένει, και εξέφρασε την τιμή και τη συγκίνησή του για τη συμμετοχή μου σ’ αυτή την κορυφαία επέτειο, όπως τη χαρακτήρισε. «Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο -βεβαίως όπως και άλλα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα τα οποία λειτουργούν στη χώρα μας, καθένα στο μέτρο που του αναλογεί- αποτελεί, μεσ’ από την ιστορία του, πραγματικό φάρο της πνευματικής μας ζωής, ιδίως στους χαλεπούς, από πολλές απόψεις, καιρούς που βιώνουμε. Η εμβληματική συνεισφορά του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στην πνευματική αλλά και την γενικότερη τεχνολογική, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη της χώρας συνίσταται στην διαχρονική υπηρέτηση του αξιακού διπτύχου της παράδοσης και της ανανέωσης. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποτελεί το πιο παλαιό και πιο φημισμένο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδας στον τομέα της τεχνολογίας» σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Αλ. Τσίπρας: Στη νέα εποχή, ο ρόλος του ΕΜΠ μπορεί και πρέπει να είναι καθοριστικός 

Έχει έρθει η στιγμή να σταθεί ο τόπος στα πόδια του, να γυρίσει σελίδα και να περάσει στην εποχή μιας ριζικής παραγωγικής ανασυγκρότησης με δίκαια κοινωνικά χαρακτηριστικά, διαμήνυσε ο πρωθυπουργός από την εκδήλωση για τα 180 χρόνια λειτουργίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Σε μήνυμά του που διαβάστηκε στην εκδήλωση, καθώς ο ίδιος δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω της συμμετοχής του στη διεθνή σύνοδο στο Παρίσι για το Κλίμα, ο κ. Τσίπρας τόνισε πως και σήμερα, στη φάση που διανύει η χώρα, μετά από μια μακρά και δύσκολη περίοδο ύφεσης και στασιμότητας, έχει έρθει η στιγμή να σταθεί ο τόπος στα πόδια του, να ενεργοποιήσει τις παραγωγικές του δυνάμεις και να αξιοποιήσει παραγωγικά το πολύτιμο επιστημονικό δυναμικό που διαθέτει. Σε αυτή τη νέα εποχή, επισήμανε ο κ. Τσίπρας, ο ρόλος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου μπορεί και πρέπει να είναι καθοριστικός, χαρακτηρίζοντας ιδιαίτερη και πολύτιμη τη συνεισφορά του, που διατηρείται ολοζώντανη και σχεδόν δύο αιώνες τώρα, καθιστώντας το Ίδρυμα αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας. Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή, ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για τεράστια πνευματική και επιστημονική παράδοση που μας κάνει σήμερα υπερήφανους. Στα 180 χρόνια λειτουργίας του το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συνδέθηκε στενά με την επιστημονική και την τεχνολογική πρόοδο και την παραγωγική εξέλιξη του τόπου μας και ανάθρεψε πολλές γενιές επιστημόνων, τους οποίους εφοδίασε με πλέον σύγχρονες για την εποχή γνώσεις, ανέφερε χαρακτηριστικά. Ανάμεσα τους υπήρξαν κάποια από τα πιο φωτεινά μυαλά του τόπου μας, προσέθεσε και σημείωσε πως δάσκαλοι στο ΕΜΠ υπήρξαν προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας και κύρους. Παράλληλα, υπογράμμισε πως το Πολυτεχνείο, του υψηλότατου επιπέδου γνωστικό και επιστημονικό έργο, δεν εγκλωβίστηκε ποτέ στα όρια ενός αυστηρού ακαδημαϊκού συντηρητισμού, αλλά αντίθετα υπήρξε πάντοτε ένας ζωντανός χώρος, όπου μαζί με την επιστήμη και την τεχνική, άνθιζαν οι ιδέες και οι ευγενείς ανθρώπινες αξίες, και αυτός είναι ο λόγος που το Πολυτεχνείο έδωσε το «παρών» και είχε τη δική του ξεχωριστή συνεισφορά σε κάποιες από τις πιο λαμπρές σελίδες της ιστορίας μας, όπως η εθνική αντίσταση και ο αντιδικτατορικός αγώνας, με αποτέλεσμα να είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένο πέρα από την επιστημονική και τεχνική πρόοδο και με τις αξίες της Δημοκρατίας και της ελευθερίας στον τόπο μας. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως έχει την τιμή να είναι απόφοιτος του ΕΜΠ και πως γνωρίζει από πρώτο χέρι το πώς στα αμφιθέατρα και στα εργαστήρια του δεν υπηρετείται μόνο η επιστημονική γνώση και η αγάπη γι’ αυτή τη γνώση, αλλά και παρέχονται στους νέους ανθρώπους και τα εφόδια για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Ειδική αναφορά έκανε στο νέο νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση, λέγοντας πως δίνεται στο Πολυτεχνείο όπως και σε όλα τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας μας η δυνατότητα μιας εξωστρεφούς λειτουργίας, μιας λειτουργίας που θα κάνει τα ιδρύματα κοινωνούς, αλλά και πρωταγωνιστές στην παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου μας. Ολοκληρώνοντας το μήνυμά του, ο κ. Τσίπρας ευχήθηκε το Πολυτεχνείο να συνεχίσει τη φωτεινή του πορεία στον τόπο μας για πολλές ακόμα εκατοντάδες χρόνια.

H oμιλία του πρύτανη του ΕΜΠ Καθηγητή κ. Ιωάννη Γκόλια για την επέτειο των 180 χρόνων του ιδρύματος στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 12/12/17.

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 180 χρόνια εκπαίδευσης, έρευνας και κοινωνικής προσφοράς. Ζούσανε αιώνες πριν χωρίς τη λογική κι εγώ τους φύτεψα συνείδηση και σκέψη. Ματαίως βλέπαν πρίν, κι ας βλέπαν. Αφουγκράζονταν μα δεν άκουγαν.  Αυτά ακούσαμε τον Προμηθέα να λέει πριν λίγο για τους κοινούς θνητούς.  Έμβλημα του ΕΜΠ είναι ο γιος του Τιτάνα Ιαπετού, ο Προμηθέας, που αμφισβήτησε την εξουσία του Δία και των άλλων θεών, έκλεψε από τον Όλυμπο τη φωτιά και τη χάρισε στους ανθρώπους. Ο Προμηθέας, κατά τη μυθολογία, δίδαξε στους ανθρώπους να χειρίζονται τη φωτιά (σύμβολο της τεχνολογίας) και να δημιουργούν εργαλεία. Τους έμαθε, επιπλέον, τα Γράμματα, τις Τέχνες και τις Επιστήμες, που επίσης έκλεψε από τη θεά της γνώσης Αθηνά.  Στον Προμηθέα χρωστούν αυτά τα δώρα οι θνητοί κατά τη μυθολογία. Στα Πανεπιστήμια τα χρωστούν σύμφωνα με την πραγματικότητα της τελευταίας χιλιετίας. Με στόχο να προσφέρει στους έλληνες ότι καλύτερο στους τομείς της επιστήμης και της τέχνης ξεκίνησε και το Πολυτεχνείο πριν 180 χρόνια.  Η καταγωγική ρίζα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου είναι σύμφυτη με τη συγκρότηση του Νεότερου Ελληνικού Κράτους. Το 1837, καθώς η χώρα διαμορφωνόταν από το μηδέν ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα ένα σχολείο για τεχνίτες στην Αθήνα, το Βασιλικό Σχολείο των Τεχνών, που αρχικά λειτουργούσε μόνο Κυριακές και αργίες. Η συρροή μαθητών ήταν τόσο μεγάλη, ώστε το 1840 προστίθεται και Σχολείο καθημερινής λειτουργίας και εγκαθίσταται σε δικό του κτήριο στην οδό Πειραιώς.  Η πρώτη φάση λειτουργίας εκείνου του Σχολείου διήρκησε μέχρι το 1843, καθώς μετά αναμορφώθηκε σε Ιδρυμα και χωρίστηκε σε δύο τμήματα, Βιομηχανικών Τεχνών και Καλών Τεχνών. Ωστόσο, ο σημαντικότερος σταθμός στην εξέλιξη της λειτουργίας του σημειώνεται αργότερα, όταν οι ευεργέτες από το Μέτσοβο Γεώργιος Αβέρωφ, Νικόλαος Στουρνάρης και το ζεύγος Ελένης και Μιχαήλ Τοσίτσα δώριζαν στο ΕΜΠ ένα τεράστιο για την εποχή ποσό, δείχνοντας όχι μόνο βαθύ πατριωτισμό αλλά και εξαιρετική διορατικότητα για το τι είχε  πραγματικά ανάγκη η χώρα, για να στηριχθεί στα πρώτα βήματά της. “Ετσι γεννήθηκε το Πολυτεχνείο, που εγκαταστάθηκε στα νέα εμβληματικά κτήριά του το 1878  Το 1887, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο με τη θεσμοθέτηση των τετραετούς φοίτησης σχολών «Πολιτικών Μηχανικών» και «Μηχανουργών» προήχθη σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ιδρυμα ενώ το 1914 αποκτά επίσημα το σημερινό του διακριτικό τίτλο : Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.  Το 1917, συντελείται ριζική μεταρρύθμιση στην οργάνωση και διοίκηση του Ιδρύματος. Το ΕΜΠ αποκτά πέντε Ανώτατες Σχολές: Πολιτικών Μηχανικών, Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων, Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Χημικών Μηχανικών και Τοπογράφων Μηχανικών.  Η μετάβαση από το 1917 στη σημερινή συγκρότηση των εννέα Σχολών υπήρξε αποτέλεσμα σταδιακής προσαρμογής στις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και στο ραγδαία εξελισσόμενο επιστημονικό πεδίο των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων που Θεραπεύονταν στο Ιδρυμα. Ετσι, η Σχολή Μηχανολόγων- Ηλεκτρολόγων διαχωρίστηκε στις Σχολές Μηχανολόγων Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών κα Ναυπηγών-Μηχανολόγων Μηχανικών ενώ ιδρύθηκε η Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών και η Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών  Η ανάπτυξη του επιπέδου των σπουδών στο Πολυτεχνείο αποτέλεσε, τουλάχιστον για το πρώτο μισό του 20°” αιώνα, την πυξίδα της παραγωγικής και τεχνολογικής ανάπτυξης της χώρας, που την οδήγησαν προς τον όμιλο των αναπτυγμένων κρατών. Οι ακαδημαϊκοί προσανατολισμοί του ΕΜΠ ήταν, από την πρώτη στιγμή, συνδεδεμένοι με τον κόσμο της εργασίας και της παραγωγής και εξελίχθηκαν σταθερά σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτή η καταγωγή επηρέασε βαθιά το χαρακτήρα του και κληροδότησε στο ΕΜΠ ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά για τα οποία είναι υπερήφανο: τον προσανατολισμό στην πράξη. Εκεί που η επιστήμη αναμετράται με την πραγματικότητα και προσπαθεί να τη μετασχηματίσει. Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας ήταν αυτά που ενέπνεαν τους σπουδαστές και τους καθηγητές του. Η Ελλάδα μπορούσε πλέον να έχει το επιστημονικό δυναμικό που θα τη βοηθούσε να χαράξει μια πορεία προόδου, μακριά από εξαρτήσεις  εθνικές, πολιτικές, ακόμη και τεχνολογικές.  Κυρίες και Κύριοι,  Η εκπαίδευση, η έρευνα και η κοινωνική προσφορά αποτελούν το τρίπτυχο, στο οποίο συμπυκνώνεται η παρουσία και πορεία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατά τα 180 χρόνια της ιστορίας του.  Το ΕΜΠ είναι, πάνω απ όλα, ένα εκπαιδευτικό Ίδρυμα. Κύριο μέλημά του είναι να ετοιμάσει αποφοίτους ικανούς να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του σήμερα, αλλά και του αύριο. Στόχος είναι η ανθεκτική στο χρόνο, βαθειά και πολύπλευρη εκπαίδευση των σπουδαστών και παράλληλα η ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων τους, με έμφαση στην καλλιέργεια της αυτόνομης κριτικής σκέψης.  Το ΕΜΠ σήμερα διαθέτει 9 Σχολές, με περίπου 500 καθηγητές, 400 μέλη λοιπού Εκπαιδευτικού Προσωπικού, 550 Διοικητικούς Υπαλλήλους, 4000 εξωτερικούς συνεργάτες και περίπου 13000 προπτυχιακούς φοιτητές. Στο ΕΜΠ διεξάγονται επίσης 19 προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, στα οποία συμμετέχουν περίπου 2000 μεταπτυχιακοί φοιτητές. Εκπονείται επίσης στο Ίδρυμα σημαντικός αριθμός διδακτορικών διατριβών υψηλού επιπέδου. Κάθε χρόνο ολοκληρώνονται περίπου 150 διδακτορικές διατριβές.  Κυρίαρχη στρατηγική επιλογή του ΕΜΠ στις επόμενες δεκαετίες είναι όχι μόνο να κρατήσει τη θέση του ως διακεκριμένου Πανεπιστημιακού Ιδρύματος τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, αλλά και να ενισχύει συνεχώς τη θέση αυτή. Η πρωτοπόρος παρουσία του ΕΜΠ στα επιστημονικά αλλά και στα κοινωνικά πεδία, η αριστεία, αποτελεί πολύτιμη παράδοση αλλά και σταθερή και διαρκή επιδίωξη για το Ίδρυμα.  Πρέπει να τονισθεί εδώ ότι σε καμιά περίπτωση δεν επιδιώκουμε να εξωραίσουμε τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες επιδιώκονται οι παραπάνω στόχοι. Η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων έχει αφήσει το στίγμα της και στο ΕΜΠ με συνέπεια τη δραματική μείωση του τακτικού προϋπολογισμού αλλά και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων του Ιδρύματος. Η μείωση των επιχορηγήσεων του ΕΜΠ σε σχέση με το 2009 είναι της τάξης του 70%, έχει δε σταθεροποιηθεί σε αυτά τα ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα με αποτέλεσμα ζωτικές λειτουργίες του Ιδρύματος να προσεγγίζουν οριακές καταστάσεις. Σε πείσμα όμως όλων των δυσκολιών το ΕΜΠ εξακολουθεί να διακρίνεται διεθνώς και καταφέρνει τα τελευταία χρόνια να περιλαμβάνεται σταθερά σύμφωνα με τις διεθνείς κατατάξεις μεταξύ των πρώτων 100 Τεχνολογικών Ιδρυμάτων στον κόσμο και των πρώτων 30 στην Ευρώπη. Είναι φανερό ότι το ΕΜΠ αντιστέκεται στις δυσκολίες με όλες του τις δυνάμεις και με βαθειά αίσθηση του καθήκοντος έναντι της ελληνικής κοινωνίας και ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Καλούμε όμως την Πολιτεία και από εδώ να προχωρήσει άμεσα σε γενναία αύξηση της κρατικής επιχορήγησης πριν η αδυσώπητη αρνητική καθημερινότητα κάμψει το φρόνημα της πολυτεχνειακής κοινότητας, δηλαδή την κινητήριο δύναμη της υπερπροσπάθειας.  Πέρα όμως από τη συνεισφορά του στην εκπαίδευση, το ΕΜΠ δραστηριοποιείται ενεργά στην παραγωγή νέας επιστημονικής γνώσης. Η επιστημονική έρευνα είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της δραστηριότητας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το οποίο από πολλές δεκαετίες πριν έχει καθιερωθεί ως ένα ισχυρότατο διεθνές ερευνητικό κέντρο. Η ανάληψη και ολοκλήρωση μεγάλου αριθμού ερευνητικών προγραμμάτων- ετησίως σταθερά πάνω απο 1400 την τελευταία δεκαετία- , έχει καταστήσει το Πολυτεχνείο ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη και έχει ενισχύσει σημαντικά τις υποδομές του, που περιλαμβάνουν σήμερα 194 εργαστήρια.  Η “Ερευνα στο ΕΜΠ κινείται τόσο προς τη σταθερή εξυπηρέτηση των ιδιαίτερων αναγκών της ελληνικής κοινωνίας όσο και προς όλα τα αναδυόμενα παγκοσμίως επιστημονικά και τεχνολογικά πεδία. Οι συνεργασίες του ΕΜΠ με αναγνωρισμένα Πανεπιστήμια και Τεχνολογικά Ινστιτούτα της αλλοδαπής ανέρχονται σε εκατοντάδες. Το ΕΜΠ όχι μόνο βρίσκεται στη πρωτοπορία της διεθνούς τεχνολογικής έρευνας αλλά σε ορισμένα πεδία τη διαμορφώνει.  Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ιδρυμα, εντός της περιόδου της κρίσης, έχει αυξήσει σημαντικά την ερευνητική του δραστηριότητα. Τα απορροφημένα ερευνητικά και αναπτυξιακά κονδύλια του Ιδρύματος αυξήθηκαν από περίπου 56,5 εκ €, το 2010, σε 80εκ €, το 2016, μία αύξηση περίπου 40%. Το σύνολο του ποσού των κρατήσεων για το ΕΜΠ από τα ερευνητικά προγράμματα αξιοποιείται για τη στήριξη της εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας του Ιδρύματος. Το ΕΜΠ επομένως, όχι απλώς δεν «υπέστειλε τη σημαία» της αναπτυξιακής προσπάθειας στην περίοδο της κρίσης αλλά ανασύνταξε τις δυνάμεις του και καταφέρνει να αναπτύσσεται και να εξελίσσεται σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον.  Δυστυχώς όμως και στον τομέα της έρευνας οι τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις για τους Ειδικούς Λογαριασμούς, εισάγουν σημαντική γραφειοκρατία και εξαλείφουν έτσι σημαντικά την δυνατότητα ευελιξίας μειώνοντας καθοριστικά την ανταγωνιστικότητα στον τομέα των χρηματοδοτούμενων ερευνητικών προγραμμάτων. Οδηγούν έτσι την αποδεδειγμένα επιτυχημένη ερευνητική δραστηριότητα του ΕΜΠ σε σημαντική συρρίκνωση. Ο ασφυκτικός εναγκαλισμός του κράτους έχει καταστρατηγήσει στην πράξη το αυτοδιοίκητο του Πανεπιστημίου σε μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του και είναι πλέον άμεση η ανάγκη αποκατάστασης του αυτοδιοίκητου.  Ο τρίτος πυλώνας του τρίπτυχου δραστηριοποίησης του ΕΜΠ είναι η κοινωνική προσφορά. Το Ιδρυμα ήταν πάντα ενεργά παρόν για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών της χώρας και έδινε διαχρονικά το παράδειγμα της εθελοντικής προσφοράς. Το ΕΜΠ είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση μεγάλων προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών της χώρας όπως η λειτουργία της τηλεγραφίας από ελληνικά χέρια στο τέλος του 19ου αιώνα, η στέγαση σε προσφυγικούς οικισμούς των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας και του Πόντου κατά τον μεσοπόλεμο ή όπως κατά την μεταπολεμική περίοδο η ανασυγκρότηση του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου καθώς και του συστήματος λιμανιών, η οργάνωση του Υφυπουργείου Ανοικοδόμησης, ο εξηλεκτρισμός της χώρας και η δημιουργία της ΔΕΗ, ο εκσυγχρονισμός της Τοπογραφικής Υπηρεσίας και της Εταιρείας Υδάτων, η ανοικοδόμηση των πόλεων και η σύνταξη ευρύτερων πολεοδομικών και χωροταξικών σχεδίων.  Αλλά και κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου και τις πρώτες του 21ου αιώνα, το Πολυτεχνείο εξακολουθεί να ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Το Μετσόβιο Κέντρο Διεπιστημονικής “Ερευνας, ένα πρωτοπόρο ερευνητικό κέντρο, λειτουργεί από το 2007 σε σύγχρονες εγκαταστάσεις στο Μέτσοβο και μελετά τα προβλήματα των ορεινών περιοχών. Το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου ιδρύθηκε όταν η περιοχή υπέφερε από την αποβιομηχάνιση και την ανεργία. Από τον σχεδιασμό της αντισεισμικής προστασίας της χώρας, την συμβολή στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών στην Ηλεία, την διαμόρφωση του εθνικού στρατηγικού σχεδίου για την οδική ασφάλεια έως την αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου και την αναστήλωση του Γεφυριού της Πλάκας το δυναμικό του Πολυτεχνείου ήταν πάντα παρόν στη μάχη για την αντιμετώπιση των αναγκών της κοινωνίας και του ελληνισμού.  Κυρίες και Κύριοι,  Η επέτειος των 180 ετών αποτελεί μια ευκαιρία για το Ιδρυμα να υπενθυμίσει το γεγονός ότι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, κατά τη μακρόχρονη πορεία του συμπλέκεται αδιάλειπτα με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας, τόσο στις ήρεμες όσο και στις θυελλώδεις περιόδους της. Το ΕΜΠ ηταν πάντα ενεργά παρόν σε όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα που διαμόρφωσαν το νεότερο ελληνικό κράτος. Κορυφαία στιγμή στη ιστορία του Ιδρύματος, και γενικότερα του φοιτητικού κινήματος, αποτελεί η εξέγερση των νέων το Νοέμβριο του 1973 με τα συγκλονιστικά γεγονότα, που εκτυλίχθηκαν στο προαύλιο και στα κτήρια του Πολυτεχνείου. Η εξέγερση υπήρξε μία ώριμη και μαζική πολιτική σύγκρουση με το στρατιωτικό καθεστώς, που κινητοποίησε ολόκληρη την κοινωνία συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Και σήμερα, το «Πολυτεχνείο» συνεχίζει να ζει και να εμπνέει τους κοινωνικούς αγώνες για ουσιαστική Παιδεία, για το δικαίωμα των νέων σε ένα καλύτερο μέλλον, για τη Δημοκρατία.  Παράλληλα, η επέτειος του εορτασμού των 180 ετών του ΕΜΠ έδωσε το έναυσμα για μια σε βάθος μελέτη της μακρόχρονης πορείας του, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή αντιμετώπιση των κρίσιμων προκλήσεων που προκύπτουν από τις αναμενόμενες ριζικές αλλαγές στο μέλλον.  Ζούμε σε ένα κόσμο, που μετασχηματίζεται από την τεχνολογία με ασύλληπτους ρυθμούς. Οι ερευνητικές προσπάθειες για τη διασύνδεση των καλούμενων συγκλινουσών τεχνολογιών εκτιμάται ότι Θα επιδράσουν σύντομα σε όλα τα επιστημονικά πεδία και ιδιαίτερα στον κλάδο των μηχανικών. Νανο-βιο-πληροφορικά συστήματα, βιοαισθητήρες που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση ασθενειών, κατασκευή «εξωτικών» υλικών που δεν απαντούν στη φύση, αποτελούν κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα ενός μέλλοντος που πλησιάζει με αυξημένη ταχύτητα. Παράλληλα, η συνεχώς αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση Θα μεταβάλει ριζικά το σύστημα παραγωγής και κατανάλωσης πρόίόντων και υπηρεσιών.  Ποια Θα είναι, λοιπόν, η θέση του Μηχανικού και ποιά τα χαρακτηριστικά του σε αυτόν το νέο κόσμο που ανατέλλει; Πώς θα μπορέσει το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα να προετοιμάσει κατάλληλα ένα Μηχανικό, ο οποίος κατά την επαγγελματική του καριέρα Θα αντιμετωπίσει ριζικές αλλαγές στον κόσμο; Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Στο ΕΜΠ η συζήτηση για την ακαδημαϊκή αυτή πρόκληση έχει από καιρό αρχίσει.  Ο πυρήνας βέβαια του ρόλου του μηχανικού δεν αλλάζει. Ο μηχανικός πρέπει να εξακολουθήσει να είναι σε Θέση να επιλύει αποτελεσματικά το εκάστοτε πρόβλημα βρίσκοντας τις βέλτιστες λύσεις κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Πρέπει όμως επίσης να είναι ικανός να επικοινωνεί τις λύσεις αυτές στις αρμόδιες αρχές, στους ενδιαφερόμενους φορείς και στο ευρύ κοινό. Σχεδιάζουμε επομένως ο απόφοιτος του ΕΜΠ να διαθέτει όχι μόνο δεξιότητες που σχετίζονται άμεσα με την αριστεία στη μηχανική και την τεχνολογία αλλά και ικανότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς είναι πολύ πιθανό λόγω της παγκοσμιοποίησης να συμμετέχει ή και να ηγείται πολυπληθών διεπιστημονικών και διαπολιτισμικών ομάδων.  Με δεδομένο ότι στα επιστημονικά πεδία του μηχανικού η γνώση αυξάνεται με γεωμετρικούς ρυθμούς, στο ΕΜΠ είναι ήδη κοινός τόπος ότι ένα πρόγραμμα σπουδών δεν Θα πρέπει να αποσκοπεί μόνο στην απόκτηση της τρέχουσας γνώσης. Ο μηχανικός του μέλλοντος Θα πρέπει να αποκτά την ικανότητα να «μαθαίνει πώς να μαθαίνει». Οι απόφοιτοι του ΕΜΠ πρέπει να είναι σε Θέση να παρακολουθούν τις γρήγορες αλλαγές στις γνώσεις, να μπορούν να εφαρμόζουν νέες ποσοτικές μεθόδους και τεχνολογίες στην επίλυση των προβλημάτων και να υιοθετούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, που θα περιλαμβάνει εκτός από την τεχνική την περιβαλλοντική, την οικονομική, την νομική αλλά και την κοινωνική Θεώρηση. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις αναμένεται να φέρουν επίσης στο προσκήνιο σημαντικούς προβληματισμούς αναφορικά με ηθικά διλήμματα, ζητήματα ασφάλειας, κ.ά. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Μηχανικός Θα κληθεί να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο, καθώς δεν Θα πρέπει μόνο να «κατασκευάζει τα πράγματα σωστά» αλλά και να «κατασκευάζει τα σωστά πράγματα».  Σχεδιάζουμε επομένως στο ΕΜΠ τα προγράμματα σπουδών των Μηχανικών με τρόπο που να εξυπηρετούν την ανάγκη της διεπιστημονικότητας. Ενώ η εμβάθυνση στα επιστημονικά πεδία θα αποτελεί μια διαρκή ανάγκη, οι πραγματικές τομές στη γνώση, οι νέες επιστημονικές επαναστάσεις, φαίνεται να αναπτύσσονται στη διεπιφάνεια των επιστημών. Η προώθηση της διεπεστημονικής αυτής προσέγγισης στο ΕΜΠ έχει ήδη δώσει σημαντικά αποτελέσματα σε σειρά επιστημονικών τομέων, οπως του περιβάλλοντος, της ενέργειας, της βιοτεχνολογία και σχεδιάζονται ήδη εκείνες οι ακαδημαϊκές δομές, ώστε το Ιδρυμα να διακριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος στους τομείς αυτούς. Εξετάζεται επίσης και η επέκταση του ΕΜ με οργανωμένο ακαδημαϊκό τρόπο στα θέματα του διαρκώς ανατπυσσόμενου πεδίου της Χρηματοοικονομικής Μηχανικής, η οποία βρίσκει εφαρμογή με εντεινόμενους ρυθμούς σε όλες τις ειδικότητες του μηχανικού με έμφαση τόσο στη χρήση νέων ποσοτικών μεθόδων όσο και στην χρηματοοικονομική διαχείριση των έργων αλλά και των πάσης φύσεως εγχειρημάτων.  Το πενταετές ενιαίο πρόγραμμα σπουδών, το οποίο αναπροσαρμόζουμε με βάση τις ανάγκες του μέλλοντος εξασφαλίζει ότι ο απόφοιτός μας έχει όλες εκείνες της γνώσεις και τις δεξιότητες για αυτόν τον ευρύτερο ρόλο, που ο μηχανικός Θα κληθεί να παίξει στο παγκόσμιο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή η δομή σπουδών αποτέλεσε στρατηγική επιλογή του ΕΜΠ, που επιβεβαιώθηκε αλλά και αναγνωρίσθηκε ως επιτυχής στην πράξη τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Για τον λόγο αυτό άλλωστε, μετά από αγώνες πολλών ετών, η πολιτεία αναγνώρισε προσφάτως ότι ο κύκλος σπουδών στο ΕΜΠ οδηγεί σε δίπλωμα μεταπτυχιακού επιπέδου.  Οι δεκαετίες που έρχονται, απαιτούν η εκπαίδευση του Μηχανικού να επαναπροσδιοριστεί με γρήγορους ρυθμούς ως προς το περιεχόμενο, τους στόχους και τις κατευθύνσεις της. Η συζήτηση για τις αλλαγές αυτές, παρά το γεγονός ότι είναι σε κάποιες περιπτώσεις επώδυνη, γίνεται ήδη στο ΕΜΠ με τόλμη και αποφασιστικότητα. Άλλωστε, το Πολυτεχνείο κέρδισε τη θέση του στην Ελλάδα και διεθνώς, επειδή είχε τη ματιά του, πάντα, στραμμένη στο μέλλον.  Κυρίες και Κύριοι,  Ο εορτασμός των 180 χρόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, αποτελεί μια υπενθύμιση αλλά και μια επιβεβαίωση ότι η ευθύνη της ακαδημαϊκής κοινότητας του Ιδρύματος απέναντι στην Ελλάδα παραμένει αμείωτα μεγάλη. Η κοινότητα του ΕΜΠ νιώθει ότι αποτελεί ένα αναπόσπαστο τμήμα της εκπαιδευτικής, ερευνητικής και εκσυγχρονιστικής προσπάθειας της χώρας για πρόοδο και ευημερία, προσπάθεια στην οποία επιλέγει να συμβάλλει άοκνα.  Σήμερα που η Ελλάδα βιώνει μια αδυσώπητη κρίση, το ΕΜΠ μοιράζεται την ίδια αγωνία με την ελληνική κοινωνία. Συναισθάνεται τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής δυσπραγίας, ιδιαίτερα στις προοπτικές της νέας γενιάς. εμπνεόμενο, όμως, από την ιστορία του το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο φιλοδοξεί και σήμερα να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της μάχης για την παραγωγική και κοινωνική ανόρθωση της χώρας. Με δυναμισμό και καινοτόμο σκέψη, στηριζόμενο σε μια μακροχρόνια πορεία ακαδημαϊκών επιτυχιών και διεθνών αναγνωρίσεων, το ΕΜΠ γεμάτο αυτοπεποίθηση είναι έτοιμο να διασχίσει πιο μακρινούς και απαιτητικούς ορίζοντες μεταφέροντας ένα μήνυμα αισιοδοξίας σε όλη την ελληνική κοινωνία. Θα πετύχουμε γιατί διαθέτουμε και την απαραίτητη γνώση, και την άκαμπτη Θέληση αλλά και αποδεδειγμένη ικανότητα.

Η ιστορία του ΕΜΠ

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ιδρύθηκε το 1837, τρίτο κατά χρονολογική σειρά, μετά το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (η ισοτιμία του με το ΕΚΠΑ αναγνωρίσθηκε το 1914. Με βασιλικό διάταγμα, λοιπόν, το 1837, ιδρύεται Τεχνικό Σχολείο, που αρχικά λειτουργεί μόνο Κυριακές και εορτές-αργίες, προσφέροντας μαθήματα σε όσους επιθυμούν να μορφωθούν ως αρχιτεχνίτες στην αρχιτεκτονική. Η συμμετοχή των μαθητών ήταν μεγάλη και έτσι, την άνοιξη του 1840 προστίθεται και Σχολείο καθημερινής λειτουργίας, ενώ πληθαίνουν και επεκτείνονται τα μαθήματα. Τότε, το Πολυτεχνείο εγκαταστάθηκε σε δικό του κτήριο, στην οδό Πειραιώς. Το 1871, αρχίζει η μετεγκατάσταση του Σχολείου στα τότε καινούργια -και σήμερα ιστορικά- κτήρια, επί της οδού Πατησίων. Με νόμο του 1914, το Ίδρυμα καθιερώνεται ως «Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο», ενώ η τελευταία μεγάλη μεταρρύθμιση ολοκληρώνεται το 1917 με ειδικό νόμο, οπότε το ΕΜΠ αποκτά πέντε Ανώτατες Σχολές: Πολιτικών Μηχανικών, Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων, Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Χημικών Μηχανικών και Τοπογράφων Μηχανικών. Σήμερα, το ΕΜΠ διαθέτει 9 Σχολές 512 μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού, 231 μέλη Ειδικού Διδακτικού και Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού, 175 μέλη Ειδικού Τεχνικού Προσωπικού, 4.090 εξωτερικούς συνεργάτες και περίπου 12.700 φοιτητές και θεωρείται το κορυφαίο τεχνολογικό Ίδρυμα στην Ελλάδα, με διεθνές κύρος και αναγνώριση