ΕΕ: φιλόδοξη πρωτοβουλία για τερματισμό των πλαστικών αποβλήτων

Ξεκίνησε στο Παρίσι ο δεύτερος γύρος διαπραγματεύσεων υψηλού επιπέδου, σχετικά με τη σύναψη μιας παγκόσμιας συνθήκης κατά της ρύπανσης από πλαστικά, ο οποίος θα διαρκέσει ως τις 2 Ιουνίου.

Στη συνάντηση, την οποία διοργανώνει ο ΟΗΕ, η Επιτροπή εκπροσωπείται από τον Επίτροπο κ. Σινκέβιτσιους. Καθώς η παραγωγή πλαστικών αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2060, η ΕΕ επιδιώκει τη θέσπιση νομικά δεσμευτικών κανόνων όσον αφορά την παραγωγή πρωτογενών πλαστικών, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της παραγωγής και της κατανάλωσης. Πάνω από χίλιοι εκπρόσωποι κυβερνήσεων, ΜΚΟ, της βιομηχανίας και της κοινωνίας των πολιτών θα συζητήσουν με στόχο να αποφασίσουν έως το τέλος του 2024 ένα νομικά δεσμευτικό μέσο για την εξάλειψη της ρύπανσης από πλαστικά, μεταξύ άλλων και στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Η ΕΕ πρωτοστατεί στην παγκόσμια προσπάθεια καταπολέμησης της ρύπανσης από πλαστικά, υποστηρίζοντας τη δημιουργία του Συνασπισμού Υψηλών Φιλοδοξιών για τον Τερματισμό της Ρύπανσης από Πλαστικά, ο οποίος έχει συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις υψηλού επιπέδου για την εξάλειψη της ρύπανσης αυτής έως το 2040. Ο Συνασπισμός δημοσιοποίησε υπουργική δήλωση, με την οποία ζητάει να περιληφθούν διάφορες θεμελιώδεις νομικές υποχρεώσεις στη νέα συνθήκη.

Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Η σύναψη μιας διεθνούς συνθήκης για τα πλαστικά θα μας δώσει την ευκαιρία να εξαλείψουμε τη ρύπανση από τα πλαστικά θεσπίζοντας παγκόσμιους κανόνες για όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των πλαστικών. Στην ΕΕ, ενισχύουμε συνεχώς τη νομοθεσία μας για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικά, π.χ. με τους νέους κανόνες της ΕΕ για τη μείωση των συσκευασιών και τα μέτρα για τα μικροπλαστικά. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την ανάληψη φιλόδοξης δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς η αντιμετώπιση των κρίσεων της ρύπανσης, του κλίματος και της βιοποικιλότητας μας αφορά όλους.»

Αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον

Τα πλαστικά είναι σημαντικά υλικά για την οικονομία και την καθημερινότητά μας. Ωστόσο, η εκθετική αύξηση της παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών τις τελευταίες δεκαετίες έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Από τους επτά δισεκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων που έχουν δημιουργηθεί παγκοσμίως μέχρι στιγμής, λιγότερο από το 10 τοις εκατό έχει ανακυκλωθεί. Εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων χάνονται στο περιβάλλον ή μερικές φορές αποστέλλονται χιλιάδες χιλιόμετρα σε προορισμούς όπου καίγονται ή απορρίπτονται κυρίως.

Η υιοθέτηση ενός νομικά δεσμευτικού μέσου για τον τερματισμό της πλαστικής ρύπανσης αποτελεί βασική προτεραιότητα του  σχεδίου δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία  στο πλαίσιο της  Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας . Η παγκόσμια κοινότητα πέτυχε ένα μεγάλο ορόσημο κατά την πέμπτη σύνοδο της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Μάρτιο του 2022, όταν οι χώρες συμφώνησαν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για το νέο μέσο. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πιστεύουν ότι το νέο μέσο θα πρέπει να περιλαμβάνει τις απαραίτητες υποχρεώσεις που θα επιτρέπουν στις χώρες να εντείνουν τις δράσεις για να αποτρέψουν την είσοδο πλαστικών στο περιβάλλον. Μια κυκλική προσέγγιση που εξετάζει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πλαστικών θα είναι το κλειδί για την αλλαγή που απαιτείται.

Ο Συνασπισμός Υψηλής Φιλοδοξίας, του οποίου προεδρεύουν από κοινού η Νορβηγία και η Ρουάντα, συγκεντρώνει χώρες με ομοϊδεάτες, υποστηρίζοντας φιλόδοξους στόχους για το νέο νομικά δεσμευτικό μέσο για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ποσότητας πλαστικών απορριμμάτων που πνίγουν τον πλανήτη μας.