ΕΕ: πρώτη δημοπρασία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου

Η Επιτροπή ξεκίνησε  την πρώτη δημοπρασία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου για την υποστήριξη της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου στην Ευρώπη , με αρχικά έσοδα 800 εκατ. ευρώ από την εμπορία εκπομπών, που διοχετεύονται μέσω του Ταμείου Καινοτομίας. 

Οι παραγωγοί ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου μπορούν να υποβάλουν προσφορά για στήριξη με τη μορφή σταθερής πριμοδότησης ανά κιλό παραγόμενου υδρογόνου. Η πριμοδότηση προορίζεται να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της τιμής παραγωγής και της τιμής που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν οι καταναλωτές , σε μια αγορά όπου το μη ανανεώσιμο υδρογόνο εξακολουθεί να είναι φθηνότερο στην παραγωγή.

Η Τράπεζα Υδρογόνου συμπληρώνει άλλα εργαλεία πολιτικής για τη δημιουργία μιας αγοράς για ανανεώσιμες πηγές υδρογόνου, την τόνωση των επενδύσεων στην παραγωγική ικανότητα και την αύξηση της παραγωγής . Το ανανεώσιμο υδρογόνο μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στο μελλοντικό ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης, ιδίως για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της βαριάς βιομηχανίας και ορισμένων τομέων μεταφορών, αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα. Επιτρέποντας την ταχύτερη διάθεση καινοτόμων τεχνολογιών υδρογόνου, η πιλοτική δημοπρασία θα συμβάλει στον  στόχο του σχεδίου για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων υδρογόνου στην εγχώρια αγορά έως το 2030.

Στο πλαίσιο της πιλοτικής δημοπρασίας, οι παραγωγοί ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου, όπως ορίζονται στην Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της,  μπορούν να υποβάλουν προσφορές για στήριξη της ΕΕ για συγκεκριμένο όγκο παραγωγής υδρογόνου. Οι προσφορές θα πρέπει να βασίζονται σε μια προτεινόμενη πριμοδότηση τιμής ανά κιλό παραγόμενου υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές , έως ανώτατο όριο 4,5 €/kg. Οι προσφορές μέχρι αυτή την τιμή, και οι οποίες συμμορφώνονται επίσης με άλλες απαιτήσεις προσόντων, θα κατατάσσονται από τη χαμηλότερη στην υψηλότερη τιμή προσφοράς και θα λάβουν υποστήριξη με αυτή τη σειρά, έως ότου εξαντληθεί ο προϋπολογισμός της δημοπρασίας. Τα επιλεγμένα έργα θα λάβουν την επιχορηγούμενη επιδότηση επιπλέον των εσόδων της αγοράς που παράγουν  από τις πωλήσεις υδρογόνου, για έως και 10 χρόνια. Μόλις τα έργα υπογράψουν τις συμφωνίες επιχορήγησης, θα πρέπει να ξεκινήσουν την παραγωγή υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές εντός πέντε ετών.

Η σώρευση με άλλους τύπους βοήθειας από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη δεν θα είναι δυνατή, προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλα τα έργα ανεξαρτήτως τοποθεσίας. Αυτό θα αποτρέψει τον κατακερματισμό στα αρχικά στάδια της ευρωπαϊκής αγοράς υδρογόνου και θα μειώσει το διοικητικό κόστος για τα επερχόμενα εθνικά προγράμματα στήριξης υδρογόνου.

Δημοπρασίες-ως-υπηρεσία 

Η Επιτροπή προσφέρει επίσης έναν νέο μηχανισμό « Auctions-as-a-service » στο πλαίσιο της Τράπεζας Υδρογόνου. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν έργα που έχουν υποβάλει προσφορές στη δημοπρασία, αλλά δεν έχουν επιλεγεί για στήριξη από το Ταμείο Καινοτομίας λόγω περιορισμών του προϋπολογισμού. Αυτό τους επιτρέπει να χορηγούν εθνική χρηματοδότηση σε πρόσθετα έργα στην επικράτειά τους, χωρίς την ανάγκη διεξαγωγής χωριστής δημοπρασίας σε εθνικό επίπεδο, μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο και το κόστος για όλα τα μέρη. Η συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα «Auctions-as-a-service» είναι εθελοντική και οι υπεύθυνοι ανάπτυξης έργων πρέπει επίσης να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για αυτό κατά την αίτησή τους για να είναι επιλέξιμοι. Το σύστημα θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο αποτρέποντας τον κατακερματισμό της αγοράς και τα συστήματα παροχής κινήτρων.

Οποιαδήποτε υποστήριξη παρέχεται από τα κράτη μέλη μέσω αυτής της υπηρεσίας θα θεωρείται ως κρατική ενίσχυση. Πρέπει να κοινοποιήσουν την υποστήριξή τους στην Επιτροπή και θα επωφεληθούν από μια βελτιωμένη διαδικασία έγκρισης, καθώς οι δημοπρασίες σχεδιάζονται σε επίπεδο ΕΕ σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις για το κλίμα, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια .

Επόμενα βήματα

Οι πλειοδότες έχουν προθεσμία έως τις 8 Φεβρουαρίου 2024 (17:00 CET) για να υποβάλουν αίτηση μέσω της πύλης χρηματοδότησης και προσφορών της ΕΕ . Οι φορείς υλοποίησης έργων ενθαρρύνονται έντονα να συμβουλεύονται αυτές τις συχνές ερωτήσεις κατά την προετοιμασία των προτάσεών τους και να συνεργαστούν με ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα το συντομότερο δυνατό σχετικά με τα ομόλογα ολοκλήρωσής τους.

Στις 30 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή Ημέρα Πληροφοριών , παρέχοντας την ευκαιρία στους αιτούντες έργα να υποβάλουν ερωτήσεις στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA) , ο οποίος θα υλοποιήσει τη δημοπρασία. Τα Εθνικά Σημεία Επαφής του Ταμείου Καινοτομίας διοργανώνουν επίσης Info Days στα περισσότερα κράτη μέλη .

Οι υποψήφιοι θα ενημερωθούν για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης ήδη από τον Απρίλιο του 2024 και θα υπογράψουν τις Συμφωνίες Επιχορήγησης εντός εννέα μηνών από το κλείσιμο της πρόσκλησης.

Η πιλοτική δημοπρασία θα επιτρέψει στην Επιτροπή να συλλέξει αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τον αγωγό του έργου ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου της ΕΕ, το επίπεδο ανταγωνισμού για αυτού του είδους τη στήριξη, το κόστος παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές και την τιμή αγοράς του. Η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει διδάγματα από το πιλοτικό σύστημα για να ενημερώσει μελλοντικές δημοπρασίες που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν για άλλες τεχνολογίες και προϊόντα απαλλαγής από τον άνθρακα. Η Επιτροπή σκοπεύει να ξεκινήσει δεύτερο γύρο δημοπρασιών το 2024.

Ιστορικό

Με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 40 δισεκατομμυρίων ευρώ από το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ μεταξύ 2020 και 2030, το Ταμείο Καινοτομίας είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα χρηματοδότησης της ΕΕ για την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών καθαρού μηδενισμού. Το Ταμείο Καινοτομίας άνοιξε επίσης σήμερα την πρόσκληση υποβολής προτάσεων για το 2023 με διαθέσιμο προϋπολογισμό 4 δισεκατομμυρίων ευρώ για τεχνολογίες αιχμής χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε διάφορους τομείς.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου ανακοινώθηκε από την Πρόεδρο von der Leyen στην ομιλία της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2022 για να υποστηρίξει την εγχώρια παραγωγή υδρογόνου της ΕΕ και τις εισαγωγές ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου από διεθνείς εταίρους. Στόχος του είναι να ξεκλειδώσει τις ιδιωτικές επενδύσεις στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες αντιμετωπίζοντας τις αρχικές επενδυτικές προκλήσεις και ανάγκες, κλείνοντας το επενδυτικό χάσμα και συνδέοντας το μελλοντικό εφοδιασμό με ανανεώσιμες πηγές υδρογόνου στους καταναλωτές.