EE: συμφωνία για ευρωπαϊκές κάρτες αναπηρίας και στάθμευσης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών της ΕΕ σχετικά με την οδηγία για τη θέσπιση της ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας και της ευρωπαϊκής κάρτας στάθμευσης για άτομα με αναπηρία. Η οδηγία προτάθηκε από την Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2023.

Μια εναρμονισμένη Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας και η βελτιωμένη Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης θα εξασφαλίσουν ευκολότερη αναγνώριση του καθεστώτος αναπηρίας και ίση πρόσβαση σε ειδικές συνθήκες και προνομιακή μεταχείριση σε ολόκληρη την ΕΕ, κατά τη διάρκεια βραχυπρόθεσμης παραμονής σε άλλες χώρες της ΕΕ. Οι κάρτες αυτές θα διευκολύνουν την κινητικότητα των ατόμων με αναπηρία. Ανεξάρτητα από το αν είστε κάτοχος κάρτας στην Ισπανία και ταξιδεύετε στην Πολωνία ή κάτοικος Πολωνίας, η κάρτα θα εγγυηθεί την πρόσβαση με τους ίδιους όρους.

Τα κύρια στοιχεία της Οδηγίας περιλαμβάνουν:

-Αναγνώριση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας ως απόδειξης αναπηρίας σε όλη την ΕΕ. Κατά τη διάρκεια βραχυπρόθεσμης παραμονής σε άλλες χώρες της ΕΕ, τα άτομα με αναπηρία θα έχουν ίση πρόσβαση σε ειδικές συνθήκες και προνομιακή μεταχείριση όσον αφορά τις δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες, δραστηριότητες και εγκαταστάσεις. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πρόσβαση κατά προτεραιότητα, μειωμένα τέλη, προσωπική βοήθεια και οδηγούς μπράιγ ή ήχου για μεταφορές, πολιτιστικές εκδηλώσεις, μουσεία, κέντρα αναψυχής και αθλητικά, καθώς και πάρκα αναψυχής. Η κάρτα συμπληρώνει τις υπάρχουσες εθνικές κάρτες ή πιστοποιητικά και αναγνωρίζει το ρόλο κάθε κράτους μέλους στην αξιολόγηση της κατάστασης αναπηρίας.

-Παροχή στους κατόχους ευρωπαϊκής κάρτας στάθμευσης με τα ίδια δικαιώματα στάθμευσης σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης εξασφαλίζει ίση πρόσβαση σε καθορισμένες δεσμευμένες θέσεις στάθμευσης και άλλες συνθήκες και εγκαταστάσεις στάθμευσης. Αντικαθιστά την κάρτα στάθμευσης της ΕΕ για άτομα με αναπηρία που δημιουργήθηκε σε εθελοντική βάση μέσω σύστασης του Συμβουλίου . Για την αντιμετώπιση ζητημάτων ασυνεπούς αναγνώρισης σε ολόκληρη την ΕΕ, η βελτιωμένη ευρωπαϊκή κάρτα στάθμευσης χρησιμοποιεί ένα κοινό δεσμευτικό πρότυπο. Περιλαμβάνει επίσης χαρακτηριστικά ασφαλείας για την αποφυγή πλαστογραφίας και απάτης.

-Απαίτηση από τα κράτη μέλη να εκδίδουν και να ανανεώνουν δωρεάν την ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας, τόσο σε φυσική μορφή (με ψηφιακά χαρακτηριστικά) όσο και σε ψηφιακή μορφή.

-Απαίτηση από τα κράτη μέλη να εκδίδουν και να ανανεώνουν την Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης δωρεάν ή έναντι μικρής αμοιβής για την κάλυψη των διοικητικών δαπανών, σε φυσική μορφή με ψηφιακά χαρακτηριστικά. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να παρέχει αυτήν την κάρτα και σε ψηφιακή μορφή.

-Εξασφάλιση δημόσιας πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες απόκτησης αυτών των καρτών, καθώς και γενικές πληροφορίες σχετικά με τους ειδικούς όρους και την προνομιακή μεταχείριση που παρέχεται στα άτομα με αναπηρία. Κάθε κράτος μέλος θα δημιουργήσει έναν ειδικό ιστότοπο για το σκοπό αυτό. Επιπλέον, η ΕΕ θα δημιουργήσει επίσης έναν ειδικό ιστότοπο που θα συνδέεται με όλες τις εθνικές ιστοσελίδες.

-Εγγύηση της επιβολής και της συμμόρφωσης με την εξουσιοδότηση των ατόμων με αναπηρία και των εκπροσώπων τους να αναλάβουν νομικές ενέργειες βάσει της εθνικής νομοθεσίας. Τα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργήσουν μηχανισμούς για αυτές τις νομικές ενέργειες και να εφαρμόσουν πρόστιμα και διορθωτικά μέτρα για παραβιάσεις.

Επόμενα βήματα

Μετά την επίσημη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου τους επόμενους μήνες, η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εντός 30 μηνών από την έναρξη ισχύος, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενσωματώσουν τις διατάξεις της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο. Ένα χρόνο αργότερα, η νομοθεσία θα τεθεί σε ισχύ, οπότε τα άτομα με αναπηρία μπορούν να κάνουν αίτηση για τις κάρτες.

Ιστορικό

Η Οδηγία για τη θέσπιση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας και της Ευρωπαϊκής Κάρτας Στάθμευσης για τα άτομα με αναπηρία ανακοινώθηκε στη Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030 . Συμβάλλει στην εφαρμογή από την ΕΕ της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη τόσο η ΕΕ όσο και τα κράτη μέλη της ΕΕ. Εναρμονίζεται επίσης με τις αρχές των ίσων ευκαιριών και της ένταξης των ατόμων με αναπηρίες που περιγράφονται στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων .

Τα άτομα με αναπηρία και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που συνδέονται με την  πλατφόρμα για την αναπηρία διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της οδηγίας. Οι συνεισφορές τους, με βάση τις εμπειρίες με την  κάρτα στάθμευσης της ΕΕ για άτομα με αναπηρία  και το  πιλοτικό πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας , καθώς και πληροφορίες από μια διαδικτυακή έρευνα και περισσότερες από 3.300 απαντήσεις (78% από άτομα με αναπηρία) από δημόσια διαβούλευση το 2023 βοήθησαν να εντοπίσει βασικά ζητήματα και να αντιμετωπίσει τις πραγματικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία.