ΕΕΔΣΑ: δέκα προτάσεις για αξιοποίηση αποβλήτων στην παραγωγή ενέργειας

Δέκα προτάσεις σε τέσσερις άξονες για την αξιοποίηση αποβλήτων στην παραγωγή ενέργειας, που επιδιώκουν τη διαμόρφωση μιας ισορροπημένης και μακροπρόθεσμα βιώσιμης πολιτικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των ΑΕΠΥ, η οποία θα συνδυάζει περιβαλλοντική υπευθυνότητα, τεχνική αρτιότητα , οικονομική βιωσιμότητα και κοινωνική αποδοχή κατέθεσε η ΕΕΔΣΑ στο ΥΠΕΝ και τη ΡΑΑΕΥ.

Η Ελληνική Εταιρία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ), ως επιστημονικός μη κερδοσκοπικός Οργανισμός Συμβολής στη Βιώσιμη Ανάπτυξη κατέθεσε 10 προτάσεις για ένα Βιώσιμο Σχέδιο Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ), με έγγραφο της προς τους:  Μανώλη Γραφάκο, Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων ΥΠΕΝ Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, Γενικό Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών ΥΠΕΝ Καθ. Αθανάσιο Δαγούμα, Προέδρο ΡΑΑΕΥ, Καθ. Κωνσταντίνο Αραβώση, Αντιπροέδρο Κλάδου Αποβλήτων ΡΑΑΕΥ.

Οι προτάσεις της ΕΕΔΣΑ για την Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών έχουν ως εξής:

Αξιότιμοι Κύριοι, Όπως γνωρίζετε, η ΕΕΔΣΑ αποτελεί τον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.

Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών (ΑΕΠΥ), η ΕΕΔΣΑ καταθέτει τις ακόλουθες βασικές 10 προτάσεις στους παρακάτω 4 άξονες, με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας, της περιβαλλοντικής συμβατότητας και της οικονομικής αποδοτικότητας του όλου σχεδιασμού.

1. Διαχειριζόμενες Ποσότητες ΑΕΠΥ προς ενεργοβόρο βιομηχανία ( ΕΒ) και νέες επενδύσεις ενεργειακής αξιοποίησης ( WtE)

Α. Οι ποσότητες των ΑΕΠΥ ( tn/έτος) θα πρέπει να περιορίζονται αυστηρά ώστε να είναι συμβατές με:

-Την εφαρμογή δράσεων και στόχων πρόληψης (π.χ. μείωση σπατάλης τροφίμων),

-Εύλογη εξέλιξη του πληθυσμού (μόνιμου και εποχικού),

-Πλήρη επίτευξη των στόχων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.

Β. Οι ποσότητες πρέπει να είναι τυποποιημένες ποιοτικά, σε δύο κλάσεις:

α) SRF Κλάσης 3 ( σχετικής ΚΥΑ) ποιότητας και θερμογόνου δύναμης β) Ενεργειακές α ύλες, κατώτερης ποιότητας και θερμογόνου δύναμης

Γ. Η κατανομή των ποσοτήτων ΑΕΠΥ γίνεται ορθολογικά μεταξύ:

-Νέων επενδύσεων WtE (ανά γεωγραφική ενότητα) , που δέχονται ΑΕΠΥ ανεξαρτήτως κλάσης ποιότητας

-Υφιστάμενων ενεργοβόρων βιομηχανιών (ΕΒ), που δέχονται ανώτερη κλάση ποιότητας (SRF 3) με βάση:

α) την αρχή της εγγύτητας (για μείωση του μεταφορικού κόστους),

β) τη διασφάλιση πλήρους απορρόφησης σε μακροχρόνιο ορίζοντα,

γ) τη βελτιστοποίηση του συνολικού κόστους διαχείρισης (GF, μεταφορικά, λειτουργική ενίσχυση τμήματος ΑΠΕ)

2. Τεχνολογίες WtE

Προτείνεται η προώθηση επενδύσεων , ανοικτών τεχνολογιών WtE :

Α. που θα επιτυγχάνουν ενεργειακή αποδοτικότητα R1 > 65%

Β. που να έχουν κίνητρα για:

α) Συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής/ψυκτικής ενέργειας

β) Ανάκτηση υλικών (π.χ. μέταλλα)

γ) Χρήση υπολειμμάτων σε χρήσιμες εφαρμογές, με προσαρμογή της νομοθεσίας ώστε να προωθείται η χρήση και εντός της Ελλάδας

3. Χρηματοδότηση

Α. Για το κύριο τμήμα Διαχείρισης αποβλήτου του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ , η ανάκτηση του κόστους (Gate Fee και μεταφορικά euro/tn) θα πρέπει να γίνεται από τους πολίτες, όπως γίνεται σήμερα για τις ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας και διαχείρισης αποβλήτων.

Β. Για το δευτερεύον τμήμα ΑΠΕ του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ, προτείνεται να προβλεφθεί αύξηση της λειτουργικής ενίσχυσης, ( euro^Wh), του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των ΑΕΠΥ (παράλληλα με την πώληση ενέργειας του μη βιαποδομήσιμου με τιμές αγοράς) , ώστε να διασφαλίζεται εύλογη επενδυτική απόδοση και affordable συνολικό κόστος για τους πολίτες με χαμηλή % επιβάρυνση σε ανταποδοτικά τέλη, συγκριτικά με τα οφέλη που θα προκύπτουν από τον μηδενισμό της ταφής.

4. Δημιουργία νέας Αγοράς Ενέργειας από ΑΕΠΥ

Α. Απαιτείται εκτεταμένη διαβούλευση σε όλα τα στάδια και ειδικότερα :

-Περιβαλλοντική και αξιολόγηση μέσω Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

-Θεσμική μέσω της πρότασης νέου Ειδικού Νόμου Πλαισίου

Β. Ο Νόμος Πλαίσιο θα πρέπει να ορίζει με σαφήνεια τους ρόλους και τις υποχρεώσεις των βασικών εμπλεκόμενων φορέων:

1. ΥΠΕΝ: Διαχειριστής της αγοράς ΑΕΠΥ, αρμόδιος για αδειοδοτήσεις και εκκαθαρίσεις για το μεταφορικό έργο

2. ΡΑΑΕΥ: Ρυθμιστής, επιβλέπων φορέας, καθορισμός τιμολόγησης και μεθοδολογίας αυτής

3. ΔΑΠΕΕΠ: Εκκαθαριστής στην ενέργεια (ΑΠΕ & ΤΕΑ), και για το GF επεξεργασίας των ΑΕΠΥ

4. Αποδέκτες ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς επενδυτές σε WtE / ΕΒ

5. Μεταφορείς ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς μεταφοράς προς WtE/ΕΒ

6. Λοιποί Φορείς κατά περίπτωση όπως ΑΔΜΗΕ , σε ειδικά θέματα μεταφοράς ενέργειας

7. Φορείς Παραγωγής ΑΕΠΥ: ΦοΔΣΑ, ιδιωτικοί φορείς επεξεργασίας (π.χ. ΚΔΑΥ)

Γ. Είναι κρίσιμο να διαμορφωθούν μηχανισμοί για:

-Παρακολούθηση και πιστοποίηση ποσότητας και ποιότητας ΑΕΠΥ

-Πρότυπη μεθοδολογία της ΡΑΑΕΥ για τον περιοδικό καθορισμό του % βιοαποδομήσιμου κλάσματος, βασισμένη σε ευρωπαϊκή/διεθνή εμπειρία, με μηχανισμό two-way (Δημοσίου / Επενδυτών) αντιστάθμισης, σε περίπτωση μεταβολής του αρχικού % βιοαποδομήσιμου κλάσματος

-Πιστοποίηση περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητας των WtE / ΕΒ

-Υπολογισμό των carbon credits, με βάση τις αναμενόμενες ευρωπαϊκές προδιαγραφές

Με τις παραπάνω προτάσεις, η ΕΕΔΣΑ επιδιώκει τη διαμόρφωση μιας ισορροπημένης και μακροπρόθεσμα βιώσιμης πολιτικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των ΑΕΠΥ, η οποία θα συνδυάζει περιβαλλοντική υπευθυνότητα, τεχνική αρτιότητα , οικονομική βιωσιμότητα και κοινωνική αποδοχή.