ΕΕΔΣΑ: πρόταση για να ξεμπλοκάρουν τα έργα επεξεργασίας αποβλήτων

Η ΕΕΔΣΑ κατέθεσε νομοθετική πρόταση στη διαβούλευση του πολυνομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για την επιτάχυνση της κατασκευής των έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση.

Η πρόταση της ΕΕΣΔΑ αφορά σε προσθήκη στα κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων έργα και των έργων  επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση, επισημαίνοντας ότι με τα ισχύοντα η πολεοδομική αδειοδότησή τους ξεπερνούν τους 8 και κάποιες φορές τους 12 μήνες ενώ είναι πάνω από 20 έργα έτοιμα να συμβασιοποιηθούν και να ξεκινήσει η κατασκευή τους εντός του 2024, με κίνδυνο λόγω των καθυστερήσεων απώλειας χρηματοδοτήσεων.

Η πρόταση της ΕΕΣΔΑ στη διαβούλευση του πολυνομοσχεδίου του ΥΠΕΝ αναφέρει αναλυτικά τα ακόλουθα:

Η  ΕΕΔΣΑ αποτελεί τον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.

Με αφορμή το Σχέδιο Νόμου ΥΠΕΝ του θέματος, θα θέλαμε να σας γνωρίσουμε τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στο Ν.3463/2006 και ειδικότερα στο άρθρο 209, παρ. 6, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 22 παρ.8 Ν.4258/2014,ΦΕΚ Α 94/14.4.2014, και διαμορφώθηκε τελικά με το άρθρο 13 Ν.4513/2018,ΦΕΚ Α 9/2.1.2018., ισχύει (υπογράμμιση δική μας):

«6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση «την τηλεθέρμανση» δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»

Η ανωτέρω νομοθετική πρόβλεψη που εφαρμόζεται τα τελευταία 18 χρόνια (2006-2024) έχει επιταχύνει και απλουστεύσει την υλοποίηση σημαντικών τεχνικών έργων ειδικού σκοπού προστασίας του περιβάλλοντος, διασφάλισης της δημόσιας υγείας και της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Ο νομοθέτης κατά την περίοδο της ανωτέρω θεσμοθέτησης (2006), απαρίθμησε τα δύο είδη έργων διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (απορριμμάτων) που προβλέπονταν για κατασκευή εκείνη την περίοδο από τη σχετική νομοθεσία (ΧΥΤΑ και Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων).

Σήμερα 18 χρόνια μετά, λόγω των απαιτήσεων που απορρέουν από την κοινοτική (Οδηγίες ΕΕ) και εθνική νομοθεσία (Ν4819/2021), τον ΕΣΔΑ (ΠΥΣ 8/2020) απαιτείται η διεύρυνση της ανωτέρω απαρίθμησης 2 κατηγοριών έργων (ΧΥΤΑ και Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) με μία (1) επιπλέον κατηγορία των έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση.

Άλλωστε η επιπλέον κατηγορία των έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αναγκών για έργα ΧΥΤΑ/Υ και επεκτάσεις αυτών με αποτέλεσμα τη συμβολή τους σε μικρότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον με βάση την πυραμίδα διαχείρισης του ΕΣΔΑ και της νομοθεσίας της ΕΕ.

Σήμερα 20 τουλάχιστον έργα επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων είναι δρομολογημένα σε μεγάλο βαθμό (περιβαλλοντική αδειοδότηση, τεχνικές μελέτες, ένταξη σε χρηματοδοτικά προγράμματα) που αναμένεται να συμβασιοποιηθούν από τους αρμόδιους ΦΟΔΣΑ, προς κατασκευή εντός του 2024 και του 2025.

Με το υφιστάμενο πλαίσιο έργα απαιτούν μετά την συμβασιοποίηση, πολύμηνες καθυστερήσεις στην πολεοδομική αδειοδότησή τους που ξεπερνούν τους 8 και κάποιες φορές τους 12 μήνες, ενώ συνήθως χωροθετούνται σε περιοχές εντός ΧΥΤΑ/Υ που έχουν ήδη εξαιρεθεί τα κτίρια τους από την πολεοδομική αδειοδότηση με τον ανωτέρω Ν.3463/2006.

Με βάση τα ανωτέρω και την παρακάτω πρόταση μας:
– επιταχύνεται σημαντικά η υλοποίηση δεκάδων δρομολογημένων έργων προστασίας του περιβάλλοντος με την μη απαίτηση άδειας δόμησης.
– εξασφαλίζεται ρητά από αρχιτεκτονικής άποψης η τυχόν απόκλιση σε όγκο ή ύψος από τα προβλεπόμενα, ότι θα απαιτεί γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Επί παραδείγματι, στην εκτός σχεδίου δόμηση, όπως ισχύει σήμερα με το άρθρο 1 του από 08.07.2009 π.δ (ΦΕΚ Β΄365/2009), προστέθηκε στο από 24/31.05.1985 π.δ νέο άρθρο 8Α, το οποίο αφορά «αποκλειστικώς το ειδικό θέμα των έργων διαχείρισης απορριμμάτων», με βάση το οποίο επιτρέπονται παρεκκλίσεις από την κατά κανόνα αρτιότητα του άρθρου 1 και ως προς το ύψος των κτιριακών εγκαταστάσεων, για τα οποία κτίρια δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 15,00 μ. Με την παρακάτω πρόταση μας, σε περίπτωση συνεπώς υπέρβασης του ύψους των 15 μέτρων σε εκτός σχεδίου οικόπεδο, θα απαιτείται γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Με βάση τα παραπάνω, προτείνεται η ακόλουθη τροποποίηση της παρ.6 του άρθρου 209 του Ν.3463/2006 που αντικαθίσταται ως ακολούθως (με bold η προτεινόμενη προσθήκη):

«6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση, αποχέτευση, συλλογή, μεταφορά (Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων), διάθεση (Χ.Υ.Τ.Α., ΧΥΤΥ), επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση, καθώς και οι βοηθητικοί χώροι/χώροι αποθήκευσης αυτών, την τηλεθέρμανση δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος που παρεκκλίνουν από τα προβλεπόμενα στην πολεοδομική νομοθεσία εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»