Εγκρίθηκε πρόγραμμα αποζημίωσης ιδιοκτητών, για κοινόχρηστους χώρους στους Δήμους

Του Αργύρη Δεμερτζή/

«Απόκτηση ελεύθερων Κοι­νόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2018» είναι ο τίτλος του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος, με δέσμευση πόρων του «Πράσινου Ταμείου», για την αποζημίωση ιδιοκτητών ακινήτων, που έχουν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, με δικαιούχους του Δήμους όλης της χώρας, προκειμένου να προχωρήσουν σε αστικές αναπλάσεις.

Το πρόγραμμα  εγκρίθηκε λίγο πριν την εκπνοή του έτους,  με κοινή απόφαση του υπουργού ΠΕΝ Γ. Σταθάκη και του αναπληρωτή ΠΕΝ Σ. Φάμελλου και ξεκινά με διάθεση πίστωσης 15 εκατ ευρώ.

Αναπλάσεις

Το νέο πρόγραμμα συνδέεται με την στοχοθεσία του ΥΠΕΝ, για την δημιουργία πλαισίου αστικών αναπλάσεων, ενώ όπως είναι γνωστό, με πρωτοβουλίες του αρμόδιου υφυπουργού Περιβάλλοντος Γ. Δημαρά καταρτίζεται νέο νομοσχέδιο για τις αστικές αναπλάσεις, το οποίο θα προβλέπει κίνητρα και αποζημιώσεις ιδιοκτητών για την απόσυρση παλαιών και γερασμένων κτιρίων στα κέντρα των μεγάλων πόλεων, προκειμένου στη θέση τους να δημιουργηθούν χώροι πρασίνου.

Ιδιοκτήτες 

Στο μεταξύ μεγάλο πλήθος ιδιοκτησιών, σε περιοχές όλης της χώρας έχουν από το πρόσφατο αλλά και απώτερο παρελθόν ρυμοτομηθεί και χαρακτηριστεί πάρκα και πλατείες. Οι περιουσίες αυτές παραμένουν επί σειρά ετών δεσμευμένες για τους προβλεπόμενους πολεοδομικούς σκοπούς, χωρίς οι ιδιοκτήτες τους να έχουν αποζημιωθεί. Στο μεταξύ οι μηχανισμοί αποζημίωσης των ιδιοκτητών, όπως είναι η Τράπεζα γης και η μεταφορά συντελεστή δόμησης, οι οποίοι έχουν θεσμοθετηθεί και με τον πρόσφατο πολεοδομικό νόμο 4495/17 του ΥΠΕΝ εξακολουθούν επί πολλά χρόνια να παραμένουν ανενεργοί.

Η απόφαση του ΥΠΕΝ  να ενεργοποιήσει ως άμεσης εφαρμογής και με εγκεκριμένους πόρους το νέο πρόγραμμα «Απόκτηση ελεύθερων Κοι­νόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2018» δημιουργεί νέα δεδομένα τόσο για την πρόοδο και εφαρμογή του πολεοδομικού σχεδιασμού, όσο και για την αποζημίωση ιδιοκτητών για τα ακίνητα τους.

Το νέο πρόγραμμα

Η κοινή απόφαση των κκ Γ. Σταθάκη και Σ. Φάμελλου (ΦΕΚ τεύχος Β΄ με αριθμό 5802 της 21^ης Δεκεμβρίου 2018) με τίτλο «έγκριση χρηματοδοτικού προγράμματος του Πράσινου Ταμείου «Απόκτηση ελεύθερων Κοι­νόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2018» και έγκρι­ση διάθεσης πίστωσης έτους 2018 προβλέπει:

Την έγκριση Χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου με αντικείμενο και τίτλο «Απόκτηση ελεύθερων Κοινόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2018», με προϋπολογιζόμενη δαπάνη για το έτος 2018, ποσού δεκαπέντε εκατομμυρίων ευρώ (15.000.000,00 €), από τους πόρους του Περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Σκοπός του προγράμματος είναι η χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού για την απόκτηση αμιγώς κοινόχρηστων χώ­ρων και χώρων πρασίνου που προβλέπονται σε εγκε­κριμένα Ρυμοτομικά Σχέδια, οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη πολεοδομική σημασία και των οποίων η εξασφάλιση αποζημίωσης έχει επείγοντα χαρακτήρα. Για την απόκτη­ση των κοινόχρηστων χώρων το Πράσινο Ταμείο μπορεί είτε να εξασφαλίζει και να καταβάλει την αποζημίωση για τη συντέλεση επιβληθείσας απαλλοτρίωσης είτε να δεσμεύει το απαραίτητο χρηματικό ποσό για την επανε- πιβολή αρθείσας απαλλοτρίωσης και για την εκκίνηση διαδικασίας επιβολής απαλλοτρίωσης.

Τη διάθεση πίστωσης ποσού δεκαπέντε εκατομ­μυρίων ευρώ (15.000.000,00 €), από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού εξόδων του Πράσινου Ταμείου του οικονομικού έτους 2018 και ειδικότερα από τον ΚΑΕ 9119 για την υλοποίηση του παραπάνω Χρηματοδοτικού Προ­γράμματος. Το συνολικό ποσό για την υλοποίηση του προγράμματος κατατίθεται από το Πράσινο Ταμείο στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με σύσταση παρα­καταθήκης υπέρ των δυνητικών δικαιούχων του προ­γράμματος. Η παρακαταθήκη αυτή είναι μη ανακλητή.

Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος είναι οι Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού όλης της χώρας. Με απόφαση του Διοι­κητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου, η οποία κοι­νοποιείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, θα καθορίζονται οι προσωρινοί και οι οριστικοί δικαιούχοι.

Καταβολή των χρηματοδοτήσεων

Η διαδικασία καταβολής των χρηματοδοτήσεων ορίζεται ως εξής:

α. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου καθορίζονται τα απαιτούμενα δικαι- ολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι δυνητικοί δικαιούχοι Ο.Τ.Α., καθώς και η διαδικασία και οι όροι υποβολής των σχετικών προτάσεων, οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια και διαδικασίες ένταξης τους στο Πρόγραμ­μα και λοιπά στοιχεία που θα πρέπει να περιλαμβάνει ο φάκελος υποβολής της πρότασης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων, καθώς επίσης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του προγράμματος.

β. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πρά­σινου Ταμείου, η οποία κοινοποιείται στο Ταμείο Παρα­καταθηκών και Δανείων, θα καθορίζονται οι προσωρινοί δικαιούχοι της πίστωσης της παρ. 2. Οι δικαιούχοι αυτοί καθίστανται οριστικοί με όμοια απόφαση του Διοικη­τικού Συμβουλίου, με την οποία θα δίνεται εντολή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων εκταμίευσης του εγκεκριμένου ποσού για έκαστο εξ αυτών.

γ. Με μία ή περισσότερες αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου, κατόπιν ελέγχου της πλήρωσης των προϋποθέσεων και των προσκομισθέντων δικαιολογητικών, καθορίζονται οι οριστικοί δικαιούχοι του προγράμματος και οι συγκεκριμένοι Κοινόχρηστοι Χώροι, που μπορούν να χρηματοδοτηθούν και έως του ποσού που θα καθορισθεί με απόφαση του Δ.Σ. του Πρά­σινου Ταμείου για κάθε δικαιούχο αντιστοίχως με σκοπό τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης. Οι αποφάσεις αυτές κοινοποιούνται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανεί­ων και δίνεται εντολή μερικής εξόφλησης της αρχικώς συσταθείσας παρακαταθήκης με σύσταση νέας παρακα­ταθήκης υπέρ του οριστικού δικαιούχου Ο.Τ.Α. κατά τις ισχύουσες για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δι­ατάξεις. Η παρακαταθήκη αυτή είναι ελευθέρως μερικώς ή ολικώς ανακλητή έως τη σύσταση παρακαταθήκης υπέρ του αναγνωρισθησόμενου δικαιούχου της αποζημίωσης.

δ. Προϋπόθεση για την οριστικοποίηση των δυνητικών δικαιούχων Ο.Τ.Α. και των προς απόκτηση Κοινοχρήστων Χώρων είναι η ύπαρξη των εξής ιδίως στοιχείων:

i. Εγκεκριμένο Ρυμοτομικό Σχέδιο, στο οποίο οι προς απαλλοτρίωση χώροι προβλέπονται ρητώς ως Κοινό­χρηστοι Χώροι.

ii. Πράξη Αναλογισμού ή Πράξη Εφαρμογής γι’ αυτούς τους Κοινόχρηστους Χώρους.

iii.  Απόφαση κύρωσης της Πράξης Αναλογισμού από το Νομάρχη ή τον Περιφερειάρχη.

iv. Απόφαση καθορισμού τιμής μονάδος (δικαστικώς ή εξωδίκως).

Οι παραπάνω προϋποθέσεις μπορούν να εξειδικεύο­νται περαιτέρω με απόφαση του Διοικητικού Συμβου­λίου του Πράσινου Ταμείου.

ε. Η εξόφληση της παρακαταθήκης υπέρ του Δήμου θα εκτελείται με ταυτόχρονη σύσταση νέας παρακαταθήκης υπέρ των αναγνωρισθησομένων δικαιούχων της αποζη­μίωσης της πράξης αναλογισμού ή της πράξης εφαρμο­γής. Η παρακαταθήκη αυτή δεν είναι ανακλητή. Για την είσπραξη του ποσού της παρακαταθήκης από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων οι αναγνωρισθησόμενοι δικαιούχοι υποχρεούνται να προσκομίσουν στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων πλήρη φάκελο απαλλοτρί­ωσης με πράξη ή απόφαση αναγνώρισης δικαιούχων, φορολογική ενημερότητα και σε περίπτωση νομικού προσώπου πλήρη σειρά νομιμοποιητικών εγγράφων.

Υποχρεώσεις των Δήμων

Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμεί­ου καλύπτει αποκλειστικά και μόνο τις υποχρεώσεις των Δήμων. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπαχθούν σε αυτό οι υποχρεώσεις των παρόδιων ιδιοκτητών. Για τον καθορισμό ως προσωρινού δικαιούχου απαιτεί­ται η εξασφάλιση από το δικαιούχο της κάλυψης των υποχρεώσεων των παρόδιων ιδιοκτητών, ενώ για την αναγνώρισή τους ως οριστικού δικαιούχου απαιτείται η αποδεδειγμένη καταβολή τους, έτσι ώστε να μπορούν εν τέλει να συντελεστούν οι απαλλοτριώσεις των περι­πτώσεων που έχουν ενταθεί στο πρόγραμμα.

Στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Τα­μείου μπορεί κατ’ εξαίρεση να εντάσσονται περιπτώσεις απαλλοτριώσεων για την εξασφάλιση τμημάτων μεγάλων και σημαντικών κοινόχρηστων χώρων, κατόπιν σχετικής ειδικώς αιτιολογημένης απόφασης του Διοικητικού Συμ­βουλίου του Πράσινου Ταμείου, αφού διαπιστωθεί η επάρ­κεια, αυτοτέλεια και πολεοδομική λειτουργικότητά του προς απαλλοτρίωση τμήματος του κοινόχρηστου χώρου.

Η εκτέλεση του προγράμματος ανατίθεται αποκλει­στικά στο Διοικητικό Συμβούλιο του Πράσινου Ταμείου μέχρι το στάδιο της χορήγησης εντολής σύστασης νέας παρακαταθήκης υπέρ των αναγνωρισθησομένων δικαι­ούχων της αποζημίωσης, το δε Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ενεργεί μέχρι το ως άνω στάδιο μόνο κατό­πιν ειδικών εγγράφων εντολών του Διοικητικού Συμβου­λίου του Πράσινου Ταμείου.

Δικαιώματα ή υποχρεώσεις που απορρέουν από την παρούσα απόφαση δεν εκχωρούνται σε οποιονδήπο­τε τρίτο. Ο χρηματοδοτούμενος φορέας αναλαμβάνει την υποχρέωση ενημέρωσης της κοινής γνώμης για το φορέα χρηματοδότησης, καθώς και για το αντικείμενο του έργου με κάθε πρόσφορο τρόπο (ανάρτηση ενη­μερωτικών πινακίδων, ανακοινώσεις στον τοπικό τύπο, ιστοσελίδα, κ.λπ.).

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΕΝ ΣΤΟ ΦΕΚ