Το πλαίσιο των προτάσεων για τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στη χώρα μας, ώστε η Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία να πάψει να αντιμετωπίζεται ως δευτερεύον θέμα, παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας (ΕΚΑ).
«Η πιστοποίηση των προσόντων για ιατρούς εργασίας και τεχνικούς ασφάλειας πρέπει να γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από αρμόδιο κρατικό φορέα. Επίσης, θα πρέπει να επανεξεταστεί το πλαίσιο χορήγησης άδειας τεχνικών ασφαλείας από τα ΚΕΚ» σημειώνει το ΕΚΑ.
«Οι ιατροί εργασίας και τεχνικοί ασφάλειας να μην είναι μισθοδοτούμενοι από τους εργοδότες, καθώς αυτή η εξάρτηση μπορεί να οδηγεί σε υποχωρήσεις, λόγω της εργοδοτικής πίεσης στο βαθμό που οι υποδείξεις τους συνεπάγονται κόστος για την επιχείρηση, αλλά από το Εθνικό Σύστημα Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία (ΥΑΕ), ώστε να είναι ανεξάρτητοι και ελεύθεροι στους ελέγχους και τις υποδείξεις τους» προσθέτει το ΕΚΑ.
Υποχώρηση δικαιωμάτων
Σύμφωνα με το ΕΚΑ, «η Ασφάλεια και Υγεία στην εργασία έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια τη γενικότερη υποχώρηση της προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, γεγονός που συμβάλλει στη δημιουργία νέων πεδίων παραβατικότητας και εργοδοτικής αυθαιρεσίας, παράλληλα με την υποτίμηση των αναγκαίων μέτρων ασφαλείας. Παράγων περαιτέρω επιδείνωσης είναι η απροθυμία από την πλευρά των εργοδοτών της διάθεσης πόρων για την προστασία από την έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες, τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, τον ακατάλληλο εξοπλισμό, την ανεπαρκή συντήρηση των μηχανημάτων, την υποτυπώδη έως ανύπαρκτη εκπαίδευση των εργαζομένων, την άσκηση πίεσης και τους εντατικούς ρυθμούς εργασίας που οδηγούν σε μη τήρηση των διαδικασιών ασφαλείας».
Με βάση τα στοιχεία του ΕΚΑ, τα μεγαλύτερα ποσοστά εργατικών ατυχημάτων συμβαίνουν στο χώρο της μεταποίησης, στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, στην επισκευή μηχανοκινήτων οχημάτων, στον κλάδο των κατασκευών και τον κλάδο μεταφοράς και αποθήκευσης. Υψηλό είναι και το ποσοστό των τροχαίων ατυχημάτων που συνδέονται με την εργασία. Σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους που δραστηριοποιούνται στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, συμβαίνει περίπου το 30% του συνόλου των εργατικών ατυχημάτων.
«Οι κακές συνθήκες εργασίας συσχετίζονται με την κατακόρυφη αύξηση του στρες, το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout), την αύξηση περιστατικών υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου, την κατάθλιψη, την αύξηση μυοσκελετικών παθήσεων, λόγω εντατικοποίησης της εργασίας, την αύξηση ψυχιατρικής νοσηρότητας, την αύξηση επισκέψεων στους γενικούς γιατρούς, την αύξηση αυτοκτονιών» επισημαίνει το ΕΚΑ, τονίζοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη η αναστροφή της υπάρχουσας κατάστασης. Προς το σκοπό αυτό, όπως υπογραμμίζει, προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) για την παρακολούθηση της τήρησης της νομοθεσίας, καθώς και η εντατικοποίηση των ελέγχων με μεγαλύτερη στόχευση σε επιχειρήσεις υψηλού κινδύνου. Απαιτείται, επίσης, η εκπαίδευση των εργαζομένων στην αναγνώριση της επικινδυνότητας του χώρου εργασίας.
Προτάσεις
Οι προτάσεις του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθήνας συνοψίζονται στους εξής τομείς:
– Παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.
– Ενίσχυση του ΣΕΠΕ.
– Αναβάθμιση του συστήματος καταγραφής εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
– Ίδρυση Ειδικού Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου.
– Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι στην εργασία.
– Γιατροί εργασίας και Τεχνικοί Ασφαλείας.
– Βαρέα και Ανθυγιεινά.
Συγκεκριμένα, το ΕΚΑ διαπιστώνει ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει να συνεχίσει να επικαιροποιείται και να συμπληρώνεται, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες μορφές εργασίας, την εξέλιξη της τεχνολογίας, τις δημογραφικές εξελίξεις και τους νέους αναδυόμενους κινδύνους. Όπως αναφέρει, βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της πρόληψης των εργατικών ατυχημάτων, των επαγγελματικών ασθενειών και των ασθενειών που σχετίζονται με την εργασία.
Μεταξύ άλλων, το ΕΚΑ τονίζει ότι είναι απολύτως αναγκαία η ενδυνάμωση και η ενίσχυση του ΣΕΠΕ. Όπως σημειώνει, η ενίσχυση του ΣΕΠΕ περνάει μέσα από τη βελτίωση της στελέχωσης και τη συστηματική εκπαίδευση των επιθεωρητών, την τεχνική και τεχνολογική του υποστήριξη, σε συνδυασμό με την ενίσχυση του Κέντρου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΚΥΑΕ) για τη διενέργεια τεκμηριωμένων επιθεωρήσεων με ποσοτικό προσδιορισμό των βλαπτικών παραγόντων, την πραγματοποίηση στοχευμένων επιθεωρήσεων σε κλάδους υψηλής επικινδυνότητας και την ενδοεπικοινωνία με άλλες υπηρεσίες και φορείς που έχουν συνάφεια με το αντικείμενο.
Επίσης, το ΕΚΑ αναφέρει ότι ο πραγματικός αριθμός ατυχημάτων που συμβαίνουν, ετησίως, στους χώρους εργασίας είναι μεγαλύτερος από τα επίσημα στοιχεία. «Η χώρα μας υστερεί σημαντικά ως προς την αναγνώριση, την καταγραφή, την αναγγελία και την αποζημίωση των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, με αποτέλεσμα την ελλιπή αντιμετώπιση των θεμάτων που σχετίζονται με την επαγγελματική νοσηρότητα, καθώς και με την επίβλεψη και προστασία της επαγγελματικής υγείας, την έλλειψη της αναγκαίας πληροφορίας και στατιστικής επεξεργασίας στοιχείων ως προς το επίπεδο της επαγγελματικής υγείας των εργαζομένων» σχολιάζει το ΕΚΑ, τονίζοντας ότι είναι αναγκαία η ενδυνάμωση και η βελτίωση σε νομοθετικό και οργανωτικό επίπεδο των συστημάτων αναφοράς και καταγραφής των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
Σχετικά με την ίδρυση ειδικού Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου, το ΕΚΑ αναφέρει ότι η ύπαρξη φορέα ασφάλισης του επαγγελματικού κινδύνου είναι κατάκτηση πολλών ετών σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Όπως εξηγεί, ουσιαστικά προστατεύει όχι μόνο τους εργαζόμενους, αλλά και τα ασφαλιστικά Ταμεία από ένα τεράστιο κόστος που φθάνει το 4% του ΑΕΠ, το οποίο στη χώρα μας μετακυλίεται και επιβαρύνει τα ασφαλιστικά Ταμεία.
Σύμφωνα με το ΕΚΑ, «στόχος του φορέα αυτού θα είναι η προαγωγή της εργασιακής υγείας και ασφάλειας, μέσω των διαδικασιών της πρόληψης υγείας και, γενικότερα, της δημόσιας υγείας, η ασφαλιστική κάλυψη των επαγγελματικών νοσημάτων και εργατικών ατυχημάτων (νοσήλια, ημέρες άδειας, αποκατάσταση, σύνταξη ή συμπληρωματική σύνταξη, λόγω αλλαγής θέσης εργασίας ή επαγγέλματος και η μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης των ασφαλιστικών Ταμείων».
Παράλληλα, το ΕΚΑ επισημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει δίχτυ προστασίας από τα συνδικάτα και το κράτος, καθώς και νομοθετική πρόβλεψη για τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στην εργασία.
Τέλος, το ΕΚΑ υποστηρίζει:
– Το θεσμό των βαρέων και ανθυγιεινών (ΒΑΕ) και την ένταξη σε αυτά νέων επαγγελμάτων ομοειδών προς τα ήδη ενταγμένα.
– Τη μείωση του χρόνου εργασίας για τα ΒΑΕ, εξάωρο, πενθήμερο και αύξηση ημερών αδείας.
– Τη μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 50 για τις γυναίκες και στα 55 για τους άνδρες που εργάζονται στα ΒΑΕ.
– Την καταβολή του ασφαλίστρου των ΒΑΕ από τους εργοδότες και το κράτος.
