Εκτός Κανονισμού Πυροπροστασίας οι χιλιάδες κατοικίες του «Εξοικονομώ»

Του Βαγγέλη Ματράγκου* Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc

info@neteng.gr

Από τις προληπτικές εκκενώσεις οικισμών μέχρι η φωτιά να φτάσει στη θάλασσα, εμποδίζοντας τους πολίτες να σώσουν την περιουσία τους περνάμε τώρα σε υποχρεωτικό κανονισμό πυροπροστασίας με ανεφάρμοστα μέτρα, – κραυγαλέα περίπτωση οι χιλιάδες κατοικίες του «Εξοικονομώ», – και νομοθετείται η ατομική ευθύνη των πολιτών για ζημιές από φυσικές καταστροφές. Επόμενο βήμα η υποχρεωτική ασφάλιση, με βάση την επικινδυνότητα του ακινήτου.

Ο νομοθετημένος κανονισμός πυροπροστασίας επιβάλει επένδυση κτιρίου με άκαυστα υλικά, όταν στα προγράμματα «Εξοικονομώ» επιδοτήθηκαν χιλιάδες κατοικίες για τοποθέτηση εξωτερικής θερμοπρόσοψης με χημικά, που αποτελούν βραδυφλεγή βόμβα.

Με το ΦΕΚ 3475Β/23 θεσπίστηκε ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων αφορά σε ακίνητα που βρίσκονται μέσα σε οικόπεδα ή γήπεδα σε δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, σε περιαστικό πράσινο, σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και εντός ακτίνας 300 μέτρων από αυτές ή βρίσκονται μέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών.

Για τα εν λόγω ακίνητα προβλέπεται η σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, η οποία έληγε κανονικά στις 31.03.2024 και η υποβολή δήλωσης εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας στις 30 Απριλίου 2024.

Βραδυφλεγής βόμβα

Το κείμενο των 60 σελίδων του κανονισμού χρήζει επαναξιολόγησης. Δια γυμνού οφθαλμού υπάρχουν προτάσεις παρεμβάσεων που κατά την προσωπική μου άποψη είναι πρακτικά ανεφάρμοστες και κάποιες έρχονται και σε αντίθεση με πρακτικές που έχουν ήδη επιδοτηθεί από  προγράμματα επιδότησης της πολιτείας.

Για παράδειγμα ο νομοθετημένος κανονισμός πυροπροστασίας  επιβάλει επένδυση κτιρίου με άκαυστα υλικά, όταν στα προγράμματα «εξοικονομώ» επιδοτήθηκαν χιλιάδες κατοικίες για τοποθέτηση εξωτερικής θερμοπρόσοψης με χημικά που αποτελούν βραδυφλεγή βόμβα.

Επίσης αναφέρει με εξαιρετική λεπτομέρεια την απόσταση των κλαδιών ανάλογα με το ύψος του δέντρου και τη σχετική τους απόσταση από θάμνους συγκεκριμένου ύψους.

Το μόνο που δεν ορίζει είναι τον τρόπο κλαδέματος αν δηλαδή θα είναι κλάδεμα έντονο ανανέωσης ή απλά καρποφορίας.

-Υπάρχει κάποια λογική όμως για ποιο λόγο ο νόμος αυτός έχει αυτά τα δύο χαρακτηριστικά που προανέφερα, δηλ. ανεφάρμοστες παρεμβάσεις με τεράστια λεπτομέρεια;

Ας δούμε μερικά στοιχεία:

• Η Ελλάδα το 2023 κατατάσσεται στην 1η θέση μεταξύ των κρατών της ΕΕ και γενικότερα της Ευρώπης αλλά και μεταξύ των κρατών της Μέσης Ανατολής και Β. Αφρικής με τις περισσότερες καμένες εκτάσεις.
• Η μεγαλύτερη στην ΕΕ αλλά και την ελληνική ιστορία σε καμένη έκταση πυρκαγιά είναι στον Έβρο, η οποία έχει κάψει από την 19.08 έως και την 02.09.2023 συνολικά 812.607 στρέμματα
• Η Ελλάδα το 2023 κατατάσσεται στην 1η θέση μεταξύ των κρατών της ΕΕ και γενικότερα της Ευρώπης αλλά και μεταξύ των κρατών της Μέσης Ανατολής και Β. Αφρικής ως προς την δριμύτητα των πυρκαγιών. Πιο αναλυτικά ο μέσος όρος καμένων εκτάσεων ανά πυρκαγιά είναι 36.728 στρέμματα.
• Η δριμύτητα (καταστροφικότητα) των πυρκαγιών κατά το έτος 2023 είναι η μεγαλύτερη από το 2007. Πιο συγκεκριμένα ο μέσος ετήσιος αριθμός καμένων εκτάσεων από τις πυρκαγιές είναι 36.728 στρέμματα.
• Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 1η θέση των 20 κρατών της Μεσογείου με την μεγαλύτερη αύξηση καμένων εκτάσεων κατά το 2023 συγκριτικά με τον μέσο ετήσιο αριθμό καμένων εκτάσεων κατά τα έτη (2006 – 2022). Πιο συγκεκριμένα διαπιστώνεται η μεγαλύτερη αύξηση καμένων εκτάσεων από τα 20 κράτη της Μεσογείου, σε ποσοστό 320%.
• Ο αριθμός των πυρκαγιών το 2023 αυξήθηκε συγκριτικά με τον ετήσιο μέσο αριθμό πυρκαγιών κατά τα έτη (2006 – 2022) σε ποσοστό 6,8%. (Πηγή huffingtonpost)

Δεν αφήνουν τους πολίτες να προστατέψουν την περιουσία τους …

Στις πυρκαγιές του 2022 και 2023 γίναμε μάρτυρες μιας νέας πρακτικής πυρόσβεσης των δασικών πυρκαγιών. Η πρακτική της μη παρέμβασης, ώστε η πυρκαγιά να κάψει τα πάντα και να σβήσει στη θάλασσα ή να κάνει κύκλο και να επιστρέψει στα καμένα, με ταυτόχρονες εκκενώσεις χωρίς σχέδιο.

Οι πολίτες απομακρύνονταν, με τη βία πολλές φορές, από την αστυνομία, ενώ οι εθελοντές δασοπυροσβέστες δεν αφήνονταν να προσεγγίσουν τις εστίες, ώστε να τις κατασβήσουν.

Και όλα αυτά σε μια προσπάθεια να μην γίνει «άλλη στραβή στην βάρδια κάποιου» και επομένως να μην χαθεί το «πλεονέκτημα του Ματιού» της κυβέρνησης, εις βάρος της προηγούμενης.

Όλα αυτά εις βάρος των φορολογούμενων πολιτών, οι οποίοι όχι μόνο δεν απολαμβάνουν της προστασίας της πολιτείας από φυσικές καταστροφές, αλλά τους απαγορεύεται να προστατέψουν την περιουσία τους, από την στιγμή που η πολιτεία αδυνατεί ή αδιαφορεί.

Και νομοθετούν την ατομική ευθύνη για τις ζημίες από φωτιές

Έτσι, έρχεται να προστεθεί και ο νόμος περί πυροπροστασίας, δηλαδή επί της ουσίας η νομιμοποίηση της ατομικής ευθύνης ακόμα και στα μέτρα προστασίας από φυσικές καταστροφές.

Φυσικά και δεν μιλάμε για τα αυτονόητα, ήτοι καθαρισμός από σκουπίδια και ξερά κλαδιά, ή εύφλεκτα υλικά, αλλά για μια σειρά δομικών και μη παρεμβάσεων, ώστε να τα ακίνητα να καταστούν άκαυστα(;) άτρωτα(;) ή αυτοσβενούμενα!

Δηλαδή, νομιμοποιείται η μη παρέμβαση, η μη κατάσβεση και οι μαζικές εκκενώσεις και τα ακίνητα να αφεθούν στην τύχη τους και αν καταφέρουν να σωθούν από μόνα τους έχει καλώς.

Φτάνει μέχρι και στο σημείο, οι πολίτες να πρέπει από μόνοι τους ο καθένας, να καταρτίσει ένα σχέδιο προετοιμασίας εκκένωσης και διαφυγής. Ακόμα και η διαφυγή θα αποτελεί ατομική ευθύνη χωρίς κεντρική οργάνωση και διαχείριση.

Υποχρεωτική ασφάλιση με χαράτσι επικινδυνότητας του ακινήτου

Βέβαια, εδώ προκύπτει και ένα άλλο ζήτημα. Σε λίγο καιρό η ασφάλιση κατά φυσικών φαινομένων θα γίνει υποχρεωτική. Είναι σίγουρο πως τα ασφάλιστρα θα είναι ανάλογα τόσο της επικινδυνότητας του ακινήτου, όσο και του βαθμού συμμόρφωσης με τα μέτρα που αναφέρονται στο Νόμο. Επομένως, θα δημιουργηθεί ένα δυσβάσταχτο χαράτσι με σκοπό να μεταβιβαστεί όλη η ευθύνη, το ρίσκο και το κόστος, στον πολίτη.

Όλα αυτά, συμβαίνουν σε μία χώρα, όπου το βασικό φυσικό φαινόμενο από το οποίο θα πρέπει η πολιτεία να προστατέψει, είναι το φαινόμενο του σεισμού.

Σε μια χώρα, όπου η σεισμική της επικινδυνότητα είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη και από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως, η πολιτεία όχι μόνο δεν λαμβάνει κανενός είδους μέτρο πρόληψης ή οργάνωσης για την αντιμετώπισή του μετά το γεγονός, διυλίζει των κώνωπα, χρίζοντας τον μηχανικό υπεύθυνο να μετράει την απόσταση και το μήκος των κλαδιών και να ελέγχει τη διάσταση του βρόγχου του συρματοπλέγματος στις περιφράξεις.

Η πολιτεία έχοντας συμβάλει στην αλόγιστη χρήση χημικών επενδύσεων στο όνομα της ενεργειακής αποδοτικότητας, αύξησε κατακόρυφα την επικινδυνότητα στην πυρκαγιά αλλά και την σεισμική επικινδυνότητα λόγω αύξησης του βάρους των κατασκευών. Χωρίς κανένα, έστω και μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό, με τη λογική του νομοθετούμε με βάση την επικαιρότητα, έχουμε φτάσει να επιδοτούμε το λάθος και μετά να επιβάλουμε τα αδύνατα.

-Αναρωτιέμαι στο επόμενο μεγάλο σεισμό σε αστική περιοχή, τι θα ακολουθήσει; Η νομοθέτηση της δια μαγείας προστασίας των κατασκευών;

*Ο Βαγγέλης Ματράγκος είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, MSc.

Επικεφαλής της παράταξης ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ και υποψήφιος στις εκλογές του ΤΕΕ στις 19 Μαΐου για την Κεντρική Αντιπροσωπεία.