Εκτός σχεδίου δόμηση: πως η νέα ρύθμιση του ΥΠΕΝ θα δώσει πραγματική λύση
ΕιδήσειςΚτηματαγοράΟικιστικάΠεριβάλλονΠολεοδομίαΧωροταξία 5 Απριλίου 2023 Αργύρης
Του Αντώνη Κατσιγιάννη, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
Ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση με «πυξίδα» την απόφαση 2564/2022 της Ολομέλειας του ΣτΕ. Η απόφαση ΣτΕ 176/2023 της Πάτμου και η απόφαση ΣτΕ 2564/2022 της Μυκόνου, συζητήθηκαν αμφότερες το έτος 2021, υπό την ίδια Πρόεδρο.
Την κατάθεση για ψήφιση στη Βουλή έως και τη Μεγάλη Τετάρτη μεταβατικής ρύθμισης, που όπως είπε θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα που δημιούργησε η απόφαση του ΣτΕ για την Πάτμο στην εκτός σχεδίου δόμηση ανακοίνωσε στη Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς. Δείτε εδώ στο ecopress
Μόλις χθες είδε το φως της δημοσιότητας, σε αδρές γραμμές, η ρύθμιση που θα υποβληθεί από το ΥΠΕΝ, σχετικά με την αναστάτωση που έχει προκύψει ένεκα της υπ.αριθμ. 176/2023 Απόφ. της Ολομέλειας του ΣτΕ που αφορούσε ακύρωση οικοδομικής άδειας στη νήσο Πάτμο, αφού κατά την προαναφερθείσα απόφαση, δεν δομούνται τα γήπεδα, είτε στην αμιγώς εκτός σχεδίου περιοχή, είτε εντός ΖΟΕ, που στερούνται προσώπου σε διεθνή, εθνική, επαρχιακή, δημοτική οδό κλπ, κατά το ειδικότερον οριζόμενα στην περ.β της παρ.1 του άρθρου1 του π.δ. 24-31.5.1985 ΦΕΚ 270Δ.
Το θέμα αυτό έχει ρυθμιστεί ήδη, με την υπ.αριθμ.2564/2022 Απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ και η απόφαση αυτή πρέπει να αποτελέσει πυξίδα και οδηγό για την όποια ρύθμιση του ΥΠΕΝ. Η απόφαση 2564/2022 της Ολ. του ΣτΕ, αποτελεί τομή στην έως σήμερα νομολογία του Δικαστηρίου και φωτεινό φάρο ως οδηγό για τη δικαστική εφαρμογή της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας.
Η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ.αριθμ. 2564/2022 απόφασή της, επί αιτήσεως ακυρώσεως του από 10.6.2020, ΦΕΚ 304Δ Προεδρικού Διατάγματος έγκρισης Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης που αφορούσε στρατηγική επένδυση στη Μύκονο, και όριζε τη δόμηση, την κάλυψη και άλλα μεγέθη, – το οποίο όμως π.δ., δεν τροποποίησε τους όρους και τις προϋποθέσεις αρτιότητας και οικοδομησιμότητας της ΖΟΕ Μυκόνου – ορθά έκρινε ότι δύναται να συνενωθούν και να δομηθούν-εκμεταλλευθούν τουριστικά, δεκατρία όμορα ακίνητα εντός ΖΟΕ Μυκόνου, τα οποία εξυπηρετούνταν από – υφιστάμενη οδό- μη αναγνωρισμένη ως προϋφιστάμενη του έτους 1923, αφού δεν αναφέρεται απόφαση του συντονιστή της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης περί τούτου δημοσιευμένη σε ΦΕΚ η οποία να επισυνάπτεται στο ΠΔ έγκρισης του συγκεκριμένου ΕΣΧΑΣΕ και κυρίως, χωρίς πρόσωπο σε οδό της περ.β της παρ.1 του άρθρου1 του π.δ. 24-31.5.1985 ΦΕΚ 270Δ (όπως αντίθετα έκρινε στην περίπτωση της απόφασης 176/2023 της Πάτμου).
Περαιτέρω, η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ.αριθμ. 2564/2022 απόφασή της δέχτηκε ότι στις Κυκλάδες, έχει συντελεστεί ο κατά άρθρο 24 του Συντάγματος, χωροταξικός σχεδιασμός, αφού υφίστανται θεσμοθετημένα τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια, καθώς και το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Νοτίου Αιγαίου, και συνεπώς η χωροθέτηση χρήσεων στην εκτός σχεδίου περιοχή, υλοποιείται με συντελεσμένο το χωροταξικό σχεδιασμό και δεν έγινε επίκληση περί του «προορισμού της εκτός σχεδίου περιοχής που καταρχήν δεν έχει προορισμό τη δόμηση».
Συνεπώς, με την απόφαση 2564/2022 της Ολ. του ΣτΕ, και με δεδομένο ότι για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, έχει υλοποιηθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός κατ΄άρθρο 24 του Συντάγματος, αφού για όλες τις περιφέρειες υφίστανται τα αντίστοιχα χωροταξικά πλαίσια δέχτηκε ότι:
α) Η χωροθέτηση χρήσεων στην εκτός σχεδίου περιοχή, υλοποιείται με συντελεσμένο το χωροταξικό σχεδιασμό και με γνώμονα τη συμβατότητα της χρήσης με το σχεδιασμό αυτό και μόνο.
β) Η αρτιότητα και η οικοδομησιμότητα εντός ΖΟΕ, δεν απαιτεί πρόσωπο σε διεθνή, εθνική, επαρχιακή, δημοτική οδό κλπ, κατά το ειδικότερον οριζόμενα στην περ.β της παρ.1 του άρθρου1 του π.δ. 24-31.5.1985 ΦΕΚ 270Δ, ούτε καν σε δρόμο αναγνωρισμένο προ του 1923. Αρκεί η πρόσβαση σε – υφιστάμενο δρόμο-,(άρα και σε δουλεία διόδου) άνευ ετέρου χαρακτηρισμού αυτού.
γ) Συνεπώς εντός ΖΟΕ, η Ολομέλεια του ΣτΕ με την απόφαση 2564/2022 έκρινε ότι δεν έχει εφαρμογή η περ.α της παρ.1 του άρθρου1 του π.δ. 24-31.5.1985 ΦΕΚ 270Δ, όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει με το ν.3212/2003.
δ) Η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ.αριθμ. 2564/2022 απόφασή της, έκρινε λοιπόν, ότι η αρτιότητα και η οικοδομησιμότητα, ορίζονται αποκλειστικά και μόνο, όπως αυτές αποδίδονται στους αντίστοιχους νόμους και προεδρικά διατάγματα, αφού έκρινε ότι δομείται το επίμαχο συνενούμενο ακίνητο στη Μύκονο, χωρίς να επικαλείται παλαιότερες αποφάσεις του ίδιου Δικαστηρίου περί του αντιθέτου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, είναι σαφές ότι η όποια ρύθμιση, υποβληθεί από το ΥΠΕΝ, δεν μπορεί να μην στοιχηθεί με την απόφαση 2564/2022 της Ολομέλειας του ΣτΕ. Δηλαδή, δεν μπορεί να γίνει διάκριση ακινήτων στην εκτός σχεδίου περιοχή με χρόνο δημιουργίας πριν του έτους 1978, μεταξύ 1978 και 1985 και τέλος 1985 με 2003. Η διάκριση είναι μία. Προ και μετά του 2003.
Η απόφαση 2564/2022 της Ολομέλειας του ΣτΕ αποτελεί ορόσημο στη νομολογία του Δικαστηρίου. Υιοθέτηση, οτιδήποτε άλλου από τα διαλαμβανόμενα στην ως άνω απόφαση, θα τινάξει στον αέρα, όχι μόνο την μικροϊδιοκτησία, αλλά και τις Στρατηγικές Επενδύσεις. Για τούτο σε πρόσφατο άρθρο είχα υποστηρίξει πόσο ορθή ήταν η υπ.αριθμ. εγκύκλιος 124493/4174/22/25.11.2022 του ΥΠΕΝ η οποία εκδόθηκε σε χρόνο που τελούσαν σε γνώση του Υπουργείου, οι αποφάσεις 3504/2010, 2606, 3848-9/2005 πανομοιότυπου περιεχομένου με την απόφαση 176/2023 του ΣτΕ, και με αυτήν ρητά δόθηκαν οδηγίες ότι εντός ΖΟΕ κατισχύουν οι όροι δόμησης που προβλέπουν τα οικεία προεδρικά διατάγματα, καθώς και ότι εξακολουθούν να δομούνται τα ακίνητα ελαχίστου εμβαδού 4000 τ.μ. χωρίς πρόσωπο, ήτοι τα προϋφιστάμενα του νόμου 3212/2003 στην εκτός σχεδίου περιοχή.
Σημείωση: Η απόφαση ΣτΕ 176/2023 της Πάτμου και η απόφαση ΣτΕ 2564/2022 της Μυκόνου, συζητήθηκαν αμφότερες το έτος 2021, υπό την ίδια Πρόεδρο.
*Αντώνης Κατσιγιάννης, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
