Ελεγκτικό Συνέδριο: «ρωγμή» στα έργα Δήμων, μέσω Αναπτυξιακών Οργανισμών

Της Ντίνας Καράτζιου/

Τον πυρήνα λειτουργίας των Αναπτυξιακών Οργανισμών θέτει εν αμφιβόλω, η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου  που προχώρησε στην ακύρωση της ανάθεσης μέσω προγραμματικής σύμβασης, του συνόλου των οικονομικών υπηρεσιών του Δήμου Χερσονήσου στον Αναπτυξιακό Οργανισμό «Εύδημος».

Στο μικροσκόπιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου μπαίνουν οι προγραμματικές συμβάσεις που συνάπτουν οι δήμοι με τους αναπτυξιακούς οργανισμούς θέτοντας, εμμέσως πλην σαφώς , εν αμφιβόλω τον πυρήνα της λειτουργίας τους.

Η απόφαση

Η απόφαση του VII Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ανοίγει  αν μη τι άλλο, ανοίγει μία νέα συζήτηση για τη δομή και τη λειτουργία των Αναπτυξιακών Οργανισμών. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων  Ανώτατων Σχολών, (ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ) που κοινοποιεί και την προαναφερθείσα απόφαση, πολλάκις έχει υπογραμμίσει, ότι αποτελεί μία γενικευμένη εκχώρηση των αρμοδιοτήτων των Τεχνικών Υπηρεσιών σε ιδιώτες με δραματικά αποτελέσματα για  το δημόσιο συμφέρον.

Δύο λόγοι

Το Ελεγκτικό Συνέδριο προτάσσει δύο βασικούς  λόγους βάσει των οποίων έκρινε, ότι η εν λόγω Σύμβαση «δεν αποτελεί περίπτωση επιτρεπόμενης Προγραμματικής Σύμβασης», καθώς η «ΕΥΔΗΜΟΣ Α.Ε.» δεν μπορεί να εκτελέσει το έργο με ίδια μέσα αφού δεν διαθέτει το αναγκαίο προσωπικό και κατ’ ανάγκη θα προβεί σε προσλήψεις χωρίς μάλιστα την τήρηση διαγωνιστικής διαδικασίας.

 Αναφέρει ότι «ο Αναπτυξιακός Οργανισμός θα πρέπει να είναι σε θέση να εκτελέσει με ίδια μέσα το 80% των δραστηριοτήτων στις οποίες αφορά η συνεργασία», όταν «δεν έχει προϋφιστάμενο κύκλο εργασιών επί του αντικειμένου στο οποίο αφορά η συνεργασία».

Ταυτόχρονα, έκρινε ότι, «δεν είναι δυνατή η εκχώρηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς, όταν αντικείμενο των προγραμματική συμβάσεων είναι η άσκηση αρμοδιοτήτων νευραλγικών  υπηρεσιών της τοπικής διακυβέρνησης, αναγόμενων σε μία από τις βασικές και πρωτεύουσες λειτουργίες οικονομικές υπηρεσίες των ΟΤΑ».

Συνεπώς «η σκοπούμενη προγραμματική συνεργασία δεν ορίζεται ισόρροπα και νόμιμα», «δεν καθορίζεται σαφώς το εύρος της διοικητικής υποστήριξης που θα παρασχεθεί από την ‘ΕΥΔΗΜΟΣ ΑΕ’», «το προσωπικό που εισφέρει η ΕΥΔΗΜΟΣ ΑΕ θα έχει το δικαίωμα υπογραφής και άρα την ευθύνη του αντικειμένου και του αποτελέσματος» και «η ελεγχόμενη σύμβαση δεν πληρεί τη σχετική προϋπόθεση της παρ. 4 του άρθρου 12 του Ν.4412/16».

Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της  ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ έχει αναδείξει πολλάκις το θέμα των αναπτυξιακών οργανισμών με σειρά ανακοινώσεων, αλλά και με ψήφισμα το οποίο προώθησαν τα μέλη της σε δημοτικά περιφερειακά συμβούλια. Η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ δηλώνει προς πάσα κατεύθυνση την αντίθεσή της στην «στην πολιτική που εκχωρεί αρμοδιότητες σε ιδιώτες Και υποστηρίζει ότι η λύση για την ενδυνάμωση των τεχνικών υπηρεσιών βρίσκεται στις προσλήψεις όλων των κλάδων και ειδικοτήτων του εμπλεκόμενου προσωπικού με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίες σε όλες τις Υπηρεσίες του Δημοσίου. Η ενίσχυση των Δημόσιων Τεχνικών και όλων των Ελεγκτικών Υπηρεσιών». Και προσθέτει: «Υποστηρίζουμε τη θεσμική και οικονομική αναβάθμιση του συνόλου του προσωπικού και την κατάργηση των σχετικών νόμων που επιτρέπουν τις ιδιωτικοποιήσεις Δημόσιων Υπηρεσιών»

Μικρότερη δαπάνη

Χαρακτηριστικό της λειτουργίας των αναπτυξιακών οργανισμών, είναι το ζήτημα που αναδεικνύει η  ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ στην ανακοίνωση που σχολιάζει την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και αφορά την  «Προγραμματική Σύμβαση Δήμου της Αττικής με τον Αναπτυξιακό Οργανισμό ΟΤΑ ΕΥΔΗΜΟΣ Α.Ε για το έργο «Διοικητική Υποστήριξη για την άσκηση αρμοδιοτήτων Υπηρεσίας Δόμησης», συνολικού προϋπολογισμού 153.995,10€ το ετήσιο κόστος για τον καθέναν από τους 4 μηχανικούς ανέρχεται σε 22.260,00 € + ΦΠΑ 24% δηλαδή σε 27.602,40 €, τη στιγμή που η πρόσληψη Διπλωματούχων Μηχανικών απαιτεί 30% μικρότερη δαπάνη!» .

ΚΕΔΕ: Δεν συμφωνούμε με τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς –Σφραγίδες

Με αφορμή την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου,  ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Τρικκαίων, κ Δημήτρης Παπαστεργίου, ανέφερε στο ecopress, τα εξής: «θεωρώ, ότι οι αναπτυξιακοί οργανισμοί όπως και τα δίκτυα δήμων δεν μπορεί να είναι bypass διαδικασίες για να προσπερνάς διαγωνισμούς κτλ. Αν έχει τον μηχανισμό ο αναπτυξιακός οργανισμός, δηλαδή τους μηχανικούς κτλ να βγάλει μελέτες, τότε εντάξει να το κάνει. Το να πάρει  ένας  οργανισμός μία μελέτη για παράδειγμα και να την πασάρει σε έναν ιδιώτη και εγώ συμφωνώ ότι δεν πρέπει να γίνει έτσι. Υπήρχε μία μεγάλη κουβέντα κατά πόσο οι αναπτυξιακοί οργανισμοί έχουν δικαίωμα να το κάνουν.  Δεν συμφωνούμε και εμείς με τους αναπτυξιακούς οργανισμούς σφραγίδες που κάνουν προγραμματικές συμβάσεις με δήμους και στη συνέχεια πλασάρουν τις μελέτες του έξω».

Χωρίς τον έλεγχο του δημοσίου

Στην ανακοίνωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ γίνεται εκτενής αναφορά στο ψήφισμα της Ομοσπονδίας, το οποίο περιγράφει τις θέσεις για τον τρόπο λειτουργίας των αναπτυξιακών οργανισμών και τις βαρείς συνέπειες για το δημόσιο συμφέρον:   «Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες θα μπορούν να προσλαμβάνουν έκτακτο προσωπικό εκτός ΑΣΕΠ και υπό διαρκή εργασιακή ομηρεία, ώστε να εκτελούν Τεχνικό Έργο χωρίς τους “ασφυκτικούς” ελέγχους του Δημοσίου. Τα Δημόσια Έργα κυρίως, αλλά και τις Πολεοδομίες θα τα λειτουργούν “Αναπτυξιακοί Οργανισμοί”, εκτός διαδικασιών δημόσιου ελέγχου και λογιστικού κόστους, με όρους διασπάθισης δημόσιου χρήματος αλλά και απουσία ουσιαστικού ελέγχου, όπως δείχνει και το αμαρτωλό παρελθόν των αναπτυξιακών Εταιριών, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το έλλειμμα εκατομμυρίων της Αναπτυξιακής Πελοποννήσου ΑΕ. Ελλείμματα τα οποία θα φορτώνονται στις τοπικές κοινωνίες. Στα δημόσια έργα με τις προβλέψεις του Ν.4782/21, ιδιώτες θα καθορίζουν τις τεχνικές προδιαγραφές για τα έργα, ιδιώτες θα καθορίζουν τις τιμές των υλικών και των εργασιών, δηλαδή το κόστος των έργων, τις μελέτες θα τις εκπονούν οι ιδιώτες μελετητές και θα τις επιβλέπουν οι πιστοποιημένοι ιδιωτικοί φορείς. Τα έργα θα τα κατασκευάζουν οι ιδιώτες εργολάβοι, θα τα επιμετρούν (δειγματοληπτικά μάλιστα) και επιβλέπουν ιδιώτες. Μόνο το κόστος θα πληρώνει το Δημόσιο με πλημμελή έλεγχο και τεράστιες επισφάλειες, καθώς «Ελεγκτές» και «Ελεγχόμενοι» θα αλληλοδιαπλέκονται. Γνωρίζουμε ήδη όλοι, τι συμβαίνει με τις “Συμβάσεις Παραχώρησης”, όπου οι πολίτες πληρώνουν τα αυξημένα διόδια και το Δημόσιο καλύπτει με εκατομμύρια την ενδεχόμενη “μειωμένη κίνηση” (40 εκατ. € μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2020). Ιδιώτες μελετητές τοπικών χωροταξικών σχεδίων ή επενδυτικών σχεδίων θα αξιολογούνται από ιδιώτες αξιολογητές σε μια λογική “Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει”».