Ελαιώνας:  Στην τελική ευθεία το τέμενος – Αυτό είναι το σχέδιο ανάπλασης – “Πράσινες” παρεμβάσεις και κοινόχρηστες υποδομές

Του Άρη Χατζηγεωργίου/

Δώδεκα χρόνια μετά το 2006 όταν προβλέφθηκε σε νόμο, το ισλαμικό τέμενος αναμένεται να λειτουργήσει στο Βοτανικό έως τον ερχόμενο Ιούνιο αφού ολοκληρωθούν και τα τελευταία έργα διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου που εγκρίθηκαν στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Αθηναίων.

Στην μελέτη λαμβάνεται υπόψη και ο κίνδυνος βανδαλισμών από εκδηλώσεις διαμαρτυρίας με συνέπεια να επιλέγονται υλικά υψηλής αντοχής. Τα έργα εκτελούνται από τα συναρμόδια υπουργεία με τους ταχύτερους δυνατούς ρυθμούς στον αδιαμόρφωτο χώρο των περίπου 15 στρεμμάτων που ήταν άλλοτε τμήμα του Ναυτικού Οχυρού Βοτανικού.

Το κτίριο του τεμένους που βρίσκεται στο νότιο άκρο του οικοδομικού τετραγώνου 25Α και θα εξυπηρετεί 120 πιστούς (100 άνδρες-20 γυναίκες) βρίσκεται σε τελικό στάδιο αναδιαμόρφωσης αλλά ο περιβάλλων χώρος παραμένει όπως δόθηκε από το Ναυτικό με ασφαλτοστρώσεις, μεταλλικά υπόστεγα και άλλες κατασκευές που πρέπει να αποξηλωθούν. Στόχος είναι να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε το τέμενος να μην αποτελεί «ένα περίκλειστο και περιορισμένης πρόσβασης θρησκευτικό χώρο αλλά να εντάσσεται οργανικά στον ευρύτερο κοινόχρηστο χώρο πρασίνου και να συνυπάρχει αρμονικά με τις λοιπές χρήσεις», όπως αναφέρεται στην τεχνική μελέτη.

Τι προβλέπει το σχέδιο

Σύμφωνα με τις προβλέψεις των μελετητών:

-Η πρόσβαση οχημάτων θα γίνεται αρχικά από νοτιοδυτικά, μέσω πλευρικής οδού πλάτους 5,5 μέτρων που θα συνδέει το τέμενος με την Ιερά οδό. Κατά μήκος της πλευρικής οδού τοποθετούνται 25 θέσεις στάθμευσης για αυτοκίνητα (οι 2 ΑΜΕΑ) και τρεις μεγαλύτερες θέσεις για λεωφορεία όπου διαμορφώνεται και χώρος αναστροφής.

-Σε επόμενη φάση προβλέπεται να διανοιχτούν γύρω δρόμοι, οι οποίοι υπάρχουν προς το παρόν μόνο στα χαρτιά και θα επιτρέπουν την ελεύθερη πρόσβαση στο οικοδομικό τετράγωνο του τεμένους από όλες τις πλευρές.

-Η Πλατεία Τεμένους διαμορφώνεται ως χώρος πρόσβασης από την πλευρική οδό. Στο κέντρο της τοποθετείται συντριβάνι που προτείνεται να είναι 18γωνικού σχήματος, σύγχρονη παραλλαγή παραδοσιακού Ισλαμικού σιντριβανιού. Το σιντριβάνι θα έχει χαμηλή ροή για να μεταδίδει ένα αίσθημα ηρεμίας στον χώρο, επηρεάζοντας θετικά το μικροκλίμα της πλατείας κατά τους θερινούς μήνες. Θα συντίθεται από 18 όμοια στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος. Στο βορειοανατολικό άκρο της πλατείας αναπτύσσεται σειρά 6 γραμμικών καθιστικών από χυτό οπλισμένο σκυρόδεμα.

-Οπωρώνας: στον χώρο που βρίσκεται σε άμεση επαφή με το Τέμενος φυτεύονται 30 νεραντζιές. Σύμφωνα με τη μελέτη, τα εσπεριδοειδή και ειδικά οι νεραντζιές παραπέμπουν στην ατμόσφαιρα της Ισλαμικής αρχιτεκτονικής παράδοσης, για αυτό ακριβώς ο Οπωρώνας οργανώνεται με τρόπο που «αγκαλιάζει» τη βόρεια όψη του Τεμένους».

-Ελαιώνας: αντιδιαμετρικά του Οπωρώνα χωροθετείται Ελαιώνας, αποτελούμενος από 45 ελιές.

-Νέα πλατεία: Διαμορφώνεται με ασύμμετρο εξαγωνικό σχήμα, στρώνεται με βοτσαλωτές τσιμεντόπλακες και μέσω αυτής συνδέονται όλες οι περιοχές μέσα από 6 πεζοδρόμους που αναπτύσσονται ακτινικά.

-Πλάτανοι: Στο βορειοανατολικό άκρο της νέας πλατείας, δεσπόζουν δύο πλάτανοι που συνοδεύονται από 4 γραμμικά καθιστικά.

-Αειθαλή-Κωνωφόρα: Πίσω από τους πλάτανους διαμορφώνεται δύο χώροι για φύτευση υψηλότερων δέντρων. Προβλέπεται να φυτευθούν 14 κουκουναριές και 10 ψευδοπιπεριές.

-Παιδική χαρά: Δίπλα στη νέα πλατεία διαμορφώνεται παιδική χαρά εμβαδού 1054 τετραγωνικών μέτρων. Θα χωρίζεται σε δύο τομείς. Η βόρεια περιοχή, που θα χρησιμοποιείται από μικρότερα παιδιά, θα εξοπλιστεί με παιχνίδια μικρής κλίμακας, ενώ η νότια με λίγα παιχνίδια που απευθύνονται σε παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών. Το σύνολο της παιδικής χαράς θα είναι περιφραγμένο. Στις εισόδους προβλέπεται να τοποθετηθούν κρήνες με 2 ύψη για να είναι δυνατή η εξυπηρέτηση παιδιών και γονέων καθώς και ΑμεΑ. Στο σύνολο του ΟΤ προβλέπεται επίσης να τοποθετηθούν καλάθια απορριμμάτων (με σταχτοδοχεία) και ποδηλατοστάσιο, η θέση του οποίου θα οριστικοποιηθεί όταν ολοκληρωθεί η διάνοιξη του οδικού δικτύου της περιοχής.

-Διακοσμητικές φυτεύσεις – Κήποι Ρόδων: Σε επαφή με τη βόρεια πλευρά της πλατείας τοποθετούνται 4 περιοχές με χαμηλές διακοσμητικές φυτεύσεις, από τριανταφυλλιές, θυμάρι και δεντρολίβανο οι οποίες διαχωρίζονται από τον περίγυρο με παράλληλα χαλικόστρωτα μονοπάτια.

Παγκάκια-Αστικός εξοπλισμός: Όλα τα στοιχεία σχεδιάζονται με γνώμονα την απλότητα. Ταυτόχρονα όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «δίνεται έμφαση στην ανθεκτικότητα των αντικειμένων, τόσο για να ελαχιστοποιηθούν οι ανάγκες συντήρησης όσο και γιατί η ύπαρξη του Τεμένους είναι πιθανό να αποτελέσει αφορμή για εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, με σοβαρό κίνδυνο βανδαλισμών»!!!

Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων διαμόρφωσης φθάνει τα 2,62 εκατομμύρια ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και απρόβλεπτων. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά χωματουργικές εργασίες, οικοδομικά και επιστρώσεις που ξεπερνούν το 1 εκ. ενώ τα έργα πρασίνου υπολογίζονται στα 118.000 ευρώ και ο αστικός εξοπλισμός-παιδικές χαρές στα 150.000.

Πράσινες παρεμβάσεις – Αλλάζει όψη ο Ελαιώνας

Μια διαφορετική εικόνα από το χάος που επικρατεί σήμερα στην ευρύτερη περιοχή του Ελαιώνα υπόσχονται τα έργα που εκτελούνται όχι μόνο γύρω από το ισλαμικό τέμενος αλλά και σε όμορους κοινόχρηστους χώρους όπου θα διαμορφωθεί και το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ).

Πρόσφατα ο δήμος Αθηναίων ανακοίνωσε την κατασκευή ενός πάρκου αναψυχής συνολικής έκτασης 46 στρεμμάτων σε διάσπαρτα οικοδομικά τετράγωνα γύρω από τα 15 στρέμματα του τεμένους. Μέσα σε ένα από αυτά έχει χωροθετηθεί και η κατασκευή Αποτεφρωτηρίου το οποίο θα περιβάλλεται από υψηλή φύτευση.

Το Ισλαμικό Τέμενος χωροθετήθηκε σε παραχωρηθείσα για το σκοπό αυτό έκταση η οποία αποδεσμεύθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό και παραχωρήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο δια της Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών το 2010. Προηγήθηκε γνωμοδότηση του Ανωτάτου Ναυτικού Συμβουλίου (πρακτικό υπ´αρ. 83/19-5-10 ) και απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (184/2010).

Τα έργα που διαμορφώνουν τον χώρο γύρω από το Τέμενος εκτελούνται από το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών βάσει νόμου του 2414 ενώ μετά την ολοκλήρωση των έργων ο χώρος θα λειτουργεί και θα συντηρείται από τον Δήμο Αθηναίων.

Ο χώρος κατασκευής του Αποτεφρωτηρίου βρίσκεται στο οικοδομικό τετράγωνο 17 προς την πλευρά της Λεωφόρου Αθηνών, πίσω από μεγάλο κτίριο σούπερμαρκετ. Υπενθυμίζεται ότι κάτοικοι έχουν προαναγγείλει προσφυγή κατά της χωροθέτησης σε χώρο κοινόχρηστου πρασίνου. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, ανακοινώθηκε και η διαμόρφωση του πάρκου των 46 στρεμμάτων για την γενικότερη περιβαλλοντική και αισθητική αναβάθμιση της περιοχής που σήμερα χαρακτηρίζεται από αδιέξοδους δρόμους, οικόπεδα γεμάτα απόβλητα και εγκαταλλειμμένες χρήσεις.

Κάποια από τα οικοδομικά τετράγωνα που θα διαμορφωθούν σε πάρκο βρίσκονται δίπλα στο Αποτεφρωτήριο και άλλα ανατολικότερα ή από την αντίθετη πλευρά του τεμένους προς την πλευρά της Ιεράς Οδού και του σταθμού Μετρό Ελαιώνας. Για το πάρκο προτείνονται ποικίλες χρήσεις, χωρίς μόνιμη εγκατάσταση, όπως αθλητικές δραστηριότητες (γήπεδα 5×5, skate, μπασκέτες, βόλεϊ, πίστες εδαφοσφαίρισης (petanque), ήπιες αθλητικές δραστηριότητες με όργανα γυμναστικής εξωτερικού χώρου, τοίχος ασκήσεων, ενώ μία ενιαία διαδρομή περιπάτου – άθλησης μήκους 600 μ. θα διασχίζει ολόκληρο το τετράγωνο. Θα δημιουργηθεί επίσης ένας υπαίθριος χώρος συνάθροισης και εκδηλώσεων, με αμφιθεατρική διάταξη, αναψυκτήριο, ενώ θα συμπληρώνεται από δραστηριότητες παιχνιδιού, προσβάσιμες και σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα.

ΠΗΓΗ:  ΕΘΝΟΣ