Ενεργειακές κοινότητες: εμπόδια προς την «ενεργειακή δημοκρατία»

Η μη εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού μονομερώς από προμηθευτές ενέργειας και η καθυστέρηση να ενεργοποιηθούν οι δύο νέες νομικές μορφές ενεργειακών κοινοτήτων που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα, οι Κοινότητες Ανανεώσιμων Πηγών και οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών είναι τα βασικά προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι ενεργειακές κοινότητες.

Τα δύο βασικότερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ενεργειακές κοινότητες «για την πρακτική εφαρμογή της Ενεργειακής Δημοκρατίας» επισημαίνουν σε επιστολή τους προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), οι οργανώσεις Electra Energy και η Ένωση Καταναλωτών Η Ποιότητα της Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), με την υποστήριξη 14 ενεργειακών κοινοτήτων και φορέων, και ζητούν την παρέμβασή τους.

Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι ζητούν παρέμβαση αναφορικά με τα εξής δυο θέματα:

– Την εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σημειώνεται, οι προμηθευτές ενέργειας, δρώντας μονομερώς, δεν εφαρμόζουν τις συμβάσεις εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού. Οι ενεργειακές κοινότητες έχουν ήδη προβεί σε 134 έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, συνολικής ισχύος 65,7MW ανά την επικράτεια και έχουν λάβει όρους σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ, δηλαδή βρίσκονται σε λειτουργία ή είναι υπό κατασκευή. Ως εκ τούτου το πρόβλημα της μη εφαρμογής του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας δημιουργεί μία κρίσιμη μάζα χιλιάδων πολιτών/καταναλωτών, οι οποίοι παγιδεύονται σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας, ειδικά εν μέσω μιας γενικευμένης ενεργειακής κρίσης.

Οι οργανώσεις ζητούν την άμεση εφαρμογή από τον ΔΕΔΔΗΕ και τους προμηθευτές ενέργειας της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/15084/382 (ΦΕΚ 759Β/5.3.2019), άρθρο 5 (γ.)ι το οποίο ορίζει ότι: «Ο συμψηφισμός διενεργείται στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας που εκδίδει ο προμηθευτής για όλες τις συμψηφιζόμενες παροχές, βάσει πραγματικών δεδομένων καταμέτρησης που παρέχονται από́ τον αρμόδιο Διαχειριστή́ του δικτύου, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό́ πλαίσιο».

– Την αποσαφήνιση του νέου θεσμικού πλαισίου που νομοθέτησε η κυβέρνηση (νόμος 5037/2023 για τις ενεργειακές κοινότητες) που εισάγει δύο νέες νομικές μορφές ενεργειακών κοινοτήτων και συγκεκριμένα τις Κοινότητες Ανανεώσιμων Πηγών και τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών. Όπως υπογραμμίζεται, δεν αποσαφηνίζεται στο νέο θεσμικό πλαίσιο, το καθεστώς που θα ισχύσει για τις ενεργειακές κοινότητες του προηγούμενου νόμου 4513/2018 και την τυχόν μετατροπή τους σε μία από τις δύο νέες νομικές μορφές.

Οι οργανώσεις ζητούν από το υπουργείο την άμεση έκδοση των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων όπως προβλέπονται στο νέο θεσμικό πλαίσιο, προκειμένου να εφαρμοστεί πλήρως η νέα νομοθεσία και συγκεκριμένα να αποσαφηνιστεί ο τρόπος μετατροπής της ενεργειακής κοινότητας του ν. 4513/2018 σε Κοινότητα Ανανεώσιμων Πηγών ή Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών, καθώς και τις τυχόν επιπτώσεις ως προς τη μετατροπή τους.

Η Electra Energy και η ΕΚΠΟΙΖΩ, με την επιστολή τους, ζητούν την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ΡΑΑΕΥ ώστε, όπως σημειώνεται, να διευκρινιστούν τα παραπάνω κρίσιμα ζητήματα, με κύριο γνώμονα την προστασία του καταναλωτή προς μία ποιοτικότερη ενεργειακή μετάβαση.

«Οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη και δυσβάσταχτη οικονομική επιβάρυνση εκατοντάδων νοικοκυριών, και δη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, που αναμένουν την άμεση οικονομική ελάφρυνση από τα επενδεδυμένα κεφάλαιά τους σε έργα ενεργειακών κοινοτήτων» όπως αναφέρεται.

Την επιστολή στηρίζουν οι εξής ενεργειακές κοινότητες και φορείς:

• Ενεργειακή Κοινότητα ΥΠΕΡΙΩΝ
• Κοινέργεια
• Collective Energy
• ΕΣΕΚ ΣΥΝ.ΠΕ -Ενεργειακή Συνεταιριστική Εταιρεία Καρδίτσας
• Ενεργειακή Κοινότητα Νότιου Αιγαίου Αλληλενέργεια
• Ενεργειακή Κοινότητα Ηλιοτρόπιο Λέσβου
• Ενεργειακή Κοινότητα Αττικής
• Solarity.Coop
• EKOIN Υψηλάντη Κοζάνης
• Greenpeace Greece
• The Green Tank
• “Απόλλων” & “Ηώς” (ΕΚΟΙΝ του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών)
• Vrodados (Ενεργειακή Κοινότητα Χίου)
• Aέναον – Ενεργειακή Κοινότητα Ηλείων