Ενέργεια και νερό εκτινάσσουν το κόστος παραγωγής στον αγροτικό τομέα – Οι ευκαιρίες του ΠΑΑ 2014-2020 για Net Metering των αγροτών

Σημαντικό ρόλο στην ανταγωνιστικότατα ενός κλάδου παίζει το κόστος παραγωγής, καθώς είναι αυτό, που μεταξύ άλλων, επηρεάζει την τιμή στην οποία θα αγοράσει ο τελικός καταναλωτής το προϊόν από το ράφι των σούπερ μάρκετ.

Αυτός ο «ρόλος» είναι ιδιαίτερα σημαντικός στον αγροτικό κλάδο ο οποίος επηρεάζεται όχι μόνο από τις τιμές των εφοδίων, των ενοικίων και του κόστους πετρελαίου αλλά και από εξωγενείς παράγοντες όπως είναι τα καιρικά φαινόμενα, οι ασθένειες, τα παράσιτα κ.α. Στη φυτική παραγωγή το μεγαλύτερο μέρος του ποσοστού κόστους παρατηρείται στη δαπανούμενη ενέργεια ενώ στη ζωική παραγωγή το αντίστοιχο μέρος του κεφαλαίου καταναλώνεται σε ζωοτροφές.

Μερικές από τις ενέργειες που μπορούν να γίνουν, προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες και να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα είναι η βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων κατά τη χρήση ενέργειας και διαχείρισης των υδάτων στον αγροτικό χώρο και τον κανόνων κοστολόγησης.

Στη φυτική παραγωγή, το ενεργειακό κόστος μπορεί να αγγίξει ακόμη και το «τρομακτικό» 60% του συνολικού κόστους παραγωγής.

Σημαντική βοήθεια στην προσπάθεια μείωσης αυτού του κόστους είναι το πρόγραμμα Net Metering. Στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 προβλέπεται η ένταξη σχεδίων βελτίωσης μέσα από συμπράξεις προκειμένου να καταστεί οικονομικά δυνατή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων (φ/μ).

Μέσω αυτού του προγράμματος, οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να μπορούν να παράγουν οι ίδιοι το ρεύμα που καταναλώνουν, μέσω εγκατάστασης φ/μ και συμψηφισμού της ενέργειας που παράγουν, με αυτή που καταναλώνουν.

Η αγορά των ζωοτροφών μπορεί να φτάσει μέχρι και το 75% του κόστους παραγωγής στη ζωική παραγωγή. Λύση σε αυτό μπορεί να αποτελέσει η ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών, η αντικατάσταση τμήματος των ζωοτροφών με άλλες «ισοδύναμες» ζωοτροφές μικρότερου κόστους, η διατροφή ακριβείας, κλπ.

Παράλληλα, μεγάλη βοήθεια στη μείωση αυτού του σημαντικού κόστους είναι και η εφαρμογή κατάλληλων διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης που θα έχει ως αποτέλεσμα την ορθολογική αξιοποίηση μεγάλου μέρους των βοσκησίμων εκτάσεων της χώρας.

Επίσης, σημαντική βήμα προκειμένου να μειωθούν τα κόστη παραγωγής είναι η δημιουργία συνεργατικού και συνεταιριστικού κλίματος στον αγροτικό χώρο, που θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία οικονομίας μικρής κλίμακας, ισχυρή κατά τέτοιο τρόπου ώστε να μπορεί να ασκεί και να διαμορφώνει τις τιμολογιακές πολιτικές των ομάδων που εκπροσωπούν. Σημαντικό εργαλείο για τη μείωση του κόστους παραγωγής είναι οι οργανώσεις παραγωγών μέσω του νέου πλαισίου λειτουργίας των συνεταιρισμών, που δίνει ιδιαίτερα βάρος στις ομάδες και οργανώσεις παραγωγών καθώς και στις διεπαγγελματικές οργανώσεις.

Έτσι δίνεται η δυνατότητα στους αγρότες να πετύχουν καλύτερες τιμές, τόσο για τα προϊόντα τους όσο και στα εφόδιά τους. Θετική ανταπόκριση από το τραπεζικό σύστημα βρήκε το μέτρο «Κάρτα του Αγρότη». Μέσω αυτής, ο αγρότης έχει τη δυνατότητα να λάβει μέχρι και το 80% της βασικής ενίσχυσης που δικαιούται τη συγκεκριμένη χρονιά, με χαμηλότοκη χρηματοδότηση, εξασφαλίζοντάς έτσι στους δικαιούχους επιπλέον ρευστότητα. Ένα μέτρο το οποίο αναμένεται, έμμεσα να ελαφρύνει το κόστος παραγωγής είναι το μέτρο των αγροτικών συμβούλων. Εντός του επόμενου διαστήματος, αναμένεται να δημιουργηθούν τουλάχιστον 300 δομές σε όλη τη χώρα, στις οποίες θα απασχοληθούν περισσότεροι από 1.000 γεωτεχνικοί. Έτσι, μέσω αυτών των δομών, τόσο οι αγρότες όσο και οι κτηνοτρόφοι θα έχουν τη δυνατότητα να λάβουν δωρεάν συμβουλές, που μέχρι σήμερα γίνονται από προμηθευτές των εφοδίων τους, κτηνιάτρους, μελετητές κλπ.