Στους τομείς της Ενέργειας και των Υποδομών στις Μεταφορές διαφαίνονται επενδυτικές ευκαιρίες για συνεργασία τη ελληνικών ομίλων της χώρας με τη Β. Μακεδονία. Μετά από μία μακρά περίοδο στασιμότητας, η γειτονική χώρα προωθεί δυναμικά έργα ενεργειακής αναβάθμισης. Επίσης τρέχει νέους διαγωνισμούς για οδικά και σιδηροδρομικά.
Ήδη ενσωμάτωσε στην εθνική νομοθεσία την τρίτη δέσμη μέτρων της ΕΕ για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
Με την τρίτη δέσμη μέτρων της Ε.Ε για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας το γειτονικό κράτος σπεύδει να προλάβει το τρένο των ΑΠΕ, αξοιώντας τα ευρωπαϊκα χρηματοδοτικά εργαλεία. Η μικρή δυναμικότητα των εγκατεστημένων μονάδων ΑΠΕ που ανήλθε σε 133 MW, (εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών) καταδεικνύει ότι η Β. Μακεδονία τώρα ξεκινάει τα πρώτα της βήματα για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής, μέσω της εγχώριας ενέργειας. μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Στις προτεραιότητες της, βρίσκοντα τα έργα Φωτοβολταϊκών, τα Αιολικά, αλλά και η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, με τις προκηρύξεις διαγωνισμών, να βρίσκονται προ των πυλών.
Η κρατική εταιρεία παραγωγής και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, Elektrani na Severna Makedonija (ESM), σε συνέχεια του διαγωνισμού που προκήρυξε τον Απρίλιο 2019 για την προμήθεια και εγκατάσταση του πρώτου φωτοβολταϊκού πάρκου μεγάλης κλίμακας στη χώρα, ισχύος 10 MW, πλησίον του θερμοηλεκτρικού εργοστασίου TPP Oslomej (περίπου 110 χλμ νοτιοδυτικά των Σκοπίων) ανακοίνωσε ότι, σχεδιάζει την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας του σταθμού, με στόχο να αντικαταστήσει πλήρως το παλιό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από άνθρακα ισχύος 125 MW. Το έργο ύψους 8,7 εκατ. ευρώ θα υποστηριχτει χρηματοδοτικά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), με 5,9 εκατ. ευρώ,
Η κρατική εταιρεία παραγωγής και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, Elektrani na Severna Makedonija (ESM) αναμένεται να προχωρήσει στην προκήρυξη διαγωνισμού που αφορά τη δεύτερη φάση επέκτασης του αιολικού πάρκου Bogdanci, που προβλέπει την κατασκευή 4 ακόμη ανεμογεννητριών συνδυασμένης εγκατεστημένης ισχύος 13,8 MW. Η επέκταση του αιολικού πάρκου Bogdanci θα προσθέσει 37 GWh της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την προμήθεια περίπου 6.000 νοικοκυριών. Η νέα επένδυση θα αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της ESM κατά 3%.
Στον τομέα της αιολικής ενέργειας σημειώνεται η λειτουργία του αιολικού πάρκου Bogdanci, εγκατεστημένης ισχύος 36,8 MW. Την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των 16 ανεμογεννητριών SWT-2.3-93 υλοποίησαν οι εταιρίες Siemens Ελλάδος και Siemens Wind Power Δανίας, ενώ κοινοπραξία της Siemens Α.Ε. και της Τέρνα Ενεργειακή Α.Β.Ε.Τ.Ε. ανέλαβε το σκέλος της ανάπτυξης των αναγκαίων υποδομών. Η κατασκευή της μονάδας στοίχισε 55,5 εκατ. ευρώ.
Σε εξέλιξη είναι και η κατασκευή ηλιακών φωτοβολταϊκών (PV) σταθμών ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένης εγκατεστημένης ισχύος 35 MW στους δήμους Sveti Nikole (εγκατεστημένης ισχύος 25 MW) και Makedonski Brod (εγκατεστημένης ισχύος 10 MW). Σύμφωνα με ανακοινώσεις του Υπουργείου Οικονομίας της Βορείου Μακεδονίας, ο εν λόγω διαγωνισμός προσέλκυσε το έντονο ενδιαφέρον επενδυτών, αφού συνολικά 82 εγχώριες και ξένες εταιρείες υπέβαλαν σχετικές προσφορές (η προθεσμία υποβολής προσφορών έληξε στις 30.8.2019).
Προ των πυλών βρίσκεται το έργο κατασκευής των υδροηλεκτρικών σταθμών Cebren και Galiste σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της κυβέρνησης.Το κόστος του έργου υπολογίζεται σε 220 εκατ. ευρώ.
Κλάδος Υποδομών και Μεταφορών
Η έναρξη διαγωνιστικών διακασιών αναμένονται σε μιά οδικά έργα της Β. Μακεδονίας, όπως η η αναβάθμιση της οδικής σύνδεσης Βόρειας Μακεδονίας – Κοσόβου, ως προς το σκέλος Σκοπίων – Blace. σε πρώτη φάση, θα ανακατασκευασθεί ο υφιστάμενος δρόμος, έργο το οποίο υπολογίζεται ότι θα κοστίσει 4 εκατ. ευρώ. Εν συνεχεία, θα κατασκευαστεί ο αυτοκινητόδρομος, για τον οποίον, σύμφωνα με τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, κ. G. Sugareski έχουν ήδη διενεργηθεί οι μελέτες εφικτότητας και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και ορισμένες γεωτεχνικές έρευνες. Προκειμένου να επισπευσθεί η κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου, αποφασίστηκε σε διυπουργική σύσκεψη η ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών για την αξιοποίηση της χρηματοδότησης ύψους 1,3 εκατ. ευρώ που εξασφαλίσθηκε από το Επενδυτικό Πλαίσιο Δυτικών Βαλκανίων, για την κατάρτιση των μελετών σχεδιασμού του αυτοκινητοδρόμου.
Η δημόσια εταιρεία αυτοκινητοδρόμων της Βόρειας Μακεδονίας, ‘PESR’ θα επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό για την πρώτη φάση του έργου κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου Σκοπίων – Blace, καθώς κηρύχθηκε άγονος (υπεβλήθη μία μόνο προσφορά εκτός προϋπολογισμού έργου).
Τέλοςη κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας εξασφάλισε δάνειο ύψους 28 εκατ. ευρώ από την EBRD για τη χρηματοδότηση της κατασκευής νέου δρόμου ταχείας κυκλοφορίας (μήκους 23,5 χλμ.) μεταξύ των πόλεων Štip και Radoviš, έργο το οποίο αναμένεται να συμβάλει στην ασφαλέστερη και ταχύτερη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων προς τα σύνορα με τη Βουλγαρία.
Τα Σιδηροδρομικά
Σοβαρό επενδυτικο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα σιδηροδρομικά έργα. Βάσει του Μνημονίου Κατανόσης που υπέγραψε η Βόρεια Μακεδονία υπέγραψε, με τη Βουλγαρία για τις σιδηροδρομικές μεταφορές, με το οποίο οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ολοκληρώσουν την κατασκευή των σιδηροδρομικών υποδομών τους μέχρι τα μεταξύ τους σύνορα. Ο σιδηρόδρομος που θα συνδέσει τις δυο γειτονικές χώρες θα είναι μήκους 89 χλμ. Προ των πυλών, είναι η προκύρηξη του διαγωνισμού για το 3ο τμήμα Kriva Palanka – Deve Bair (σύνορα με Βουλγαρία), σχεδιάζεται, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών της Βόρειας Μακεδονίας, G. Sugareski, να προκηρυχθεί.
Το συνολικό μήκος του συγκεκριμένου τμήματος είναι μικρότερο από τα άλλα δύο (24 χλμ.), αλλά το εκτιμώμενο κόστος του ανέρχεται στα 350 – 400 εκατ. ευρώ, λόγω των τεχνικών δυσκολιών που προκύπτουν από τη μορφολογία του εδάφους. Η Κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας έχει εξασφαλίσει, μέχρι στιγμής, χρηματοδότηση ύψους 60 εκατ. ευρώ από κονδύλια ΙΡΑ και σχεδιάζει να διεκδικήσει επιπλέον χρηματοδότηση, προκειμένου να καλύψει το υψηλό κόστος του έργου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα παρουσιάζει η σιδηροδρομική σύνδεση Μοναστηρίου – Kremenica, η οποία ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2018 (τον Απρίλιο 2019 πραγματοποιήθηκε δοκιμή λειτουργίας της). Η εν λόγω σιδηροδρομική γραμμή σχεδιάζεται να συνδέεται με το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο στον σταθμό Μεσονησίου και να καταλήγει στη Φλώρινα (διακλάδωση Χd του Πανευρωπαίκού Διαδρόμου Χ). Το έργο, συνολικού κόστους 22,5 εκατ. ευρώ, περιελάμβανε εκτός από την ανακατασκευή της ίδιας της γραμμής μήκους 17 χλμ. και έργα ανακατασκευής μικρών γεφυρών και σημείων διασταύρωσης της γραμμής με το οδικό δίκτυο, νέας σήμανσης, καθώς και εισαγωγής νέων τηλεπικοινωνιακών συστημάτων.
Ο «οδηγός επιχειρείν 2019», που εξέδωσε το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας της Ελλάδας στα Σκόπια, καταγράφει αναλυτικά τους κλάδους που παρουσιάζουν επιχειρηματικό ενδιαφέρον και ευκαιρίες για του ελληνικές εταιρείες. Σ΄αυτόν εκτός από τους προαναφερθέντες τομείς, καταγράφονται και οι εξής ακόμη:
*Λατομείων, ορυχείων, μεταλλείων και μεταλλοβιομηχανιών
*Κατασκευών και Δομικών υλικών
– *Υποδομών – εκσυγχρονισμός και βελτίωση μεταφορικών υποδομών
-*Αγροτικός τομέας και τρόφιμα
– Τομέας τουρισμού ( του ιαματικού και εκμετάλλευσης των φυσικών θερμών πηγών της χώρας)
