Επιτυχίες στην ανακύκλωση με πράσινες γωνίες
ΑυτοδιοίκησηΕπωνύμωςΟικονομίαΠεριβάλλονΥποδομέςΧρήμα 3 Απριλίου 2023 Αργύρης
Του Θεόδωρου Βώρου, Οικονομολόγος-Στατιστικός MSc
Πράσινες Γωνίες και Ανακύκλωση στο Δήμο Βόρειας Κέρκυρας: Τα στοιχεία τεκμηρίωσης για την περίοδο 2019-2022 και τα βασικά συμπεράσματα, που προκύπτουν από τη στατιστική ανάλυση των στοιχείων για την ανακύκλωση στο Δήμο Βόρειας Κέρκυρας είναι:
1) η χωριστή συλλογή στις πράσινες γωνίες δίνει ανακυκλώσιμα υλικά πολύ υψηλής καθαρότητας, άνω του 99% , απολύτως συμβατό με τα ποσοστά καθαρότητας που έχουν πετύχει άλλοι δήμοι που εφαρμόζουν χωριστή συλλογή πχ Χαλάνδρι για τα οργανικά, δήμος 3Β για τη συλλογή πόρτα-πόρτα, δήμος Τήλου κλπ , συνεπώς μεγάλη εξοικονόμηση κόστους.
2) στα πλαστικά το PET αποτελεί το 65%, ένδειξη εξοικονόμησης, που μπορούσε να προκύψει πχ με χρήση φίλτρων νερού.
3) με απλό και πολύ οικονομικό τρόπο (πράσινες γωνίες) στη βόρεια Κέρκυρα συλλέγουν το 10,9% των υλικών χαρτί, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί, τα οποία αποτελούν περίπου το 40% του συνόλου των παραγόμενων ΑΣΑ, δηλ το 10,9/40 = περίπου το 25% των υλικών αυτών. Καθόλου αμελητέα ποσότητα.
4) ειδική μνεία πρέπει να γίνει για το γυαλί, όπου η εφαρμογή του συστήματος συλλογής πόρτα πόρτα δίνει υπέρβαση του στόχου ΕΣΔΑ’2025 κατά 206%, από τους πρώτους μήνες εφαρμογής.
5) όσον αφορά τα οργανικά και τη χωριστή συλλογή τους ο δήμος ακόμη βρίσκεται στο 0%. Εδώ ακριβώς είναι και το μεγάλο στοίχημα. Η υλοποίηση προγραμμάτων οικιακής – συνοικιακής κομποστοποιησης.
Πράσινες Γωνίες και Ανακύκλωση με αριθμούς στο ΔΒΚ (Δήμο Βόρειας Κέρκυρας) . Περίοδος 2019-2022.
Ο Δήμος Βόρειας Κέρκυρας, δημοφιλής νησιωτικός προορισμός, έχει έκταση 193,1τ.μ. και πληθυσμό 17.455μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2021). Παράγονται ετησίως 10-14 χιλ τόνοι ΑΣΑ (Αστικών Στερεών Αποβλήτων). Ο κλάδος του τουρισμούεκτιμάται ότι συνεισφέρεικατά 40%-45% στη συνολική παραγωγή ΑΣΑ .
Το καινοτόμο κοινωνικό φαινόμενο Πράσινες Γωνίες στην Κέρκυραπρωτοεμφανίζεται τον Μάρτιο’2018, αποκλειστικά από εθελοντικές πρωτοβουλίες, μέσα στο απόγειο της κρίσης στη διαχείριση αποβλήτων. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τους,συλλέχθηκαν 1000 τόνοιυψηλής καθαρότητας ανακυκλώσιμων, που αντιστοιχεί στο 30% της ποσότητας που ανέκτησε ο τότε ενιαίος δήμος με όλο το μηχανισμό και την υλικοτεχνική του υποδομή.
Ο ΔΒΚ αγκαλιάζει το φαινόμενο,το εντάσσει στον στρατηγικό σχεδιασμό. Από μόλις 6 το 2019, σήμερα λειτουργούν 160+1 πράσινες γωνίες των τεσσάρων ρευμάτων και άνω, καλύπτοντας όλες τις κοινότητες του δήμου (94 στις κοινότητες, 13 σε δομές, 24σε ξενοδοχεία,29 σε σχολεία). Το προσεχές διάστημα θα προστεθούν στο δίκτυο άλλες 40. Η αποκομιδή ανακυκλώσιμων γίνεται με ειδικά απορριμματοφόρα του δήμου, για χαρτί , πλαστικά και γυαλί, με προορισμό το ΚΔΑΥ Κέρκυρας.
Αποτελέσματα εφαρμογής του μοντέλου πράσινων γωνιών ανακύκλωσης:
-Ο ΔΒΚ επενδύει στη χωριστή συλλογή. Εντός δύο ετών, με ελάχιστους πόρους, από 0% το 2019, πετυχαίνει καθαρή ανακύκλωση 4,8% το 2020, 10,3% το 2021, από τις καλύτερες επιδόσεις πανελλαδικώς. Να σημειωθεί ότι οι ελληνικοί δήμοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία κινούνται στην περιοχή του 5% , δουλεύοντας με το σύστημα του μπλε κάδου και μάλιστα με ανοιχτό καπάκι. Το 2022 η μεγάλη αύξηση +31,3% της παραγωγής σύμμεικτωναντισταθμίζει την αύξηση +38,6% στη συλλογή ανακυκλώσιμων,καταγράφοντας 10,9% ποσοστό ανακύκλωσης.Το σύνολο των παραγόμενων ΑΣΑ για το 2022 σημειώνει +32,1% σε σχέση με το 2021, και +29,3% σε σύγκριση με το 2019, που ήταν έτος ρεκόρ για τις αφίξεις τουριστών.
Διαγραμμα 1 Συμμεικτα Ανακυκλωση ΑΣΑ 2019 2022 (1)
-Η παραγωγή αποβλήτων παρουσιάζει έντονη εποχικότητα. Κατά τη θερινή περίοδο οι παραγόμενες ποσότητες ΑΣΑ τριπλασιάζονται και τετραπλασιάζονται.
Διαγραμμα 2 Συμμεικτα Ανακυκλωση Μηνιαίες Ποσότητες 2022
Δεδομένου ότι η καθαρότητα των προδιαλεγμένων υλικών υπερβαίνει το 99%, καθώς το υπόλειμμα διαλογής τους σε χωριστή παρτίδα είναι μέχρι 1% σύμφωνα με βεβαίωση ΚΔΑΥ Κέρκυρας, ενώσε όλα τα ΚΔΑΥ πανελλαδικώς ξεπερνά το 50% (55%-65% σε ΚΔΑΥ Κέρκυρας), το καθαρό ποσοστό ανακύκλωσηςγια το 2022 διαμορφώνεται σε 10,8%.
Πίνακας1 ΔΒΚ ΑΣΑ και ποσοστα ανακύκλωσης 2019 2022
Η συλλογή ανακυκλώσιμων του δήμου το 2021 (864 τόνοι) σε σύγκριση με 2020 (342 τόνοι) σημειώνει αύξηση +152,7% (+169,8% εάν συμπεριληφθεί και η ΚοινΣΕπ).
Το 2022 ο ΔΒΚ στη συλλογή ανακυκλώσιμων επιτυγχάνει:
α)+47% (1.271 τόνοι)
β)+38,6% συνολικά μαζί με ΚοινΣΕπ (1.486 τόνοι),
γ)+94,5% στη συλλογή πλαστικών (226 τόνοι) λόγω επέκτασης δικτύου πράσινων γωνιών , και +77,6% συνολικά μαζί με ΚοινΣΕπ (279 τόνοι)
δ)+74,2% στη συλλογή γυαλιού (543 τόνοι).
Πίνακας2 Συλλογή Ανακυκλώσιμων ανά Υλικό 2019 2022
-Σύνθεση συλλογής ανακυκλώσιμωνανά υλικό για το 2022: χαρτί 37,4%, πλαστικά 18,8%, μέταλλα 6,5%, γυαλί 36,5%, ρούχα και λοιπά ΣΕΔ (ΑΦΗΣ, μελανοταινίες , τηγανέλαια κλπ)0,8%.
Διαγραμμα 3 Σύνθεση Συλλογής Ανακυκλώσιμων ανά Υλικό 2022
-Όσον αφορά τη σύνθεση συλλογής ανά τύπο πλαστικού, σημαντικό εύρημα είναι ότι τοPETαποτελεί το 64,4%, ένδειξη της μεγάλης εξάρτησης της Κέρκυρας από την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού ως αποτέλεσμα της κακής ποιότητας του νερού από το δίκτυο.
Διαγραμμα 4 Σύνθεση Συλλογής Πλαστικών ανά Τύπο Πλαστικού 2022
-Κάλυψη εθνικών στόχων ανακύκλωσηςΕΣΔΑ 2025: α) σε χαρτί: κάλυψη κατά 36% β) σε πλαστικά: 32% γ) σε μέταλλα: 32% δ) σε γυαλί : 206% (υπερκάλυψη στόχου λόγω εφαρμογής συλλογής πόρτα-πόρτα, ένδειξη των εξαιρετικών αποτελεσμάτων σε πολύ σύντομο χρόνο που μπορεί να δώσει η συγκεκριμένη μέθοδος) ε) οργανικά 0%, καθώς ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων. Δεν υπάρχει μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ), και στο επόμενο διάστημα ο δήμος σχεδιάζει να αναπτυχθεί η οικιακή-συνοικιακή κομποστοποίησηστ) λοιπά: 0%.
Πίνακας 3 ΔΒΚ Στόχοι ΕΣΔΑ 2025 και 20230 ανα Υλικό – Κάλυψη Στόχων ΕΣΔΑ 2025
ΔΒΚ : Βασικοί Δείκτες Διαχείρισης Αποβλήτων 2022:
α) Παραγωγή ΑΣΑ=781,9kg/κάτοικο,
β) Συλλογή Ανακυκλώσιμων= 85,1kg/κάτοικο,
γ) Ανάκτηση =84,7kg/κάτοικο,
δ) Ανάκτηση Συσκευασιών = 73,5kg/κάτοικο ,
ε) Δείκτης Περιβαλλοντικής Όχλησης =70,7τόνοι ΑΣΑ/km2,
στ) Δείκτης Ταφής = 697,1kg/κάτοικο
ζ) Παραγωγή ΑΣΑ (tn/εκατ. € ΑΕΠ)=42,1 tn/εκατ € ΑΕΠ.
Πίνακας4 ΔΒΚ Δείκτες Διαχείρισης Αποβλήτων 2019-2022
Μερικά από τα οφέλη που προκύπτουν από κάθε τόνο ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών:
-Εξοικονόμηση σεκόστη μεταφοράς σύμμεικτων αποβλήτων , τέλη εισόδου και ταφής σε ΧΥΤΑΠαλαίρου(περίπου 200€/τόνος), και περιβαλλοντικό φόρο 800€/τόνος για τις πλαστικές συσκευασίες που δεν θα ανακτηθούν (μετακύλιση σε δήμους το 2023).
-Δυνατότηταεπιστροφής 50% του τέλους ταφής με τη μορφή χρηματοδότησηςδράσεων κυκλικής οικονομίας από το Πράσινο Ταμείο, συνεπιπλέον 40% εφόσον επιτυγχάνονται ψηλά ποσοστά ανακύκλωσης.
-Διεκδίκηση Επιδότησης ΕΕΑΑ έως 60€/τόνος για τις ανακτηθείσες ποσότητεςαποβλήτων συσκευασίας.(73,5kg/κάτοικο>40kg/κάτοικοσε ΔΒΚ το 2022)
Η δημοσίευση μηνιαίων στοιχείων της ανακύκλωσης συνεισφέρειστην αλλαγή κουλτούρας καιστην επίτευξη ψηλών στόχων.
Ο καλά ενημερωμένος πολίτης πολύ πιθανότερο να αποτελέσει μέρος της λύσης.
*Βώρος Θεόδωρος Οικονομολόγος Στατιστικός MSc
