ΕΣΠΑ: πως και γιατί οι επιδοτήσεις δεν φθάνουν στις επιχειρήσεις

Η καθυστέρηση τόσο στις εντάξεις όσο και στις εκταμιεύσεις είναι μεταξύ των πέντε παραγόντων που υπονομεύουν το ΕΣΠΑ και κρατούν καθηλωμένη κάτω από το 30% την απορρόφησή του αναχαιτίζοντας τη συμβολή του προγράμματος στην αναδιάρθρωση των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδας (ΣΕΣΜΑ) αξιολογεί αρνητικά την πορεία του ΕΣΠΑ στον κύκλο της ελληνικής οικονομίας. Σε έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος μεταξύ των μελών του για τη συμβολή του ΕΣΠΑ στην ανάπτυξη της οικονομίας, στη βελτίωση των διαθρωτικών προβλημάτων της, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, μόνο 1 στους 4 απάντησε ότι η συμβολή αυτή είναι σημαντική.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Δ. Σκούταρη, μέλους του ΔΣ του ΣΕΣΜΕ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «η πραγματική συνολική απορρόφηση των ενταγμένων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ κινείται σε ποσοστό κάτω του 30%». Ειδικότερα για το ΕΠΑνΕΚ, το οποίο αποτελεί ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, καθώς κατά κύριο λόγο επιχορηγεί επενδυτικά σχέδια υφιστάμενων ή υπό σύσταση επιχειρήσεων, η απορροφητικότητα για το 2019 έφτασε στο 30,65%, ενώ ο στόχος για το 2020 είναι να ανέλθει στο 50%.

Κατά τον Δ. Σκούταρη για τη χαμηλή συμβολή του ΕΣΠΑ στην αναδιάρθρωση των ελληνικών επιχειρήσεων ευθύνονται πέντε παράγοντες:

1.Απουσιάζουν ο σχεδιασμός και η ενεργοποίηση δράσεων για την προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες απαιτήσεις.

2.Σημαντικές δράσεις δεν έχουν προκηρυχθεί, ενώ άλλες δράσεις είναι ανεπαρκείς

3.Καθυστερούν οι προκηρύξεις με ευθύνη όλων των παραγόντων που είχαν επιφορτιστεί με το σχεδιασμό και τη διαχείριση του ΕΣΠΑ

4.Οι εντάξεις στις δράσεις του ΕΣΠΑ γίνονται με πολύ αργούς ρυθμούς

5.Με πολύ αργούς ρυθμούς γίνονται και οι εκταμιεύσεις προς τους δικαιούχους, γεγονός που στερεί ρευστότητα από την αγορά και επιβραδύνει σημαντικά την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση της ελληνικής οικονομίας στο σύνολό της, όπως υπογραμμίζει ο κ. Σκούταρης.

Υπάρχουν ωστόσο προοπτικές αντιστροφής της εικόνας σύμφωνα με τον ίδιο:

«Θεωρούμε ότι με τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί τόσο από τον ΣΕΣΜΑ, όσο και από άλλους φορείς, στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το κλίμα θα αντιστραφεί και η πραγματική οικονομία θα αξιοποιήσει τις επενδυτικές και αναπτυξιακές δυνατότητες των επιχειρήσεων, που προσδίδουν οι δράσεις του ΕΣΠΑ».

Τι πιστεύουν οι σύμβουλοι μάνατζμεντ

Σύμφωνα  με το “Βαρόμετρο του ΣΕΣΜΑ για την Οικονομία”- GRe+1, το οποίο καταγράφει τις απόψεις, εκτιμήσεις και προσδοκίες των εταιρειών- μελών του ΣΕΣΜΑ για την πορεία της οικονομίας, τους συντελεστές της παραγωγής, τους ανασταλτικούς παράγοντες/ μπόδια στην επιχειρηματική δράση στην Ελλάδα:

-Το 55% θεωρεί μέτρια τη συμβολή του ΕΣΠΑ στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης

-Μόνο το 24,4% θεωρεί τη συμβολή αυτή σημαντική

-Χαμηλή θεωρεί τη συμβολή του ΕΣΠΑ στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών το 52,4% των εταιρειών-μελών του ΣΕΣΜΑ

-Το 68,3% θεωρεί χαμηλή τη συμβολή του ΕΣΠΑ στην αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας.

-Υψηλότερα του 25% ήταν τα ποσοστά των ερωτηθέντων σε 4 ερωτήσεις, για τη συμβολή του ΕΣΠΑ στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη μείωση του ποσοστού ανεργίας, στην αύξηση άμεσων παραγωγικών επενδύσεων και στην εισαγωγή νέων τεχνoλογιών.

Η γενική εικόνα που προκύπτει από το «Βαρόμετρο» του ΣΕΣΜΑ για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω του ΕΣΠΑ, είναι ότι η συμβολή του ήταν μικρή. Αυτό πιστεύει η πλειονότητα, δηλαδή το 63,3%, των συμβούλων μάνατζμεντ. Μόνο το 30,4%, απάντησε ότι η συμβολή του ήταν “αρκετή” και μόλις το 2,5% ότι ήταν «σημαντική», έναντι του 3,8% που απάντησε “ανύπαρκτη”.

Οι σύμβουλοι μάνατζμεντ, θεωρούν ότι οι κυριότεροι τομείς στην ανάπτυξη των οποίων το ΕΣΠΑ συνέβαλε, ήταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η εξοικονόμηση ενέργειας και η βελτίωση της οργάνωσης των επιχειρηματικών μονάδων.

Καλύτερη εικόνα έχουν οι σύμβουλοι μάνατζμεντ για τη συμβολή του ΕΣΠΑ στη βελτίωση των υποδομών και μεταφορών και δικτύων. Στον αντίποδα, θεωρούν περιορισμένη τη συνεισφορά του ΕΣΠΑ στη βελτίωση της αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης.