Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης: έργα 30,5 δισ. ευρώ σε 4100 σελίδες-κατατέθηκε στην ΕΕ

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Αθήνα και Βρυξέλλες ανακοίνωσαν την Τετάρτη 28 Απριλίου 2021 ότι κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»,  το οποίο σε 4.100 σελίδες, περιλαμβάνει προτάσεις έργων και προγραμμάτων χρηματοδοτικής στήριξης συνολικού ύψους 30,5 δισ ευρώ, εκ των οποίων 17,8 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ για δάνεια.

Η Ελλάδα και η Γερμανία, που κατέθεσαν την Τετάρτη 28 Απριλίου 2021 και η Πορτογαλία που προηγήθηκε,  είναι οι τρεις πρώτες χώρες της ΕΕ,  που κατέθεσαν επισήμως τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας τα οποία καθορίζουν τις μεταρρυθμίσεις και τα έργα δημόσιων επενδύσεων που σχεδιάζει να υλοποιήσει κάθε κράτος μέλος με τη στήριξη του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF)

-«Το ελληνικό σχέδιο διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις πυλώνες: έναν πράσινο, έναν ψηφιακό, έναν που αφορά την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή, και έναν που αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον οικονομικό και θεσμικό μετασχηματισμό. Το σχέδιο προτείνει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που αφορούν και τους επτά ευρωπαϊκούς εμβληματικούς τομείς», ανακοίνωσε η ΕΕ,  επισημαίνοντας ότι:

Ο RRF είναι το κύριο εργαλείο του μέσου NextGenerationEU, του σχεδίου της ΕΕ για να εξέλθει ισχυρότερη από την πανδημία COVID-19. Θα διαθέσει έως και 672,5 δισ. ευρώ για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων (σε τιμές 2018). Το ποσό αυτό κατανέμεται σε επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 312,5 δισ. ευρώ και 360 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων. Ο RRF θα διαδραματίσει καίριο ρόλο βοηθώντας την Ευρώπη να βγει ισχυρότερη από την κρίση και διασφαλίζοντας την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Η παρουσίαση αυτών των σχεδίων είναι επακόλουθο εντατικού διαλόγου ανάμεσα στην Επιτροπή και τις εθνικές αρχές των εν λόγω κρατών μελών κατά τους τελευταίους μήνες.

Επόμενα στάδια

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα σχέδια εντός του επόμενου διμήνου με βάση τα έντεκα κριτήρια που ορίζονται στον κανονισμό και θα μετατρέψει το περιεχόμενό του σε νομικά δεσμευτικές πράξεις. Η αξιολόγηση αυτή, μεταξύ άλλων, θα εξετάσει κατά πόσον τα σχέδια συμβάλλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων ή σημαντικού υποσυνόλου των προκλήσεων που προσδιορίζονται στις σχετικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις που εκδίδονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει επίσης κατά πόσον τα σχέδια αφιερώνουν τουλάχιστον το 37 % των δαπανών σε επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που στηρίζουν τους κλιματικούς στόχους, και το 20 % στην ψηφιακή μετάβαση. Βάσει πρότασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο θα έχει στη διάθεσή του, κατά κανόνα, τέσσερις εβδομάδες για να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής.

Η έγκριση του σχεδίου από το Συμβούλιο θα προετοιμάσει το έδαφος για την εκταμίευση προχρηματοδότησης ύψους 13 % για κάθε κράτος μέλος. Αυτό εξαρτάται από την έναρξη ισχύος της απόφασης για τους ιδίους πόρους, η οποία πρέπει πρώτα να εγκριθεί από όλα τα κράτη μέλη.

Η Επιτροπή  ανακοίνωσε επίσης ότι “έχει πλέον λάβει συνολικά τρία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται εντατικά με τα υπόλοιπα κράτη μέλη για να τα βοηθήσει να καταρτίσουν σχέδια υψηλής ποιότητας”.

Έργα και δράσεις του ελληνικού σχεδίου

Τα σημαντικότερα έργα και δράσεις του ελληνικού σχεδίου είναι τα εξής:

Αξονας 1 – πράσινη μετάβαση (6 δισ. ευρώ).

• «Εξοικονομώ Αυτονομώ» (1,081 δισ. ευρώ) για ενεργειακή αναβάθμιση ιδιωτικών κατοικιών με νέα κριτήρια επιδότησης.
• «Εξοικονομώ Επιχειρώντας» ύψους 450 εκατ., για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
• «Ηλέκτρα» 200 εκατ. για έργα ενεργειακής εξοικονόμησης στο Δημόσιο.
• Συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (450 εκατ.).
• Ηλεκτρική διασύνδεση νησιών – Κυκλάδων (195 εκατ.).
• Στρατηγικές αστικές αναπλάσεις, π.χ. Ελαιώνας, νότιο παραλιακό μέτωπο Αττικής, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και αλλού (475 εκατ.).
• Ανακαίνιση ΟΑΚΑ (43 εκατ.).
• Πολεοδομικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα (250 εκατ.).
• Ηλεκτροκίνηση συγκοινωνιών (220 εκατ.).
• Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης (224 εκατ.).

Άξονας 2 – ψηφιακή μετάβαση (2,1 δισ. ευρώ).

• Ασύρματα δίκτυα 5G στο εθνικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων (130 εκατ. ευρώ). Θα αναπτυχθούν σε 6 αυτοκινητοδρόμους, καλύπτοντας 2.011 χλμ.
• Υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών για σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με τα νησιά και με άλλες χώρες, όπως η Κύπρος (89 εκατ.).
• Ψηφιοποίηση των αρχείων του κράτους (565 εκατ.). Θα αφορούν διάφορους τομείς, όπως η Δικαιοσύνη, οι πολεοδομίες, το κτηματολόγιο, η μετανάστευση, ο ΕΦΚΑ, με στόχο τη βελτίωση της ταχύτητας εξυπηρέτησης του πολίτη.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων (375 εκατ.). Αφορά την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασία από απόσταση, ψηφιακό γραφείο, digital marketplace, κυβερνοασφάλεια κτλ.

Αξονας 3 – απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή (5,2 δισ. ευρώ).

• Νέα στρατηγική για τη διά βίου μάθηση και το εθνικό σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων (1,040 δισ. ευρώ). Προβλέπει τη συστηματική και διαρκή αξιολόγηση των παρόχων, συνδέει την αμοιβή τους και την αμοιβή των καταρτιζομένων με πιστοποίηση απόκτησης δεξιοτήτων από τρίτους.
• Μεταρρύθμιση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (479 εκατ.). Θα χρηματοδοτηθούν προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα για ανέργους, για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, καθώς και ειδικά προγράμματα για περιοχές μετάβασης (απολιγνιτοποίησης), καθώς και αντίστοιχες με προβλήματα αποβιομηχάνισης και περιοχές με μεγάλα ποσοστά εποχικής απασχόλησης.
• Προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια (471 εκατ.).
• Ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης (364 εκατ.). Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού, ψηφιακές υποδομές σε όλες τις τάξεις.
• Ανακαινίσεις και εκσυγχρονισμός των νοσοκομείων σε όλη την Ελλάδα (317 εκατ.).
• Ενίσχυση της παιδικής προστασίας, με δημιουργία βρεφονηπιακών σταθμών ή θέσεων σε σταθμούς, μεταρρύθμιση των προγραμμάτων τους, ενίσχυση των προγραμμάτων αποϊδρυματοποίησης παιδιών με σοβαρές αναπηρίες (184 εκατ.).

 Αξονας 4 – ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας (4,8 δισ.).

• Ψηφιακός μετασχηματισμός της ΑΑΔΕ με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας στη συλλογή των φόρων (174 εκατ.).
• Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας (450 εκατ.).
• Ανάπτυξη και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος με παρεμβάσεις για τον ορεινό τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας (ιαματικές πηγές), τον αγροτουρισμό και τη γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα των παραλιών (260 εκατ. ευρώ).
• Μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα (520 εκατ.).

Ενημέρωση στο Προεδρικό Μέγαρο

Στο γεγονός ότι η χώρα μας κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» αναφέρθηκε αρχικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο διάλογο που είχε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στη συνάντηση  τους στο Προεδρικό Μέγαρο.

«Σας έχω φέρει εδώ ένα στικάκι το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο του σχεδίου, είναι παραπάνω από 4.100 σελίδες, είναι μια πολύ σημαντική δουλειά η οποία έχει γίνει από Έλληνες για Έλληνες, ένα σχέδιο το οποίο έχει τη δυνατότητα να αναδιατάξει πλήρως το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, να διαθέσει σημαντικούς πόρους στη ψηφιακή μετάβαση, στην προσπάθεια την οποία πρέπει να καταβάλλουμε για να μετατρέψουμε την ελληνική οικονομία σε μία οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα, περιλαμβάνει όμως και πολύ σημαντικές δράσεις για ζητήματα κοινωνικής συνοχής, κατάρτισης, στήριξης της νεολαίας», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός τόνισε πως το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» είναι μία μοναδική ευκαιρία για την χώρα μας η οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χαθεί. «Είχα δηλώσει και όταν είχαμε συμφωνήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη σημαντική ευρωπαϊκή πρωτοβουλία να δανειστεί η Ευρώπη σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να διαθέσει σημαντικούς πόρους στα κράτη μέλη με τη μορφή των επιχορηγήσεων και των δανείων, ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση τους πόρους αυτούς να τους σπαταλήσουμε. Πρέπει να τους επενδύσουμε στο αύριο της Ελλάδος. Και θεωρώ ότι αυτόν τον κεντρικό σκοπό υπηρετεί το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σας το παραδίδω λοιπόν, ξέρω ότι δεν θα το διαβάσετε όλο, αλλά αξίζει νομίζω να δείτε τον βαθμό λεπτομέρειας της δουλειάς η οποία έχει γίνει και θέλω με την ευκαιρία αυτή να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μου οι οποίοι δούλεψαν πάρα πολύ σκληρά για να μπορέσουμε να έχουμε ένα σχέδιο αυτής της λεπτομέρειας και αυτής της ποιότητας», υπογράμμισε.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν

Την ικανοποίησή της για την έμφαση που δίνει το σχέδιο ανάκαμψης της Ελλάδας σε καίριους τομείς εξέφρασε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με μήνυμά της στα ελληνικά.

«Λάβαμε το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Χαίρομαι για την έμφαση σε καίριους τομείς όπως πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, απασχόληση, δεξιότητες, ιδιωτικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Μετά την αξιολόγηση η Ελλάδα θα μπορέσει να λάβει μέχρι 30,5 δισ. ευρώ μέσω του NextGenerationEU», ανέφερε ειδικότερα η κ. Φον Ντερ Λάιεν.

Δήλωση αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών

O αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, αρμόδιος για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο οποίος επισκέφθηκε το πρωί της Τετάρτης 28 Απριλίου 2021 τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα και παρέδωσε στον επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Επιτροπής στην Ελλάδα  Γιώργο Μοσχόβη, αντίτυπο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το οποίο εχθές απεστάλη και αναρτήθηκε στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Κατατέθηκε χθες το βράδυ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό μας Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0”. Το Σχέδιο περιλαμβάνει 106 επενδυτικά προγράμματα και 67 μεταρρυθμίσεις που περιγράφονται και κοστολογούνται με ακρίβεια σε 4.104 σελίδες. Η Ελλάδα, που χάρη στη διαπραγμάτευση που έκανε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει κερδίσει τους περισσότερους πόρους, κατά κεφαλήν, στην Ευρώπη από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι η δεύτερη χώρα που καταθέτει το τελικό της σχέδιο.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την πυρετώδη και δύσκολη δουλειά, που χρειάστηκε για να φτάσουμε ως εδώ, όλους όσους δούλεψαν μέχρι τώρα στην κοινή προσπάθεια. Τους Υπουργούς και τις ομάδες των Υπουργείων, τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης, τον Υφυπουργό Συντονισμού του Κυβερνητικού Έργου, ‘Ακη Σκέρτσο, τον Γ.Γ. Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρη Σκάλκο, τον Προϊστάμενο του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, Μιχάλη Αργυρού, τον Γ.Γ. Συντονισμού, Θανάση Κοντογεώργη και τον Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας του Ταμείου Ανάκαμψης, Νίκο Μαντζούφα. Προπαντός όμως τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την εμπιστοσύνη του και την καθοδήγησή του.

Το πρώτο βήμα έγινε. Τώρα ακολουθεί το ακόμα δυσκολότερο έργο της απορρόφησης των τεράστιων πόρων του Ταμείου, που θα επιτρέψει στη χώρα να πραγματοποιήσει όχι απλώς μια δυναμική ανάκαμψη, αλλά να μπει σε μια μόνιμη μακροχρόνια πορεία ανάπτυξης και αλλαγής του παραγωγικού της μοντέλου, προς όφελος ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας. Το σχέδιό μας έχει την ωριμότητα που μας επιτρέπει από αύριο κιόλας να ξεκινήσουμε τα έργα και τις επενδύσεις του Ταμείου, με δικούς μας πόρους, μέχρι να φτάσουν τα χρήματα του Ταμείου, μετά την έγκριση του σχεδίου μας που προβλέπεται θεσμικά να γίνει μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Η πρόκληση είναι τεράστια, αλλά η ευκαιρία για την Ελλάδα μοναδική».