Eurogroup: τι αποφασίστηκε για το ράλι των τιμών στην ενέργεια

Πακέτο μέτρων, τα οποία θα ανακοινωθούν σε δύο δόσεις, το πρώτο άμεσα και το δεύτερο μέχρι το τέλος του έτους υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από το ράλι των τιμών στην ενέργεια.

Αυτά ανέφερε ο επίτροπος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Πάολο Τζεντιλόνι, μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup  το οποίο αποφάσισε το θέμα να συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 21-22 Οκτωβρίου.

Οι συνέπειες της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας στον πληθωρισμό και στη δημοσιονομική πολιτική της ευρωζώνης, βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων του Eurogroup τη Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2021 στο Λουξεμβούργο.

Στοχευμένα μέτρα

Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, η αύξηση των τιμών στην ενέργεια έχουν οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες και οι Υπουργοί Οικονομικών αξιολόγησαν το κόστος για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. «Συζητήσαμε για την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τον κοινωνικό αντίκτυπο και να προστατεύσουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά από την ενεργειακή φτώχεια, μέσω στοχευμένων μέτρων», είπε ο Πασκάλ Ντόναχιου, σημειώνοντας ότι το ζήτημα επηρεάζει όλους τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις, κυρίως τις μικρομεσαίες.

Οι παράγοντες που εκτινάσουν τις τιμές ενέργειας

Στο Eurogroup συζητήθηκαν οι παράγοντες που εκτινάσουν τις τιμές της ενέργειας. Ο πιο σημαντικός παράγοντας, είπε ο Επίτροπος Οικονομίας, είναι η παγκόσμια υψηλή ζήτηση για φυσικό αέριο, η οποία κυρίως προέρχεται από την Ασία, αλλά και η ανεπαρκής προμήθεια. Παράλληλα, τόνισε ότι οι τιμές φυσικού αερίου είναι καθοριστικές για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Σε μικρότερη έκταση, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν λόγω εποχιακών ή εφάπαξ παραγόντων. Ο τρίτος παράγοντας είναι η αύξηση της τιμής του άνθρακα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS), αλλά αυτό αντιπροσωπεύει μόνο περίπου το 20% της συνολικής αύξησης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, ανέφερε ο Επίτροπος Οικονομίας.

Συγκεκριμένα μέτρα την επόμενη εβδομάδα.

Ο Πασκάλ Ντόναχιου, τόνισε, εξάλλου, ότι το Eurogroup συμμερίζεται την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ότι η αύξηση των τιμών στην ενέργεια είναι προσωρινή και ο πληθωρισμός θα αρχίσει να υποχωρεί το 2022. Ωστόσο, το θέμα θα συνεχίσει να απασχολεί τους υπουργούς Οικονομικών και τους επόμενους μήνες, ενώ θα συζητηθεί και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 21ης και 22ας Οκτωβρίου, στη βάση της «εργαλειοθήκης» με συγκεκριμένα μέτρα που αναμένεται να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την επόμενη εβδομάδα.

Ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, είπε ότι ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών είναι το «κλειδί» για την απάντηση αυτής της κρίσης. Εξήγησε ότι, εκτός από την «εργαλειοθήκη» με μέτρα συμβατά με τους ευρωπαϊκούς κανόνες, τα οποία θα μπορούν να εφαρμόσουν άμεσα τα κράτη-μέλη για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, η Επιτροπή θα παρουσιάσει και μία έκθεση σχετικά με τις ρίζες αυτής της κρίσης.

Σε γενικές γραμμές, ο Π. Τζεντιλόνι χαρακτήρισε «θετικές» τις προοπτικές της οικονομίας στην ευρωζώνη, με ισχυρή ανάκαμψη το δεύτερο τρίμηνο του 2021, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και το τρίτο τρίμηνο. Ωστόσο, δήλωσε ότι η αύξηση στις τιμές της ενέργειας που πιέζει προς τα πάνω τον πληθωρισμό, απαιτεί προσοχή.

Παρεμβάσεις Ελλάδας, Γαλλίας, Ισπανίας

Συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση για την αντιμετώπιση του παγκόσμιου φαινομένου της αύξησης των τιμών ενέργειας ζήτησαν να υπάρξει και η Γαλλία με την Ισπανία. Με στόχο αφενός την προστασία των φτωχότερων πολιτών και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αφετέρου τη διαφύλαξη του φιλόδοξου σχεδίου της Ευ Ευρώπης να σταματήσει την εκπομπή CO2 έως το 2050. Επιστολή στον πρόεδρο του Eurogroup, Πασκάλ Ντόνοχιου, έστειλαν οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, μεταφέροντας την πρόταση της κυβέρνησης για τη σύσταση μηχανισμού στήριξης των Ευρωπαίων καταναλωτών από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης.

Έγινε γνωστό ότι η Επιτροπή θα εργαστεί επί των ξεχωριστών προτάσεων που παρουσίασαν στο Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών της Ελλάδας, της Γαλλίας και της Ισπανίας. Θα εξετάσει, για παράδειγμα, αν η ΕΕ μπορεί να παίξει συγκεκριμένο ρόλο στην προμήθεια του φυσικού αερίου, ή αν μπορεί να υιοθετήσει νέες πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός αποθέματος φυσικού αερίου. «Υπάρχουν διαφωνίες, αλλά είμαστε θετικοί σε αυτές τις προτάσεις και τις εκτιμούμε», δήλωσε ο Π. Τζεντιλόνι.

Επιστολή προς τον πρόεδρο του Eurogroup

Την πρόταση της κυβέρνησης για τη σύσταση μηχανισμού στήριξης των Ευρωπαίων καταναλωτών από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, μεταξύ άλλων με την συλλογική διαπραγμάτευση της προμήθειας φυσικού αερίου, έστειλαν με κοινή επιστολή τους προς τον πρόεδρο του Eurogroup, PaschalDonohoe, οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.

Η επιστολή εστάλη πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο, στο πλαίσιο του οποίου τοποθετήθηκε για το θέμα ο κ. Σταϊκούρας, ενώ αύριο θα τοποθετηθεί ο κ. Σκρέκας στη Σύνοδο των υπουργών Περιβάλλοντος.

Εκτός από την πρόταση για άμεση επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου των ευρωπαίων οικιακών καταναλωτών μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, με την άντληση εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, η κυβέρνηση προτείνει και την δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου εξασφάλισης (Hedging Fund) που θα εξασφαλίζει στο μέλλον τους καταναλωτές από πιθανή επανάληψη του φαινομένου εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου (οι οποίες συμπαρασύρουν και τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας).

Στην επιστολή σημειώνεται ότι η μεγάλη αύξηση των τιμών της ενέργειας ανησυχεί τους καταναλωτές και οδηγεί σε αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, καθώς εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση του ενεργειακού κόστους κατά 100 δισεκ. ευρώ για τις 27 χώρες – μέλη. Οι δύο υπουργοί χαρακτηρίζουν τις εξελίξεις ως πρόκληση για το σύνολο των χωρών – μελών, η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί σε εθνικό επίπεδο, ενώ υπογραμμίζουν τον κίνδυνο που δημιουργεί η αύξηση των τιμών, τόσο για την ανάκαμψη των οικονομιών στην μετά-κορονοϊό εποχή, όσο και για την πορεία προς την απανθρακοποίηση της ΕΕ και την εφαρμογή της «Πράσινης Συμφωνίας».

Τονίζεται εξάλλου, ότι οι ασυνήθιστα υψηλές τιμές του φυσικού αερίου ενδέχεται να μην αποτελούν συγκυριακό φαινόμενο, καθώς και ότι η ΕΕ θα πρέπει να εκμεταλλευτεί στρατηγικά την συλλογική διαπραγματευτική της δύναμη προκειμένου να διασφαλίσει την προμήθεια στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου μέσω ευρωπαϊκής πλατφόρμας. «Η εξάρτηση της ΕΕ και η έκθεση στις διακυμάνσεις των αγορών, υπονομεύουν την ευρωπαϊκή αυτονομία και κυριαρχία, επιτρέποντας σε τρίτους παίκτες να χρησιμοποιούν τις τιμές της ενέργειας ως πολιτικό όπλο εναντίον των ευρωπαϊκών συμφερόντων», υπογραμμίζουν οι δύο υπουργοί.