Ευρωπαϊκό «καμπανάκι» για τα αστικά λύματα

Η απουσία υποδομών σε οικισμούς, τα προβληματικά, αλλά και ημιτελή έργα βιολογικού καθαρισμού, φέρνουν για άλλη μία  φορά την Ελλάδα υπόλογη έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για κακή διαχείριση των αστικών  αποβλήτων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι έχει κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας, επειδή δεν συμμορφώθηκε με την απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για τα αστικά λύματα. Η Επιτροπή έστειλε στην Ελλάδα προειδοποιητική επιστολή, καλώντας την να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων (οδηγία 91/271/ΕΟΚ). Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι οικισμοί (πόλεις, κωμοπόλεις, περιοχές κατοικίας), συλλέγουν και επεξεργάζονται σωστά τα λύματά τους, εξαλείφοντας ή μειώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο όλες τις ανεπιθύμητες επιπτώσεις τους.

Διαδικασία επί παραβάσει

Το 2011 η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας, επειδή δεν εκπλήρωνε την υποχρέωσή της να διασφαλίζει ότι οι οικισμοί (πόλεις, κωμοπόλεις, περιοχές κατοικίας) συλλέγουν και επεξεργάζονται σωστά τα λύματά τους, εξαλείφοντας ή μειώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο όλες τις ανεπιθύμητες επιπτώσεις τους. Η Επιτροπή αποστέλλει πλέον προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, επειδή δεν συμμορφώθηκε με την απόφαση που εξέδωσε το Δικαστήριο της ΕΕ στις 14 Σεπτεμβρίου 2017 (υπόθεση C-320/15). Στην εν λόγω απόφαση, το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα δεν εξασφάλισε την ορθή συλλογή και επεξεργασία των αστικών λυμάτων σε πέντε οικισμούς. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η παραβίαση εξακολουθεί να υφίσταται για δύο οικισμούς, της Προσοτσάνης και του Δοξάτου.

Αναπομπή της υπόθεσης

Πρόκειται για διαδικασία επί παραβάσει βάσει του άρθρου 260, παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, που σημαίνει ότι η Επιτροπή μπορεί να αναπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ και να ζητήσει την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, αφού δώσει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να απαντήσει στην επιστολή και να λάβει τα αναγκαία μέτρα.

Λήψη μέτρων

Εξάλλου, η Επιτροπή κάλεσε σήμερα την Ελλάδα να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει την κατάλληλη διαχείριση των αποβλήτων. Με επιστολή που έχει τη μορφή αιτιολογημένης γνώμης προς τις ελληνικές Αρχές, η Επιτροπή ζητεί την ευθυγράμμιση της εθνικής νομοθεσίας με την οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα (οδηγία 2008/98/ΕΚ) και την οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ).

Πλημμελής λειτουργία

Ειδικότερα, η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα τελευταία 10 χρόνια, ο χώρος υγειονομικής ταφής στη Μύκονο λειτουργεί πλημμελώς, όπως αποδεικνύεται από διάφορους ελέγχους τους οποίους διενήργησε ο ελληνικός φορέας επιθεώρησης. Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, ο χώρος υγειονομικής ταφής εξακολουθεί να ρυπαίνει το περιβάλλον και να θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Για παράδειγμα, απορροές ρυπαίνουν τα υπόγεια ύδατα, το βιοαέριο δεν συλλέγεται ούτε υποβάλλεται σε επεξεργασία, αλλά απελευθερώνεται απευθείας στην ατμόσφαιρα, ενώ απόβλητα μπορούν να εντοπιστούν εκτός του χώρου υγειονομικής ταφής. Η Ελλάδα πρέπει να διασφαλίσει ότι λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα ώστε ο χώρος υγειονομικής ταφής να μπορεί να λειτουργεί κατά τρόπο που να μη θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Αποστολή «αιτιολογημένης γνώμης»

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.  Εξάλλου, με τρεις προειδοποιητικές επιστολές, η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα και πολλά ακόμα κράτη-μέλη να μεταφέρουν πλήρως στην εθνική τους νομοθεσία τους νέους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, σχετικά με την υγειονομική ταφή των αποβλήτων και σχετικά την πρόληψη της δημιουργίας απορριμμάτων συσκευασίας.