«Εξοικονομώ»: Οι αλλαγές και οι προϋποθέσεις συμμετοχής στο νέο πρόγραμμα

Της Γραμματής Μπακλατσή, Τοπογράφου – Πολεοδόμου Μηχανικού

baklatsi@yahoo.gr

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος στα μέσα Ιουλίου 2019  θα ξεκινήσουν οι αιτήσεις για τον νέο κύκλο του προγράμματος «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον II». Στο πλαίσιο του προγράμματος θα χρηματοδοτηθούν 25.000 νοικοκυριά με ποσοστά επιδότησης έως και 70%.

Στο νέο κύκλο του «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον II», σύμφωνα με την ανακοίνωση του αρμόδιου Υπουργείου Περιβάλλοντος, υπάρχουν δύο σημαντικές αλλαγές, σε σχέση με το προηγούμενο πρόγραμμα, οι οποίες είναι:

1.Υπάρχει διεύρυνση του εισοδηματικού ορίου της τελευταίας κατηγορίας. Συγκεκριμένα, η έβδομη κατηγορία στην οποία είχαν τη δυνατότητα χορήγησης μόνο άτοκου δανείου, χωρίς επιδότησης, φυσικά πρόσωπα και οικογένειες με εισόδημα έως 40.000 ευρώ θα ανέβει στα 80.000 ευρώ.

2.Το εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό, για την επιλογή της κατηγορίας επιδότησης θα καθορίζεται από τις φορολογικές δηλώσεις του 2019 (οικονομικό έτος 2018). Επομένως, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να έχουν υποβάλλει τη φορολογική τους δήλωση πριν την έναρξη του προγράμματος.

Αξιολόγηση

Δυστυχώς, ο τρόπος με τον οποίο έγινε η προκήρυξη και η ροή του πρώτου κύκλου του «Εξοικονομώ ΙΙ», δεν επέτρεψε στους πολίτες και τους μηχανικούς που διαχειρίστηκαν τις αιτήσεις να ενημερωθούν εγκαίρως και να αφομοιώσουν τις απαιτήσεις για τον τρόπο λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα του προγράμματος, ήταν ότι δεν υπήρξε αξιολόγηση των προτάσεων, αλλά ως κριτήριο ήταν ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης. Έτσι έμειναν εκτός του «Εξοικονομώ» τα φτωχά νοικοκυριά που έχουν κατοικίες 40 και 50 ετών, με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό προκάλεσε μεγάλο πρόβλημα και στους μηχανικούς, που δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου, οι νέες αιτήσεις για το νέο κύκλο του προγράμματος θα γίνονται σταδιακά ανά περιφέρεια μέχρι εξάντληση των πόρων της κάθε περιφέρειας για να περιοριστούν προβλήματα υπερφόρτωσης του πληροφοριακού συστήματος. Το διάστημα που θα δίνεται για κάθε περιφέρεια, θα είναι ΜΟΝΟ 3 ΜΕΡΕΣ. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει οι πολίτες να συγκεντρώσουν έγκαιρα τα δικαιολογητικά και να απευθυνθούν σε μηχανικό για την ενεργειακή επιθεώρηση της κατοικίας τους.

Eρωτήσεις-απαντήσεις

Οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για το β’ κύκλο του «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον II», με ερωτήσεις-απαντήσεις έχουν ως εξής:

Πότε θα ξεκινήσουν οι αιτήσεις;

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα, για την υποβολή αιτήσεων θα ανοίγει ανά περιφέρεια και σύμφωνα με τις ημερομηνίες που προγραμματίζει το ΥΠΕΝ, (οι οποίες λόγω των εκλογικών εξελίξεων δεν αποκλείεται να αναπροσαρμοστούν), θα είναι:

• 10 – 12 Ιουλίου: Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας
• 15 – 16 Ιουλίου: Δυτικής Μακεδονίας, Ιονίων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Κρήτης
• 17 – 19 Ιουλίου: Αττικής, Νοτίου Αιγαίου.

Ποια είναι τα βασικά σημεία του προγράμματος;

Η επιδότηση που λαμβάνουν οι δικαιούχοι του προγράμματος εξαρτάται από το ετήσιο εισόδημα τους και από τον αριθμό των προστατευόμενων μελών. Το νέο «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον 2019», όπως και το προηγούμενο, προβλέπει εκτός από την απευθείας επιχορήγηση των νοικοκυριών και την επιδότηση δανείου (άτοκο).

Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια, που ορίζουν το μέγεθος της επιδότησης;

Για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον», το ατομικό και το οικογενειακό εισόδημα έχουν ταξινομηθεί σε 7 κατηγορίες.

Για παράδειγμα εάν το οικογενειακό εισόδημα είναι μέχρι 20.000 ευρώ, που βρίσκεται και η πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών, η επιδότηση είναι 60%. Όσο αυξάνεται το εισόδημα μικραίνει και το ποσοστό της επιδότησης.

Παίζει ρόλο η οικογενειακή κατάσταση;

Βεβαίως. Για κάθε προστατευόμενο μέλος υπάρχει προσαύξηση επιδότησης κατά 5%. Προσοχή όμως, για στις πρώτες 4 κατηγορίες, δηλαδή για οικογενειακό εισόδημα έως 35.000 ευρώ το τελικό ποσοστό επιδότησης δε μπορεί να ξεπεράσει το 70%, ενώ για τις κατηγορίες 5 και 6, δηλαδή για οικογενειακό εισόδημα έως 45.000 ευρώ το τελικό ποσοστό δε μπορεί να ξεπεράσει το 50%.

Δηλαδή πόσα χρήματα θα βάλω εγώ από την τσέπη μου;

Για να καταλάβετε τη φιλοσοφία του προγράμματος ας δούμε ένα απλό παράδειγμα. Έστω ότι έχετε ένα οικογενειακό εισόδημα κάτω από τα 20.000 ευρώ και μια κατοικία 100 τετραγωνικών μέτρων. Τότε μπορείτε να κάνετε αίτηση για εργασίες αξίας 25.000 ευρώ (250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο). Αν στην κατοικία δεν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη, τότε δικαιούστε επιδότηση της τάξης του 60%, δηλαδή 15.000 ευρώ. Τα υπόλοιπα 10.000 ευρώ θα πρέπει να καταβληθούν από εσάς, είτε από δικά σας χρήματα, είτε μέσω τραπεζικού δανείου. Σε περίπτωση τώρα που έχετε ένα προστατευόμενο μέλος (τέκνο) η επιδότηση φτάνει στο 65% και με δύο τέκνα και περισσότερα μέχρι και το 70%, δηλαδή 17.500 ευρώ, που είναι και το μέγιστο ποσό επιδότησης. Με ανάλογο τρόπο μπορείτε να υπολογίσετε το ποσό της επιδότησης σας και το ποσό που θα πρέπει εσείς να καταβάλετε, ανάλογα με την κατηγορία όπου ανήκετε.

Ποια δικαιολογητικά πρέπει να συγκεντρώσω;

Τα δικαιολογητικά έγγραφα θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά κατά φάσεις, από τον ενδιαφερόμενο σε συνεργασία με τον ενεργειακό σύμβουλο (μηχανικό) και είναι τα παρακάτω:

1. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), που θα εκδοθεί από τον ενεργειακό επιθεωρητή σε δυο στάδια της αίτησης σας.
2. Δελτίο ταυτότητας του φυσικού προσώπου που κάνει την αίτηση ένταξης στο εξοικονόμηση κατ οίκον. Εναλλακτικά μπορείτε να προσκομίσετε το διαβατήριό σας.
3. Οικοδομική άδεια για το κτήριο που κάνετε αίτηση επιδότησης στο εξοικονόμηση κατ οίκον ή οποιοδήποτε άλλο σχετικό έγγραφο που να το νομιμοποιεί.
4. Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ) ή λογαριασμός της ΔΕΗ (ή άλλου παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας).
5. Έντυπο πρότασης παρεμβάσεων για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης που θα γίνουν μέσα από το εξοικονόμηση κατ οίκον.
6. Οικονομικές προσφορές υποψηφίων αναδόχων προμηθευτών, των εταιρειών δηλαδή με τις οποίες θα συνεργαστείτε για τις παραπάνω εργασίες στα πλαίσια του εξοικονόμηση κατ οίκον.
7. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 του προσώπου που αιτείται την ένταξη στο πρόγραμμα εξοικονόμηση κατ οίκον.
8. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 των συγκύριων του ακινήτου.
9. Το τελευταίο Εκκαθαριστικό Σημείωμα Φορολογίας Εισοδήματος του ατόμου που αιτείται την επιδότηση από το εξοικονόμηση κατ οίκον.
10. Το τελευταίο αντίγραφο της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) για το οικονομικό έτος 2018, του ατόμου που κάνει την αίτηση, εφόσον η συγκεκριμένη κατοικία χρησιμοποιείται από τον ίδιο. Αν όμως η χρήση του ακινήτου έχει αλλάξει πρόσφατα και δεν αποδεικνύεται από το Ε1, χρειάζεται να καταθέσετε στην αίτηση για το εξοικονόμηση κατ οίκον μια υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 για τη χρήση του κτηρίου ως κατοικία.
11. Σε περίπτωση που δεν προσκομίσετε το ΕΤΑΚ που αναφέρεται παραπάνω, οφείλετε να καταθέσετε αντίγραφο της Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9).
12. Εφόσον η κατοικία δεν χρησιμοποιείται από εσάς αλλά από κάποιον τρίτο, τότε χρειάζονται κάποια επιπλέον έγγραφα για την αίτηση του εξοικονόμηση κατ οίκον.
13. Για σπίτια που ενοικιάζονται (η παραχωρούνται δωρεάν) απαιτείται αντίγραφο της Αναλυτικής Κατάστασης για Μισθώματα Ακινήτων (Ε2) και Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 του Ενοίκου, ότι χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο ακίνητο ως σπίτι ή επαγγελματική στέγη.
14. Για σπίτια που χρησιμοποιούνται από συγκύριο τα δυο παραπάνω πιστοποιητικά μπορούν να αντικατασταθούν από αντίγραφο Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) συγκύριου, εφόσον το χρησιμοποιεί αυτός ως κατοικία.

Τι εργασίες καλύπτει το πρόγραμμα;

Οι εργασίες που καλύπτει το πρόγραμμα είναι:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. Μόνωση στέγης/ταράτσας
3. Θερμομόνωση εξωτερικών τοίχων
4. Συστήματα ψύξης/θέρμανσης
5. Ηλιακός θερμοσίφωνας
6. Συστήματα σκίασης

Ποιες είναι οι επιλέξιμες ιδιοκτησίες;

• Οι επιλέξιμες για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα κατοικίες είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα.
• Θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, να υφίσταται νόμιμα, να έχει καταταχθεί βάσει του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης σε κατηγορία ίση ή χαμηλότερη της «Δ» και να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα η να έχει προηγηθεί διαδικασία τακτοποίησης.

Ποιος ο ρόλος του μηχανικού στο «Εξοικονομώ»;

Ο μηχανικός που θα κληθεί να διαχειριστεί/διεκπεραιώσει τις απαιτήσεις του νέου προγράμματος, θα πρέπει:

• να ενημερώσει αρχικά, τον πελάτη για τα δικαιολογητικά που θα προσκομίσει,
• να αναζητήσει τα σχέδια στις τοπικές πολεοδομίες,
• να προβεί σε αποτυπώσεις κτιρίων για τα οποία δεν υπάρχουν σχέδια,
• να ελέγξει την εγκυρότητα των δικαιολογητικών και τη «νομιμότητα» των κατασκευών,
• να συντάξει το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης για το κτίσμα όπου δεν υπάρχει ή είναι παλαιό,
• να εξετάσει ποια τα σενάρια που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προγράμματος,
• να κάνει τις προμετρήσεις και να συντάξει την λίστα με τις προδιαγραφές των υλικών, αφού έρθει σε επαφή με τους προμηθευτές, συντάσσοντας τον τελικό προϋπολογισμό των εργασιών.

Ταχυδρόμος Μαγνησίας