Εξοικονομώ 2025: Οδηγός για επιδότηση από 50 έως 100%, σε έργα έως 35.000 ευρώ

Με αυξημένο προϋπολογισμό εργασιών ενεργειακών παρεμβάσεων έως 35.000 ευρώ και με ποσοστό οικονομικής ενίσχυσης, που αναλόγως της κατηγορίας που εμπίπτει ο δικαιούχος, ξεκινάει από 50%, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καλύπτεται ακόμη και το 100% του κόστους επένδυσης βγήκε ο επίσημος οδηγός για το  «Εξοικονομώ 2025», για την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 11.500 κατοικιών έως το 2025.

Η απόφαση του επίσημου Οδηγού του προγράμματος, που εκδόθηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση, ορίζει ότι η πλατφόρμα των αιτήσεων ανοίγει στις 8  Ιανουαρίου 2024 και ότι οι αιτήσεις υποβάλλονται από την 8η Ιανουαρίου 2025 ως και την 20η Μαρτίου 2025. Αναμένεται σχετική ανακοίνωση, καθώς διευκρινίζεται στον Οδηγό ότι αυτές οι ημερομηνίες μπορεί να τροποποιηθούν.

Πως κατανέμεται ο προϋπολογισμός του Προγράμματος

Ο συνολικός εγκεκριμένος προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται σε 434.000.000. Από τον προϋπολογισμό αυτό, οι πόροι που προβλέπονται για την άμεση ενίσχυση των ωφελουμένων ανέρχονται σε 396.100.000 € συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, εκ των οποίων:

– ποσό 27.380.184,33 € διατίθεται για Οικογένειες με μέλος/μέλη ΑμεΑ,

– ποσό 91.267.281,11€ διατίθεται για τους Πληγέντες της Θεσσαλίας και τους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου (εκ των οποίων τα 54.760.368,66€ διατίθενται ειδικά για τα ευάλωτά νοικοκυριά αυτών),

-ποσό 18.253.456,22 € διατίθεται για οικογένειες με τουλάχιστον τρία εξαρτώμενα τέκνα

Επίσης, από τον συνολικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό του έργου, οι πόροι που προβλέπονται για την επιδότηση επιτοκίου των δανείων των ωφελουμένων ανέρχονται σε 34.000.000 €

Αξιολόγηση με βαθμοημέρες θέρμανσης

Η τελική κατανομή του προϋπολογισμού του Προγράμματος, ανά κατηγορία ωφελούμενων, χωριστά για τις ομάδες εισοδηματικών κατηγοριών 1 και 2, θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση υποβολής αιτήσεων, στο πλαίσιο της υψηλότερης βαθμολογίας σε όλη την επικράτεια.

Ως κριτήριο αξιολόγησης των προτάσεων ενεργειακής αναβάθμισης που θα υποβληθούν στο πρόγραμμα θα χρησιμοποιούνται οι βαθμοημέρες θέρμανσης, με προτεραιοποίηση σε ψυχρότερες περιοχές.

Για τους ωφελούμενους που θα προχωρήσουν σε υπαγωγή στο «Εξοικονομώ 2025», καλύπτοντας την ιδία συμμετοχή με δάνειο, το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης, για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο σε ποσοστό 100%.

Το «Εξοικονομώ 2025» εντάσσεται στα εμβληματικά έργα που επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, βελτιώνοντας την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριών, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε δικαιούχο/κτίριο κατοικίας, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες.

Το Πρόγραμμα συνίσταται στην παροχή κινήτρων για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών και της κατανάλωσης συμβατικών καυσίμων.

Επιλέξιμες παρεμβάσεις

Καλύπτονται παρεμβάσεις σχετικές με: Αντικατάσταση κουφωμάτων, τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), το οποίο συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας.

Οι δύο εισοδηματικές κατηγορίες

Το Πρόγραμμα αφορά σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.

Οι ωφελούμενοι διαχωρίζονται σε δύο κατηγορίες με βάση το εισόδημα τους

Εισοδηματικές κατηγορίες

Στο πλαίσιο του Προγράμματος στο ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό «εισόδημα» προσμετρούνται το Συνολικό Δηλωθέν εισόδημα, τα Απαλλασσόμενα και Αυτοτελή Φορολογούμενα εισοδήματα καθώς και η Προστιθέμενη Διαφορά Αντικειμενικών Δαπανών, όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος. Τα άνω εισοδήματα προκύπτουν από την Πράξη Προσδιορισμού Φόρου της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογικού έτους 2023

Επιχιρήγήσεις από 50% έως 100%

Το ποσοστό επιχορήγησης των ωφελούμενων διαμορφώνεται ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία ανήκουν και την ένταξη τους σε κάποια από τις ειδικές κατηγορίες.

Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης με ΦΠΑ ανά αίτηση ωφελούμενου, δεν μπορεί να υπερβαίνει:

α) το γινόμενο του 1,20 ευρώ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh), όπως προκύπτει από το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης,

β) τις 35.000 ευρώ.

Οι ειδικές κατηγορίες περιλαμβάνουν τους πληγέντες φυσικών καταστροφών των περιοχών της Θεσσαλίας και τους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου, τις οικογένειες με μέλος ή μέλη με αναπηρία (ΑΜΕΑ) και τις οικογένειες με τρία  εξαρτώμενα τέκνα. Όσοι δεν εντάσσονται σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες χαρακτηρίζονται ως «λοιποί Ωφελούμενοι».

Επιχορήγηση

Ι)Για Ατομικό Εισόδημα (€) <5.000 ή Οικογενειακό Εισόδημα (€) <10.000

ΙΙ)Για Ατομικό Εισόδημα (€) >5.000 ή Οικογενειακό Εισόδημα (€) >10.000

Ως οικογένειες με μέλος/μέλη ΑμεΑ στο πρόγραμμα λαμβάνονται υπ’ όψιν ο αιτών, ή ο/η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα (ελάχιστο αποδεκτό ποσοστό αναπηρίας 67% βάσει ΚΕΠΑ ή κατά περίπτωση από υγειονομική επιτροπή πιστοποίησης/γνωμάτευσης αναπηρίας ή άλλη αρμόδια αρχή, η οποία κατά το νόμο εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητές της).

Στην κατηγορία 3 περιλαμβάνονται οι οικογένειες που έχουν τρία (3) ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα, όπως επιβεβαιώνεται από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του τελευταίου μήνα, σε συνδυασμό με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του έτους αναφοράς.

*Στους πληγέντες Θεσσαλίας (συμπεριλαμβανόμενων και των σεισμόπληκτων ωφελούμενων της δημοτικής κοινότητας Δαμασίου του Δήμου Τυρνάβου) συγκαταλέγονται οι ωφελούμενοι των δημοτικών κοινοτήτων όπως αυτές παρεντίθενται στην ΚΥΑ 20875/Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./Α325/04.10.2023, όπως θεσπίστηκε, τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει βάσει των εξής ΦΕΚ:

. ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’5813/04.10.2023

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’5842/06.10.2023

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’6842/04.12.2023

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’7130/18.12.2023

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’7536/31.12.2023

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’430/22.01.2024

• ΦΕΚ υπ’ αριθμόν Β’4278/22.07.2024

** Στους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου συγκαταλέγονται οι ωφελούμενοι των δημοτικών κοινοτήτων όπως αυτές παρεντίθενται στην ΚΥΑ ΓΔΟΥ 978/05.10.2021 και συγκεκριμένα στο άρθρο 1 παρ.1.

*** Στους σεισμόπληκτους της Σάμου συγκαταλέγονται οι ωφελούμενοι των περιφερειακών ενοτήτων Σάμου, Ικαρίας και Χίου όπως αυτές παρεντίθενται στο ΦΕΚ Β’5950/16.12.21. και συγκεκριμένα στο άρθρο 1 παρ.1.στ.

Βασικές πληροφορίες για το πρόγραμμα

Κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο Πρόγραμμα εξετάζει εάν πληροί τα κριτήρια που αναφέρονται στον Οδηγό, συγκεντρώνει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και απευθύνεται σε Ενεργειακό Επιθεωρητή, ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας του και να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ). Κατόπιν, κατά το διάστημα υποβολής αιτήσεων, συμπληρώνει την αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος.

Επιλέξιμες είναι οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά την έκδοση του ΠΕΑ της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης (Α’ ΠΕΑ), και σε κάθε περίπτωση όχι πριν τις 01/01/2022.

Μέρος των παρεμβάσεων δύναται να πραγματοποιηθεί και πριν από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής, με αποκλειστική ευθύνη του Ωφελούμενου.

Η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ανακαίνισης, καθώς και οι ενέργειες για την ολοκλήρωση του έργου, γίνεται από τους δυνητικά Ωφελούμενους υποχρεωτικά σε συνεργασία με Τεχνικό Σύμβουλο της επιλογής τους.

Οι δυνητικά Ωφελούμενοι σε συνεργασία με τους Τεχνικούς Συμβούλους τους, αναρτούν στο πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος στοιχεία που αφορούν στο Α’ ΠΕΑ, στις παρεμβάσεις που έχουν προκύψει από το Α’ ΠΕΑ και οδηγούν στην επίτευξη του ενεργειακού στόχου, το αντίστοιχο κόστος αυτών καθώς και λοιπά δικαιολογητικά.

Μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος κατά το οποίο το πληροφοριακό σύστημα υποβολής των αιτήσεων θα παραμένει ανοιχτό, θα διενεργηθεί έλεγχος των στοιχείων που εισήχθησαν. Εφόσον διασταυρωθεί η εγκυρότητα τους, οι αιτήσεις θα βαθμολογούνται, βάσει συγκεκριμένου κριτηρίου, το οποίο αναγράφεται αναλυτικά στον Οδηγό ( κεφάλαιο 5), λαμβάνοντας σειρά κατάταξης. Με τον τρόπο αυτό θα καταρτίζονται οι προσωρινοί πίνακες κατάταξης. Με το πέρας της περιόδου ενστάσεων και την οριστικοποίηση των πινάκων κατάταξης, θα εκδίδεται η απόφαση υπαγωγής στο Πρόγραμμα για τις εγκεκριμένες αιτήσεις στο πλαίσιο των αντίστοιχων πόρων. Οι αιτήσεις, οι οποίες δε θα λάβουν απόφαση υπαγωγής, διατηρούν τη θέση τους στους πίνακες κατάταξης ως επιλαχούσες.

Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, διενεργείται επιθεώρηση από Ενεργειακό Επιθεωρητή (διαφορετικό από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή που συνέταξε το Α’ ΠΕΑ), και εκδίδεται νέο ΠΕΑ (Β’ ΠΕΑ). Βάσει του Β’ ΠΕΑ και κατόπιν της διαπίστωσης επίτευξης του ενεργειακού στόχου και της απαιτούμενης εξοικονόμησης ενέργειας, και του ελέγχου των δικαιολογητικών ολοκληρώνεται η καταβολή των κινήτρων του Προγράμματος στους Ωφελούμενους.

Οι λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες (υπηρεσίες μηχανικού) που είναι επιλέξιμες στα πλαίσια του Προγράμματος, καλύπτονται από το Πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου και της απαιτουμένης εξοικονόμησης ενέργειας του προγράμματος.

Τα έργα των Ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα οκτώ (8) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.

Tα τελικά επιλέξιμα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών

Σημειώνεται ότι τα τελικά επιλέξιμα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών θα καθορίζονται βάσει των προσκομισθέντων παραστατικών δαπανών. Τόσο το τελικό επιλέξιμο κόστος παρεμβάσεων όσο και το τελικό κόστος των λοιπών δαπανών δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα αντίστοιχα συνολικά ποσά της απόφασης Υπαγωγής καθώς και τα επιμέρους ανώτατα όρια παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών του Προγράμματος. Επίσης, η επιχορήγηση δεσμεύεται στα πλαίσια του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων, όμως η καταβολή της γίνεται πάντα επί του τελικού επιλέξιμου κόστους παρεμβάσεων.

Συνοπτικά οι ανώτατες τιμές έχουν ως εξής:

Ανώτατες τιμές επιλέξιμων λοιπών δαπανών

⁽¹⁾ Δυνατότητα περισσότερων από μία άδειες/μελέτες με μέγιστο όριο ανά άδεια/μελέτη αλλά και συνολικά

Όλες οι ανωτέρω τιμές συμπεριλαμβάνουν ΦΠΑ 24%. Για τις περιπτώσεις όπου, οι μελετητές / τεχνικοί σύμβουλοι / ενεργειακοί επιθεωρητές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, τότε τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών που καθορίζονται στο παρόν Κεφάλαιο και περιλαμβάνονται στην απόφαση Υπαγωγής, θα μειώνονται κατά το αναλογούν ποσοστό (%) ΦΠΑ. Ως βάση της απομείωσης θεωρείται η αρχική δαπάνη προ ΦΠΑ 24%.

Δείτε τον επίσημο Οδηγό και τα παραρτήματα του προγράμματος Εξοικονομώ 2025: ΕΔΩ