Εξοικονομώ 2025: η εξόφληση προστίμου αυθαιρέτου, στα πολλά εμπόδια συμμετοχής

«Σε περιπτώσεις αυθαίρετων κτισμάτων που έχουν ενταχθεί στον Ν. 4495/17 να μην απαιτείται να έχει αποπληρωθεί όλο το πρόστιμο, προκειμένου να διεκπεραιωθεί η τελική εκταμίευση της επιδότησης», προτείνει το ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης προς το υπουργείο Περιβάλλοντος μαζί με σειρά μέτρων για τη βελτίωση του «Εξοικονομώ 2025», επισημαίνοντας σοβαρά εμπόδια για την ένταξη των ιδιοκτητών και στο έργο των τεχνικών συμβούλων μηχανικών.

«Ως εκπρόσωποι του τεχνικού κόσμου, γινόμαστε καθημερινά αποδέκτες πολλών παραπόνων από μηχανικούς και πολίτες που προσπαθούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα Εξοικονομώ 2025» υπογραμμίζει προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρο, σε επιστολή του ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ Γεώργιος Ταβερναράκης, Πολιτικός Μηχανικός.

Όπως αναφέρεται στην επιστολή τα κυριότερα προβλήματα που έχουν καταγραφεί είναι τα εξής:

Πολυπλοκότητα διαδικασίας και δικαιολογητικών: Η ένταξη στο πρόγραμμα απαιτεί μεγάλο όγκο τεκμηρίωσης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται καθυστερήσεις και δυσκολίες στην ολοκλήρωση των αιτήσεων. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς αποτελεί επίσης σοβαρό εμπόδιο, ειδικά σε περιπτώσεις κληρονομικών διαφορών ή εκκρεμοτήτων νομιμοποίησης. Επιπλέον, όταν μια κατοικία έχει αποκτηθεί πρόσφατα και δεν έχει ολοκληρωθεί η μεταγραφή της, δεν μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα.

Ασυμφωνία μεταξύ στοιχείων Ε9 και ΠΕΑ: Σε ένα ΠΕΑ μπορεί να καταχωρηθούν διαφορετικά τετραγωνικά από το Ε9 και, όταν κατά την αυτοματοποιημένη ταυτοποίησή τους προκύπτει διαφορά μεγαλύτερη από 7 τ.μ., η αίτηση δεν μπορεί να προχωρήσει. Η διαφορά αυτή  μπορεί να τεκμηριωθεί τεχνικά λόγω διαφοροποίησης στην μέθοδο εμβαδομέτρησης μεταξύ των κύριων χώρων του Ε9 και των θερμαινόμενων χώρων του ΠΕΑ.

Ανάγκη στατικής επισκευής παλαιών κατοικιών: Ένα παλιό σπίτι δεν απαιτεί μόνο ενεργειακή αναβάθμιση, αλλά πιθανότατα να απαιτούνται και εργασίες επισκευής στον φέροντα οργανισμό. Θα πρέπει να προστεθεί αυτή η παράμετρος στο πρόγραμμα, ώστε να χρηματοδοτούνται και σχετικές εργασίες.

Ανισότητες στην κατανομή των πόρων: Στην Περιφέρεια Κρήτης, οι αιτήσεις αποκλείονται λόγω των χαμηλών βαθμοημερών που επηρεάζουν τη βαθμολογία. Προτείνεται η ανακατανομή των κονδυλίων ανά Περιφέρεια, λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές ανάγκες.

Αντίφαση μεταξύ προγραμμάτων κρατικής ενίσχυσης: Στην Κρήτη, οι σεισμόπληκτες κατοικίες εντάσσονται σε άλλο καθεστώς στήριξης χωρίς απαιτήσεις οικοδομικής άδειας ή τακτοποίησης αυθαιρεσιών, ενώ το “Εξοικονομώ 2025” απαιτεί πλήρη νομιμότητα. Αυτή η διαφοροποίηση δημιουργεί αδικίες και αποκλεισμούς.

Προτείνουμε:

-Αναθεώρηση της κατανομής των κονδυλίων, ώστε να διατίθενται αναλογικά ανά Περιφέρεια.

-Προσαρμογή των κριτηρίων επιλεξιμότητας, ώστε να μην υπάρχει αντίφαση μεταξύ των προγραμμάτων κρατικής ενίσχυσης και του “Εξοικονομώ 2025”.

-Δημιουργία μητρώου επιβλεπόντων μηχανικών για την πιστοποίηση της κατασκευαστικής υλοποίησης του έργου με σκοπό την αποφυγή τεχνικών λαθών και αστοχιών λόγω μη ενδεδειγμένων τεχνικών λύσεων ή χρήση μη ενδεδειγμένων υλικών. Η αμοιβή του επιβλέποντα μηχανικού θα πρέπει να καλύπτεται εξ’ ολοκλήρου από το πρόγραμμα.

-Σε περιπτώσεις αυθαίρετων κτισμάτων που έχουν ενταχθεί στον Ν. 4495/17 να μην απαιτείται να έχει αποπληρωθεί όλο το πρόστιμο προκειμένου να διεκπεραιωθεί η τελική εκταμίευση.

-Αύξηση του επιλέξιμου ποσού για την έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας και κάλυψη  μελέτης θέρμανσης στο επιλέξιμο ποσό των λοιπών μελετών.

-Αύξηση του μέγιστου προϋπολογισμού ανά κατοικία, διότι το πραγματικό κόστος κατασκευής ενός έργου εξοικονομώ για μία μέση κατοικία υπερβαίνει κατά πολύ τον μέγιστο προϋπολογισμό που δύναται να δικαιολογήσει το πρόγραμμα.

-Απλοποίηση των διαδικασιών και μείωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών στην φάση της τελικής εκταμίευσης διότι παρατηρείται ένας κυκεώνας παρατηρήσεων χωρίς ουσιαστικό έρεισμα ως προς την αναγκαιότητα τους καθώς επίσης παρατηρείται καθυστέρηση στην λήψη απαντήσεων και επανάληψη όμοιων παρατηρήσεων οι οποίες έχουν ήδη διεκπεραιωθεί.

-Αφαίρεση του κριτηρίου διασταύρωσης Ε9 με ΠΕΑ ή αν δεν αφαιρεθεί να δίνεται η δυνατότητα για εισαγωγή τεχνικής τεκμηρίωσης από τον σύμβουλο ώστε να αιτιολογείται η διαφορά μεγαλύτερη των 7 τμ.

Πιστεύουμε ότι οι παραπάνω προτάσεις μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του προγράμματος, προς όφελος των πολιτών και της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών στη χώρα μας».