Εξοικονομώ Αυτονομώ: κάτω από το 50% & επίθεση σε ιδιοκτήτες, μηχανικούς

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Από την ειδική γραμματεία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα επιβεβαιώνονται οι μεγάλες καθυστερήσεις του «Εξοικονομώ Αυτονομώ», με στοιχεία που δείχνουν ότι η απορρόφηση του προγράμματος είναι κάτω του 50%, χωρίς να δίνονται εξηγήσεις ανάληψης ευθύνης και διορθωτικών μέτρων αλλά γίνεται λόγος για «εκκρεμότητες  από τους ωφελούμενους/συμβούλους/προμηθευτές».

Έχουν γίνει  έως τώρα 37.813 υπαγωγές ωφελούμενων με δημόσια δαπάνη περίπου 794 εκ. ευρώ σε άμεσες ενισχύσεις και δάνεια. Η διαδικασία πιστοποιήσεων έχει ξεκινήσει και, προς το παρόν, έχουν ολοκληρωθεί – έλεγχος και πληρωμή – 21.259 αιτήσεις, που αντιστοιχούν σε ποσό περίπου 388,2 εκ. ευρώ σε άμεσες ενισχύσεις και δάνεια, πράγμα που μεταφράζεται σε απορρόφηση έως σήμερα 49,2%, σύμφωνα με τα στοιχεία, που διαβίβασε στη Βουλή ο Γιώργος Ζερβός Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ & ΤΑ του υπουργείου Ανάπτυξης Επενδύσεων.

Παράλληλα, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα σύμφωνα με απάντηση που διαβίβασε στη Βουλή, την οποία υπογράφει ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της ΕΑΤ Παντελής Τζωρτζάκης αντί να αναφέρει μέτρα για την επίλυση προβλημάτων και την επιτάχυνση του προγράμματος «βγάζει μπροστά» τον ανάδοχο του έργου και για τις καθυστερήσεις και εμπλοκές του προγράμματος «Εξοικονομώ Αυτονομώ» περνά στην αντεπίθεση κάνοντας λόγο για «λάθη και ελλείψεις ως προς τα απαιτούμενα δικαιολογητικά». Παράλληλα δημοσιοποιούνται αναλυτικά στοιχεία για την πορεία και τις εκκρεμότητες του προγράμματος

Τις έγγραφες απαντήσεις της ειδικής γραμματείας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ & ΤΑ και της διοίκησης της ΕΑΤ διαβίασε στη Βουλή ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, προς απάντηση σχετικής ερώτησης, που κατέθεσαν  35 βουλευτές, με πρωτοβουλία των Τομεαρχών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σωκράτη Φάμελλου και Αλέξη Χαρίτση, καθώς και του βουλευτή Ηρακλείου Χάρη Μαμουλάκη προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης & Επενδύσεων με θέμα  τις «απαράδεκτες καθυστερήσεις» στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ- Αυτονομώ». Σχετική ερώτηση κατατέθηκε και από το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ. Δείτε εδώ στο ecopress Ειδικότερα  οι απαντήσεις που δόθηκαν έχουν ως εξής:

Κάτω από το 50% φτάνει η απορρόφηση

Κάτω από το 50% φτάνει η απορρόφηση των κονδυλίων του προγράμματος Εξοικονομώ, όπως προκύπτει από το έγγραφο της ειδικής γραμματείας του ΥΠΑΝ που διαβιβάστηκε στη Βουλή. Παράλληλα, διευκρινίζεται ότι οι αιτήσεις αξιολογούνται με τη σειρά που υποβάλλονται και είτε προχωρούν προς τελική εκταμίευση, είτε ζητείται η συμπλήρωση των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν κατά την αξιολόγηση.

Το πλήρες κείμενο της απάντησης έχει ως εξής:

-«Σε απάντηση της υπ’ αριθ. 2173/09-02-2023 Ερώτησης με θέμα: «Συνεχίζονται οι καθυστερήσεις στο πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ» και ειδικότερα ως προς τα δύο πρώτα υποερωτήματα αυτής, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» ικανοποιεί τον Θεματικό Στόχο 4 που θέτει η Στρατηγική «Ευρώπη 2020», για την «υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς». Ειδικότερα και όσον αφορά στο ΕΠΑνΕΚ 2014-2020, το Πρόγραμμα εντάσσεται στην Επενδυτική Προτεραιότητα 4c, μέσω της οποίας προωθείται η στήριξη της ενεργειακής απόδοσης, της έξυπνης διαχείρισης της ενέργειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις δημόσιες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων κτιρίων, και στον τομέα της στέγασης.

Όσον αφορά στην υλοποίηση του υπό-Προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», μέχρι στιγμής, έχουν γίνει 37.813 υπαγωγές Ωφελούμενων (δημόσια δαπάνη περίπου 794 εκ. € σε άμεσες ενισχύσεις και δάνεια). Η διαδικασία πιστοποιήσεων έχει ξεκινήσει και, προς το παρόν, έχουν ολοκληρωθεί – έλεγχος και πληρωμή – 21.259 αιτήσεις, που αντιστοιχούν σε ποσό περίπου 388,2 εκ. € (σε άμεσες ενισχύσεις και δάνεια, απορρόφηση έως σήμερα 49,2%).

Οι αιτήσεις αξιολογούνται με τη σειρά που υποβάλλονται και είτε προχωρούν προς τελική εκταμίευση, είτε ζητείται η συμπλήρωση των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν κατά την αξιολόγηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΑΤ Α.Ε., έως 12.02.2023, σε κατάσταση αξιολόγησης βρίσκονται συνολικά 6.330 αιτήσεις εκ των οποίων:

-3.315 αιτήσεις βρίσκονται προς έλεγχο των αναρτημένων δικαιολογητικών (κατάσταση 8α). Από αυτές, οι 1.047 αιτήσεις δεν έχουν αξιολογηθεί (νέες αιτήσεις), ενώ οι 2.268 αιτήσεις επέστρεψαν στην εν λόγω κατάσταση κατόπιν ελλείψεων που διαπιστώθηκαν κατά την πρώτη αξιολόγηση.

-3.015 αιτήσεις βρίσκονται σε κατάσταση με ελλείψεις δικαιολογητικών μετά από αξιολόγηση (κατάσταση 8γ).

Ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ & ΤΣ

Γιώργος Ζερβός».

Τα στοιχεία του προγράμματος, και οι απαντήσεις της ΕΑΤ

Η διοίκηση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας απάντησε ως εξής: Θέμα: Απάντηση στην υπ’ αριθ. Ερώτηση 2173/9-02-23 Βουλευτών Σύριζα με θέμα «Συνεχίζονται οι καθυστερήσεις στο Πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ»

Σχετικά με του Αριθ. Πρωτ. 12843/10-02-2023 Υπηρεσιακού Σημειώματος της Υπηρεσίας Συντονισμού του Γραφείου Κοινοβουλευτικών Θεμάτων αναφορικά με την με αρ. πρωτ. 2173/09-02-2023 Ερώτησης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Α.Ε., σας γνωρίζουμε τα εξής:

Το Πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ παρείχε κίνητρα στους δικαιούχους να πραγματοποιήσουν παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του σπιτιού τους συμβάλλοντας στην επίτευξη των ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων της χώρας.

Το Πρόγραμμα υλοποιείται με επιτυχείς συνδυασμούς:

-χρηματοδοτικού σχήματος δανείων (επιστρεπτέα ενίσχυση) και

– επιχορηγήσεων/ωφελημάτων (μη επιστρεπτέες ενισχύσεις).

Για την χορήγηση των δανείων χρησιμοποιούνται οι προσφερόμενες δυνατότητες των Ευρωπαϊκών Κανονισμών των Διαρθρωτικών Ταμείων, με την σύσταση και λειτουργία Μέσου Χρηματοοικονομικής Τεχνικής (Financial Engineering Instrument) και του Ταμείου Εξοικονομώ κατ’ Οίκον.

Το Ταμείο επιτυγχάνει:

Tη μόχλευση των κεφαλαίων του με αυτά του ιδιωτικού τομέα με σχέση «1:2» και β) την αυτοχρηματοδότηση με την αποπληρωμή των δανείων και εξασφάλιση πόρων για την χρηματοδότηση επομένων προγραμμάτων.

– Στόχος είναι η κινητοποίηση πολλών συμμετεχόντων στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας, όπως επαγγελματιών από τον «ασθενή» τομέα της οικοδομικής δραστηριότητας (μηχανικοί, αλουμινοκατασκευαστές κ.λ.π.), το τραπεζικό σύστημα, νοικοκυριά.

Το ύψος των πόρων που διατέθηκαν για την χρηματοδότηση του Προγράμματος Εξοικονομώ – Αυτονομώ, ανήλθε στο συνολικό ποσό των οκτακόσιων ενενήντα έξι εκατομμυρίων επτακοσίων πενήντα χιλιάδων (896.750.000,00) ευρώ.

Το εν λόγω ποσό, επιμερίσθηκε:

Σε ενενήντα δύο εκατομμύρια (92.000.000) ευρώ για την χορήγηση δανείων και επιδοτούμενων τόκων και

Σε οκτακόσια τέσσερα εκατομμύρια επτακόσιες πενήντα χιλιάδες (804.750.000) ευρώ για το πρόγραμμα της άμεσης ενίσχυσης των νοικοκυριών, των ενεργειακών επιθεωρήσεων, συμβούλων, μελετών καθώς και τυχόν δαπανών ανελκυστήρων σε πολυκατοικίες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πληροφοριακού Συστήματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, με την επιμέλεια του Αναδόχου Έργου ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Α.Ε., έως σήμερα, οι ενεργές υπαγωγές των ωφελούμενων ανέρχονται σε 36.829 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού άμεσης ενίσχυσης 746.152.293,47€.

-Το 58% των ενεργών υπαγωγών, δηλαδή 21.258 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού άμεσης ενίσχυσης ύφους 413.130.135,62 και τελικού ποσού εκταμίευσης ύψους € 388.201.861,41 €, έχει εκταμιευτεί επιτυχώς.

-Το 0,2% των ενεργών υπαγωγών, δηλαδή 63 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού άμεσης ενίσχυσης ύφους 1.409.524,15 €, βρίσκεται σε κατάσταση προς πληρωμή (πιστοποιημένη αίτηση προς τελική εκταμίευση).

-Το 9% των ενεργών υπαγωγών, δηλαδή 3.380 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού άμεσης ενίσχυσης 74.101.796,24 €, βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης.

-Το 33% των ενεργών υπαγωγών, ήτοι 12.128 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού άμεσης ενίσχυσης ύψους 257.510.837,46 €, βρίσκεται σε εκκρεμότητα από τους ωφελούμενους/συμβούλους/προμηθευτές.

Στον κατωτέρω πίνακα απεικονίζεται η κατάσταση των αιτήσεων, όπως προκύπτει από το Πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος, που βρίσκονται σε εκκρεμότητα από τους ωφελούμενους/συμβούλους/προμηθευτές:

Ο Ανάδοχος του έργου ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Α.Ε. επισημαίνει ότι κατά μέσο όρο οι αιτήσεις αξιολογούνται τρεις Φορές, καθώς παρουσιάζουν αρκετές ελλείψεις ως προς τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για επιτάχυνση της διαδικασίας προσκόμισης εκ μέρους των ωφελούμενων ολοκληρωμένων φακέλων τελικών εκταμιεύσεων, με συνεχή ενημέρωση των συμβούλων και των ωφελούμενων, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος, ως προς την πληρότητα αυτών.

– Οι συχνότερες παραλείψεις κατά την αξιολόγηση όπως καταγράφονται από τον Ανάδοχο του Έργου ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Α.Ε –

-Δεν γίνεται ταυτοποίηση του ακινήτου, κυρίως των τετραγωνικών μέτρων, βάσει των δηλωθέντων στοιχείων στο πληροφοριακό σύστημα (τετραγωνικά μέτρα, διεύθυνση, όροφος, ΤΚ) και της αναρτημένης οικοδομικής άδειας.

-Το Έντυπο Καταγραφής Παρεμβάσεων – Ολοκλήρωσης (Παράρτημα VI) δεν είναι ορθά συμπληρωμένο και τα στοιχεία που αναγράφονται σε αυτό δεν αντιστοιχούν στα στοιχεία των τιμολογίων και των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στο πληροφοριακό σύστημα (ποσότητα, τύπος, ενεργειακά χαρακτηριστικά κλπ).

-Τα στοιχεία που αναγράφονται στις Υπεύθυνες Δηλώσεις Αναδόχων/Προμηθευτών (Παράρτημα VIIΙ-Α-Β-Γ), δεν συμπίπτουν με αυτά που έχουν δηλωθεί στο πληροφοριακό σύστημα.

-Δεν αναγράφεται η απαιτούμενη ένδειξη (επί πιστώσει) του τρόπου πληρωμής των τιμολογίων των παρεμβάσεων καθώς και των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών Συμβούλου και Μελετητή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Οδηγό Εφαρμογής του Προγράμματος.

-Υπάρχει απόκλιση μεταξύ των στοιχείων που έχουν καταχωρηθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα και των στοιχείων των ψηφιοποιημένων τιμολογίων που έχουν αναρτηθεί.

-Οι Σύμβουλοι Έργου αιτούνται την πληρωμή μη επιλέξιμης μελέτης από το Πρόγραμμα (οι Σύμβουλοι Έργου θα πρέπει να ελέγχουν την επιλεξιμότητα και την αναγκαιότητα έκδοσης των σχετικών μελετών).

Επισημαίνεται, ότι για όλα τα ανωτέρω υπάρχουν σαφείς και αναλυτικές οδηγίες στην ιστοσελίδα του Προγράμματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας».