«Εξοικονομώ- Αυτονομώ»: ο ρόλος του μηχανικού και παραδείγματα επιδότησης

Της Γραμματής Μπακλατσή, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού

baklatsi@yahoo.gr

Αρχίζει από τις  30 Νοεμβρίου 2020 με χρονοδιάγραμμα ανά Περιφέρεια  η υποβολή αιτήσεων για το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Το νέο πρόγραμμα είναι διαφοροποιημένο σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα “εξοικονομώ κατ ΄ οίκον” και απαιτεί να γίνονται περισσότερες παρεμβάσεις, για αυτό και δίνει μεγαλύτερη επιδότηση.

Μέσω των προηγούμενων προγραμμάτων, τα περισσότερα νοικοκυριά αναβαθμίζονταν ενεργειακά, κάνοντας αλλαγή κουφωμάτων, εγκατάσταση φυσικού αερίου, τέντες και τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα. Όμως η εξοικονόμηση για να είναι ολοκληρωμένη απαιτεί περισσότερες δράσεις, όπως είναι η εξωτερική θερμοπρόσοψη, η θερμομόνωση του δώματος, τα έξυπνα συστήματα για φωτισμό, ψύξη και θέρμανση κ.ά.

Για αυτό τον λόγο το κράτος απαιτεί να γίνονται περισσότερες επεμβάσεις στα κτίρια και ως αντιστάθμισμα αύξησε το ποσοστό επιδότησης το οποίο φτάνει ακόμα και το 85%(και το 95% στις λιγνιτικές περιοχές – ρήτρα δίκαιης μετάβασης). Επιπλέον δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής σχεδόν στο σύνολο των ιδιοκτητών κατοικιών καθώς χαλαρώνουν τα εισοδηματικά κριτήρια.

Το ανώτατο ύψος των δαπανών που μπορεί να επιδοτηθεί έχει αυξηθεί στις 50.000, ενώ δίνεται η δυνατότητα σε ιδιοκτήτη με περισσότερες από μια κατοικίες να υποβάλει παραπάνω αιτήσεις.

Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν ανέρχεται στις 100.000 ευρώ. Στο νέο πρόγραμμα διατηρείται η φιλοσοφία των επιδοτήσεων, με το ύψος τους να προσδιορίζεται ανάλογα με το μέγεθος των εισοδημάτων. Διακρίνονται πέντε εισοδηματικές κατηγορίες. Σε εκείνη με τα χαμηλότερα εισοδήματα αντιστοιχεί το υψηλότερο ποσοστό επιδότησης 65%. Αυτό υποχωρεί όσο μεγαλώνουν τα εισοδήματα, για να φτάσει στο 35% για φυσικά πρόσωπα με υψηλά βαλάντια.

Τα επιπλέον μπόνους

Στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» καθιερώνονται και δύο πρόσθετες επιδοτήσεις ως μπόνους:

1.COVID-19 premium.Λόγω της απρόβλεπτης κατάστασης που έχει προκύψει με τον κορονοϊό προστίθεται επιπλέον συν 10% για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν τα έτη 2020-2021.

2.Για τα μεμονωμένα διαμερίσματα και μονοκατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ προστίθεται επιπλέον 10% στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης, εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε Β ενεργειακή κατηγορία.

-Ποιος ο ρόλος του μηχανικού στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

Ο μηχανικός που θα κληθεί να διαχειριστεί/διεκπεραιώσει τις απαιτήσεις του νέου προγράμματος, θα πρέπει:

• να ενημερώσει αρχικά, τον πελάτη για τα δικαιολογητικά που θα προσκομίσει,
• να αναζητήσει τα σχέδια στις τοπικές πολεοδομίες,
• να προβεί σε αποτυπώσεις κτιρίων για τα οποία δεν υπάρχουν σχέδια,
• να ελέγξει την εγκυρότητα των δικαιολογητικών και τη «νομιμότητα» των κατασκευών,
• να συντάξει το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης για το κτίσμα όπου δεν υπάρχει ή είναι παλαιό,
• να εξετάσει ποια τα σενάρια που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προγράμματος,
• να κάνει τις προμετρήσεις και να συντάξει την λίστα με τις προδιαγραφές των υλικών, αφού έρθει σε επαφή με τους προμηθευτές, συντάσσοντας τον τελικό προϋπολογισμό των εργασιών.

-Ποια είναι η επιχορήγηση για διαμέρισμα ή μονοκατοικία 

Στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης προστίθεται ποσοστό 10% για τους λιγνιτικούς Δήμους: Κοζάνης, Βοίου, Βελβεντού, Εορδαίας, Σερβίων, Φλώρινας, Αμυνταίου, Πρεσπών, Μεγαλόπολης, Γορτυνίας.

-Παραδείγματα για το ποσοστό επιδότησης

1ο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Ιδιοκτήτης κατοικίας που διεκδικεί το ανώτατο ύψος του επιλέξιμου προϋπολογισμού που είναι οι 50.000 ευρώ και αν υποτεθεί ότι ανήκει στην εισοδηματική κατηγορία με το ανώτατο ποσοστό επιδότησης του 65% συν 10% το μπόνους λόγω covid-19 και 10% για premium ενεργειακό, τότε θα δικαιούται το ποσό των 42.500 ευρώ, δηλ. επιδότηση 85% επί του συνολικού προϋπολογισμού.

2ο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Ιδιοκτήτης κατοικίας που ανήκει στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία, τότε επιδοτείται για το 35% των δαπανών. Κι αν συνυπολογιστούν και τα δύο μπόνους ( λόγω covid-19 και premium ενεργειακό) συνολικού ύψους 20% τότε ανεβαίνει στο 55%. Άρα, το ποσό της ενίσχυσης επί των 50.000 ευρώ διαμορφώνεται στις 27.500 ευρώ.

–Ποιες είναι οι αλλαγές στο νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

• Απλοποίηση των εισοδηματικών κατηγοριών με διεύρυνση των εισοδηματικών ορίων
• Ελάχιστη ενεργειακή απαίτηση-στόχος του νέου προγράμματος
• Αύξηση βασικού ποσοστού επιχορήγησης.
• Αίρεται ο περιορισμός μιας αίτησης ανά ωφελούμενο
• Επιλέξιμες κατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Γ και κάτω.
• Ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός
• Νέες επιλέξιμες παρεμβάσεις
• Ελάχιστος ενεργειακός στόχος
• Κίνητρα για πολυκατοικίες

– Πότε θα αρχίσουν οι αιτήσεις

 Το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», με προϋπολογισμό ύψους 850 εκατ. ευρώ προβλέπει  αυξημένα συγκριτικά με τα προηγούμενα προγράμματα «εξοικονομώ» ποσοστά επιχορήγησης των επενδύσεων σε ιδιωτικά ακίνητα  για την εξοικονόμηση ενέργειας και δράσεις ενεργειακής αυτονομίας, σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα  υποβολής αιτήσεων ανά Περιφέρεια:

–Ποιες είναι επιλέξιμες κατοικίες

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Στο πλαίσιο του προγράμματος υπάρχουν τρεις διακριτοί τύποι αιτήσεων, μια για μεμονωμένα διαμερίσματα ή μονοκατοικίες και δύο για πολυκατοικίες. 

ι. Αίτηση Μεμονωμένου διαμερίσματος ή Μονοκατοικίας,

ιι. Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Α,

ιιι. Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Β.

Σημειώνεται ότι η νομιμότητα της κατοικίας αποδεικνύεται βάσει οικοδομικής άδειας, ενώ η κύρια χρήση της κατοικίας προς ενεργειακή αναβάθμιση, θα πρέπει να αποδεικνύεται από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών ετών, με προτεραιότητα το «έτος αναφοράς» του Προγράμματος (φορολογικό έτος 2019).

Ειδικά στην αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β που αφορά αποκλειστικά κοινόχρηστες παρεμβάσεις, η χρήση κατοικίας των διαμερισμάτων προκύπτει από το πρακτικό της γενικής συνέλευσης σε συνδυασμό με το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.

Σε ό,τι αφορά στο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.), θα πρέπει να έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 (27.11.2017 η ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕΝΑΚ).

–Ποια δικαιολογητικά συγκεντρώνουμε

Τα δικαιολογητικά έγγραφα θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά κατά φάσεις, από τον ενδιαφερόμενο σε συνεργασία με τον ενεργειακό σύμβουλο (μηχανικό) και είναι τα παρακάτω:

1. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), που θα εκδοθεί από τον ενεργειακό επιθεωρητή σε δυο στάδια της αίτησης σας.
2. Δελτίο Ταυτότητας του φυσικού προσώπου που κάνει την αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα εξοικονομώ – αυτονομώ. Εναλλακτικά μπορείτε να προσκομίσετε το Διαβατήριό σας.
3. Οικοδομική Άδεια για το κτήριο που κάνετε αίτηση επιδότησης ή οποιοδήποτε άλλο σχετικό έγγραφο που να το νομιμοποιεί.
4. Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ) ή λογαριασμός της ΔΕΗ (ή άλλου παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας).
5. Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης που θα γίνουν μέσα από το εξοικονομώ – αυτονομώ
6. Οικονομικές Προσφορών υποψηφίων αναδόχων προμηθευτών, των εταιρειών δηλαδή με τις οποίες θα συνεργαστείτε για τις παραπάνω εργασίες στα πλαίσια του εξοικονομώ – αυτονομώ
7. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 του προσώπου που αιτείται την ένταξη στο πρόγραμμα εξοικονομώ – αυτονομώ
8. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 των συγκύριων του ακινήτου.
9. Το τελευταίο Εκκαθαριστικό Σημείωμα Φορολογίας Εισοδήματος του ατόμου που αιτείται την επιδότηση από το εξοικονομώ – αυτονομώ
10. Το τελευταίο αντίγραφο της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) για το οικονομικό έτος 2019, του ατόμου που κάνει την αίτηση, εφόσον η συγκεκριμένη κατοικία χρησιμοποιείται από τον ίδιο. Αν όμως η χρήση του ακινήτου έχει αλλάξει πρόσφατα και δεν αποδεικνύεται από το Ε1, χρειάζεται να καταθέσετε στην αίτηση για το εξοικονομώ – αυτονομώ μια Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 για τη χρήση του κτηρίου ως κατοικία.
11. Σε περίπτωση που δεν προσκομίσετε το ΕΤΑΚ που αναφέρεται παραπάνω, οφείλετε να καταθέσετε αντίγραφο της Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9).
12. Εφόσον η κατοικία δεν χρησιμοποιείται από εσάς αλλά από κάποιον τρίτο, τότε χρειάζονται κάποια επιπλέον έγγραφα για την αίτηση στοεξοικονομώ – αυτονομώ
13. Για σπίτια που ενοικιάζονται (η παραχωρούνται δωρεάν) απαιτείται αντίγραφο της Αναλυτικής Κατάστασης για Μισθώματα Ακινήτων (Ε2) και Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 του Ενοίκου, ότι χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο ακίνητο ως σπίτι.
14. Για σπίτια που χρησιμοποιούνται από συγκύριο τα δυο παραπάνω πιστοποιητικά μπορούν να αντικατασταθούν από αντίγραφο Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) συγκύριου, εφόσον το χρησιμοποιεί αυτός ως κατοικία.

–Τι εργασίες καλύπτει το πρόγραμμα

Οι εργασίες που καλύπτει το πρόγραμμα είναι:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. Μόνωση στέγης / ταράτσας
3. Θερμομόνωση εξωτερικών τοίχων
4. Συστήματα ψύξης / θέρμανσης
5. Ηλιακός θερμοσίφωνας
6. Συστήματα σκίασης

-Ποιες είναι οι νέες επιλέξιμες κατηγορίες παρεμβάσεων

1. Παρεμβάσεις ενεργειακής αυτονομίας (συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ -επιλέξιμη παρέμβαση αποτελεί η εγκατάσταση Φ/Β σταθμού μόνο για την κάλυψη της ζήτησης (net metering) και εφόσον η κατοικία αναβαθμίζεται, με τις κύριες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον Β+
2. Συστήματα αποθήκευσης (μόνο ως συμπληρωματική παρέμβαση στην εγκατάσταση νέου Φωτοβολταϊκού σταθμού)
3. Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
4.  Παρεμβάσεις Έξυπνων Συστημάτων (Smart Home)
5.  Καθώς και Λοιπές Επιλέξιμες Κοινόχρηστες Παρεμβάσεις (Πολυκατοικίες)
6. Αναβάθμιση ανελκυστήρα
7. Αναβάθμιση συστήματος φωτισμού

“Ταχυδρόμος Μαγνησίας”